Γιακιτόρι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το Γιακιτόρι ψήνεται στη σχάρα
Γιακιτόρι ως street food, με αλμυρή και γλυκιά σάλτσα
Γιακιτόρι στο Τόκιο

Το γιακιτόρι (Ιαπωνικά: 焼き鳥) (κυριολεκτικά 'ψητό πουλί') είναι ιαπωνικό είδος σουβλιστού κοτόπουλου.[1] Η προετοιμασία του περιλαμβάνει το σουβλάκι του κρέατος με κούσι (串), ένα είδος σουβλάκι συνήθως κατασκευασμένο από χάλυβα, μπαμπού ή παρόμοια υλικά. Στη συνέχεια τα σουβλάκια ψήνονται στη σχάρα σε φωτιά στα κάρβουνα. Κατά τη διάρκεια ή μετά το μαγείρεμα, το κρέας είναι συνήθως καρυκευμένο με σάλτσα τάρε ή αλάτι.[2] Ο όρος μερικές φορές χρησιμοποιείται ανεπίσημα για το κουσιγιάκι (ψητά και σουβλιστά φαγητά) γενικά.

Παρασκευή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθώς είναι σχεδιασμένα για ευκολία και φορητότητα, τα γιακιτόρι μαγειρεύονται συνήθως με μεθόδους βήμα προς βήμα. Παραδοσιακά, γινόταν χρησιμοποιώντας φορητές ψησταριές με κάρβουνο. Αυτή είναι η μέθοδος που χρησιμοποιείται συχνότερα από το γιατάι, ωστόσο, τα εστιατόρια μπορούν να χρησιμοποιούν σταθερές ψησταριές και, ανάλογα με την περίπτωση, κάρβουνο binchōtan υψηλότερης ποιότητας.

Στο σπίτι, χρησιμοποιούνται συσκευές γνωστές ως τακούτζο κόνρο (takujō konro, 卓上コンロ, "μικρή ψηστιέρα")[3] ή γιακιτόρι-κι (焼き鳥器, "συσκευή γιακιτόρι"). Τα γιακιτόρι-κι είναι μικρές ηλεκτρικές συσκευές, που χρησιμοποιούν ένα θερμαντικό στοιχείο παρόμοιο με αυτό μιας ψηστιέρας ή τοστιέρας, για να μαγειρέψουν το φαγητό, που έχει τοποθετηθεί από πάνω.

Αρκετά γιακιτόρι σε χώρους εστίασης τροφίμων
Τα γιακιτόρι πωλούνται σε αθλητικούς αγώνες

Για να διευκολύνεται το ομοιόμορφο μαγείρεμα, το κρέας κόβεται σε μικρά, περίπου ομοιόμορφα σχήματα και στη συνέχεια σουβλίζεται με κούσι. Μετά τα γιακιτόρι καρυκεύονται και μαγειρεύονται. Το ψήσιμο στα κάρβουνα είναι η προτιμώμενη μέθοδος μαγειρέματος, καθώς παράγει υψηλή θερμότητα και ισχυρές φλόγες ενώ εκπέμπει ελάχιστους έως καθόλου υδρατμούς. Αυτό επιτρέπει στα συστατικά να μαγειρεύονται γρήγορα ενώ προσδίδουν μια τραγανή υφή στο δέρμα. Αν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο ψήσιμο υγραέριο και ηλεκτρική ενέργεια, δεν αναπτύσσουν τα ίδια αρώματα ή υφές με τα μαγειρεμένα με κάρβουνο γιακιτόρι.

Καρυκεύματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα καρυκεύματα για το γιακιτόρι χωρίζονται κυρίως σε δύο τύπους: αλμυρά ή αλμυρά-γλυκά. Ο αλμυρός τύπος συνήθως χρησιμοποιεί απλό αλάτι ως κύριο καρύκευμά του.[1] Για την αλμυρή-γλυκιά ποικιλία χρησιμοποιείται τάρε, μια ειδική σάλτσα, που αποτελείται από μίριν, σάκε, σάλτσα σόγιας και ζάχαρη.[1] Άλλα κοινά μπαχαρικά περιλαμβάνουν πιπέρι καγιέν σε σκόνη, σιτσίμι, ιαπωνικό πιπέρι, μαύρο πιπέρι και γουασάμπι, ανάλογα με τα γούστα του καθενός.

Καταστήματα πώλησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα γιακιτόρι-για (Yakitori-ya, 焼き鳥屋) είναι μικρά καταστήματα, που ειδικεύονται στα γιακιτόρι.[4] Συνήθως έχουν τη μορφή ενός μικρού καταστήματος, που προσφέρει μόνο υπηρεσίες φαγητού σε πακέτο,[5] αλλά τα εστιατόρια και οι αλυσίδες εστιατορίων είναι επίσης δημοφιλή.[2]

Το γιακιτόρι δεν περιορίζεται σε εξειδικευμένα καταστήματα: βρίσκεται εύκολα στα μενού των ιζακάγια (:Ιαπωνικά μπαρ) σε όλη την Ιαπωνία και πωλείται ως προμαγειρεμένο φαγητό, ως κατεψυγμένα πακέτα σε συσκευασία κενού αέρος ή ακόμα και σε κονσέρβα. Το τελευταίο έγινε δημοφιλές από την Hotei Foods Corporation, την πρώτη εταιρεία, που ξεκίνησε να πουλά την κονσέρβα με γιακιτόρι το 1970,[6] με εννέα γεύσεις από το 2016. Το τηλεοπτικό τους διαφημιστικό τραγούδι ήταν εμβληματικό για την επωνυμία τους.[7]

Λόγω της ευκολίας προετοιμασίας και της φορητότητάς του, το γιακιτόρι είναι ένα πολύ δημοφιλές φαγητό δρόμου, που πωλείται συχνά από μικρά καροτσάκια και πάγκους γνωστά ως γιατάι. Τα γιατάι βρίσκονται, μεταξύ άλλων, σε διάσπαρτους δρόμους κατά τη διάρκεια των φεστιβάλ ή σε διαδρομές με μεγάλη κίνηση κατά τη διάρκεια της βραδινής μετακίνησης, όπου οι πελάτες απολαμβάνουν μπύρα και σάκε με γιακιτόρι.[8]

Παραδείγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω της μεγάλης ποικιλίας στα κοψίματα και τις μεθόδους προετοιμασίας,[2] υπάρχουν πολλά είδη γιακιτόρι. Μερικά δημοφιλή παραδείγματα περιλαμβάνουν:[4]

  • μόμο (momo) (もも), μπούτι κοτόπουλου
  • χασάμι (hasami) (はさみ), κοιλιά κοτόπουλου και φρέσκο κρεμμυδάκι
  • σασάμι (sasami) (ささみ), στήθος
  • νεγκίμα (negima) (ねぎま), κοτόπουλο και φρέσκο κρεμμυδάκι[9]
  • τσουκούνε (tsukune) (つくね), κεφτεδάκια κοτόπουλου
  • τορικάβα (tori)kawa ((とり)かわ), δέρμα κοτόπουλου, ψημένο στη σχάρα μέχρι να γίνει τραγανό
  • τεμπασάκι (tebasaki) (手羽先), φτερούγα κοτόπουλου
  • μποντζίρι (bonjiri) (ぼんじり), ουρά κοτόπουλου
  • σίρο (shiro) (シロ), λεπτό έντερο κοτόπουλου
  • νανκότσου (nankotsu) (なんこつ), χόνδρος κοτόπουλου
  • χάτο/χάτσου (hāto / hatsu) (ハート / ハツ) ή κοκόρο (kokoro) (こころ), καρδιά κοτόπουλου
  • ρέμπαα (rebā) (レバー), συκώτι κοτόπουλου
  • σουναγκίμο (sunagimo) (砂肝) ή ζούρι (zuri) (ずり), στομάχι κοτόπουλου
  • τορινίκου (toriniku) (鶏肉), ολόλευκο κρέας στο σουβλάκι
  • γιοτσούμι (yotsumi) (四つ身), κομμάτια από στήθος κοτόπουλου

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Yumiko (9 Νοεμβρίου 2021). «Yakitori (Japanese Skewered Chicken)». RecipeTin Japan (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2022. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Yakitori (Roast meat on skewers), dated 10 May, 2010». Gurunavi. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  3. «jūshībōi». Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 «Yakitori». www.japan-guide.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2022. 
  5. Kawaguchi, Judit. «People – Words to Live by: Chicken one day doesn't mean feathers on the next». the Japan Times. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  6. «catalog – cooked meat cans». Hotei Foods Corporation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  7. «CM gallery». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2016. 
  8. Goss, Rob (18 Νοεμβρίου 2014). Tokyo Tuttle Travel Pack: Your Guide to Tokyo's Best Sights for Every Budget. Tokyo: Tuttle Publishing. σελ. 66. ISBN 9781462916306. 
  9. «Yakitori Negima (Japanese Grilled Chicken and Scallion Skewers)». The Spruce Eats (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2022. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]