Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γναίος Παπίριος Κάρβων (ύπατος το 85 π.Χ.)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γναίος Παπίριος Κάρβων (ύπατος το 85 π.Χ.)
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Cn. Papirius Cn.f.C.n. Carbo (Λατινικά)
Γέννηση129 π.Χ. (περίπου και πιθανώς)[1]
Αρχαία Ρώμη
Θάνατος82 π.Χ.[1]
Lilibaeum
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Ρωμαίος στρατιωτικός
Οικογένεια
ΓονείςΓναίος Παπίριος Κάρβων (ύπατος το 113 π.Χ.)[2][3][4]
ΟικογένειαPapirii Carbones
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωματριβούνος των πληβείων
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[5]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (85 π.Χ.)[5]

Ο Γναίος Παπίριος Κάρβων, λατινικά: Gnaeus Papirius Carbo ( π. 129 – 82 π.Χ.) ήταν τρεις φορές ύπατος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας το 85, το 84 και το 82 π.Χ. [6] Ήταν επικεφαλής των Μαριανιστών μετά το τέλος του Κίννα το 84, και ηγήθηκε της αντίστασης στον Λ. Κ. Σύλλα κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Αποκλείστηκε από τον Σύλλα, και αποκεφαλίστηκε από τον Γν. Πομπήιο στη Σικελία στα τέλη του 82.

Ανιψιός του Γάιου Παπίριου Κάρβωνα (υπάτου για το 120 π.Χ.), ήταν ένθερμος υποστηρικτής της Μαριανής παράταξης, και πήρε μέρος στον αποκλεισμό της Ρώμης (87 π.Χ.). Το 85 π.Χ. επιλέχθηκε από τον Λεύκιο Κορνήλιο Κίννα ως συνάδελφός του στην υπατεία, και έγιναν εκτεταμένες προετοιμασίες για τη διεξαγωγή πολέμου στην Ελλάδα κατά του Λεύκιου Κορνήλιου Σύλλα, ο οποίος είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να επιστρέψει στην Ιταλία. Ο Κίννα και ο Κάρβων δήλωσαν ύπατοι για το επόμενο έτος, και μεγάλα σώματα στρατευμάτων μεταφέρθηκαν στην Αδριατική Θάλασσα. Αλλά όταν ο Κίννα δολοφονήθηκε από τους δικούς του στρατιώτες μετά από ένα μεγάλο ναυάγιο, [7] ο Κάρβων ήταν υποχρεωμένος να τους φέρει πίσω. [8] [9]

Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του 84 π.Χ. ενισχύοντας τις δυνάμεις του στην Ιταλία. Έχοντας πείσει τους Ιταλούς ότι ο Σύλλας θα ανατρέψει την υπηκοότητα και τα εκλογικά τους δικαιώματα, δεν ήταν δύσκολο για τον Κάρβωνα να αυξήσει τις δυνάμεις του. [10] Το αστικό πλήθος, επιπλέον, φοβόταν το να εγείρει ο Σύλλας έναν δεύτερο εμφύλιο πόλεμο, αφού άκουσαν τις μοχθηρές λεηλασίες του Σύλλα στις ελληνικές πόλεις. [11] Οργάνωσε την εκλογή των διαδόχων του, Λ. Κ. Σκιπίωνα Ασιατικού και Γαΐου Νορβανού για την υπατεία για το 83 π.Χ. και ανέλαβε την ανθυπατεία της κοντινής επαρχίας Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατίας (κοιλάδας του Πάδου). [12] Λίγο αργότερα, παρότρυνε τη Σύγκλητο να παραδώσει ένα μία τελεσίδικη απόφαση (senatus consultum ultimum) κηρύσσοντας τον Σύλλα εχθρό του κράτους, και δίνοντας στους υπάτους, Ασιατικό και Νορβάνο, την επαρχία της Ιταλίας. [13]

Όταν ο Σύλλας επέστρεψε από την Ανατολή την άνοιξη του 83 π.Χ., νίκησε τον Νορβάνο στη μάχη του όρους Τιφάτα, αναγκάζοντας τον στρατό του να καταφύγει στην Καπύη, και προκάλεσε μεγάλες αποστασίες από τον στρατό του Σκιπίωνα Ασιατικού. [14] Ο Σύλλας αιχμαλώτισε τον Ασιατικό, τον άφησε ελεύθερο για να δείξει την καλοσύνη του, και ο Νορβάνος απεγκλωβίστηκε από την Καπύη. [15] Σε απάντηση σε αυτές τις αποτυχίες, ο Κάρβων βάδισε νότια από την Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατία, αλλά οι συμμαχικές δυνάμεις των Μαριανών δεν μπόρεσαν να αναπτύξουν αποτελεσματική άμυνα ενάντια στον Σύλλα και τους συμμάχους του. [16]

Ο Κάρβων παρότρυνε τη Συνέλευση να εκλέξει αυτόν και τον Γάιο Μάριο τον Νεότερο ως υπάτους για το 82 π.Χ. [17] Ο Κάρβων πήγε βόρεια στην Ετρουρία για να πολεμήσει τους συμμάχους του Σύλλα, Κ. Κ. Μέτελλο Πίο και Γν. Πομπήιο Μάγνο, [18] ενώ ο Μάριος ο Νεότερος βάδισε ενάντια στον ίδιο τον Σύλλα. Ο Μάριος βάδισε με τον στρατό του νοτιοανατολικά στην Καμπανία, και συνάντησε τις δυνάμεις του Σύλλα στο Σακρίπορτους (κοντά στη Σιγνία). Η μάχη του Σακριπόρτου έληξε με τον στρατό του Mάριου να έχει κατατροπωθεί (ο Μάριος έχασε 28.000 άνδρες· σκοτώθηκαν, αιχμαλωτίστηκαν, ή τράπηκαν σε φυγή. Ο Σύλλας ισχυρίστηκε ότι έχασε μόνο 23 άνδρες). Ο Μάριος επέζησε της μάχης, και με 7.000 άνδρες υποχώρησε στην Πρενέστη. Αν και είχε ακόμη μεγάλο στρατό, και οι Σαμνίτες του έμειναν πιστοί, ο Κάρβων είδε ότι ο Σύλλας είχε κερδίσει την ισορροπία της σύγκρουσης. Μη μπορώντας να ανακουφίσει την Πρενέστη αποφάσισε να εγκαταλείψει την Ιταλία, φαινομενικά για να συγκεντρώσει δυνάμεις στην Αφρική, αλλά ποτέ δεν έφτασε πιο μακριά από τη Σικελία. [19] Το 81 π.Χ. ο Σύλλας έστειλε τον Πομπήιο στη Σικελία με μεγάλη δύναμη (έξι λεγεώνες, 120 πολεμικά πλοία και 800 πλοία μεταφοράς). Σύντομα ο Κάρβων ανακαλύφθηκε, και συνελήφθη από τον Πομπήιο, ο οποίος «μεταχειρίστηκε τον Κάρβωνα στις κακοτυχίες του με μία αφύσικη αυθάδεια», πηγαίνοντας τον Κάρβωνα με δεσμά σε ένα δικαστήριο, του οποίου προήδρευε, εξετάζοντάς τον προσεκτικά «στη θλίψη και την ταραχή του ακροατηρίου», και τελικά καταδικάζοντάς τον σε θάνατο. [6]

Αν και πιο αξιοσημείωτος για τον ρόλο του στη χαοτική δεκαετία του '80, ο Κάρβων είχε κάνει επίσης όνομα πριν από εκείνη την περίοδο, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της θητείας του ως τριβούνου των πληβείων το 92 π.Χ. Υπό την επίβλεψή του, και με την προφανή ενθάρρυνσή του, μία συνάντηση του λαού ξεκίνησε σε αταξία. Το γεγονός θεωρήθηκε αρκετά σημαντικό από τη Σύγκλητο, για να δικαιολογήσει ένα διάταγμα, το οποίο υποστήριξε ο Λεύκιος Λικίνιος Κράσσος, το οποίο έφερε την ευθύνη για τη δημόσια διαταραχή στον προεδρεύοντα αξιωματικό. Αυτό το διάταγμα ήταν προφανώς ακόμη ενεργό σαράντα χρόνια αργότερα, στην εποχή του Κικέρωνα.

Όπως και με αρκετούς από τους αξιόλογους πολιτικούς της δεκαετίας του '90 και του '80 π.Χ., όπως ο Πόπλιος Σουλπίκιος Ρούφος, ο Mάρκος Αντώνιος Ρήτωρ και ο Λεύκιος Κράσσος, ο Κάρβων είχε τη φήμη της αποτελεσματικής ρητορικής. Για παράδειγμα, ο Κικέρων γράφει για μία περίπτωση, που ο Κάρβων χρησιμοποίησε μία συγκεκριμένη μετρική (διχορεύς ή διπλό τροχαϊκό – u – x), η οποία ήταν τόσο αποτελεσματική, που το κοινό φώναξε όλο.

  1. 1,0 1,1 1,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1843. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2021.
  2. 2,0 2,1 Νικολάι Ομπνόρσκι: «Папирии» (Ρωσικά)
  3. 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1843. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. 4,0 4,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1689. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  5. 5,0 5,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  6. 6,0 6,1 Duncan 2017, σελ. 249.
  7. Duncan 2017, σελ. 222.
  8. Duncan 2017, σελ. 225.
  9. Chisholm 1911.
  10. Duncan 2017, σελ. 225-226.
  11. Duncan 2017, σελ. 226.
  12. Duncan 2017, σελ. 227.
  13. Duncan 2017.
  14. Duncan 2017, σελ. 232-233.
  15. Duncan 2017, σελ. 233.
  16. Duncan 2017, σελ. 234.
  17. Duncan 2017, σελ. 235.
  18. Duncan 2017, σελ. 236.
  19. Duncan 2017, σελ. 240.
  • Duncan, Mike (2017). The Storm before the Storm. New York: PublicAffairs. ISBN 978-1-5417-2403-7.  Details a broad narrative history from the death of the Gracchi brothers to the dictatorship of Sulla.
  • Konrad, C.F. (1994). Plutarch's Sertorius: A Historical Commentary. Chapel Hill: University of North Carolina Press. ISBN 0-8078-2139-X. 
  •  Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Carbo s.v. 3. Gnaeus Papirius Carbo". Encyclopædia Britannica. Vol. 5 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 304.
  • Appian, Bell. Civ. i. 67-98
  • Livy, Epit. 79, 84, 88, 89
  • Plutarch, Pompey, 5, 6, 10, and Sulla, 28
  • Cicero, ad Fam. ix. 21
  • Eutropius, v. 8, 9
  • Orosius, v. 20
  • Valerius Maximus, v. 3. 5, ix