Δ΄ Εθνική ποδοσφαίρου ανδρών
Διοργανωτής | Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία |
---|---|
Ίδρυση | 1987 |
Κατάργηση | 2013 |
Χώρα | Ελλάδα |
Επίπεδο | 4 |
Άνοδος | Γ΄ Εθνική Κατηγορία |
Υποβιβασμός | Τοπικά πρωταθλήματα Ε.Π.Σ. |
Τοπικά κύπελλα | Τοπικά κύπελλα Ε.Π.Σ., Κύπελλο Ελλάδας ερασιτεχνών |
Περισ. κατακτήσεις | Π.Α.Σ. Λαμίας 1964 (5) Α.Π.Ο. Φωστήρας Ταύρου (5) Φ.Σ. Κοζάνης (5) |
Η Δ΄ Εθνική Κατηγορία ποδοσφαίρου ανδρών ήταν το τέταρτο τη τάξει πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών στην Ελλάδα.[1] Την ευθύνη για τη διοργάνωση έφερε η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (Ε.Π.Ο.). Από το 2013 έπαψε να υφίσταται.[2] Η τέταρτη εθνική κατηγορία επανήλθε σε ισχύ τις αγωνιστικές περιόδους 2019–2021 με τη μορφή όμως της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εθνική Ερασιτεχνική Κατηγορία (1982–1987)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Εθνική Ερασιτεχνική Κατηγορία λειτουργούσε από την αγωνιστική περίοδο 1977–1978 έως την αγωνιστική περίοδο 1981–1982 ως το τρίτο τη τάξει πρωτάθλημα του ελληνικού ποδοσφαίρου. Την αγωνιστική περίοδο 1982–1983 θεσπίστηκε επίσημα η Γ΄ Εθνική Κατηγορία, και η Εθνική Ερασιτεχνική Κατηγορία λειτουργούσε έως την αγωνιστική περίοδο 1986–1987 ως το τέταρτο τη τάξει πρωτάθλημα. Διεξαγόταν με τη μορφή ομίλων, χωρισμένων με γεωγραφικά κριτήρια, προκειμένου να εκπροσωπούνται αναλογικά όλες οι περιοχές της Ελλάδας.
Δ΄ Εθνική Κατηγορία (1987–2013)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Την αγωνιστική περίοδο 1987–1988 θεσπίστηκε επίσημα η Δ΄ Εθνική Κατηγορία ως η τέταρτη κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Την πρώτη χρονιά διεξήχθη σε τέσσερις ομίλους, με τις τέσσερις πρωταθλήτριες ομάδες να κερδίζουν τον προβιβασμό στη Γ΄ Εθνική Κατηγορία. Σύντομα όμως η κατηγορία άρχισε να διογκώνεται, με αποτέλεσμα στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990 να διεξάγεται ακόμα και σε 12 ομίλους και έναν τεράστιο αριθμό ομάδων, ο οποίος την περίοδο 1991–1992 είχε φτάσει στις 231.
Στην συνέχεια επιχειρήθηκε μία σταδιακή μείωση του τεράστιου όγκου των συμμετοχών, με αποτέλεσμα στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 2000 οι όμιλοι να επανέλθουν στους τέσσερις και οι ομάδες μόλις στις 64. Από το 2002–2003 ως σήμερα ο αριθμός των ομίλων έχει σταθεροποιηθεί στους 10, ενώ το σύνολο των ομάδων που συμμετέχουν κυμαίνεται μεταξύ 150 και 160. Η αρίθμηση των ομίλων γίνεται από βορρά προς νότο.
Οι νικήτριες ομάδες των ομίλων εξασφαλίζουν τον προβιβασμό τους στη Γ΄ Εθνική Κατηγορία. Ορισμένες χρονιές, λόγω αναδιάρθρωσης των κατηγοριών προβιβάστηκαν και οι δεύτερες ομάδες, ενώ την αγωνιστική περίοδο του 1988–1989 είχαν προβιβαστεί οι έξι πρώτες ομάδες του κάθε ομίλου.[3] Στον αντίποδα, πάλι λόγω αναδιάρθρωσης, υπήρξε μία χρονιά (2002–2003), οπότε και υπήρξαν κάποιες νικήτριες ομίλων οι οποίες τελικά δεν προβιβάστηκαν απευθείας, αφού υποχρεώθηκαν να δώσουν αγώνες μπαράζ με νικήτριες άλλων ομίλων.
Οι ομάδες που κατακτούν τις τελευταίες θέσεις της βαθμολογίας (ο αριθμός ποικίλει από χρονιά σε χρονιά και από όμιλο σε όμιλο) υποβιβάζονται στα τοπικά πρωταθλήματα των Ενώσεων Ποδοσφαιρικών Σωματείων και αντικαθίστανται από τις πρωταθλήτριες ομάδες των τοπικών πρωταθλημάτων των Ε.Π.Σ.. Τις αγωνιστικές περιόδους 1988–1989 και 1989–1990, δεν υποβιβάστηκε καμία ομάδα.
Όσον αφορά στις πρωταθλήτριες των τοπικών Ενώσεων Ποδοσφαιρικών Σωματείων, αυτές κατά κανόνα ανέρχονται απευθείας στη Δ΄ Εθνική. Εξαίρεση αποτέλεσαν οι περίοδοι 1986–1987, 1987–1988, 1998–1999, 1999–2000 και 2000–2001, όταν διοργανώθηκαν προκριματικοί αγώνες, με στόχο τον περιορισμό των ομάδων που θα ανέβαιναν στη Δ΄ Εθνική Κατηγορία, συνήθως λόγω αναδιάρθρωσης των ομίλων της κατηγορίας. Το ίδιο μάλιστα σύστημα εφαρμόσθηκε εκ νέου την αγωνιστική περίοδο 2011–2012, αφού η Δ΄ Εθνική Κατηγορία όδευε προς κατάργηση ή συγχώνευση με την Γ΄ Εθνική Κατηγορία (Football League 2).
Την αγωνιστική περίοδο 2013–2014 το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα της Δ΄ Εθνικής Κατηγορίας καταργήθηκε, και το επαγγελματικό πρωτάθλημα της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας απέκτησε ερασιτεχνική μορφή με διοργανώτρια αρχή την Ε.Π.Ο..
Γ΄ Εθνική Κατηγορία (2019–2021)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με την αναδιάρθρωση των εθνικών πρωταθλημάτων του 2019 θεσπίστηκε η Α2 Εθνική Κατηγορία (Super League 2) ως η δεύτερη κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου.[4] αντικαθιστώντας τη Β΄ Εθνική Κατηγορία (Football League).
Το ερασιτεχνικό πρωτάθλημα της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας διεξαγόταν σε ομίλους και οι ομάδες που κατακτούσαν την άνοδο προβιβάζονταν στο επαγγελματικό πρωτάθλημα της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας (Football League), ενώ οι ομάδες που τερμάτιζαν στις θέσεις υποβιβασμού υποβιβάζονταν στα τοπικά πρωταθλήματα των Ε.Π.Σ. και αντικαθίστανταν από τους νικητές των τοπικών πρωταθλημάτων των Ε.Π.Σ..[5]
Με την αναδιάρθρωση των εθνικών πρωταθλημάτων του 2021 η Β΄ Εθνική Κατηγορία (Football League) μετατρέπεται σε SuperLeague2. Οπότε η Γ΄ Εθνική Κατηγορία αποτελεί ξανά την τρίτη κατηγορία.
Οι πρωταθλητές στην Δ΄ Εθνική Κατηγορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στους πίνακες που ακολουθούν αναφέρονται οι νικήτριες ομάδες όλων των ομίλων της Δ΄ Εθνικής Κατηγορίας, από την αγωνιστική περίοδο 1982–1983, καθώς επίσης και ο αριθμός των ομίλων και των συλλόγων που συμμετείχαν την κάθε χρονιά.
Εθνική Ερασιτεχνική Κατηγορία (1982–1987)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Περίοδος | Όμιλοι | Σύλλογοι | Οι πρωταθλητές των ομίλων |
1982–1983 | 7 | 137 | Α.Ο. Νεάπολης Νίκαιας • Π.Α.Ο. Θρίαμβος Αθηνών • Γ.Α.Σ. Αναγέννηση Άρτας • Γ.Σ. Πανναυπλιακός - Ηρακλής • Α.Ε. Ποντίων Κοζάνης • Α.Ε. Πολυκάστρου • Α.Π.Σ. Ασπίδα Ξάνθης |
1983–1984 | 7 | 126 | Α.Ο. Χαραυγιακός Ηλιούπολης • Α.Σ. Αίας Σαλαμίνας • Α.Ο. Κέρκυρας • Α.Ο. Παναρκαδικός Τρίπολης • Π.Ο. Ελασσόνας • Α.Σ. Ποσειδών Νέας Μηχανιώνας • Γ.Α.Σ. Ηρακλής Ποταμουδίων Καβάλας |
1984–1985 | 7 | 126 | Γ.Σ. Εργοτέλης Ηρακλείου • Γ.Σ. Ηλιούπολης • Α.Ο. Αγρινίου • Π.Σ. Καλαμάτας • Α.Ο. Αχιλλέας Φαρσάλων • Α.Μ.Σ. Αλεξάνδρειας • Α.Π.Σ. Πανθρακικός Κομοτηνής |
1985–1986 | 7 | 131 | Α.Π.Ο. Περαμαϊκός • Σ.Φ. Ολυμπιακός Χαλκίδας • Α.Π.Σ. Πατρών • Α.Π.Ο. Παναργειακός • Φ.Α.Σ. Πυρσός Γρεβενών • Μέγας Αλέξανδρος Αλεξάνδρειας • Α.Σ. Νέστος Χρυσούπολης |
1986–1987 | 7 | 130 | Π.Α.Ο. Άρης Νίκαιας • Ένωση Ατρομήτου Ρεθυμνιακού • Α.Ε. Αχαϊκή Κάτω Αχαΐας • Γ.Σ. Μεσσηνιακός Καλαμάτας • Μ.Γ.Σ. Αναγέννηση Κολινδρού • Α.Ο. Αναγέννηση Νεάπολης Θεσσαλονίκης • Α.Ο. Πανδραμαϊκός |
Δ΄ Εθνική Κατηγορία (1987–2013)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γ΄ Εθνική Κατηγορία (2019–2021)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Περίοδος | 1ος Όμιλος | 2ος Όμιλος | 3ος Όμιλος | 4ος Όμιλος | 5ος Όμιλος | 6ος Όμιλος | 7ος Όμιλος | 8ος Όμιλος | 9ος Όμιλος | 10ος Όμιλος |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2019–2020 | Μ.Γ.Σ. Πανσερραϊκός | Α.Π.Ο. Αλμωπός Αριδαίας | Σ.Φ. Πιερικός Κατερίνης | Α.Ε.Π. Καραγιαννίων | Γ.Σ. Καλλιθέας | Α.Σ. Ρόδου | Α.Σ. Αστέρας Βλαχιώτη | Α.Ο. Επισκοπής Ρεθύμνου | ||
2020–2021 | Α.Ο. Ορφέας Ξάνθης | Α.Σ. Ποσειδών Νέας Μηχανιώνας | Α.Σ. Αναγέννηση Καρδίτσας | Α.Ε.Σ. Διαγόρας Στεφανοβίκειου | Π.Α.Σ. Αχέρων Καναλακίου | Γ.Σ. Πανιώνιος Σμύρνης | Α.Ε. Κηφισιάς | Α.Π.Ο. Θύελλα Διασταύρωσης Ραφήνας | Α.Π.Σ. Ζακύνθου 1961 | Π.Α.Σ. Ηρόδοτος Αλικαρνασσού |
Οι πρώτοι scorers στην Δ΄ Εθνική Κατηγορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Περίοδος | Σκόρερ | Σύλλογος | Τέρματα |
---|---|---|---|
1987–1988 | Μανώλης Χανταμπάκης | Α.Ο. Αχιλλέας Φαρσάλων | 25 |
1988–1989 | Γιάννης Μανούσος | Α.Ε.Π.Σ. Αιολικός Μυτιλήνης | 22 |
1989–1990 | Γιώργος Τσίκος | Α.Σ. Αστραπή Μεσοποταμίας | 30 |
1990–1991 | Μάκης Μίτσουλης | Α.Π.Σ. Όλυμπος Κέρκυρας | 41 |
1991–1992 | Πέτρος Γιαβρούτας | Α.Ο. Σύρου | 33 |
1992–1993 | Απόστολος Ντάρτζαλης | Α.Ε. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης | 31 |
1993–1994 | Στράτος Καστρινός | Μ.Γ.Σ. Ορέστης Ορεστιάδας | 36 |
1994–1995 | Μάκης Σαμπατάκος | Γ.Σ. Πανγυθεατικός | 32 |
1995–1996 | Θανάσης Τσιρογιάννης | Π.Α.Σ. Ναυπακτιακός Αστέρας | 42 |
1996–1997 | Δημήτρης Αβραμούλης | Α.Ε. Ηρακλής Λάρισας | 38 |
1997–1998 | Παύλος Παυλίδης | Α.Ο. Πανδραμαϊκός | 30 |
1998–1999 | Παπαδόπουλος | Γ.Π.Σ. Πάμισος Μεσσήνης | 37 |
1999–2000 | Λάζαρος Μακρίδης | Α.Σ. Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης | 34 |
2000–2001 | Ανδρέας Λέτσιος | Π.Α.Σ. Πρέβεζας | 25 |
2001–2002 | Δημήτριος Μπέης | Α.Ε. Μεσολογγίου | 18 |
2002–2003 | Δημήτριος Μπέης | Α.Ε. Μεσολογγίου | 23 |
2003–2004 | Κώστας Φραγκολιάς | Α.Ο. Πανελευσινιακός | |
2004–2005 | Μιχάλης Κλοκίδης | Α.Γ.Σ. Αστέρας Τρίπολης | 39 |
2005–2006 | Παντελής Κολλιάκος | Α.Σ. Παγκορινθιακός Κορίνθου | 32 |
2006–2007 | Μανώλης Λύγκος | Α.Σ. Λεωνιδίου | 27 |
2007–2008 | Βαγγέλης Τσιούκας / Δημήτρης Ζιώγας | Α.Ο. Τρικάλων / Α.Σ. Αστέρας Ιτέας | 37 |
2008–2009 | Γιάννης Κόκκινος / Κώστας Μαστραντώνης | Α.Ο. Τυρνάβου 2005 / Π.Α.Ο. Ρουφ | 28 |
2009–2010 | Δημήτρης Καφές / Κώστας Ρούσσης | Νίκη Αγκαθιάς / Α.Σ. Άγιαξ Ταύρου | 32 |
2010–2011 | Νίκος Ζηνόβιος | Φ.Σ. Εθνικός Βατερού | 29 |
2011–2012 | Άγγελος Καστελλιανάκης | Ο.Φ. Πατούχας Βιάννου | 19 |
2012–2013 | Γιάννης Παπαποστόλου | Α.Σ. Διγενής Λακκώματος | 17 |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Δ Εθνική - Το Ελληνικό Ποδόσφαιρο | Home». web.archive.org. 23 Φεβρουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «ΠΑΤΡΙΣ - ΑΡΧΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ». archive.patris.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2023.
- ↑ Αθλητική Ηχώ, φύλλο της 5 Ιουνίου 1989
- ↑ «Η Τροπολογία για την αναδιάρθρωση των επαγγελματικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου για την περίοδο 2019-2020» (PDF). hellenicparliament.gr.
- ↑ «Η Τροπολογία για την αναδιάρθρωση των επαγγελματικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου για την περίοδο 2019-2020» (PDF). hellenicparliament.gr.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία
- Ένωση Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου Α2 Εθνικής Κατηγορίας
- Σύστημα ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων Ελλάδας
- Πρωτάθλημα Ελλάδας ποδοσφαίρου ανδρών
- Α2 Εθνική ποδοσφαίρου ανδρών
- Γ΄ Εθνική ποδοσφαίρου ανδρών
- Τοπικές ερασιτεχνικές Ενώσεις Ποδοσφαιρικών Σωματείων (Ελλάδα)
- Ειδικό ερασιτεχνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου
- Β΄ Εθνική ποδοσφαίρου ανδρών
- Κατάλογος ποδοσφαιρικών ομάδων Ελλάδας