Γιουσούφ Ακτσουρά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιουσούφ Ακτσουρά
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Yosıf Aqçura (Tatar (Latin script))
Γέννηση2  Δεκεμβρίου 1876[1]
Ουλιάνοφσκ
Θάνατος11  Μαρτίου 1935
Κωνσταντινούπολη
Τόπος ταφήςστρατιωτικό νεκροταφείο του Εντιρνέ Καπού (41°1′55″ s. š., 28°55′48″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τουρκία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΤαταρική γλώσσα[2]
Ρωσικά[2]
τουρκικά[3][2]
ΣπουδέςΣτρατιωτικό λύκειο του Κουλελί
Τουρκικό Στρατιωτικό Πανεπιστήμιο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
συγγραφέας
δημοσιογράφος
διδάσκων πανεπιστημίου
ιστορικός
δημοσιογράφος άποψης[4]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης
Turkish Historical Society
Τουρκική Ερυθρά Ημισέληνος
Αξιοσημείωτο έργοThree political systems
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΡεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέλος της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιουσούφ Ακτσουρά (ταταρικά: Йосыф Акчура; 2 Δεκεμβρίου 1876 - 11 Μαρτίου 1935) ήταν εξέχων Τούρκος πολιτικός, συγγραφέας και ιδεολόγος με Ταταρική εθνική καταγωγή. Αναπτύχθηκε σε εξέχοντα ιδεολόγο και υποστηρικτή του Παντουρκισμού κατά την πρώιμη δημοκρατική περίοδο, του οποίου τα γραπτά έγιναν ευρέως διαδεδομένα και ο οποίος έγινε ένας από τους κορυφαίους καθηγητές πανεπιστημίων στην Κωνσταντινούπολη.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιουσούφ Ακτσουρά σε νεανική ηλικία

Γεννήθηκε στο Σιμπίρσκ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από οικογένεια Τατάρων και έζησε εκεί μέχρι, που ο ίδιος και η μητέρα του μετανάστευσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όταν ήταν επτά ετών. Σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη και μπήκε στο Harbiye Mektebi (Στρατιωτικό Κολλέγιο) το 1895, προτού αναλάβει θέση στο Erkan-i Harbiye (πρόγραμμα γενικού προσωπικού), ένα διάσημο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τον οθωμανικό στρατό. [5] Αλλά το 1896 είχε κατηγορηθεί ότι ανήκε στο κίνημα των Νεοτούρκων και εξορίστηκε στην Τριπολίτιδα στο Φεζάν, στην Οθωμανική Λιβύη. [6]

Έφυγε από την εξορία το 1899 και πήγε στο Παρίσι, όπου άρχισε να εμφανίζεται ως ένθερμος υποστηρικτής του τουρκικού εθνικισμού και του Παντουρκισμού. Επέστρεψε στη Ρωσία το 1903, εγκαταστάθηκε στο Ζοϊεμπάσι δίπλα στο Σιμπίρσκ [7] και άρχισε να γράφει εκτενώς για το θέμα. [6] Συγκέντρωσε την περισσότερη προσοχή για το έργο του το 1904 Tarç Tarz-ı Siyaset (Τρεις Πολιτικές), το οποίο αρχικά τυπώθηκε στο περιοδικό Türk, που είχε βάση στο Κάιρο. [8] Το έργο καλούσε τους Τούρκους να εγκαταλείψουν την πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία και αντίθετα να στραφούν πλήρως στην τουρκική τους ταυτότητα. Ήταν ένας από τους συνιδρυτές του Ittifaq al-Muslimin, ενός μουσουλμανικού κόμματος στη Ρωσία. [9] Το 1908 επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και έγινε ηγετική δύναμη στους Τούρκους. [10] Οι ιδέες του άρχισαν να κερδίζουν περισσότερο ενδιαφέρον με την Επανάσταση των Νεοτούρκων και την ανακήρυξη της Δεύτερης Συνταγματικής Εποχής . Το 1911 ίδρυσε τον Σύλλογο Τερκ Γιουρντού (Türk Yurdu) μαζί με τους Αχμέτ Αγάογλου, Αλί Χουσεΐνζαντ και άλλους. [11] Τον Νοέμβριο του 1911, ο Türk Yurdu (Τουρκικός κοιτώνας) άρχισε να εκδίδει ένα περιοδικό με το όνομά του, το οποίο επεδίωξε να γίνει η πνευματική δύναμη πίσω από τον τουρκικό εθνικισμό. [12]

Το 1915 ίδρυσε εκ νέου με τους Αχμέτ Αγάογλου και Αλί Χουσεΐνζαντ την Τουρκο-Ταταρική Επιτροπή (TTC) στην Κωνσταντινούπολη, η οποία είχε σκοπό να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των τουρκοτατάρων Μουσουλμάνων στη Ρωσία. [13] Τον Ιούνιο του 1916, το TTC έστειλε μια αντιπροσωπεία στη Διάσκεψη των Εθνικοτήτων, αλλά δεν μπόρεσε να παρουσιάσει ένα ενιαίο ψήφισμα. Κάθε εκπρόσωπος έπρεπε να εκπροσωπεί το έθνος του. Ο Ακτσουρά μίλησε λοιπόν για τους Τατάρους και απαίτησε τα ίδια ατομικά, πολιτικά και θρησκευτικά δικαιώματα με τους Ρώσους Ορθόδοξους και το δικαίωμα διδασκαλίας στη μητρική τους γλώσσα. Τον Ιούλιο του 1916, επισκέφθηκε τη Ζυρίχη και ήρθε σε επαφή με τον Βλαντιμίρ Λένιν. Ήθελε να μάθει τι θα περιμένει η μοίρα των τουρκικών λαών από τον ηγέτη των επαναστατών. [14] Το καλοκαίρι του 1917 του δόθηκε η αποστολή να διαπραγματευτεί την απελευθέρωση των Οθωμανών κρατουμένων στη Ρωσία από την Οθωμανική Ερυθρά Ημισέληνο. Επομένως ταξίδεψε για πρώτη φορά στη Δανία, τη Σουηδία και έμεινε περίπου ένα έτος στη Ρωσία. [15]

Αφού ολοκλήρωσε την αποστολή του για την Οθωμανική Ερυθρά Ημισέληνο, επέστρεψε στην Τουρκία και προσχώρησε στο νεοσύστατο κόμμα Milli Türk Fırkası (Εθνικό τουρκικό κόμμα) τον Οκτώβριο του 1919. [16] Διαφορετικά από το καθεστώς, όριζε την τουρκική ταυτότητα με καθαρά εθνοτικούς όρους και ήρθε να ψάξει έξω από τα σύνορα της χώρας για συγγένεια με άλλους τουρκικούς λαούς. Ζήτησε επίσης τη δημιουργία μιας εθνικής οικονομίας και την απομάκρυνση από τις ισλαμικές αξίες (μια περιοχή στην οποία συγκρούστηκε με τον Ζιγιά Γκιοκάλπ, καθώς ο Ακτσουρά ήθελε μια κοσμική Τουρκία, φοβούμενος ότι ο Παν-Ισλαμισμός θα εμπόδιζε την εθνικιστική ανάπτυξη), που σημαίνει ότι ήταν σε μεγάλο βαθμό ευνοϊκά διακείμενος προς τον Κεμάλ Ατατούρκ. Το 1923 εξελέγη βουλευτής για την Κωνσταντινούπολη, την οποία έδρα διατήρησε μέχρι το 1934, όταν εξελέγη βουλευτής του Καρς. [17] Το 1932 έγινε πρόεδρος της Τουρκικής Ιστορικής Εταιρείας. [18]

Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη το 1935. Η ταφή του έγινε στο στρατιωτικό νεκροταφείο Εντιρνέ Καπού στην Κωνσταντινούπολη. [19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11943025r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20191040526. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11943025r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20191040526. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  5. Thomas, David. «Uc Tarz-i Siyaset (Three policies), Yusuf Akcura (1876-1935)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  6. 6,0 6,1 Akçura, Yusuf (2013-01-21), «Three types of policy», Modernism: The Creation of Nation-States : Discourses of Collective Identity in Central and Southeast Europe 1770–1945: Texts and Commentaries, volume III/1, Discourses of Collective Identity in Central and Southeast Europe 1770–1945 (Central European University Press): 218–226, ISBN 9786155211935, http://books.openedition.org/ceup/1994, ανακτήθηκε στις 2019-09-29 
  7. Georgeon, François (1980). Aux origines du nationalisme turc. Paris: Éditions ADPF. σελ. 23. ISBN 2865380084. 
  8. «Uc Tarz-i Siyaset (Three Policies), Yusuf Akcura (1876-1935)». 22 Ιουνίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  9. Shissler, Ada Holland (2003). Between Two Empires: Ahmet Agaoglu and the New Turkey (στα Αγγλικά). I.B.Tauris. σελίδες 124–126. ISBN 978-1-86064-855-7. 
  10. Landau, Jacob M. (1981). Pan-Turkism in Turkey. London: C. Hurst & Company. σελίδες 40–42. ISBN 0905838572. 
  11. Karpat, Kemal H. (3 Μαΐου 2001). The Politicization of Islam: Reconstructing Identity, State, Faith, and Community in the Late Ottoman State (στα Αγγλικά). Oxford University Press. σελίδες 377. ISBN 9780195350494. 
  12. Ada Holly Shissler. Between Two Empires: Ahmet Agaoglu and the New Turkey, I.B.Tauris, 2003, p. 158
  13. Georgeon, François (1980). Aux Origines du nationalisme turc : Yusuf Akçura (1876-1935). Paris: Éditions A.D.P.F. σελ. 78. ISBN 2865380084. 
  14. Georgeon, François (1980). Aux Origines du nationalisme turc : Yusuf Akçura (1876-1935). Paris: Éditions A.D.P.F. σελ. 79. ISBN 2865380084. 
  15. Georgeon, François (1980). Aux Origines du nationalisme turc : Yusuf Akçura (1876-1935). Paris: Éditions A.D.P.F. σελίδες 79–80. ISBN 2865380084. 
  16. Georgeon, François (1980). Aux Origines du nationalisme turc : Yusuf Akçura (1876-1935). Paris: Éditions A.D.P.F. σελ. 81. ISBN 2865380084. 
  17. Georgeon, François (1980). Aux origines du nationalisme turc. Paris: Éditions ADPF. σελ. 82. ISBN 2865380084. 
  18. Sever, Ayşegül· Almog, Orna (2019). Contemporary Israeli-Turkish Relations in Comparative Perspective (στα Αγγλικά). Springer. σελ. 17. ISBN 9783030057862. 
  19. Kocatas, Onur. «The Cemeteries of Istanbul: Escape from the Hustle and Bustle of the City « I was in Turkey». iwasinturkey.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2019.