Γάιος Κλαύδιος Μάρκελλος (ύπατος το 49 π.Χ.)
Γάιος Κλαύδιος Μάρκελλος (ύπατος το 49 π.Χ.) | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | C. Claudius M.f.M.n. Marcellus (Λατινικά) |
Γέννηση | 0ος αιώνας π.Χ. Αρχαία Ρώμη |
Θάνατος | 0ος αιώνας π.Χ. ή 44 π.Χ. (περίπου και πιθανώς)[1] |
Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Λατινικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | Ρωμαίος πολιτικός Ρωμαίος στρατιωτικός |
Οικογένεια | |
Γονείς | Μάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος (αγορανόμος το 91 π.Χ.)[2][3] |
Αδέλφια | Μάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος (ύπατος το 51 π.Χ.)[4][5] |
Οικογένεια | Claudii Marcelli |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[6] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (49 π.Χ.)[6][7] moneyer (49 π.Χ.)[8] |
Ο Γάιος Κλαύδιος Μάρκελλος, λατινικά: Gaius Claudius Marcellus (πριν από το 91 π.Χ. – περ. 48 π.Χ.) ήταν ύπατος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας το 49 π.Χ.
Οικογενειακή και πολιτική σταδιοδρομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Κλαύδιοι Μάρκελλοι ήταν ένα γένος πληβείων, μέλη των ευγενών με μακρά ιστορία υπατειών σε όλη την ιστορία της Δημοκρατίας. Μετά από έναν αιώνα χωρίς η οικογένεια να έχει φθάσει στην υπατεία, τρεις Κλαύδιοι Μάρκελλοι έγιναν ύπατοι διαδοχικά: το 51 π.Χ. ο Mάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος (ο αδελφός του Γάιου Μάρκελλου), το 50 π.Χ. ο Γάιος Κλαύδιος Μάρκελλος (ο εξάδελφός του), και το 49 π.Χ ο ίδιος ο Γάιος Μάρκελλος.
Ο Γάιος Μάρκελλος γεννήθηκε λίγο πριν το 91 π.Χ. Ο πατέρας του ήταν ο M. Κλαύδιος Μάρκελλος, αγορανόμος καθέδρας (curule aedile) 91 ετών. Ο προπάππους του ήταν ο Μ. Κλαύδιος Μάρκελλος, που ήταν τρεις φορές ύπατος, και ο παππούς του –επίσης Μ. Κλαύδιος Μάρκελλος– ήταν πέντε φορές ύπατος, και πολέμησε εναντίον του Αννίβα στην Ιταλία.
Τίποτε δεν είναι γνωστό για την προηγούμενη ζωή του, οποιαδήποτε στρατιωτική θητεία ή όταν ήταν ταμίας (quaestor) και την είσοδό του στη Σύγκλητο, αν και μπορεί να ήταν ο υποψήφιος σε αντίθεση με τον Π. Κλόδιο Πούλχερ για το αξίωμα του αγορανόμου καθέδρας του 56 π.Χ., από τον οποίο, στις , ο Κικέρων έγραψε "ο υποψήφιος Μάρκελλος ροχαλίζει τόσο δυνατά, που μπορώ να τον ακούω από τη δίπλα πόρτα" (οι άλλοι δύο Κλαύδιοι Μάρκελλοι είναι επίσης δυνατό να είναι αυτοί στους οποίους αναφέρεται ο Κικέρων).
Ο Μάρκελλος πρέπει να ήτανν πραίτωρ το αργότερο το 52 π.Χ., αλλά θα μπορούσε να είχε το αξίωμα μερικά χρόνια πριν: δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο στην ιστορική καταγραφή.
Το 50 π.Χ. ο Mάρκελλος εξελέγη ύπατος για το επόμενο έτος μαζί με τον Λέντουλο Κρους, ως αντίπαλοι του Ι. Καίσαρα. Τόσο ο αδελφός του Μάρκος, όσο και ο εξάδελφός του Γάιος ο Νεότερος είχαν εναντιωθεί σθεναρά στον Ι. Καίσαρα κατά τη διάρκεια της δικής τους υπατείας, εργάζονταν για να λήξει η ανθυπατεία του στη Γαλατία, και να αποτραπεί ο Ι. Καίσαρας από το να εκλεγεί ως ύπατος του 48 π.Χ. εν απουσία του (in absentia). Ο Ι. Καίσαρας είχε εμποδίσει τον Μάρκο συνεργαζόμενος με τις τριβούνους και τον άλλο ύπατο, Σέρβο Σουλπίκιο Ρούφο, και στη συνέχεια τον Γάιο τον Νεότερο, δωροδοκώντας βαριά τον υπατικό συνάδελφό του, Λεύκιο Αιμίλιο Παύλο.. Αλλά δεν είχε ακόμη καταφέρει να εξασφαλίσει την εκλογή του στη δεύτερη υπατεία, χωρίς να χρειαστεί να εκλεγεί ως εκ νέου υποψήφιος στη Ρώμη και χωρίς να παραιτηθεί από την υπατική του εντολή (που θα τον εξέθετε σε δίωξη για παρανομίες στην πρώτη του υπατεία). Η εκλογή του Μάρκελλου και του Λέντουλου ως υπάτων για το 49 π.Χ. ήταν εντός του κανονικού πλαισίου οικογενειακών συνδέσεων και επιρροών, αλλά και μία μείωση προς τον Καίσαρα μέσω του δικού του υποψηφίου, Σέρβιου Σουλπίκιου Γάλβα. Ο Γάιος Μάρκελλος και π Λέντουλος Κρους συνέχισαν την πολιτική των Κλαυδίων Μαρκέλλων στην αντίθεσή τους στον Ι. Καίσαρα.
Ο Εμφύλιος του Καίσαρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στα τέλη του 50 π.Χ., με μεγάλο μέρος της Συγκλήτου να θέλει ειρήνη και να μην επιθυμεί να δράσει εναντίον του Ι. Καίσαρα, ο ύπατος Γάιος Μάρκελλος ο Νεότερος πήρε την κατάσταση στα χέρια του και έκανε ένα πραξικόπημα, χωρίς την υποστήριξη της Συγκλήτου: στράφηκε εναντίον του Ι. Καίσαρα, με στόχο να βάλει τον έλεγχο ενός στρατού στα χέρια του Πομπήιου Μάγνου. Ο Λέντουλος, ως εκλεγμένος ύπατος, σίγουρα ενώθηκε μαζί του σε αυτό, πιθανώς και ο Γάιος Μάρκελλος ο Πρεσβύτερος. Ούτε οι Κλαύδιοι Μάρκελλοι ούτε ο Λέντουλος ήταν ιδιαίτεροι οπαδοί του Πομπήιου, ενός ισχυρού μεγιστάνα και στρατηγού, αλλά τον έβλεπαν ως εργαλείο για να τον χρησιμοποιήσουν εναντίον του Ι. Καίσαρα.
Στις Καλένδες (1η Ιανουαρίου) του 49 π.Χ. ο Μάρκελλος και ο Λέντουλος ανέλαβαν το αξίωμα, και τους δόθηκαν αμέσως επιστολές από τον Ι. Καίσαρα, ο σκοπός των οποίων υποστηρίχθηκε ότι ήταν μία κήρυξη πολέμου: Ο Ι. Καίσαρας θα σταματούσε τις λεγεώνες του, υπό την προϋπόθεση ότι θα το έκανε και ο Πομπήιος , διαφορετικά, σκόπευε να τις διατηρήσει και «να κινηθεί γρήγορα», για να εκδικηθεί τα λάθη που έγιναν εναντίον του, πιθανώς κατά της Ρώμης. Η απάντηση της Συγκλήτου ήταν τελεσίδικη (ulitmatum): ο Ι. Καίσαρας να διαλύσει τις λεγεώνες του ή θα κηρυχτεί δημόσιος εχθρός. Μετά από μία εβδομάδα οργισμένων ανταλλαγών, στις 7 Ιανουαρίου 49 π.Χ., η Σύγκλητος υπό τον Λέντουλο και τον Μάρκελλο ψήφισε ένα τελεσίδικο διάταγμα (senatus consultum ultimum). Οι τριβούνοι Μ. Αντώνιος και Λ. Κάσσιος Λογγίνος έφυγαν με τον απεσταλμένο του Ι. Καίσαρα, τον νεότερο Γάιο Σκριβόνιο Κουρίωνα, από τη Ρώμη, για να συναντήσουν τον Ι. Καίσαρα στη Ραβέννα . Ενώ ο Λέντουλος καταγράφεται ως ο πιο έντονος από τους υπάτους στην υποκίνηση της δράσης που προκάλεσε τη φυγή των τριβούνων, ο Mάρκελλος δεν φαίνεται να ήταν απόμακρος. Στις 10 Ιανουαρίου ο Ι. Καίσαρας διέσχισε τον ποταμό Ρουβίκωνα , ξεκινώντας τον Εμφύλιο Πόλεμο.
Αρχικά ο Μάρκελλος παρέμεινε στη Ρώμη, με τους υπάτους να αντιτίθενται σε οποιαδήποτε συμφωνία με τον Ι. Καίσαρα, διατηρώντας μία υστερία κατά του Καίσαρα, και πιέζοντας τον Πομπήιο να διασχίσει την Ιταλία και να συγκεντρώσει στρατεύματα. Στις 17 Ιανουαρίου τόσο ο Μάρκελλος, όσο και ο συνάδελφός του, ακολούθησαν τον Πομπήιο, φεύγοντας από τη Ρώμη μπροστά από τις δυνάμεις του Καίσαρα σκανδαλωδώς, χωρίς καν να κάνουν τις συνήθεις θυσίες πριν από την αναχώρηση.
Πήγαν νότια στο Tεάνουμ όπου, στις 22 Ιανουαρίου, ο Λεύκιος Ιούλιος Καίσαρ, ένας συγγενής που υπηρετούσε με τον Ι. Καίσαρα, έφερε συμφιλιωτικές προτάσεις από τον ανθύπατο. Στις 25 Ιανουαρίου ο Κικέρων (του οποίου οι επιστολές παρέχουν τις λεπτομέρειες αυτών των γεγονότων) συναντήθηκε με τον Μάρκελλο και τον Λέντουλο στην Καπύη, μαζί με πολλούς άλλους συγκλητικούς που είχαν εγκαταλείψει τη Ρώμη. Ο Κικέρων ανέφερε στον ανταποκριτή του, τον Τ. Π. Αττικό, ότι όλοι ανυπομονούσαν να σταθεί ο Ι. Καίσαρας στην προσφορά του και του είχαν στείλει μηνύματα. Ωστόσο μέσα σε λίγες ημέρες ο Κικέρων ανέφερε στον Αττικό ότι οι ύπατοι δεν νοιάζονταν για την ειρήνη. Ο Λέντουλος μάλιστα αναφέρθηκε ότι προσπάθησε να στρατολογήσει μονομάχους σε ένα στάδιο, αλλά το σκέφτηκε καλύτερα όταν του ασκήθηκε κριτική.
Το πού βρισκόταν ο Μάρκελλος δεν ήταν γνωστό, ακόμη και στις 7 Φεβρουαρίου, όταν καθυστέρησε δύο ημέρες σε μία συνάντηση με τον Λέντουλο και τον Κικέρωνα. Ο τελευταίος απελπίστηκε, γράφοντας απογοητευμένος ότι οι ύπατοι δεν ωφελούσαν, και ότι δεν γινόταν κάποια στρατολόγηση. Ο ίδιος ο Πομπηίας έγραψε από τη Λουκερία στις 17 Φεβρουαρίου στον Μάρκελλο και τον Λέντουλο, προτρέποντάς τους να συγκεντρώσουν όλα τα στρατεύματα που μπορούσαν και να ενωθούν μαζί του στο Βρινδίσιον. Μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου οι ύπατοι το είχαν κάνει.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, ο Ι. Καίσαρας έστειλε τον πράκτορά του, Κορνήλιο Βάλβο (τον Νεότερο) σε μία μυστική αποστολή, για να κερδίσει τον ύπατο Λέντουλο με τη δωροδοκία μίας κερδοφόρας επαρχίας. Δεν υπάρχει κάποιος υπαινιγμός, ότι έκανε παρόμοιες προσφορές στον Μάρκελλο, κάτι που μπορεί να είναι ένδειξη της συγκριτικής ειλικρίνειας του τελευταίου, ή ίσως πιο πιθανό, της συγκριτικής ασημαντότητάς του στη ρωμαϊκή πολιτική. Ο Βάλβος άργησε πάρα πολύ σε κάθε περίπτωση: ο Πομπήιος είχε στείλει και τους δύο υπάτους και τις δυνάμεις τους μπροστά του στο Δυρράχιο , και ακολούθησε με τους υπόλοιπους μέχρι τις 4 Μαρτίου, αποφεύγοντας οριακά τον Ι. Καίσαρα. Ο Κικέρων το καταδίκασε αυτό, καθώς κατέστρεψε τις διαπραγματεύσεις για την ειρήνη, που ισχυρίστηκε ότι μεσολαβούσε.
Πολύ λίγα είναι γνωστά συγκεκριμένα για τον Μάρκελλο μετά τη μετάβασή του στο Δυρράχιο, αν και του απευθύνεται η θεά Έριδα (Discordia) στο Σατυρικόν του Πετρόνιου, η οποία τον προτρέπει να κρατήσει σταθερά το διάταγμα που διέταζε τον Ι. Καίσαρα να παραιτηθεί από την ανθυπατεία του, το senatus consultum της 7ης Ιανουαρίου 49 π.Χ.
Ο Πομπήιος έδωσε μεγάλη έμφαση στους στόλους του, για να εμποδίσει τον Ι. Καίσαρα να περάσει από την Ιταλία. Ένας στόλος, αυτός από τη Ρόδο, διοικούνταν από κοινού από τον Μάρκελλο σε συνεργασία με τον Γάιο Κοπόνιο. Εκτός από αυτό, τίποτε δεν είναι γνωστό για τη συμμετοχή του Mάρκελλου στον Εμφύλιο Πόλεμο. Η διοίκηση του Ροδιακού στόλου στο Δυρράχιο αναφέρθηκε αργότερα ότι ήταν υπό τη διοίκηση του Κόιντου Κοπόνιου και ναυάγησε σε καταιγίδα. Εικάζεται ότι ο Μάρκελλος ήταν θύμα του πολέμου: τουλάχιστον, δεν ζούσε λίγα χρόνια αργότερα, όταν ο Κικέρων έγραφε ή παρέδιδε τους Philippics του (Μάρτιος 43 π.Χ.). Ο Μάρκελλος δεν αναφέρεται περαιτέρω.
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2397. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2397. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1851. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2397. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2398. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 6,0 6,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
- ↑ «Marcelli» (Ρωσικά)
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2397. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2024.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύγχρονα έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Broughton, T. Robert S. (1952). The Magistrates of the Roman Republic, Vol. II (99 B.C.-31 B.C.). New York: American Philological Association.
- Gruen, Erich S. (1974). The Last Generation of the Roman Republic. Berkeley: University of California Press.
- Meier, Christian (1995). Caesar. HarperCollins. ISBN 0-00-255163-2.
- Pauly-Wissowa (1897–99). Pauly's Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft.
- Smith, William (1867). A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. Boston: Little, Brown and Co.
Αρχαίοι συγγραφείς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Appian: The Civil Wars, Book 2
- Caesar: Commentarii de Bello Civili (B.C.) "Commentaries on the Civil War" (Wikipedia)
- Caesar: Commentarii de Bello Gallico (B.G.) "Commentaries on the Gallic War" (Wikipedia)
- Cicero: Epistulae ad Atticum Αρχειοθετήθηκε 29 October 2013 στο Wayback Machine. (Letters to Atticus)
- Cicero: Epistulae ad Familiares Αρχειοθετήθηκε 16 February 2020 στο Wayback Machine. (Letters to his Friends)
- Cicero: Philippics
- Dio Cassius: Roman History
- Plutarch: The Life of Julius Caesar
- Plutarch: The Life of Cicero
- Plutarch: The Life of Pompeius
- Suetonius: Divus Iulius (Vitae XII Caesarum)
- Velleius Paterculus: Historia Romana (Roman History)