Γιρομέρι Θεσπρωτίας
Συντεταγμένες: 39°38′25″N 20°19′21″E / 39.64028°N 20.32250°E
| Γιρομέρι | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ηπείρου |
| Δήμος | Φιλιατών, Τοπική Κοινότητα Γιρομερίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Ηπείρου |
| Νομός | Θεσπρωτίας |
| Υψόμετρο | 280 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 54 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 463 00 |
| Τηλ. κωδικός | 2664 |
Το Γιρομέρι, ή Γηρομέρι, ή Γιρομέριον, είναι ελληνικό ορεινό μικρό χωριό του δήμου Φιλιατών της περιφέρειας Ηπείρου (Σχέδιο Καλλικράτης).
Παλαιότερα ανήκε στον νομό Θεσπρωτίας, στην άλλοτε επαρχία Φιλιατών. Από το 1999 έως το 2010 σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας αποτελούσε έδρα κοινότητας του δήμο Φιλιατών. Από 1 Ιανουαρίου 2011 αποτελεί έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας Φιλιατών, του ομώνυμου Δήμου. Βρίσκεται 4 χιλιόμετρα βόρεια των Φιλιατών και νοτιοδυτικά από το Φαρμακοβούνι, σε υψόμετρο 280 μ.. Ο πληθυσμός του το 2001 αριθμούσε 83 κατοίκους.
Το Γιρομέρι αποτελεί παραδοσιακό οικισμό[1] με πέτρινες κατοικίες και πλακόστρωτους δρόμους με κλιμακωτά σοκάκια, ο οποίος απλώνεται σε μεγάλη έκταση.
Εκκλησιαστικά υπάγεται στη Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας. Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου, οπότε στις 21 Νοεμβρίου πραγματοποιείται πανηγύρι, όπως και το Δεκαπενταύγουστο.
Μονή Γηρομερίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται η ιστορική Μονή Γηρομερίου, που ιδρύθηκε στις αρχές του 14ου αιώνα από τον Όσιο Νείλο τον Εριχιώτη. Χρημάτισε έδρα Πατριαρχικής Εξαρχίας και Επισκοπής.
Το καθολικό της μονής αποτελείται από έναν ναό τετρακίονο σταυροειδή εγγεγραμμένο μετά τρούλου.
Έθιμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τη Δευτέρα του Πάσχα, στο κοιμητήριο του χωριού συγγενείς των νεκρών τραγουδούν πάνω από τους τάφους τους συνοδεία μουσικής. Το τελευταίο μέρος του εθίμου[2] περιλαμβάνει χορό έξω από το νεκροταφείο και έπειτα τραγούδι και χορό στις γειτονιές και τα σπίτια με φαγοπότι.
Κινηματογράφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1975[3], γυρίστηκε ένα ντοκιμαντέρ μικρού μήκους για το έθιμο της Δευτέρας του Πάσχα στο χωριό με τίτλο "Γηρομέρι", το οποίο συμμετείχε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αλλά απορρίφθηκε από την Προκριματική Επιτροπή.[4]
Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το Γιρομέρι κατάγεται εκ πατρός η ηθοποιός Έλλη Τρίγγου, ο πολιτικός και πρώην υπουργός Αλέκος Παπαδόπουλος και ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ ΦΕΚ - Απόφαση Δ-594 α/ 13.11.1978 Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. - α/ 19.10.1978
- ↑ «Πάσχα στο Γηρομέρι Θεσπρωτίας, για μια ιδιότυπη πομπή στο νεκροταφείο με κλαρίνο». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. 20 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022.
- ↑ IMDB
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2011.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.17ος, σελ.344
- Δήμος Φιλιατών - Γιρομέρι
- ΕΜΠ - Νομός Θεσπρωτίας, Ορεινά Δημοτικά και Κοινοτικά Διαμερίσματα - Δ.Δ. Γιρομερίου[νεκρός σύνδεσμος]
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γουήλ - Μπαδιεριτάκη, Άννα, Η παραδοσιακή φορεσιά από το Γιρομέρι θεσπρωτίας και τα κοσμήματά της, Ηπειρωτική Εστία, 1977