Γκουνίλα Μπιέλκε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκουνίλα Μπιέλκε
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση25  Ιουνίου 1568[1][2][3]
Εστεργέτλαντ
Θάνατος25  Ιουνίου 1597[4][1][2]
Bråborg Castle[1]
Τόπος ταφήςκαθεδρικός ναός της Ουψάλα (59°51′29″ s. š., 17°38′ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασύζυγος ηγεμόνα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙωάννης Γ΄ της Σουηδίας (από 1585)[1][5]
ΤέκναΙωάννης του Έστεργκετλαντ
ΓονείςJohan Axelsson Bielke[1]
ΑδέλφιαAxel Bielke
ΟικογένειαΟίκος των Βάσα
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Γκουνίλα Μπιέλκε, σουηδ.: Gunilla Johansdotter Bielke af Åkerö, (25 Ιουνίου 1568 – 19 Ιουλίου 1597) ήταν βασίλισσα της Σουηδίας ως δεύτερη σύζυγος του βασιλιά Ιωάννη Γ'. Η βασίλισσα Γκουνίλα αναγνωρίζεται ότι ενήργησε ως πολιτικός σύμβουλος του Ιωάννη Γ' και ότι επηρέασε τις θρησκευτικές του πολιτικές υπέρ του Προτεσταντισμού. [6]

Πρώιμη ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν κόρη του εξαδέλφου του Ιωάννη Γ΄, του πρώην κυβερνήτη της Έστεργκετλαντ Γιόχαν Άξελσσον Μπιέλκε και της Mαργκαρέτα Άξελσντοτερ Πόσε. Ορφανή νωρίς, μεγάλωσε στη βασιλική αυλή από τότε που ήταν δέκα ετών παίζοντας μαζί με την κόρη του βασιλιά, Άννα. Το 1582 έγινε κουμπάρα της βασίλισσας, Αικατερίνης Γιαγκέλλον.

Περίπου μισό χρόνο μετά το τέλος της πρώτης του βασίλισσας το 1583, ο Ιωάννης Γ΄ την επέλεξε για την επόμενη σύζυγό του, αφού πρώτα είχε σκεφτεί τη Σίγκριντ Μπράχε. Η Μπιέλκε περιγράφεται από τους συγχρόνους της ως μία όμορφη ξανθιά, αν και τα πορτρέτα που διατηρούνται θεωρούνται πολύ στιλιστικά, για να δώσουν μία αληθινή εικόνα της εμφάνισής της. Αναγνωρίστηκε ότι ο λόγος του γάμου ήταν ότι ο βασιλιάς έλκονταν από την ομορφιά της, και αυτός ήταν επίσης ο λόγος που ο ίδιος ο Ιωάννης Γ' δήλωσε για τον λόγο του να νυμφευτεί ένα μέλος της δικής του αριστοκρατικής τάξης, και όχι μία ξένη πριγκίπισσα. Ερωτηθείς γιατί δεν νυμφεύτηκε ένα μέλος ενός πριγκιπικού οίκου, δήλωσε ανοιχτά ότι επιθυμούσε να έχει μία όμορφη σύζυγο και ότι τα πορτρέτα ξένων πριγκιπισσών δεν ήταν αξιόπιστα. Ως εκ τούτου, θα ήταν πιο σοφό: «Να παντρευτείς έναν άνθρωπο σε αυτή τη χώρα, τον οποίο έχεις ήδη δει». [7]

Παρόμοια με τη μητέρα και θετή μητέρα του Ιωάννη Γ΄, Mαργαρίτα Λέιγιονχουβουντ και Αικατερίνη Στένμποκ, η Γκουνίλα αρραβωνιάστηκε, όταν ο βασιλιάς αποφάσισε να τη νυμφευτεί. Ήταν μνηστευμένη με τον ευγενή Περ Γιόνσον Λίλγιεσπαρε και αρχικά αρνήθηκε την πρόταση του βασιλιά με δική της πρωτοβουλία. Σύμφωνα με την παράδοση, ο βασιλιάς εξοργίστηκε τόσο πολύ από την άρνησή της, που τη χαστούκισε στο πρόσωπο με τα γάντια του. Ωστόσο η οικογένειά της την ανάγκασε να συμφωνήσει, να ανακαλέσει την άρνησή της και να συναινέσει στον γάμο. Ο αρραβώνας της λύθηκε και κανονίστηκε ο γάμος της με τον βασιλιά.

Ο γάμος ήταν αμφιλεγόμενος και θεωρήθηκε -από την οικογένεια του βασιλιά, που εναντιώθηκε σε αυτόν- ως κακή συμμαχία. Οι αδελφές του εξαγριώθηκαν. Το θεώρησαν αδικία λόγω της διαφοράς στην κοινωνική θέση, παρά το γεγονός ότι η ίδια η μητέρα τους ήταν απλά μέλος των ευγενών και όχι πριγκίπισσα, γεγονός που ο Ιωάννης Γ΄ τους επεσήμανε χωρίς αποτέλεσμα.

Βασίλισσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γκουνίλα ως βασίλισσα (π. 1588).

Η γαμήλια τελετή πραγματοποιήθηκε στο Βέστερος στις 21 Φεβρουαρίου 1585, ακολουθούμενη από τη στέψη της Γκουνίλα την επόμενη ημέρα. Λόγω της διαμάχης γύρω από τον γάμο, ο μονάρχης ήταν πρόθυμος να κάνει την περίσταση όσο το δυνατόν πιο εντυπωσιακή, και κανόνισε πολλούς εορτασμούς γύρω από το γεγονός, όπως μία κονταρομαχία (tournois), όπου η βασίλισσα Γκουνίλα ενήργησε μοιράζοντας το τίμημα στους νικητές. Ωστόσο τα αδέλφια του βασιλιά αρνήθηκαν όλα να παραστούν στον γάμο. Η μόνη εξαίρεση ήταν η αδελφή του Σοφία, η οποία κατοικούσε στη Σουηδία και εξαρτιόταν από το επίδομά του για το εισόδημά της. Γι' αυτό, τιμώρησε τις αδελφές του οικονομικά και μπήκε σε μία μακροχρόνια σύγκρουση με τον αδελφό του Κάρολο. Η Γκουνίλα έλαβε ένα πολύ μεγάλο επίδομα και θεωρείται μία από τις πλουσιότερες βασίλισσες της Σουηδίας.

Η βασίλισσα Γκουνίλα είχε σημαντική επιρροή στον Ιωάννη Γ'. Της πιστώνεται ότι επηρέασε την πολιτική του σχετικά με τη θρησκεία υπέρ του Προτεσταντισμού, παρόμοια με τον τρόπο που η πρώτη του σύζυγος, Αικατερίνη Γιαγκελλόνων, τον είχε επηρεάσει υπέρ του Καθολικισμού. Μετά τον γάμο του μαζί της, το έργο του να εισαγάγει μία καθολική αντιμεταρρύθμιση στη Σουηδία ουσιαστικά σταμάτησε, και είναι γνωστό ότι είχε ενεργήσει υπέρ των διωκόμενων αντι-λειτουργικών ιερέων σε πολλές περιπτώσεις. [8]

Ο Γκουνίλα συνόδευσε τον Ιωάννη Γ' στο συμβούλιο στο Ρέβαλ στη Σουηδική Εσθονία το 1589, όπου ο μονάρχης ήρθε σε σύγκρουση με τους Συμβούλους της ευγενούς κοινοβουλευτικής τάξης. Αυτή ενήργησε ως μεσολαβητής μεταξύ του μονάρχη και των έκπτωτων Συμβούλων κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Τελικά το 1590 ο βασιλιάς απελευθέρωσε τους πολιτικούς κρατούμενους, μέλη του κοινοβουλίου, κατόπιν αιτήματός της, μεταξύ των οποίων και ο πρώην κηδεμόνας της Χόγκενσκιλντ Μπιέλκε. [9]

Ο ίδιος ο βασιλιάς παραδέχτηκε ανοιχτά ότι άλλαξε τη γνώμη του και τις αποφάσεις του σε διάφορα θέματα «για χάρη της συζύγου μας, της αγαπημένης βασίλισσας». [10] Κατά τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του Ιωάννη Γ', ένας σημαντικός αριθμός εγγράφων εκδόθηκαν στο όνομα της βασίλισσας, που έδειχναν τη μεγάλη επιρροή της στις κρατικές υποθέσεις. Δέχτηκε επιτυχώς να κάνει συστάσεις για ικέτες, και ακόμη και τα αδέλφια του συζύγου της της ζήτησαν να μιλήσει στον βασιλιά για λογαριασμό τους.

Η πολιτική επιρροή της βασίλισσας Γκουνίλα δεν ήταν αδιαμφισβήτητη. Αντιθέτως, έχει θεωρηθεί πιο αρνητικά από την εξίσου μεγάλη επιρροή της προκατόχου της, επειδή η Γκουνίλα ήταν μέλος των ευγενών και κατηγορήθηκε ότι χρησιμοποίησε την επιρροή της για να ωφελήσει τους συγγενείς της. Ο κουνιάδος της, δούκας Κάρολος, ο μελλοντικός βασιλιάς Κάρολος Θ', την απεικόνισε με πολύ άσχημο τρόπο από αυτή την άποψη, και την κατηγόρησε ότι χρησιμοποίησε την παράνομη επιρροή της στον βασιλιά για να προωθήσει την οικογένειά της με ένα ρητό στο χρονικό του:

Med drottning Gunnel vele vi tale
hon kan oss mycket hugsvale,
hos konungen kan hon fodra bäst.
ty hon är vår vän och släkten bäst
(Για τη βασίλισσα Γκουνίλα θα πούμε τώρα
ότι μπορεί να μας ωφελήσει όλους τόσο καλά,
με τον βασιλιά θα είναι πάντα επιτυχημένη,
διότι είναι φίλη μας, αλλά επάνω απ' όλα είναι της οικογένειάς της) [11]

Το 1590 ο Ιωάννης Γ' άφησε οδηγίες στη βασίλισσα Γκουνίλα να υπηρετήσει ως αντιβασίλισσα, εάν ο γιος του μαζί της διαδεχθεί τον θρόνο, ενώ ήταν ακόμη ανήλικος. [12] Ωστόσο ο γιος της Γκουνίλα και του Ιωάννη Γ΄ δεν κατάφερε ποτέ να πάρει τον θρόνο, παραμεριζόμενος πρώτα από τον μεγαλύτερο ετεροθαλή αδελφό του και μετά από τον θείο του.

Όταν ο γιος του Καρόλου ΙΔ', ο βασιλιάς Γουσταύος Β' Αδόλφος της Σουηδίας, θέλησε να νυμφευτεί ένα άλλο μέλος των ευγενενών, την Έμπα Μπράχε, τη δεκαετία του 1610, η μητέρα του Χριστίνα του Χόλσταϊν-Γκότορπ εναντιώθηκε στον γάμο, με αναφορά στον γάμο μεταξύ του Ιωάννη Γ' και της Γκουνίλα Μπιέλκε ως κακό παράδειγμα, και τελικά τον απέτρεψε.

Χήρα βασίλισσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο βασιλιάς Ιωάννης Γ' απεβίωσε το 1592. Σύμφωνα με το χρονικό του Αιγκίντιους Γκιρς, η βασίλισσα Γκουνίλα έμεινε δίπλα στην κλίνη του ετοιμοθάνατου Ιωάννη Γ', κρατώντας του το χέρι, ενώ με το άλλον κρατούσε το χέρι του γιου τους. Τον διαδέχθηκε ο γιος του από τον πρώτο του γάμο, ο βασιλιάς Σιγισμούνδος, θετός γιος της Γκουνίλα, ο οποίος βρισκόταν στην Πολωνία τη στιγμή του τέλους του πατέρα του. Η βασίλισσα Γκουνίλα αρνήθηκε να εγκαταλείψει το Βασιλικό Κάστρο στη Στοκχόλμη πριν από την άφιξη του Σιγισμούνδου στη Σουηδία, επιθυμώντας να έχει την υποστήριξη του Σιγισμούνδου για την προστασία της μεγάλης κληρονομιάς, που της είχε δοθεί στη διαθήκη του εκλιπόντος συζύγου της, ενάντια στον πρώην κουνιάδο της δούκα Κάρολο. Ο δούκας Κάρολος, ο οποίος ενημερωνόταν από συνεχείς αναφορές για την υγεία του βασιλιά κατά τη διάρκεια της ασθένειάς του, ισχυρίστηκε ότι ο Γκουνίλα, έκρυβε τον θάνατο του αείμνηστου μονάρχη για ημέρες, ενώ έκλεβε από τα υπάρχοντα του Βασιλικού Κάστρου.

Με την άφιξη του Σιγισμούνδου και της συζύγου του Άννας των Αψβούργων στη Σουηδία το 1593, η Γκουνίλα ζήτησε να γίνει μία απογραφή, για να απαλλαγεί από τις κατηγορίες του Καρόλου και παρουσίασε τη διαθήκη του αείμνηστου βασιλιά, για να αποδείξει ότι οι απαιτήσεις της ήταν νόμιμες. Ο δούκας Κάρολος διαμαρτυρήθηκε ότι η περιουσία, που της άφησε στη διαθήκη του ο αποβιώσας βασιλιάς, ήταν τόσο παράλογα μεγάλη, που η διαθήκη έπρεπε να κηρυχθεί παράνομη, ακόμη κι αν ήταν πράγματι η θέληση του αείμνηστου βασιλιά. Η βασίλισσα Άννα κατηγόρησε επίσης τη Γκουνίλα ότι στέρησε το Βασιλικό Κάστρο από τα περισσότερα υπάρχοντά του, καθιστώντας το άβολο και γυμνό, και οι δύο βασίλισσες συγκρούστηκαν επίσης για θρησκευτικούς λόγους.

Στις 18 Μαΐου 1594, ωστόσο, ο Σιγισμούνδος επιβεβαίωσε την κληρονομιά της χήρας βασίλισσας Γκουνίλας. Αποσύρθηκε στο Κάστρο Μπρόμποργκ στο δουκάτο του γιου της, στο Έστεργκετλαντ, όπου διέμεινε μέχρι το τέλος της. Της δόθηκε ένα ασυνήθιστα γενναιόδωρο επίδομα και εκτάσεις με τη διαθήκη του συζύγου της, καθώς και η αποκλειστική και πλήρης επιμέλεια του γιου της, και ως εκ τούτου του δουκάτου του.

Ο Γκουνίλα απεβίωσε από τον πυρετό και ενταφιάστηκε στον καθεδρικό ναό της Ουψάλας.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε το 1585 τον Ιωάννη Γ΄ των Βάσα, βασιλιά της Σουηδίας και είχε τέκνο:

  • Ιωάννης 1589-1618, δούκας του Έστεργκετλαντ.

Μυθιστόρημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γκουνίλα Μπιέλκε είναι ο κύριος χαρακτήρας στο μυθιστόρημα του 1983 Φτωχή μικρή βασίλισσα - Ένα ιστορικό μυθιστόρημα για τη Γκουνίλα Μπιέλκε, τη νεαρή σύζυγο του Ιωάννη Γ΄ (Stackars lilla drottning - Historisk roman om Gunilla Bielke, Johan III:s unga gemål) της Anna Sparre.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Gunilla Bielke». (Σουηδικά) Dictionary of Swedish National Biography. 13306.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 9479859. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 12118. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Birgitta Lager-Kromnow: Gunilla Bielke 13306. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2017. σελ. 419.
  5. ↑ p11315.htm#i113143. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  6. ↑ Gunilla Bielke, urn:sbl:13306, Svenskt biografiskt lexikon (art av Birgitta Lager), hämtad 2013-12-25
  7. ↑ Karin Tegenborg Falkdalen (2010). Vasadöttrarna (utgåva 2). Falun: Historiska Media. (ISBN 978-91-85873-87-6)
  8. ↑ Gunilla Bielke, urn:sbl:13306, Svenskt biografiskt lexikon (art av Birgitta Lager), hämtad 2013-12-25
  9. ↑ Gunilla Bielke, urn:sbl:13306, Svenskt biografiskt lexikon (art av Birgitta Lager), hämtad 2013-12-25
  10. ↑ Gunilla Bielke, urn:sbl:13306, Svenskt biografiskt lexikon (art av Birgitta Lager), hämtad 2013-12-25
  11. ↑ Karin Tegenborg Falkdalen (2010). Vasadöttrarna (utgåva 2). Falun: Historiska Media. (ISBN 978-91-85873-87-6)
  12. ↑ Tegenborg Falkdalen, Karin, Vasadrottningen: en biografi över Katarina Stenbock 1535-1621, Historiska media, Lund, 2015

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bielke, Gunilla i Herman Hofberg, Svenskt biografiskt handlexikon (andra upplagan, 1906)
  • Gunilla Bielke, urn:sbl:13306, Svenskt biografiskt lexikon (art av Birgitta Lager), hämtad 2013-12-06.
  • Karin Tegenborg Falkdalen (2010). Vasadöttrarna (utgåva 2). Falun: Historiska Media.(ISBN 978-91-85873-87-6)ISBN 978-91-85873-87-6

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gunilla Bielke at Svenskt kvinnobiografiskt lexikon

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Gunilla Bielke στο Wikimedia Commons


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκουνίλα_Μπιέλκε&oldid=9943037"