Γκιοκ Μεντρεσέ (Σεβάστεια)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°44′39.26″N 37°0′59.98″E / 39.7442389°N 37.0166611°E / 39.7442389; 37.0166611

Γκιοκ Μεντρεσέ
Χάρτης
Είδοςμεντρεσές
Γεωγραφικές συντεταγμένες39°44′39″N 37°1′0″E
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Σεβάστειας
ΧώραΤουρκία
Έναρξη κατασκευής13ος αιώνας[1]
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ο Γκιοκ Μεντρεσές (Gökmedrese ή Gök Medrese) είναι ένα ισλαμικό εκπαιδευτικό ίδρυμα του 13ου αιώνα στη Σεβάστεια της Τουρκίας. Το όνομά του κυριολεκτικά σημαίνει «Ουράνιος Μεντρεσές» ή «Μπλε Μεντρεσές» και το έχει πάρει λόγω της διακόσμησής του με μπλε πλακάκια.[2] Είναι γνωστό και ως Σαχιμπιγέ Μεντρεσέσι (Sâhibiye Medresesi).[3]Βρίσκεται στους πρόποδες ενός φρουρίου.[4]Στις 15-04-2014 προτάθηκε να συμπεριληφθεί στην προσωρινή λίστα Μνημείων Παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.[5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γκιοκ Μεντρεσέ είναι ένας από τους τρεις μεντρεσέδες, που υπάρχουν στη Σεβάστεια. Κατασκευάστηκε το 1271 με χρηματοδότηση του Σελτζούκου βεζίρη Σαχίπ Ατά Φαχρ αλ-Ντιν Αλή (πέθανε το 1285) κατά την διακυβέρνηση του σουλτάνου Καϋχοσρόη Γ΄.[6][7] Το όνομα του Σαχίπ Ατά αναφέρεται σε διάφορα σημεία του κτηρίου.[4] Το κτήριο ονομάζεται και Σαχιμπιγέ Μεντρεσέσι από το όνομα του Σαχίπ Ατά.[5] Το κτήριο είναι κατασκευασμένο με πέτρες και τούβλα από τον αρχιτέκτονα Καλουγιάν αλ-Κονάβι (Kālūyān al-Qunawī) από το Ικόνιο. Το όνομά του αναγράφεται στις δύο πλευρές της κύριας πύλης εισόδου στο κτήριο.[8][2]Το κτήριο είναι ένα διώροφο κτίσμα, έχει μια ανοιχτή αυλή και τέσσερα ιβάν. Το κτήριο ήταν τμήμα ενός μεγαλύτερου συγκροτήματος κτηρίων, αλλά πολύ λίγα μέρη αυτού του συγκροτήματος κτηρίων έχει διατηρηθεί. Η αυλή είχε στη βόρεια και τη νότια πλευρά σειρές στοών, όπου συνολικά υπήρχαν 24 δωμάτια στους δύο ορόφους. Μεγάλο μέρος το δεύτερου ορόφου του κτηρίου πλέον δεν υπάρχει. Σήμερα υπάρχουν μόνο 13 δωμάτια του ισογείου.[2] Η πρόσοψη του μεντρεσέ βρισκόταν στα ανατολικά. Η κεντρική πύλη του κτηρίου διαθέτει μία πλούσια ανάγλυφη διακόσμηση. Το πλαίσιο της πύλης περιλαμβάνει ανάγλυφα μοτίβα ζώων, φύλλων και φυτών.[3] Δεξιά και αριστερά από την κεντρική πύλη υπάρχουν δύο μιναρέδες, που είναι κατασκευασμένοι από κόκκινα τούβλα και έχουν διακοσμηθεί με μαύρα και μπλε πλακάκια. Αυτή η αρχιτεκτονική μορφή έχει εισαχθεί από το Ιράν, όπου είχε αναπτυχθεί από τον 12ο αιώνα και έπειτα. Το πρώιμο δείγμα δίδυμων μιναρέδων στην Ανατολία εμφανίζεται στην είσοδο ενός τζαμιού στο Ικόνιο.[4] Η συμμετρία της πρόσοψης αλλοιώνεται με την ύπαρξη μιας βρύσης στον αριστερό τοίχο. Στο εσωτερικό του κτηρίου στα δεξιά βρίσκεται ένας μικρός θολωτός χώρος προσευχής. Ο θόλος είναι διακοσμημένος με μπλε και μαύρα πλακάκια, που σχηματίζουν διάφορα γεωμετρικά σχέδια, καθώς και με μία επιγραφή με μαύρα γράμματα. Από τα 4 ιβάν, που υπήρχαν, διασώζονται μόνο τα τρία.[8]Στο Γκιοκ Μεντρεσέ υπάρχουν ανάγλυφες παραστάσεις κεφαλιών κριαριού, γουρουνιού, φιδιού, δράκου και ελέφαντα, που θεωρείται ότι είναι σημάδια του ζωδιακού κύκλου. Αυτά τα ζώα συμπεριλαμβάνονται στο Τουρκικό ημερολόγιο με τα δώδεκα ζώα. Οι Τούρκοι διατήρησαν μέσα στην τέχνη στοιχεία του πολιτισμού από την κεντρική Ασία. Η χρήση του δέντρου της ζωής, ο αετός και άλλα πουλιά δεν είναι απλά διακοσμητικά στοιχεία αλλά έχουν ιδιαίτερη συμβολική σημασία για τον Τουρκικό πολιτισμό.[5]

Σημαντικές εργασίες αποκατάστασης του κτηρίου έχουν γίνει κατά τη διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα. Το κτήριο επισκευάστηκε από τον μουφτή της Σεβάστειας Αμπντουλάχ Εφέντη το 1823 και ήταν σε χρήση ως το 1926.[2] Σε ένα σημείο του κτηρίου υπάρχει μία επιγραφή, όπου αναφέρει ότι έγινε ανακαίνιση του κτηρίου τα έτη 1923-1924.[4]Ένα σχέδιο ανάπλασης της ιστορικής περιοχής της Σεβάστειας βρίσκεται σε εξέλιξη με απώτερο στόχο η ευρύτερη περιοχή του Γκιοκ Μεντρεσέ να γίνει ένα υπαίθριο μουσείο.[9]

Το κτήριο του Γκιοκ Μεντρεσέ χρησιμοποιήθηκε ως μουσείο μεταξύ των ετών 1934-1967.[3]


Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γκιοκ Μεντρεσές (πρόσοψη)
    Γκιοκ Μεντρεσές (πρόσοψη)
  • ανάγλυφο (λεπτομέρεια)
    ανάγλυφο (λεπτομέρεια)
  • ανάγλυφο (λεπτομέρεια)
    ανάγλυφο (λεπτομέρεια)
  • ανάγλυφο (λεπτομέρεια)
    ανάγλυφο (λεπτομέρεια)
  • Γκιοκ Μεντρεσές (μινιατούρα)
    Γκιοκ Μεντρεσές (μινιατούρα)
  • Γκιοκ Μεντρεσές (κεντρική πύλη)
    Γκιοκ Μεντρεσές (κεντρική πύλη)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gabriel, Albert. Monuments Turcs d'Anatolie, 2:155-161. 2 Vols. Paris: Editions de Boccard, 1931-1934.
  • Aslanapa, Oktay. Turkish art and architecture. New York: Praeger Publishers, 1971.
  • Sözen, Metin, and Ilhan Aksit. The Evolution of Turkish Art and Architecture. Istanbul: Has set Kitabevi, 1987.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Ανακτήθηκε στις 8  Νοεμβρίου 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 ŞAHİN, Sami (2006). «Sıvas Blue Madrasa (Sahibia Madrasa) And The Traditional (Hadith) Value Of The Narratives On Its Inscriptions» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Sivas Gök Medrese, Yıl 1940» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «Gök Medrese». Crossing Frontiers (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Centre, UNESCO World Heritage. «Anatolian Seljuks Madrasahs». UNESCO World Heritage Centre (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  6. ↑ Vassilopoulou, Sophia (2014). «Imperial References:The Gök Medrese in Sivas as an Example of the Use of Marble in Thirteenth-century Anatolia» (PDF). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  7. ↑ «GÖK MEDRESE». Kültür Portalı. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Gökmedrese (Sivas)». Archnet. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  9. ↑ Agency, Ihlas News (21 Μαΐου 2020). «Restoration work at Gök Medrese almost complete». Daily Sabah (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκιοκ_Μεντρεσέ_(Σεβάστεια)&oldid=10187705"