Γιάνις Κρούμινς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιάνις Κρούμινς
1960
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση30 Ιανουαρίου 1930
Ράισκουμς, Σοβιετική Ένωση
Θάνατος20 Νοεμβρίου 1994 (64 ετών)
Ρίγα, Λετονία
Ύψος2,18 - 2,23 μ.
Αθλ. καριέρα1954 - 1969
ΘέσηΣέντερ
Καριέρα σε συλλόγους
1954 - 1964 0 Ρίγα ΑΣΚ
1964 - 1969 0 ΜΚ ΒΕΦ Ρίγα
Εθνικές ομάδες
Ως παίκτης:0
1955 - 1964 0 Εθνική Σοβιετικής Ένωσης

Ο Γιάνις Γιάνοβιτς Κρούμινς (ρωσικά: Янис Янович Круминьш‎‎, λετονικά: Jānis Krūmiņš‎‎, 30 Ιανουαρίου 1930 – 20 Νοεμβρίου 1994) ήταν Σοβιετικός, μετέπειτα Λετονός, καλαθοσφαιριστής. Βοηθούμενος από το ύψος του (περίπου 2,20 μ.), ήταν ο πρώτος γιγαντιαίος σέντερ που κυριάρχησε στα ευρωπαϊκά γήπεδα για χρόνια. Ως παίκτης της εθνικής ομάδας της Σοβιετικής Ένωσης, κέρδισε 3 χρυσά μετάλλια στα Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα του 1959, του 1961 και του 1963, καθώς και 3 αργυρά μετάλλια στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956, του 1960 και του 1964.

Πρώιμη ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κρούμινς γεννήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1930 στο Ράισκουμς, στην Επαρχία Τσέσις της Λετονίας. Ο πατέρας του ήταν ένας ισχυρός άνδρας, ο οποίος πέθανε όταν ο Γιάνις ήταν ακόμα αγόρι. Σε ηλικία 13 ετών, ο Κρούμινς έπρεπε να αρχίσει να εργάζεται ως συλλέκτης ρητίνης δέντρων. Πολύ σύντομα, έγινε αποτελεσματικός εργάτης, εν μέρει επειδή το ύψος του (ήταν 2 μέτρα μέχρι την ηλικία των 14 ετών) του επέτρεπε να φτάσει εκεί που οι άλλοι δεν μπορούσαν. Του άρεσε η δουλειά του και αργότερα δίσταζε να γίνει επαγγελματίας καλαθοσφαιριστής, λέγοντας ότι πάντα μπορούσε να τραυματιστεί και να χάσει τη δουλειά του ως καλαθοσφαιριστής, αλλά όχι ως ρητινοσυλλέκτης. Ως καλογυμνασμένος γίγαντας, ο Κρούμινς τράβηξε την προσοχή πολλών προπονητών αθλημάτων, οι οποίοι προσπάθησαν να τον εντάξουν στην πάλη, την πυγμαχία και τον στίβο. Ο διάσημος Σοβιετικός προπονητής στίβου, Βίκτορ Αλεξέγιεφ, τον έφερε μάλιστα για ένα μήνα σε ένα κέντρο προπόνησης στίβου. Όλες αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν, λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από τον Κρούμινς.[1][2]

Το 1953, ο Κρούμινς ανακαλύφθηκε από τον προπονητή καλαθοσφαίρισης Αλεξάντερ Γκομέλσκι και εντάχθηκε στον σύλλογο καλαθοσφαίρισης Ρίγα ΑΣΚ.[1][2] Ο Γκομέλσκι πάλευε να κάνει τη Ρίγα ΑΣΚ την κορυφαία λετονική ομάδα καλαθοσφαίρισης της εποχής και χρειαζόταν έναν δυνατό παίκτη στη θέση του σέντερ. Αν και ο Κρούμινς δεν είχε παίξει ποτέ καλαθοσφαίριση στο παρελθόν, ο Γκομέλσκι πίστεψε διαισθητικά στις δυνατότητές του και αφιέρωσε έως και δύο ώρες προσωπικά εκπαιδεύοντας τον Κρούμινς πριν από κάθε προπόνηση της ομάδας. Ο Γκομέλσκι θεώρησε τον Κρούμινς ως τον μοναδικό μαθητευόμενο του σε όλη του την μπασκετική καριέρα - όλοι οι άλλοι παίκτες που προπονούσε ήταν καλά ετοιμασμένοι πριν τους προπονήσει. Σωματικά, ο Κρούμινς είχε καλό συντονισμό και εξαιρετική δύναμη, αλλά ήταν αργός και δεν διέθετε αλτικότητα. Το ύψος του ήταν εξαιρετικό για εκείνη την εποχή και οι αναφορές ποικίλουν μεταξύ 2,18 μ. και 2,23 μ..[3][4] Με βάρος 141 κιλά,[5] τον περιέγραψαν ως «καλοχτισμένο και στεγνό». Δεν ήταν ταλαντούχος μαθητευόμενος, αλλά ήταν εξαιρετικά επίμονος και έκανε όλες τις ασκήσεις που του είχε ορίσει ο προπονητής του. Το πιο δυνατό του σημείο, σύμφωνα με τον Γκομέλσκι, ήταν η ψυχική του ισορροπία και η αξιοπιστία του. Βλέποντας έναν γίγαντα 2,20 μέτρων, οι περισσότεροι αμυντικοί δεν δίστασαν να πατήσουν τα δάχτυλα των ποδιών του ή να τον σπρώξουν ή να τον γρονθοκοπήσουν. Ο Κρούμινς δέχθηκε υπομονετικά όλες τις αντιμετωπίσεις και όταν ρωτήθηκε γιατί δεν αντιδρούσε, απάντησε ότι φοβόταν ότι μπορεί να «σκοτώσει» κατά λάθος κάποιον. Αργότερα, όταν έγινε γνωστός, η σεμνότητά του έφερε ένα άλλο πρόβλημα — τον αναγνώριζαν αμέσως οι άνθρωποι στους δρόμους και τον επευφημούσε πλήθος, κάτι που τον έκανε να νιώθει άβολα. Ως αποτέλεσμα αυτού, σταμάτησε να χρησιμοποιεί τα μέσα μαζικής μεταφοράς και αντ΄ αυτού οδηγούσε αυτοκίνητο.[1][2]

Ένα άλλο καθημερινό πρόβλημα ήταν το ύψος του, το οποίο εμπόδιζε την ικανότητά του να βρίσκει ρούχα και παπούτσια που του ταίριαζαν σωστά. Ευτυχώς, ο Κρούμινς εντοπίστηκε από τον Σοβιετικό Στρατάρχη Ιβάν Μπαγκραμιάν. Ο Μπαγκραμιάν, ο οποίος ήταν ο ίδιος μεγαλόσωμος άνδρας, ήταν ευνοϊκός για τους ψηλούς αθλητές και αφού συνάντησε τον Κρούμινς, παρήγγειλε ένα κρεβάτι μήκους 3 μέτρων να κατασκευαστεί κατά παραγγελία για τον Κρούμινς, καθώς και να φτιαχτούν προσαρμοσμένα παπούτσια και ρούχα για αυτόν.[1][2]

Καριέρα σε συλλόγους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όλες οι μακροχρόνιες και έντονες προσπάθειες προπόνησης του Κρούμινς από τον Γκομέλσκι απέδωσαν καρπούς. Ο Κρούμινς εξελίχθηκε γρήγορα σε έξυπνο σέντερ και αρχηγό ομάδας της Ρίγα ΑΣΚ. Κέρδισε το Πρωτάθλημα ΕΣΣΔ το 1955, το 1956 (με την ομάδα της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Λετονίας), το 1957 και το 1958. Κέρδισε επίσης το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης (σημερινή Ευρωλίγκα) το 1958, το 1959 και το 1960. Έπαιξε επίσης στους τελικούς της διοργάνωσης το 1961. Ο Κρούμινς τελείωσε την καριέρα του παίζοντας με τη ΜΚ ΒΕΦ Ρίγα.[6]

Ο Κρούμινς παρέμεινε προσγειωμένος παίκτης όλα αυτά τα χρόνια, καθώς συνέχισε να αγωνίζεται πιο χαλαρά απέναντι σε κοντύτερους και ασθενέστερους αντιπάλους. Ωστόσο, ήταν αρκετά συναισθηματικός και δραστήριος στα σημαντικά παιχνίδια που έπαιζαν οι ομάδες του και έπαιξε με μεγάλη προσπάθεια απέναντι στους λίγους παίκτες που του έμοιαζαν σε μέγεθος. Είχε ένα σπάνιο τρόπο εκτέλεσης ελεύθερων βολών — καθώς σούταρε με στυλ «κουτάλας», αντί για τη συνηθισμένη τεχνική ελευθέρων βολών πάνω από το κεφάλι. Ωστόσο, ήταν ακόμη σε θέση να πετυχαίνει το 90% των προσπαθειών του κατά μέσο όρο.[1][2]

Εθνική ομάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κρούμινς συμπεριλήφθηκε στην Εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ το 1955.[1] Ήταν κυρίαρχος σέντερ για τη Σοβιετική Ένωση στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956 και βοήθησε τη εθνική ομάδα να φτάσει στους τελικούς της διοργάνωσης και να κερδίσει το αργυρό μετάλλιο. Στον ημιτελικό με τη Γαλλία (56–49) σημείωσε 27 πόντους αλλά στον τελικό η ανωτερότητα των Αμερικανών του Μπιλ Ράσελ τον περιόρισαν στους 4.[7] Αγωνίστηκε με την εθνική ομάδα για περίπου 10 χρόνια και μαζί της κέρδισε χρυσά μετάλλια στο Ευρωμπάσκετ το 1959 (όπου ήταν και πρώτος σκόρερ της ομάδας με μέσο όρο 13,8 πόντους,[8]) το 1961 και το 1963,[9] και αργυρά μετάλλια στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες το 1956, το 1960 και το 1964.[3][10] Έπαιξε επίσης στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1959.[11]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γνώρισε τη σύζυγό του, Ινέσα, τυχαία. Το 1960, ενώ εργαζόταν ως γλύπτρια, της δόθηκε εντολή να φτιάξει μια προτομή του Κρούμινς, με την ευκαιρία της 20ής επετείου της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Λετονίας. Το ζευγάρι απέκτησε δύο γιους και μία κόρη. Αφού αποσύρθηκε από το μπάσκετ, ο Κρούμινς εργάστηκε στην οικογενειακή του επιχείρηση και έγινε διάσημος μεταλλουργός, διαμορφώνοντας μεταλλική τέχνη από σκίτσα που έκανε η γυναίκα του.[6] Πέθανε στις 20 Νοεμβρίου 1994, σε ηλικία 64 ετών. Μια ρωσική δημοσκόπηση που διεξήχθη το 2006, ονόμασε τον Κρούμινς ως τον 3ο δημοφιλέστερο Σοβιετικό καλαθοσφαιριστή όλων των εποχών, μετά τους Άρβιντας Σαμπόνις και Βλαντίμιρ Τκατσένκο.[12]

Τίτλοι και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρίγα ΑΣΚ

  • Πρωτάθλημα Σοβιετικής Ένωσης (4) : 1955, 1956, 1957, 1958
  • Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης (3) : 1958, 1959, 1960

Σοβιετική Ένωση

  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης (3) : 1959, 1961, 1963

Ατομικές διακρίσεις

  • Πρώτος σκόρερ τελικού Κυπέλλου Πρωταθλητριών (3) : 1958, 1959, 1960
  • Merited Master of Sports Σοβιετικής Ένωσης

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Αλεξάντερ Γκομέλσκι (2002). Энциклопедия баскетбола (Basketball encyclopedia) (στα ρώσικα). М.: ФАИР-ПРЕСС. ISBN 5-8183-0374-8. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Янис Круминьш (στα ρώσικα). Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2009. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  3. 3,0 3,1 «Jānis Krūmiņš». sports-reference.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2020. 
  4. «Visu laiku garākie basketbolisti» (στα Λετονικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουλίου 2012. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  5. «The Gentle Giant Janis Krumins: The Soviet Center on Three Silver-Medal Basketball Teams». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  6. 6,0 6,1 «Janis Krumins». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  7. «FIBA : OLYMPIC TOURNAMENT FOR MEN : Ianis Krouminch». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  8. «FIBA : 1959 EUROPEAN CHAMPIONSHIP FOR MEN: Ianis Krouminch». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  9. Ianis KROUMINCH (URS).
  10. «Jānis Krūmiņš». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  11. Yan KRUMINS (URS).
  12. ЛУЧШИЕ ИГРОКИ ВЕКА (στα ρώσικα). Sport Express. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]