Γιαν φαν Μπούκεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιαν φαν Μπούκεν
Γέννηση10  Μαρτίου 1635[1][2]
Αμβέρσα[3]
Θάνατος6  Φεβρουαρίου 1694[1]
Αμβέρσα[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΚάτω Χώρες των Αψβούργων
Ιδιότηταζωγράφος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σκηνή από την αγορά με ερείπια ρωμαϊκού ναού και λιμάνι στο παρασκήνιο

Ο Γιαν φαν Μπούκεν (φλαμανδικά: Jan van Buken ή Jan van Beucken[4] (10 Μαρτίου 1635 – 6 Φεβρουαρίου 1690) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, γνωστός κυρίως για τις ρωπογραφίες και τις νεκρές φύσεις του.[5]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιαν φαν Μπούκεν γεννήθηκε στην Αμβέρσα. Έγινε "Δάσκαλος" στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά το 1658, όπου καταγράφηκε ως "Jan van Beucken". Κατά την περίοδο 1662 - 1682 εργάστηκε στη Ρώμη, ενώ ταξίδευε συχνά στην Αμβέρσα.[5] Μετά τον θάνατο των γονέων του επανήλθε οριστικά στην Αμβέρσα.[6]

Κατά το διάστημα 1689 - 90 καταγράφηκε ως μαθητής του ο Γιαν Μπάπτιστ Μπέφερεν.[7]

Ο Γιαν φαν Μπούκεν απεβίωσε στην Αμβέρσα το 1694.[5]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νεκρή φύση σε κουζίνα

Ζωγράφιζε κυρίως νεκρές φύσεις και ρωπογραφίες. Οι ρωπογραφίες του καλύπτουν σκηνές σε φάρμα, σε κουζίνες και στην αγορά, συχνά περιλάμβανε νεκρές φύσεις με τρόφιμα, θηράματα και φρούτα. Ζωγράφισε, επίσης, νεκρές φύσεις με θηράματα, ψάρια, τρόφιμα και άνθη. Οι πίνακές του είναι, κατά πολλές έννοιες, παρόμοιοι με αυτούς των ζωγράφων του "Bamboccianti". Το όνομα Bamboccianti αποδίδεται σε μια ομάδα κατά κύριο λόγο Ολλανδών και Φλαμανδών καλλιτεχνών που δραστηριοποιήθηκαν στη Ρώμη από περίπου το 1625 ως τα τέλη του 17ου αιώνα και οι πίνακές τους απεικόνιζαν σκηνές από την καθημερινή ζωή των κοινωνικά κατώτερων τάξεων της Ρώμης και των εξοχικών της περιοχών.[8] Παράδειγμα τέτοιου πίνακα του φαν Μπούκεν είναι η Σκηνή από την αγορά με ερείπια ρωμαϊκού ναού και λιμάνι στο παρασκήνιο (δημοπρατήθηκε από τον οίκο "Σόθμπυ" στις 27 Μαρτίου 2007 στο Λονδίνο, παρτίδα 15). Απεικονίζει σκηνή στην αγορά λαχανικών σε ιταλικής τεχνοτροπίας πόλης - λιμένα με ρωμαϊκά ερείπια. Η σύνθεση περιλαμβάνει μόνο στοιχεία τυπικά των Bamboccianti, όπως το παιχνίδι της μόρρα (morra) του οποίου οι παίκτες καταλαμβάνουν το κέντρο της αγοράς. Στη σκηνή περιλαμβάνονται και μερικές υψηλόβαθμες προσωπικότητες, όπως ο έφιππος κύριος, ο οποίος προφανώς επιστρέφει από κυνήγι με τον υπηρέτη του να κρατά το όπλο του. Στρέφει το βλέμμα του διασκεδάζοντας όπως βλέπει τη σκηνή της αγοράς, όπως θα έκαναν οι πάτρονες του φαν Μπούκεν, αν αντίκριζαν μια παρόμοια σκηνή καθημερινότητας. Τυπική του φαν Μπούκεν είναι η συμπερίληψη μιας νεκρής φύσης με λαχανικά στο προσκήνιο της όλης σύνθεσης.

Οι σκηνές αγοράς του φαν Μπούκεν, με τα άφθονα στοιχεία νεκρών φύσεων, θυμίζουν το έργο άλλων ζωγράφων της Αμβέρσας, όπως οι Εράσμους ντε Μπι, Πέιτερ φαν Μπρέντελ και Πέιτερ Χάισελς, των οποίων οι πίνακες έχουν παρόμοιο θέμα.[6]

Σήμερα, στον φαν Μπούκεν αποδίδονται περίπου 25 έργα.[6] Μόνον δύο είναι γνωστό ότι βρίσκονται σε συλλογές μουσείων: Το ένα είναι η νεκρή φύση με λαχανικά, πουλερικά και κρέατα στη συλλογή του Κρατικού Μουσείου του Σβέριν (Staatliches Museum Schwerin) και το άλλο είναι η σκηνή σε αγορά, στη συλλογή του Εθνικού Μουσείου Στοκχόλμης.[9][10]

Η Νεκρή φύση σε κουζίνα βρίσκεται σε ιδιωτική συλλογή στην Ουγγαρία και δείχνει μερικές από τις αρετές στη σύνθεση του φαν Μπούκεν. Η σκηνή απεικονίζει μια κουζίνα, στην οποία ενυπάρχει νεκρή φύση με κυνήγι, τρόφιμα και σκεύη κουζίνας στο προσκήνιο και ένα μεγάλο τζάκι με δύο πρόσωπα - εμφανώς ένας άνδρας και μια γυναίκα του υπηρετικού προσωπικού, στο παρασκήνιο του πίνακα. Ο άνδρας βγαίνει από μια πόρτα στα αριστερά, ενώ η γυναίκα έχει το χέρι τις πάνω στο περβάζι του τζακιού, πιθανότατα καθαρίζοντάς το. Η προφανής αταξία της νεκρής φύσης υποκρύπτει ένα συνθετικό σχήμα βασισμένο σε τρίγωνα.[6]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Jan Van Buken». (Αγγλικά) Buken, Jan van. 16  Δεκεμβρίου 2017.
  2. «Artists of the World Online» (Γερμανικά, Αγγλικά) K. G. Saur Verlag, Walter de Gruyter. Βερολίνο. 2009. 10146122.
  3. 3,0 3,1 rkd.nl/explore/artists/13958. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2016.
  4. Παραλλαγές του ονόματός του: Jan van Bakken, Joannes van Buecken, Jan van Bucken, Johannes van Beucken, Johannes van Buecken, Jan Van Buecken
  5. 5,0 5,1 5,2 Jan van Buken στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Zoltan Kovacs, „Jan van Buken Fecit” Egy antwerpeni mester ismeretlen műve Magyarországon Αρχειοθετήθηκε 2015-09-23 στο Wayback Machine., in: Artmagazin 2014/2. P. 44-50 (ουγγρικά)
  7. Jan Baptist Beveren στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  8. Bild des Monates Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. at the Kurpfälzisches Museum (γερμανικά)
  9. Still life of vegetables, poultry and meat in the collection of the Staatliches Museum Schwerin στο Εθνικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  10. Market Scene in the collection of the Nationalmuseum

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jan van Buken στο Wikimedia Commons