Δημοκρατικός σύλλογος Πατρών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Δημοκρατικός σύλλογος ήταν ένας πολιτικός, σοσιαλιστικός, σύλλογος στην Πάτρα που ιδρύθηκε το 1876. Από τις πρώτες αναρχικές και σοσιαλιστές ομάδες, συλλόγους ή κινήσεις που ιδρύθηκαν στην Ελλάδα[1].

Ο Δημοκρατικός σύλλογος ιδρύθηκε σε μια εποχή που στην Πάτρα υπήρχαν μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές αντιθέσεις[2], μια εποχή που στην Ευρώπη είχαν διαδοθεί οι θεωρίες των Κροπότκιν, Μπακούνιν, Μπλανκίν και του Προυντόν και είχαν επηρεάσει και πολλούς Έλληνες [1]. Πολλοί νέοι αστικών οικογενειών επηρεασμένοι από αυτές τις ιδέες άρχισαν να μιλάνε για εργατικό κίνημα και σοσιαλισμό σε συγκεντρώσεις που έκαναν σε σπίτια[1].

Ιδρυτικά μέλη του Δημοκρατικού συλλόγου ήταν χρηστά μέλη της Πατραϊκής κοινωνίας, διανοούμενοι και επαγγελματίες[2][1]. Ήταν οι εκπαιδευτικός Διονύσιος Αμπελικόπουλος που θεωρείτο ο ηγέτης του, ο Κωνσταντίνος Μπομπότης δικηγόρος, ο Κωνσταντίνος Γριμάνης λογιστής, ο Παναγιώτης Ευμορφόπουλος εκδότης, ο Γεώργιος Παπαρρήτωρ από εφοπλιστική οικογένεια, ο Αλέξανδρος Ευμορφόπουλος, ο Ιωάννης Φίλιος δικηγόρος, ο Παναγιώτης Σουγλέρης, ο Ιωάννης Ασημακόπουλος, και ο Δημήτριος Σπαθάρας[2][1]. Επικρατεί η άποψη ότι οι Ιταλοί πρόσφυγες της Πάτρας έπαιξαν ρόλο στην ίδρυσή του αλλά και επηρέασαν ιδεολογικά τα μέλη του[2].

Τον Μάιο του 1877 ο σύλλογος εκδίδει την εφημερίδα Ελληνική δημοκρατία[2][1]. Μετά την εργατοσοσιαλιστική συνδιάσκεψη της Βέρνης, το 1876, ο σύλλογος έστειλε γράμμα μεταφέροντας τους χαιρετισμούς του και η επιτροπή τούς απέστειλε τα πρακτικά της. Τα μέλη του, αφού τα διάβασαν, έστειλαν εκ νέου επιστολή στην επιτροπή λέγοντας της ότι συμφωνούσαν με τις βασικές ιδέες που βγήκαν από την διάσκεψη[2][3]. Αναφέρεται ότι ο Δημοκρατικός σύλλογος διατηρούσε αλληλογραφία με τον Ιταλό σοσιαλιστή βουλευτή Costa[1].

Το 1877, με κυβερνητική εντολή,[1] ο εισαγγελέας του Άρειου πάγου, Λυμπεράκης, απαγόρευσε την έκδοση της εφημερίδας και συνελήφθησαν τα μέλη του συλλόγου, που ανακρίθηκαν από τον ανακριτή Σ. Μπάλμπη[2]. Τον Ιούλιο αποφυλακίστηκαν με ενέργειες του Ρόκκου Χοϊδά και έπειτα από διεθνείς πιέσεις προς την κυβέρνηση, αλλά παρακολουθούνταν από την αστυνομία σαν "αναρχικά στοιχεία"[1]· αργότερα απαλλάχθηκαν με βούλευμα[2]. Μέσα από την φυλακή ο Αμπελικόπουλος έστειλε μία μελέτη στην επιτροπή της Βέρνης ενώ στάλθηκε και επιστολή στο Bulletin de la Fédération Jurassienne[1] που ενημέρωναν για την σύλληψη και φυλάκιση τους αλλά και το πρόγραμμα του συλλόγου. Μετά την αποφυλάκισή τους ο σύλλογος διαλύθηκε.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Ο Δημοκρατικός Σύνδεσμος Πατρών», ιστορική μελέτη με έγγραφα και ντοκουμέντα της εποχής. Αποτελεί το 2ο κεφάλαιο του βιβλίου "Ο Ήλιος της Αναρχίας ανέτειλε – Για μια ιστορία του αναρχικού κινήματος του ‘ελλαδικού’ χώρου", Δημήτρης Τρωαδίτης, εκδόσεις Κουρσάλ, Ιούνης 2017.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Γιάνης Κορδάτος, Ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος, Εκδόσεις Μπουκουμάνη, Αθήνα 1972
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Χρήστος Μούλιας, Το λιμάνι της σταφίδας, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2000. ISBN 960-86814-0-5
  3. James Guillaume, L'Internationale: documents et souvenirs, τ. IV, P. - V. Stock, 1910, σ. 122 (fr.wikisource.org)