Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς
Ο Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς (αγγλικά: William Wilberforce, 24 Αυγούστου 1759 – 29 Ιουλίου 1833) ήταν Βρετανός πολιτικός. Είναι γνωστός ως ηγέτης του κινήματος για την κατάργηση του βρετανικού δουλεμπορίου και της δουλείας. Είναι επίσης διάσημος για την ομιλία που εκφώνησε στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 12 Μαΐου 1789 ενάντια στο δουλεμπόριο. [11]
Ήταν επικεφαλής της κοινοβουλευτικής εκστρατείας κατά του βρετανικού δουλεμπορίου για 20 χρόνια και η δράση του οδήγησε το 1807 στην ψήφιση του νόμου για την απαγόρευση του δουλεμπορίου. Τα επόμενα χρόνια, υποστήριξε την εκστρατεία για την πλήρη κατάργηση της δουλείας που οδήγησε στην Πράξη κατάργησης της δουλείας του 1833, με την οποία καταργήθηκε η δουλεία στο μεγαλύτερο μέρος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς γεννήθηκε το 1759 στο Κίνγκστον απόν Χαλ του Γιορκσάιρ. Ήταν ο μόνος γιος στην οικογένεια ενός επιτυχημένου πλούσιου εμπόρου. Ο παππούς του είχε κάνει περιουσία στο θαλάσσιο εμπόριο με τις χώρες της Βαλτικής και είχε εκλεγεί δήμαρχος του Χαλ δύο φορές. Οι Γουίλμπερφορς έζησαν στο Γιορκσάιρ για αρκετούς αιώνες. Ο πρώτος του πρόγονος που εγκαταστάθηκε εκεί ήταν ο Ίλγκερες Γουίλμπερφορς, που συμμετείχε στους πολέμους με τη Σκωτία. Το επώνυμο Γουίλμπερφορς προέρχεται από το όνομα του τόπου όπου βρίσκονταν η περιουσία της οικογένειας.
Ο Γουίλιαμ μεγάλωσε ως αδύναμο και φιλάσθενο παιδί, υπέφερε επίσης από κακή όραση. Το 1767 άρχισε να παρακολουθεί το γυμνάσιο, το οποίο την εποχή εκείνη διηύθυνε ο νεαρός, δυναμικός διευθυντής Τζόζεφ Μίλνερ, με τον οποίο αργότερα έγιναν δια βίου φίλοι. Το 1768, ο πατέρας του πέθανε και πέρασε υπό την κηδεμονία του θείου του. Η θεία του, που γνώριζε τους Μεθοδιστές, συνήθιζε να ακούει τα κηρύγματα και μαζί της, όπως παρατήρησαν φίλοι του χαρισματικού παιδιού, ήταν «ευσεβής» στα 12 χρόνια του.
Τον Οκτώβριο του 1776, σε ηλικία 17 ετών, μπήκε στο κολέγιο Σαιντ Τζον του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. Βυθίστηκε πλήρως στη φοιτητική ζωή, παίζοντας χαρτιά και ξενυχτώντας με ποτά αργά τη νύχτα απολαμβάνοντας την ελευθερία του. Έγινε σύντομα πολύ δημοφιλής μεταξύ των συμφοιτητών του - ήταν πνευματώδης, γενναιόδωρος και εξαιρετικός συνομιλητής. Μεταξύ των φίλων του εκείνων των χρόνων ήταν πολλές προσωπικότητες με μεγάλη επιρροή στο μέλλον, όπως ο μελλοντικός πρωθυπουργός Γουίλιαμ Πιτ. Ωστόσο, παρά τον τρόπο ζωής του και την έλλειψη ενδιαφέροντος για τα μαθήματα, πέρασε τις εξετάσεις και έλαβε πτυχίο το 1781.[12]
Ο Γουίλμπερφορς άρχισε να σκέφτεται μια πολιτική καριέρα ενώ ήταν ακόμη φοιτητής. Έτσι, κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 1779-1780, αυτός και ο Πιτ παρακολουθούσαν συχνά πολιτικές συζητήσεις από τα θεωρεία της Βουλής των Κοινοτήτων. Εκείνη την εποχή ο Πιτ είχε ήδη προσανατολιστεί σταθερά σε ένα μέλλον στην πολιτική και έπεισε τον Γουίλμπερφορς να συμμετάσχει μαζί του.
Τον Σεπτέμβριο του 1780, σε ηλικία 21 ετών και ακόμη φοιτητής, ο Γουίλμπερφορς εξελέγη ανεξάρτητος βουλευτής του Κίνγκστον απόν Χαλ. Υποστήριξε τόσο τους Τόρις όσο και τους Ουίγους, για το οποίο συχνά επικρίθηκε και κατηγορήθηκε για ασυνέπεια. Εργάστηκε επίσης σε στενή συνεργασία με το κυβερνών κόμμα, αλλά πάντα ψήφιζε όπως έκρινε σκόπιμο. Συμμετείχε τακτικά στο Κοινοβούλιο, αλλά έβρισκε επίσης χρόνο για μια έντονη κοινωνική ζωή στο Λονδίνο.
Τον Δεκέμβριο του 1783, ο Πιτ έγινε Πρωθυπουργός, αλλά παρά τη στενή φιλία τους, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι ο Πιτ πρόσφερε στον Γουίλμπερφορς υπουργική θέση. Όταν το Κοινοβούλιο διαλύθηκε την άνοιξη του 1784, ο Γουίλμπερφορς αποφάσισε να είναι υποψήφιος για το Γιορκσάιρ. Στις 6 Απριλίου κέρδισε μια έδρα στη Βουλή, σε ηλικία 24 ετών.[13]
Πνευματική αναγέννηση και πολιτική δραστηριότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Οκτώβριο του 1784, ο Γουίλμπερφορς ξεκίνησε μια περιοδεία στην Ευρώπη που άλλαξε τη ζωή του και, τελικά, τη μελλοντική του καριέρα. Ήταν τότε, μετά την επιστροφή στην Αγγλία, που άρχισε η πνευματική μεταμόρφωσή του. Βίωσε μια εμπειρία θρησκευτικής μεταστροφής και έγινε Ευαγγελικός Αγγλικανός, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής του και μια δια βίου ανησυχία για κοινωνική δικαιοσύνη και μεταρρυθμίσεις. Άρχισε να σηκώνεται νωρίς για να διαβάσει τη Βίβλο και να προσευχηθεί, μετανιωμένος για την προηγούμενη ζωή του και αποφασισμένος για μια μελλοντική ζωή στην υπηρεσία του Θεού. Εσωτερικά, βρισκόταν σε οδυνηρό αγώνα και έγινε ανελέητα αυτοκριτικός, κρίνοντας αυστηρά τον εαυτό του για τον χαμένο χρόνο του, τη ματαιοδοξία του και τις σχέσεις του με άλλους ανθρώπους.[14]
Τότε ήταν που οι δραστηριότητές του στο Κοινοβούλιο πήραν μια νέα κατεύθυνση - ο Γουίλμπερφορς άρχισε να υποστηρίζει τον μετριασμό των τιμωριών για τους εγκληματίες και σύντομα ηγήθηκε του κινήματος για την κατάργηση του δουλεμπορίου στη Βρετανία. Το 1787 ήρθε σε επαφή με τον Τόμας Κλάρκσον και αρκετούς υποστηρικτές της κατάργησης, όπως οι Γκράνβιλ Σαρπ, Χάνα Μορ και Τσαρλς Μίντλετον και γρήγορα έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς υποστηρικτές του κινήματος. Έγινε ευρέως γνωστός για την ιστορική του ομιλία που εκφώνησε στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 12 Μαΐου 1789, η κεντρική ιδέα της οποίας ήταν η κατάργηση του δουλεμπορίου. Συγκροτήθηκε Επιτροπή για την κατάργηση του δουλεμπορίου, στην οποία περιλαμβάνονταν οι λεγόμενοι «Ευαγγελικοί Αγγλικανοί».
Ηγήθηκε αυτής της κοινοβουλευτικής εκστρατείας ενάντια στο βρετανικό δουλεμπόριο για πάνω από 20 χρόνια και η δράση του οδήγησε στις 25 Μαρτίου 1807 να τεθεί σε ισχύ ο νόμος για την απαγόρευση του δουλεμπορίου που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο στις 4 το πρωί στις 24 Φεβρουαρίου 1807, μετά από μια δεκάωρη συζήτηση και με μια απροσδόκητη και συντριπτική πλειοψηφία 283 ψήφων κατά 16. Ο ίδιος έμεινε στην ιστορία ως ο κύριος μαχητής κατά της δουλείας στο βρετανικό κοινοβούλιο. Αυτός ο νόμος όμως κατήργησε το δουλεμπόριο, όχι όμως και τη δουλεία - που συνεχίστηκε στη Βρετανία μέχρι το 1833 - και ο Γουίλμπερφορς συνέχισε τη δράση του.[15]
.jpg)
Ο Γουίλμπερφορς πίστευε στη σημασία της θρησκείας, της ηθικής και της εκπαίδευσης. Υποστήριξε το βρετανικό ιεραποστολικό έργο στην Ινδία, τη δημιουργία μιας ελεύθερης αποικίας στη Σιέρα Λεόνε και ίδρυσε εταιρείες όπως, μεταξύ άλλων, την Εταιρεία για την Καταστολή της Βίας και την Εταιρείας για την Πρόληψη της σκληρότητας στα ζώα. [16]Ο συντηρητισμός του τον οδήγησε να υποστηρίξει πολιτικά και κοινωνικά καταπιεστική νομοθεσία. Οι επικριτές του τον κατηγόρησαν ότι αγνοούσε τις αδικίες στο εσωτερικό ενώ έκανε εκστρατεία υπέρ των σκλάβων στο εξωτερικό.
Όλα τα επόμενα χρόνια, υποστήριξε σταθερά την εκστρατεία για την πλήρη κατάργηση της δουλείας, και αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 1826, όταν αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το Κοινοβούλιο λόγω της επιδείνωσης της υγείας του. Ωστόσο, η εκστρατεία που ξεκίνησε οδήγησε στην Πράξη κατάργησης της δουλείας του 1833, η οποία κατήργησε επίσημα τη δουλεία στις περισσότερες χώρες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.
Ο Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς πέθανε στο Λονδίνο στις 29 Ιουλίου 1833, τρεις ημέρες αφότου άκουσε ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου θα περνούσε από το Κοινοβούλιο. Ενταφιάσθηκε στο Αβαείο του Ουέστμινστερ, δίπλα στον φίλο του Γουίλιαμ Πιτ.[17]
Προσωπική ζωή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1797 ο Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς παντρεύτηκε τη Μπάρμπαρα Αν Σπούνερ, κόρη του τραπεζίτη Τζόζεφ Σπούνερ, με την οποία απέκτησαν έξι παιδιά.
Στον κινηματογράφο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Στη βρετανική ιστορική ταινία του 1942 The Young Mr. Pitt (Ο νεαρός κύριος Πιτ) σε σκηνοθεσία Κάρολ Ριντ, τον ρόλο του Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς έπαιζε ο Τζον Μιλς. [18]
- Το 2006, κυκλοφόρησε η ταινία Amazing Grace (Ο δρόμος για την ελευθερία) σε σκηνοθεσία του Άγγλου Μάικλ Ντέιβιντ Άπτεντ με πρωταγωνιστές τον Γιόαν Γκράφαντ ως Γουίλμπερφορς και τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς ως Πιτ, που αναφέρεται στις μακροχρόνιες προσπάθειες του Γουίλιαμ Γουίλμπερφορς να περάσει στο Κοινοβούλιο το νόμο που κατάργησε τη δουλεία.[19]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11929182w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/William-Wilberforce. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6nc65d7. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2015.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 29386.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 «Kindred Britain»
- ↑ p31975.htm#i319741. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 (Αγγλικά) The History of Parliament. 1820-1832/member/wilberforce-william-1759-1833.
- ↑ . «bbc.co.uk/history/historic_figures/wilberforce_william».
- ↑ . «hull.ac.uk/research/institutes/wilberforce/who-was-william-wilberforce».
- ↑ . «britannica.com/biography/William-Wilberforce».
- ↑ . «cslewisinstitute.org/William-Wilberforce-and-His-Circle-of-Friends.pdf» (PDF).
- ↑ . «wilberforceschool.org/updated-about-us/william-wilberforce».
- ↑ . «education.rspca.org.uk/documents/The story of the RSPCA.pdf/».
- ↑ . «westminsterabbey.org/abbeycommemorations/commemorations/william-wilberforce-family/».
- ↑ . «imdb.com/title/The Young Mr. Pitt».
- ↑ . «imdb.com/title/Amazing Grace».