Γιούσιφ Μαμανταλίγιεφ
| Γιούσιφ Μαμανταλίγιεφ | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Yusif Məmmədəliyev (Αζερμπαϊτζανικά) |
| Γέννηση | 31 Δεκεμβρίου 1905 Ordubad |
| Θάνατος | 15 Δεκεμβρίου 1961 Μπακού |
| Υπηκοότητα | Ρωσική Αυτοκρατορία, Λαϊκή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν και Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών |
| Σπουδές | Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και MSU Faculty of Chemistry |
| Τέκνα | Sevda Məmmədəliyeva |
| Βραβεύσεις | τάγμα του Λένιν, τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας, Τάγμα της Δόξας, βραβείο Στάλιν και τάγμα του Παράσημου της Τιμής |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | χημεία |
| Αξίωμα | μέλος του Ανώτατου Σοβιέτ της Σοβιετικής Ένωσης |
| Ιδιότητα | χημικός και πολιτικός |
| Ακαδημαϊκός τίτλος | Doktor Nauk in Chemistry |
| δεδομένα () | |
Ο Γιούσιφ Χαϊντάρ ογκλού Μαμανταλίγιεφ (αζερικά: Yusif Heydər oğlu Məmmədəliyev, 31 Δεκεμβρίου 1905 - 15 Δεκεμβρίου 1961) ήταν Αζέρος χημικός. Ήταν διδάκτωρ χημείας, μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών του Αζερμπαϊτζάν, της οποίας επίσης διετέλεσε και πρόεδρος. [1]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γιούσιφ Χαϊντάρ ογκλού Μαμανταλίγιεφ γεννήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου του 1905, στο Ορντουμπάντ του Ναχιτσεβάν.
Το 1923, ο Μαμανταλίγιεφ έγινε δεκτός στην ανώτερη παιδαγωγική σχολή του Μπακού. Το 1926, μετά την επιτυχή αποφοίτησή του από τη σχολή, δίδαξε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση για 3 χρόνια. Το 1929, έγινε φοιτητής της Χημικής Σχολής του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας, από τον οποίο αποφοίτησε το 1932. Ήταν ο μαθητής του Νικολάι Ζελίνσκι και του A. A. Μπαλαντίν και ένας από τους πρώτους καθηγητές του εργαστηρίου οργανικής χημείας μετά το Πανεπιστήμιο της Μόσχας, εργάστηκε στο χημικό εργοστάσιο Νο. 1 στη Μόσχα και στη συνέχεια μετοίκησε στο Αζερμπαϊτζάν, όπου αρχικά πήρε την έδρα της οργανικής χημείας στη γεωπονική σχολή του Αζερμπαϊτζάν. Στη συνέχεια, (1933-1945) εργάστηκε στο Ερευνητικό Πετρελαϊκό Ινστιτούτο του Αζερμπαϊτζάν, όπου έγινε διευθυντής εργαστηρίου. Εκεί αποκαλύφθηκε το ταλέντο του νεαρού επιστήμονα. Το έργο του ήταν αφιερωμένο σε επιστημονικά προβλήματα πετροχημείας και οργανοκατάλυσης και συνδέθηκε στενά με την ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας διύλισης πετρελαίου και πετροχημικών .
Ξεκινώντας από το 1934, ο Μαμανταλίγιεφ ηγήθηκε του παιδαγωγικού έργου στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Μπακού που πήρε το όνομά του από τον Σεργκέι Κιρόφ, κατέχοντας διαδοχικά τις θέσεις του αναπληρωτή καθηγητή, του καθηγητή, και του πρύτανη (1954–1958).
Το 1942, ο Μαμανταλίγιεφ έγινε διδάκτωρ χημείας και το 1943, καθηγητής. Το 1945, κατάφερε να γίνει μέλος της Ακαδημίας Επιστημών του Αζερμπαϊτζάν (από την ίδρυση της ακαδημίας). Διετέλεσε επίσης διευθυντής του Ινστιτούτου Πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν. Το 1946, διορίστηκε στο Υπουργείο Βιομηχανίας Πετρελαίου της Σοβιετικής Ένωσης, όπου έφτασε να γίνει πρόεδρος του επιστημονικού και τεχνικού συμβουλίου του υπουργείου. Το 1951-1954, διετέλεσε ακαδημαϊκός γραμματέας της φυσικής, χημείας και πετρελαϊκών σπουδών της Ακαδημίας Επιστημών του Αζερμπαϊτζάν, ενώ μεταξύ 1954-1958, ήταν πρύτανης του κρατικού πανεπιστημίου του Αζερμπαϊτζάν.
Κατά τα έτη 1947-1951 και 1958-1961 ο Μαμανταλίγιεφ επελέγη για να γίνει πρόεδρος της Ακαδημίας Επιστημών του Αζερμπαϊτζάν. [2] Το Ινστιτούτο Πετροχημικών Διεργασιών ιδρύθηκε στο Μπακού με δική του πρωτοβουλία.
Ο Γιούσιφ Μαμανταλίγιεφ τιμήθηκε με πολλά κυβερνητικά βραβεία. Το υψηλότερο βραβείο - αυτό του Τάγματος του Λένιν - του απονεμήθηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για το ενεργό έργο στήριξης του μετώπου με σημαντικά πετροχημικά προϊόντα. [3]
Ο Γιούσιφ Μαμανταλίγιεφ πέθανε το 1961.
Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μαμανταλίγιεφ είχε τιμηθεί με το Τάγμα του Λένιν, το Τάγμα της Κόκκινης Σημαίας Εργασίας, το Τάγμα της Δόξας καθώς και με άλλα μετάλλια.
Επιστημονική προσπάθεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κύριο επιστημονικό έργο του Μαμανταλίγιεφ σχετίζεται με το πετρέλαιο. Πρότεινε νέες μεθόδους χλωρίωσης και βρομίωσης διαφόρων υδρογονανθράκων με τη συμμετοχή καταλυτών και ιδιαίτερα τρόπους απόκτησης τετραχλωριούχου άνθρακα, χλωρομεθανίου, διχλωρομεθανίου και άλλων πολύτιμων προϊόντων μέσω της χλωρίωσης του μεθανίου. Ο Μαμανταλίγιεφ παρείχε εξαιρετικές υπηρεσίες για την εκπαίδευση εξειδικευμένου προσωπικού στον τομέα του πετρελαίου. Εκπροσώπησε επανειλημμένα το Αζερμπαϊτζάν σε συνέδρια, ημερίδες και συμπόσια που διοργανώθηκαν από τη Σοβιετική Ένωση, τις ΗΠΑ, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Αγγλία, τη Μολδαβία, την Πολωνία και άλλες χώρες. [4]
Η ίδρυση του Αστροφυσικού Αστεροσκοπείου του Αζερμπαϊτζάν, του Ιδρύματος Χειρόγραφων, του Επιστημονικό Κέντρου Χημείας στην πόλη Σουμγκαγίτ και άλλα επιστημονικά ιδρύματα της χώρας σχετίζονται με το όνομα του Γιούσιφ Μαμανταλίγιεφ. Η σχολή πετροχημείας του Αζερμπαϊτζάν που ιδρύθηκε από αυτόν είναι γνωστή και πέρα από τα σύνορα του κράτος.
Ο Γιούσιφ Μαμανταλίγιεφ είναι συγγραφέας περισσότερων από 200 επιστημονικών έργων καθώς και 6 μονογραφιών.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Yusif Məmmədəliyev». Adam.az. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-04. https://web.archive.org/web/20160304051758/http://www.adam.az/az.php?subaction=showfull&id=1215260824&archive=&start_from=&ucat=8,29,65&go=headlines&category=8. Ανακτήθηκε στις 2021-04-27.
- ↑ «МАМЕДАЛИЕВ ЮСИФ ГЕЙДАР ОГЛЫ». Национальная академия наук Азербайджана. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-03-26. https://web.archive.org/web/20120326005102/http://www.elm.az/ru/cat.php?fid=yusif. Ανακτήθηκε στις 2021-04-27.
- ↑ «член-корреспондент Мамедалиев Юсиф Гейдарович». Химический факультет МГУ. http://www.chem.msu.su/rus/history/acad/mamedaliev.html.
- ↑ «Великие Азербайджанцы». http://www.jafarov.com/view.php?lang=az&menu=2&id=1192.
|