Δημογραφία του Τουρκμενιστάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η δημογραφία του Τουρκμενιστάν αφορά τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού του Τουρκμενιστάν, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του πληθυσμού, της πυκνότητας του πληθυσμού, της εθνικότητας, του επιπέδου εκπαίδευσης, της υγείας, της οικονομικής κατάστασης, των θρησκευτικών πεποιθήσεων και άλλων πτυχών του πληθυσμού. Η εθνοτική πλειοψηφία στο Τουρκμενιστάν ονομάζεται Τουρκομάνοι.

Πληθυσμός του Τουρκμενιστάν (σε εκατομμύρια) από το 1950-2009.

Δημογραφικές τάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός του Τουρκμενιστάν αυξήθηκε από 1.5 εκατομμύρια άτομα στην απογραφή του 1959 σε 4.5 εκατομμύρια άτομα στην απογραφή του 1995.[1] Ο πληθυσμός συνέχισε να αυξάνεται, ξεπερνώντας τα 5 εκατομμύρια το 2001-2006.[2]

Στατιστικά στοιχεία ζωτικής σημασίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτιμήσεις ΟΗΕ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περίοδος Γεννήσεις Θάνατοι Φυσική αλλαγή ανά έτος Ακαθάριστο ποσοστό γεννητικότητας (ανά 1.000 άτομα) Ακαθάριστο ποσοστό θνησιμότητας (ανά 1.000 άτομα) Φυσική μεταβολή πληθυσμού (ανά 1.000 άτομα) Συνολικό ποσοστό γονιμότητας Ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας
1950-1955 55 000 21 000 35 000 43.2 16.2 27.0 6.00 150.0
1955-1960 64 000 23 000 41 000 43.3 15.5 27.8 6.02 140.1
1960-1965 78 000 24 000 53 000 44.6 13.9 30.7 6.75 130.3
1965-1970 77 000 24 000 54 000 38.0 11.7 26.3 6.34 120.4
1970-1975 87 000 24 000 63 000 37.1 10.3 26.8 6.19 110.6
1975-1980 95 000 26 000 69 000 35.3 9.6 25.8 5.32 100.7
1980-1985 107 000 27 000 81 000 35.2 8.7 26.5 4.79 90.9
1985-1990 123 000 28 000 95 000 35.7 8.2 27.4 4.55 81.0
1990-1995 128 000 34 000 94 000 32.9 8.6 24.3 4.03 75.5
1995-2000 106 000 34 000 73 000 25.0 7.8 17.2 3.03 61.3
2000-2005 108 000 36 000 72 000 23.3 7.7 15.6 2.76 51.7
2005-2010 108 000 38 000 70 000 22.1 7.8 14.3 2.50 50.5
2010-2015 21.5 7.8 13.7 2.34
2015-2020 20.0 7.8 12.2 2.22

[3]

Εγγεγραμμένες γεννήσεις και θάνατοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέσος πληθυσμός (ανά 1.000) Γεννήσεις Θάνατοι Φυσική αλλαγή Ακαθάριστο ποσοστό γεννητικότητας (ανά 1.000 άτομα) Ακαθάριστο ποσοστό θνησιμότητας (ανά 1.000 άτομα) Φυσική αλλαγή (ανά 1.000 άτομα)
1950 1 211 46 335 12 411 33 924 38.3 10.2 28.0
1951 1 234 46 417 12 707 33 710 37.6 10.3 27.3
1952 1 260 49 306 14 775 34 531 39.1 11.7 27.4
1953 1 290 48 482 15 567 32 915 37.6 12.1 25.5
1954 1 321 51 162 14 650 36 512 38.7 11.1 27.6
1955 1 356 55 171 14 075 41 096 40.7 10.4 30.3
1956 1 390 53 528 11 783 41 745 38.5 8.5 30.0
1957 1 434 55 955 10 940 45 015 39.0 7.6 31.4
1958 1 487 59 235 10 987 48 248 39.8 7.4 32.4
1959 1 539 60 430 10 594 49 836 39.3 6.9 32.4
1960 1 593 67 676 10 433 57 243 42.5 6.5 35.9
1961 1 653 67 790 10 841 56 949 41.0 6.6 34.5
1962 1 713 68 725 11 772 56 953 40.1 6.9 33.2
1963 1 773 70 005 11 098 58 907 39.5 6.3 33.2
1964 1 833 69 777 11 623 58 154 38.1 6.3 31.8
1965 1 890 70 258 13 152 57 106 37.2 7.0 30.2
1966 1 943 73 109 13 036 60 073 37.6 6.7 30.9
1967 2 001 71 062 14 043 57 019 35.5 7.0 28.5
1968 2 061 73 470 14 223 59 247 35.6 6.9 28.7
1969 2 124 72 892 14 754 58 138 34.3 6.9 27.4
1970 2 188 77 080 14 370 62 710 35.2 6.6 28.6
1971 2 251 78 357 15 031 63 326 34.8 6.7 28.1
1972 2 315 78 841 16 680 62 161 34.0 7.2 26.8
1973 2 380 82 111 17 336 64 775 34.5 7.3 27.2
1974 2 449 84 607 17 766 66 841 34.5 7.2 27.3
1975 2 520 87 369 19 876 67 493 34.7 7.9 26.8
1976 2 588 90 765 20 040 70 725 35.1 7.7 27.4
1977 2 655 91 826 20 801 71 025 34.6 7.8 26.8
1978 2 724 93 798 21 847 71 951 34.4 8.0 26.4
1979 2 792 97 511 21 583 75 928 34.9 7.7 27.2
1980 2 861 98 069 23 863 74 206 34.3 8.3 25.9
1981 2 931 100 627 24 883 75 744 34.3 8.5 25.8
1982 3 003 104 340 23 984 80 356 34.7 8.0 26.8
1983 3 076 108 171 26 015 82 156 35.2 8.5 26.7
1984 3 151 111 083 25 760 85 323 35.3 8.2 27.1
1985 3 229 116 285 26 080 90 205 36.0 8.1 27.9
1986 3 310 122 337 27 865 94 472 37.0 8.4 28.5
1987 3 393 126 787 26 802 99 985 37.4 7.9 29.5
1988 3 479 125 887 27 317 98 570 36.2 7.9 28.3
1989 3 571 124 992 27 609 97 383 35.0 7.7 27.3
1990 3 668 125 343 25 755 99 588 34.2 7.0 27.2
1991 3 772 126 248 27 403 98 845 33.5 7.3 26.2
1992 3 883 131 034 27 509 103 525 33.7 7.1 26.7
1993 3 993 130 708 31 171 99 537 32.7 7.8 24.9
1994 4 096 129 700 32 067 97 633 31.7 7.8 23.8
1995 130 200
1996 125 400
1997 126 200
1998 121 900
1999 120 100
2000 119 665
2001 115 400
2002 111 039
2003 111 900
2004 115 119
2005 116 209
2006 116 542
2007 103 700
2008 114 900
2009 129 900
2010 144 600

[4][5]

Γονιμότητα και θάνατοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνολικό ποσοστό γονιμότητας (ΣΠΓ, Ζητούμενο Ποσοστό Γονιμότητας) και Ακαθάριστο Ποσοστό Γεννήσεων (ΑΠΓ):[6]

Έτος ΑΠΓ (συνολικά) ΣΠΓ (συνολικά) ΑΠΓ (αστικό) ΣΠΓ (αστικό) ΑΠΓ (αγροτικό) ΣΠΓ (αγροτικό)
2000 24.6 2.89 (2.66) 20,5 2,46 (2,29) 28,2 3,30 (3,00)

Εθνοτικές ομάδες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πίνακας παρουσιάζει την εθνική σύνθεση του πληθυσμού του Τουρκμενιστάν (σε ποσοστά) μεταξύ 1926 και 1995.[1] Έχει σημειωθεί απότομη πτώση στις σλαβικές εθνοτικές ομάδες (Ρώσοι και Ουκρανοί) καθώς και σε Καζάκους και Τάταρους από την ανεξαρτησία τους (όπως καταγράφηκε στις απογραφές του 1979 και του 1995). Οι Ουζμπέκοι είναι σήμερα η δεύτερη μεγαλύτερη εθνική ομάδα στο Τουρκμενιστάν, με τους Ρώσους να υποχωρούν στην τρίτη θέση. Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν στην Ασγκαμπάτ το Φεβρουάριο του 2001, το 91% του πληθυσμού είναι Τουρκομάνοι, το 3% είναι Ουζμπέκοι και το 2% είναι Ρώσοι. Μεταξύ του 1989 και του 2001 ο αριθμός των Τουρκομάνων στο Τουρκμενιστάν διπλασιάστηκε (από 2.5 σε 4.9 εκατομμύρια), ενώ ο αριθμός των Ρώσων μειώθηκε κατά δύο τρίτα (από 334.000 σε ελαφρώς πάνω από 100.000).[7] Ωστόσο, αυτή η γρήγορη ανάπτυξη φαίνεται να είναι μάλλον απίθανη.

Πληθυσμός στο Τουρκμενιστάν ανά εθνοτική ομάδα στα έτη 1926–2012
Εθνοτική ομάδα απογραφή 19261 απογραφή 19392 απογραφή 19593 απογραφή 19704 απογραφή 19795 απογραφή 19896 απογραφή 19957 απογραφή 20128
Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός % Αριθμός %
Τουρκομάνοι 719.792 71.9 741.488 59.2 923.724 60.9 1.416.700 65.6 1.891.695 68.4 2.536.606 72.0 3.403.639 76.7 4.066.959 85.6
Ουζμπέκοι 104.971 10.5 107.451 8.6 125.231 8.3 179.498 8.3 233.730 8.5 317.333 9.0 408.259 9.2 275.565 5.8
Ρώσοι 75.357 7.5 232.924 18.6 262.701 17.3 313.079 14.5 349.170 12.6 333.892 9.5 297.319 6.7 242.307 5.1
Καζάκοι 9.471 0.9 61.397 4.9 69.522 4.6 68.519 3.2 79.539 2.9 87.802 2.5 88.752 2.0 19.004 0.4
Αζέροι 4.229 0.4 7.442 0.6 12.868 0.8 16.775 0.8 23.548 0.9 33.365 0.9 36.586 0.8 49.852 1.2
Μπαλότσι 9.974 1.0 5.396 0.4 7.626 0.5 12.374 0.6 18.584 0.7 28.280 0.8 36.428 0.8
Τάταροι 4.769 0.5 19.517 1.6 29.946 2.0 36.457 1.7 40.432 1.5 39.277 1.1 35.501 0.8
Αρμένιοι 13.859 1.4 15.996 1.3 19.696 1.3 23.054 1.1 26.605 1.0 31.829 0.9 33.638 0.8
Ουκρανοί 6.877 0.7 21.778 1.7 20.955 1.4 35.398 1.6 37.118 1.3 35.578 1.0 23.064 0.5
Άλλοι 51.615 5.2 38.494 3.1 44.106 2.9 57.026 2.6 64.327 2.3 78.755 2.2 71.168 1.7 142.285 3.1
Συνολικά 1.000.914 1.251.883 1.516.375 2.158.880 2.764.848 3.522.717 4.434.354 4.751.120
1 Πηγή: [1]. 2 Πηγή: [2] Αρχειοθετήθηκε 2012-12-21 at Archive.is. 3 Πηγή: [3]. 4 Πηγή: [4]. 5 Πηγή: [5]. 6 Πηγή: [6]. 7 Πηγή: [7] 8 Πηγή: [8]

Αζέροι στο Τουρκμενιστάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σχηματισμός των Αζέρων ως ανεξάρτητη εθνική ομάδα στο Τουρκμενιστάν συμπίπτει με τον 20ό αιώνα. Μια μαζική εισροή Αζέρων μετανάστευσε στο Τουρκμενιστάν λόγω του καταστροφικού σεισμοϋ στο Σαμάχι το 1902.

Ο Μπεϊλέρ του Σαμάχι εγκαταστάθηκε κυρίως στο Κρασνοβόντσκ και το Ασαμπάντ (τώρα γνωστό ως Τουρκμενμπάσι και Ασγκαμπάντ αντίστοιχα). Ο πλούτος του Μπεϊλέρ ώθησε μια μεγάλη "επενδυτική έκρηξη" στο Τουρκιστάν (Τουρκμενιστάν). Ο Μπεϊλέρ άρχισε να κατασκευάζει νέα κτίρια χρησιμοποιώντας εκσυγχρονισμένο τεχνολογικό εξοπλισμό. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, χτίστηκε ένας μεγάλος αριθμός ξενοδοχείων, καραβανιών, τζαμιών, μεντρεσέδων, σχολείων και θεάτρων.

Οι Αζέροι συμμετείχαν επίσης στην μάχη κατά των μπολσεβίκων. Οι Αζέροι βρέθηκαν μεταξύ των μαχητών του Μπασμάτσι υπό την ηγεσία του Ενβέρ Πασά και ορισμένοι βοήθησαν στη χρηματοδότηση του κινήματος. Για δεκαετίες η καταπολέμηση της αποικιακής πολιτικής των μπολσεβίκων απέτυχε. Τα περισσότερα μέλη του κινήματος Μπασμάτσι σκοτώθηκαν στις μάχες της ανεξαρτησίας του Τουρκιστάν, ενώ το άλλο μέρος εξορίστηκε στα στρατόπεδα εργασίας, τα Γκουλάγκ. Ο αριθμός των Αζέρων που εξορίστηκαν σε ποινικά στρατόπεδα, γνωστά ως στρατόπεδα θανάτου, ήταν αμέτρητοι.

Κατά τη διάρκεια των 70 χρόνων της κυριαρχίας, οι Αζέροι κόλποι και πολεμιστές δηλώθηκαν ως εθνικός εχθρός και τα ονόματά τους διαγράφηκαν από τα βιβλία της ιστορίας. Σήμερα έχουν αποκατασταθεί.

Την περίοδο της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ, 36.000 Αζέροι ζούσαν στο Τουρκμενιστάν, αλλά τώρα ο πληθυσμός τους έχει φτάσει τους 52.000.

Ενώ ζουν στο Τουρκμενιστάν, οι Αζέροι συνέβαλαν στον πολιτισμό και την τέχνη της χώρας. Μουσικά όργανα όπως το Γκαβάλ, το Ναγκάρα, το Ταρ, ο Μπαγλαμάς και το Καμάντσα έχουν κερδίσει δημοτικότητα στο Τουρκμενιστάν και τα Αζερικά πιάτα Ντόβγκα, τηγανιτό Σιαμπζί και Γλυκό ρυζιού έχουν γίνει αγαπημένα πιάτα του Τουρκμενιστάν. Σήμερα, η Αζερική κοινότητα του Τουρκμενιστάν έχει δικά της τζαμιά, μουσικούς και χορευτές.

Ορισμένοι διάσημοι Αζέροι από το Τουρκμενιστάν είναι: ο επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της πόλης του Μπακού Χατζιμπαλά Αμπουταλίμποφ, ο Ελνούρ Χοσεΐνοφ ο οποίος εκπροσώπησε το Αζερμπαϊτζάν δύο φορές στο Διαγωνισμό Τραγουδιού Eurovision και νικητής του The Voice of Turkey, ο τραγουδιστής Ναταβάν Χαμπίμπι, ο γνωστός γεωλόγος Σαμίλ Αζιζμπέκο, ο σκηνοθέτης Αϊντάρ Ιμπραχίμοφ, οι εθνικοί ήρωες του Αζερμπαϊτζάν Φαχαρντίν Μουσάγιεφ και Ταχίρ Μπαγκιρόφ, η πρώτη γυναίκα στη βιομηχανία πετρελαίου και ο Υπουργός Εξωτερικών το 1959-1983.[8]

Δημογραφικά στατιστικά του CIA World Factbook[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ακόλουθες δημογραφικές στατιστικές προέρχονται από το CIA World Factbook από τον Σεπτέμβριο του 2009, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά.[9]

Γλώσσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τουρκμενικά (επίσημη) 72%
  • Ρωσικά 12%
  • Ουζμπεκικά 9%
  • Αζερικά 1%
  • Άλλα 7%

Θρησκεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ισλάμ 89%
  • Ανατολική Ορθοδοξία 9%
  • Άγνωστο 2%

Εθνοτικές ομάδες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τουρκομάνοι 85%
  • Ουζμπέκοι 5%
  • Ρώσοι 4%
  • Αζέροι 2%
  • Άλλοι 6%

Ηλικιακή δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 0-14 ετών: 28.9% (713.698 άνδρες/697.222 γυναίκες)
  • 15-64 ετών: 66.9% (1.618.678 άνδρες/1.646.992 γυναίκες)
  • 65 έτη και άνω: 4.3% (90.352 άνδρες/117.945 γυναίκες) (εκτίμηση 2009)

Αναλογία φύλου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • κατά τη γέννηση: 1.05 άνδρες/γυναίκες
  • κάτω των 15 ετών: 1.02 άνδρες/γυναίκες
  • 15-64 ετών: 0.98 άνδρες/γυναίκες
  • 65 ετών και άνω: 0.77 άνδρες/γυναίκες
  • συνολικός πληθυσμός: 0.98 άνδρες/γυναίκες (2009)

Προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • συνολικός πληθυσμός: 67.87 έτη
  • άνδρες: 64.94 χρόνια
  • γυναίκες: 70.95 άνδρες (εκτίμηση 2009)

Εθνικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • ουσιαστικό: Τουρκομάνος(-οι)
  • επίθετο: Τουρκομάνος

Αλφαβητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • ορισμός: άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν
  • συνολικός πληθυσμός: 98.8%
  • άνδρες: 99.3%
  • γυναίκες: 98.3% (εκτίμηση 1999)

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Population census of Turkmenistan 1995, Vol. 1, State Statistical Committee of Turkmenistan, Ashgabat, 1996.
  2. ↑ «Demoscope Weekly - Annex. Information-analytical system. 4 step». Demoscope.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2016-02-14. 
  3. ↑ «The 2015 Revision of World Population Prospects». Esa.un.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 2016-02-14. 
  4. ↑ «United Nations Statistics Division - Demographic and Social Statistics». Unstats.un.org. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  5. ↑ Естественное движение населения республик СССР, 1935 [Natural population growth of the Republics of the USSR, 1935] (στα Ρωσικά). Demoscope.ru. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2015. 
  6. ↑ «Turkmenistan : 2000 Demographic and Health Survey» (PDF). Dhsprogram.com. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  7. ↑ Ethnic composition of Turkmenistan in 2001, Demoscope Weekly, No. 37-38, 8–21 October 2001.
  8. ↑ Guseynov, Farhadbey; Nazarov, Bahruz (6 April 2017). «Turkmenistan azerbaijanis». Oil and Industry: 62,63. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-04-10. https://web.archive.org/web/20170410051342/http://www.asoiu.edu.az/az. Ανακτήθηκε στις 9 April 2017. 
  9. ↑ «Central Asia :: TURKMENISTAN». CIA The World Factbook. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2018. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δημογραφία_του_Τουρκμενιστάν&oldid=10217748"