Γαλλικά ταχυδρομεία στην Κρήτη

Μετά τον ξεσηκωμό των Κρητών απέναντι στους Οθωμανούς στις αρχές του 1897 και την επέκταση των εχθροπραξιών και των ωμοτήτων μεταξύ των εμπολέμων, οι οποίες περιλάμβαναν και τον άμαχο πληθυσμό, οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, Ιταλία και Αυστρία, με τους Γερμανούς να παρακολουθούν τις εξελίξεις με μόνο ένα πολεμικό πλοίο) αποφάσησαν να παρέμβουν ώστε να ομαλοποιηθεί η έκριθμη κατάσταση. Για τον σκοπό αυτό, τον Φεβρουάριο του 1897 αφίχθηκαν στην Κρήτη ναυτικές και χερσαίες στρατιωτικές δυνάμεις σημαντικού βεληνεκούς, οι οποίες ανέλαβαν πόστα και ξεκίνησαν να επιβάλουν την τάξη. Οι συνεχιζόμενες ανελέητες εχροπραξίες μεταξύ Κρητών και Οθωμανών καθώς και η δυναμική παρέμβαση της μητέρας Ελλάδας στο ζήτημα, με την αποστολή στρατιωτικής δύναμης υπό τον Τιμολέωντα Βάσσο, οδήγησαν τις μεγάλες δυνάμεις στον αποκλεισμό του νησιού στις 6 Μαρτίου 1897. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι στρατιωτικές δυνάμεις των μεγάλων δυνάμεων θα έπρεπε να οργανωθούν σε μακροχρόνια, πλέον, βάση στην Κρήτη. Ανάμεσα σε όλα τα άλλα και σύμφωνα με κάθε ανάλογη περίσταση, η επικοινωνία των στρατιωτικών με τους οικείους τους αποτελούσε σημαντική προτεραιότητα. Εκείνη την εποχή στην Κρήτη λειτουργούσαν ήδη το Αυστριακό και το Οθωμανικό ταχυδρομείο, τα οποία εξυπηρετούσαν τις ταχυδρομικές ανάγκες του νησιού. Το Αυστριακό ήταν σαφώς πιο αξιόπιστο και προτιμητέο, ειδικά από τους επαγγελματίες και στις αποστολές του εξωτερικού, από το παρικμασμένο και κακοοργανωμένο Οθωμανικό. Οι στρατιώτες των μεγάλων δυνάμεων χρησιμοποίησαν και τα δυο ταχυδρομεία για την αποστολή της αλληλογραφίας τους, ειδικά τους πρώτους δυο δύσκολους μήνες προσαρμογής στα αφιλόξενα πολεμοκρατούμενα εδάφη της μεγαλονήσου. Η πρώτη στρατιωτική διοίκηση που αντιλήφθηκε την ιδιαίτερη και βαρυσήμαντη στρατηγική ανάγκη οργάνωσης ταχυδρομείου, ήταν η Γαλλία.

Οι Γάλλοι, οι οποίοι είχαν αναλάβει την διοίκηση του νομού Λασιθίου κατά την διάρκεια του αποκλεισμού της Κρήτης, ξεκίνησαν την λειτουργία στρατιωτικών ταχυδρομείων την πρώτη Μαίου 1897. Γραφεία άνοιξαν στα Χανιά (κεντρικό), στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο, στον Άγιο Νικόλαο, στην Ιεράπετρα και στην Σητεία. Αυτά τα ταχυδρομικά γραφεία ήταν διαθέσιμα όχι μόνο στους Γάλλους στρατιώτες αλλά και στο κοινό για την αποστολή απλής πολιτικής αλληλογραφίας. Τα ταχυδρομικά γραφεία Σητείας, Ιεράπετρας και Αγίου Νικολάου λειτούργησαν για περίπου διόμιση χρόνια έως τα τέλη του 1899, όταν ήδη είχε γίνει γνωστό ότι η αυτόνομη νεοσύστατη Κρητική Πολιτεία θα λειτουργούσε ταχυδρομική υπηρεσία στις αρχές του 1900. Τα ταχυδρομεία των Χανίων, του Ρεθύμνου και του Ηρακλείου παρέμειναν ανοιχτά καθώς ουσιαστικά εξυπηρετούσαν τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Κρήτης και η παρουσία τους κρινόταν ως στρατηγικής σημασίας.

Από τις αρχές του 1900 τα Γαλλικά ταχυδρομεία λειτουργούσαν μόνο στα Χανιά, στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο χρησιμοποιώντας (ήδη από το 1897) κοινά Γαλλικά γραμματόσημα και επισημασμένα Γαλλικά γραμματόσημα με αξία σε πιάστρες. Το 1902 εκδόθηκε σειρά δεκαπέντε γραμματοσήμων ειδικά για την Κρήτη με αξίες σε centime και francs. Τον Φεβρουάριο του 1903 κυκλοφόρησαν πέντε νέες αξίες σε πιάστρες, με επισήμανση των γραμματoσήμων 25c., 50c., 1fr., 2fr., 5fr. της σειράς του 1902.

Η λειτουργία του Γαλλικών ταχυδρομείων στην Κρήτη συνεχίστηκε απρόσκοπτα έως το 1914. Στις 31 Οκτωβρίου 1914 τα Γαλλικά ταχυδρομεία στην Κρήτη σταμάτησαν την λειτουργία τους οριστικά.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Stanley Gibbons Ltd: various catalogues
AskPhil – Glossary of Stamp Collecting Terms
Encyclopaedia of Postal History
Rossiter, Stuart & John Flower. The Stamp Atlas. London: Macdonald, 1986. (ISBN 0-356-10862-7)

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]