Γιάνους Κουρτίκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιάνους Κουρτίκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Janusz Marek Kurtyka (Πολωνικά)
Γέννηση13  Αυγούστου 1960[1][2]
Κρακοβία
Θάνατος10  Απριλίου 2010[1][2]
Pechersk, Smolensky District, Smolensk Oblast
Αιτία θανάτουαεροπορική καταστροφή στο Σμολένσκ
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ρακοβίτσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[3][4]
ΕκπαίδευσηΥφηγεσία
διδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςΓιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμεσαιωνολόγος
ιστορικός[5]
ΕργοδότηςΙνστιτούτο Εθνικής Μνήμης
Οικογένεια
ΣύζυγοςZuzanna Kurtyka
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα Τιμής (Ουκρανία), 3η τάξη (2007)
Σταυρός της Ελευθερίας και της Αλληλεγγύης (29  Οκτωβρίου 2015)
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (16  Απριλίου 2010)
Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎ (3  Απριλίου 2009)
Custodian of National Remembrance (9  Ιουνίου 2010)
Prize them. Jerzy Łojek (2001)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιάνους Μάρεκ Κουρτίκα (πολωνικά: Janusz Marek Kurtyka) (13 Αυγούστου 1960 – 10 Απριλίου 2010) ήταν Πολωνός ιστορικός και από το Δεκέμβριο του 2005 μέχρι το θάνατό του στη συντριβή του Tu-154 της Πολωνικής Αεροπορίας το 2010, ο δεύτερος πρόεδρος του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης (ΙΕΜ).

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κουρτίκα γεννήθηκε στην Κρακοβία και απέκτησε το πτυχίο του στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας του Γιαγκιελόνιου Πανεπιστημίου. Από το 1985 υπήρξε ιστορικός στην Πολωνική Ακαδημία Επιστημών, όπου ειδικεύτηκε στην ιστορία της πολωνικής μεσαιωνικής και κομμουνιστικής εποχής, της σύγχρονης ιστορίας και της ιστορικής μεθοδολογίας. Τελείωσε το διδακτορικό του το 1995 και την υφηγεσία του το 2000. Ήταν συνεργάτης των Wielka Encyklopedia PWN και Polski Słownik Biograficzny (Πολωνικό Βιογραφικό Λεξικό) και συγγραφέας περισσότερων από 140 ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων.

Στη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας, ο Κουρτίκα ήταν μέλος της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στον κομμουνισμό και ακτιβιστής με την Ανεξάρτητη Ένωση Φοιτητών και το συνδικάτο Αλληλεγγύη. Μεταξύ 1989 και 2000 ήταν πρόεδρος του γραφείου Αλληλεγγύης της Κρακοβίας στο Ιστορικό Ινστιτούτο PAN.

Μετά τη δημιουργία του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης (ένα ερευνητικό ινστιτούτο συνδεδεμένο με την πολωνική κυβέρνηση που ερευνά τόσο τα ναζιστικά όσο και τα κομμουνιστικά εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην Πολωνία) το 1998, ο Κουρτίκα ήταν ο πρώτος πρόεδρος του παραρτήματος του στην Κρακοβία. Τον Απρίλιο του 2005 προτάθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου για τη θέση του προέδρου και εγκρίθηκε από το Πολωνικό Σέιμ και τη Γερουσία το Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Ορκίστηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2005.

Το 2007, ο Κουρτίκα τιμήθηκε με το Ουκρανικό Τάγμα της Αξίας, 3ης τάξης και τον Απρίλιο του 2009 τιμήθηκε με τον Σταυρό του Διοικητή με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας από τον Πρόεδρο της Πολωνίας, Λεχ Κατσίνσκι.

Ο Κουρτίκα βρισκόταν στην πτήση Tupolev Tu-154 του 36ου Συντάγματος Ειδικής Αεροπορίας που μετέφερε τον Πρόεδρο της Πολωνίας Λεχ Κατσίνσκι, το οποίο συνετρίβη κοντά στο Αεροδρόμιο Βόρειου Σμολένσκ, κοντά στο Κάτιν της Ρωσίας, στις 10 Απριλίου 2010, σκοτώνοντας όλους τους επιβαίνοντες.

Μέρες πριν πεθάνει ζήτησε «να αποχαρακτηριστούν τα αποτελέσματα της ρωσικής έρευνας για τη Σφαγή του Κάτιν και να ανοίξουν τα ρωσικά αρχεία».[6] Το πόστο που έμεινε ανοιχτό με τον θάνατό του θεωρήθηκε ιδιαίτερα προβληματικό λόγω της δυσκολίας που θα υπήρχε για την αντικατάστασή του.[7]

Μετά από λειτουργία στην Εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου στην Κρακοβία, κηδεύτηκε στο Κοιμητήριο Ρακοβίτσκι στις 23 Απριλίου 2010. Στις 16 Απριλίου 2010 τιμήθηκε μετά θάνατον με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας.

Επιλεγμένες δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Generał Leopold Okulicki "Niedźwiadek" (1898–1946), (Στρατηγός Λεόπολντ Οκουλίτσκι, "Niedźwiadek" (1898–1946)), 1989
  • Konspiracja i opór społeczny na Podkarpaciu w okresie PRL, (Συνωμοσία και κοινωνική αντίσταση στο Βοεβοδάτο Κάτω Καρπαθίων κατά τη διάρκεια της ΛΔΠ (επιμ.)), 2007
  • Latyfundium Tęczyńskie. Dobra i właściciele (XIV–XVII εβδομάδα) , (The Latifundia of the Tęczyński Family. Estate and Owners (14ος έως 17ος αιώνας)), 1999
  • Odrodzone królestwo. Monarchia Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w świetle nowszych badań , (Αναγέννηση του Βασιλείου. Μοναρχία των Βλαδίσλαου Α΄ του Βραχύ και Καζίμιρ Γ΄ του Μέγα στο φως της νέας έρευνας), 2001
  • Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu , (Η οικογένεια Τεντσίνσκι. Μια μελέτη από την ιστορία ενός Πολωνού Μεγιστάνα του Μεσαίωνα), 1997
  • "Freedom And Independence - Zrzeszenie "Wolność i Niezawisłość, WIN", Μια ιστορική σύντομη

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]