Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γάιος Ασίνιος Πολλίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γάιος Ασίνιος Πολλίων
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Caius Asinius Pollio (Λατινικά)
Γέννηση75 π.Χ.[1] ή 76 π.Χ. (περίπου και πιθανώς)[2]
Κιέτι
Θάνατος4 (specified year ab Urbe condita)[1][3] ή 4 (περίπου και πιθανώς)[2]
Τούσκουλο[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΛατινικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός[5][1]
συγγραφέας
θεατρικός συγγραφέας
ποιητής[5][1]
Ρωμαίος πολιτικός
ρήτορας[5]
Οικογένεια
ΣύζυγοςQuinctia[6]
ΤέκναΓάιος Ασίνιος Γάλλος[7][8]
Ασινία Πολλία
ΓονείςGnaeus Asinius
ΑδέλφιαGnaeus Asinius Marrucinus[6]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωματριβούνος των πληβείων
Ρωμαίος έπαρχος
Πραίτορας
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[9]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (40 π.Χ.)[9][1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γάιος Ασίνιος Πολλίων, λατινικά: Gaius Asinius Pollio (75 π.Χ. – 4 μ.Χ.) ήταν Ρωμαίος στρατιωτικός, πολιτικός, ρήτορας, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας και ιστορικός, του οποίου η χαμένη σύγχρονη ιστορία παρείχε μεγάλο μέρος του υλικού, που χρησιμοποίησαν οι ιστορικοί Αππιανός και Πλούταρχος. Ο Πολλίων ήταν ο πιο γνωστός προστάτης του Βιργίλιου και φίλος του Οράτιου, και ποιήματά τους τού αφιέρωσαν και οι δύο άνδρες.

Γεννήθηκε στο Teate Marrucinorum, το σύγχρονο σημερινό Kιέτι στο Aμπρούτσι της κεντρικής Ιταλίας. Σύμφωνα με μία επιγραφή, ο πατέρας του ονομαζόταν Γναίος Ασίνιος Πολλίων. Είχε έναν αδελφό ονόματι Aσίνιο Μαρουκίνο, τον οποίο ο Κάτουλος φωνάζει για την άνοστη φάρσα του , του οποίου το όνομα υποδηλώνει μία οικογενειακή καταγωγή μεταξύ των Mαρουκίνων. Ο Πολλίων μπορεί επομένως να ήταν εγγονός του Έριου Ασίνιου, ενός πληβείου και στρατηγού των Mαρουκίνων, που πολέμησε στην ιταλική πλευρά στον Συμμαχικό Πόλεμο.

Ο Πολλίων μετακινήθηκε στον λογοτεχνικό κύκλο του Γ. Β. Κάτουλλου και εισήλθε στη δημόσια ζωή το 56 π.Χ. υποστηρίζοντας τον Π. Κ. Λέντουλο Σπίνθερ. Το 54 παραπέμφθηκε ανεπιτυχώς στον Γάιο Πόρκιο Κάτωνα (μακρινό συγγενή του πιο διάσημου Μ. Π. Κάτωνα του Νεότερου). Ο Γάιος Πόρκιος Κάτων είχε λειτουργήσει ως εργαλείο της Α΄Τριανδρίας των Γν. Πομπήιου, Μ. Λ. Κράσσου και Ι. Καίσαρα στην τριβουνία του το 56.

Πολιτική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά την αρχική υποστήριξή του στον Λέντουλο Σπίνθερ στον Εμφύλιο Πόλεμο του Καίσαρα μεταξύ του Καίσαρα και του Πομπήιου, ο Πολλίων τάχθηκε στο πλευρό του Καίσαρα. Ήταν παρών, όταν ο Καίσαρας σκέφτηκε, αν έπρεπε να περάσει τον Ρουβίκωνα και να ξεκινήσει τον πόλεμο. Μετά τη φυγή του Πομπήιου και της Συγκλήτου στην Ελλάδα, ο Καίσαρας έστειλε τον Πολλίωνα στη Σικελία, για να απαλλάξει τον Κάτωνα από την εξουσία του. Αυτός και ο Γάιος Σκριβώνιος Κουρίων στάλθηκαν στην Αφρική, για να πολεμήσουν τον κυβερνήτη της επαρχίας, τον οπαδό του Πομπήιου Πόπλιο Άττιο Βάρο. Παρά τη δηλητηρίαση της παροχής νερού από τους αντιπάλους του, ο Γ. Σ. Κουρίων νίκησε τον Π. Ά. Βάρο στην Ουτίκα. Ο Κουρίων βάδισε για να αντιμετωπίσει τον σύμμαχο του Πομπήιου, βασιλιά Ιόβα Α΄ της Νουμιδίας, και ηττήθηκε και σκοτώθηκε, μαζί με τους περισσότερους άνδρες του, στον ποταμό Βαγράδα. Ο Πολλίων κατάφερε να υποχωρήσει στην Ουτίκα με μικρή δύναμη. Ήταν παρών ως κληρικός του Καίσαρα στη μάχη της Φαρσάλου το 48, και κατέγραψε τις απώλειες των οπαδών του Πομπήιου σε 6.000.

Το 47, ο Πολλίων ήταν πιθανότατα τριβούνος και αντιστάθηκε στις προσπάθειες ενός άλλου τριβούνου, Πόπλιου Κορνήλιου Δολαβέλλα, να ακυρώσει όλα τα χρέη. Επέστρεψε στην Αφρική τον επόμενο χρόνο, αυτή τη φορά με τον Καίσαρα, καταδιώκοντας τον Κάτωνα και τον Κ. Κ. Μέτελλο Σκιπίωνα.

Η παραμονή του στην Ισπανία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο Καίσαρας δολοφονήθηκε το 44, ο Πολλίων οδηγούσε τις δυνάμεις του στην Ισπανία εναντίον του Σέξτου Πομπηίου, και διακρίθηκε νωρίς στην εκστρατεία. Είχε αποδεχτεί την προμήθεια διστακτικά, εξαιτίας μίας προσωπικής έχθρας με έναν άλλο σύμμαχο του Καίσαρα. Ο Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος διορίστηκε νέος κυβερνήτης της επαρχίας , αλλά ο Πολλίων, ενώ παρέμεινε πιστός στους υποστηρικτές του Καίσαρα, στάθηκε εναντίον του, ανακοινώνοντας στην Κόρδουβα ότι δεν θα παρέδιδε την επαρχία του σε κανέναν, που δεν είχε εντολή από τη Σύγκλητο. Λίγους μήνες αργότερα ο ταμίας (quaestor) του, Λεύκιος Κορνήλιος Βάλβος, διέφυγε από τη Γάδη με τα χρήματα που προορίζονταν να πληρώσουν τους στρατιώτες, και κατέφυγε στη Μαυριτανία. Ο Πολλίων ηττήθηκε τότε τόσο σκληρά από τον Πομπήιο, που έπρεπε να ξεφύγει από το πεδίο της μάχης μεταμφιεσμένος.

Ρόλος στον Εμφύλιο Πόλεμο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθώς ο Εμφύλιος Πόλεμος εξελισσόταν μεταξύ του Μάρκου Αντώνιου και του Οκταβιανού, ο Πολλίων αμφιταλαντεύτηκε, αλλά τελικά αποφάσισε να υποστηρίξει τον Μάρκο Αντώνιο. Ο Αντώνιος, ο Λέπιδος και ο Οκταβιανός ένωσαν σύντομα τις δυνάμεις τους στη Δεύτερη Τριανδρία. Στη σειρά των αιματηρών προγραφών τους, ο πεθερός του Πολλίωνα, Λεύκιος Κουίντιος, ήταν ένας από τους πρώτους, που σημαδεύτηκαν για δολοφονία. Τράπηκε σε φυγή δια θαλάσσης, αλλά αυτοκτόνησε πέφτοντας στη θάλασσα. Στη διαίρεση των επαρχιών, η Γαλατία έπεσε στον Αντώνιο, ο οποίος εμπιστεύτηκε στον Πολλίωνα τη διοίκηση της πέραν του Πάδου Γαλατίας (το τμήμα της Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατίας μεταξύ του Πάδου και των Άλπεων). Κατά την επίβλεψη της κατανομής της επικράτειας της Mάντουα μεταξύ των βετεράνων, χρησιμοποίησε την επιρροή του για να σώσει την περιουσία του ποιητή Βιργιλίου από τη δήμευση.

Το 40 ο Πολλίων βοήθησε να διευθετηθεί η ειρήνη του Bρηνδισίου, με την οποία ο Οκταβιανός και ο Αντώνιος συμφιλιώθηκαν για ένα διάστημα. Την ίδια χρονιά, ο Πολλίων ανέλαβε την υπατεία του, την οποία του είχε υποσχεθεί το 43 η Δεύτερη Τριανδρία. Ο Βιργίλιος του απηύθυνε την περίφημη τέταρτη εκλογή, αν και υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το αν ο Βιργίλιος συνέθεσε το ποίημα εν αναμονή της υπατείας του Πολλίωνα, ή για να εορτάσει τη συμμετοχή του στη Συνθήκη του Βρηνδισίου. Ο Βιργίλιος, όπως και άλλοι Ρωμαίοι, ήλπιζε ότι η ειρήνη ήταν κοντά, και ανυπομονούσε για μία Χρυσή Εποχή υπό την υπατεία του Πολλίωνα. Ωστόσο, ο Πολλίων δεν ολοκλήρωσε το υπατικό του έτος. Αυτός και ο συνύπατός του απομακρύνθηκαν από το αξίωμα από τον Αντώνιο και τον Οκταβιανό τους τελευταίους μήνες του έτους.

Το επόμενο έτος, ο Πολλίων διεξήγαγε μία επιτυχημένη εκστρατεία εναντίον των Παρθινών, ενός Ιλλυρικού λαού που προσκολλήθηκε στον Μάρκο Ιούνιο Βρούτο, και εόρτασε έναν θρίαμβο στις 25 Οκτωβρίου. Η όγδοη εκλογή του Βιργίλιου απευθυνόταν στον Πολλίωνα, ενώ ασχολούνταν με αυτή την εκστρατεία.

Το 31 ο Οκταβιανός του ζήτησε να λάβει μέρος στη ναυμαχία του Aκτίου εναντίον του Aντώνιου, αλλά ο Πολλίων, θυμούμενος την καλοσύνη που του είχε δείξει ο Aντώνιος, παρέμεινε ουδέτερος.

Από τα λάφυρα του πολέμου ο Πολλίων κατασκεύασε την πρώτη δημόσια βιβλιοθήκη στη Ρώμη, στο Atrium Libertatis, που είχε επίσης ανεγερθεί από τον ίδιο, την οποία στόλισε με αγάλματα των πιο διάσημων ηρώων. Η βιβλιοθήκη είχε ελληνικό και λατινικό τμήμα, και -σύμφωνα με πληροφορίες- η ίδρυσή της εκπλήρωσε μεταθανάτια μία από τις φιλοδοξίες του Καίσαρα.

Σε αυτή τη βιβλιοθήκη υπήρχε μία υπέροχη συλλογή έργων τέχνης. Ο Πολλίων αγαπούσε την ελληνιστική τέχνη, καθώς ήταν πιο ευφάνταστη. Όπως η βιβλιοθήκη, έτσι και η πινακοθήκη τέχνης ήταν ανοιχτή στο κοινό.

Μετά τις στρατιωτικές και πολιτικές επιτυχίες του, ο Πολλίων φαίνεται να έχει αποσυρθεί στην ιδιωτική ζωή ως προστάτης λογοτεχνικών μορφών και συγγραφέας. Ήταν γνωστός ως αυστηρός κριτικός λογοτεχνίας, λάτρης του αρχαϊκού ύφους και της αγνότητας.

Στη συνταξιοδότησή του, ο Πολλίων οργάνωσε λογοτεχνικές αναγνώσεις, όπου ενθάρρυνε τους συγγραφείς να διαβάσουν το δικό τους έργο, και ήταν ο πρώτος Ρωμαίος συγγραφέας, που απήγγειλε τα δικά του έργα. Μία από τις πιο δραματικές τέτοιες αναγνώσεις έφερε τον ποιητή Βιργίλιο στην προσοχή της αυτοκρατορικής οικογένειας, όταν ο Βιργίλιος διάβασε από το εν εξελίξει έργο του Αινειάδα, και κολάκευσε την αυτοκρατορική οικογένεια με την απεικόνιση του Αινεία, τον οποίο οι Ιούυλιο-Καίσαρες πίστευαν ότι ήταν ο άμεσος εξ αρρενογονίας πρόγονός τους. Ως αποτέλεσμα, ο Βιργίλιος επαίνεσε τον Αύγουστο.

Ο Πολλίων μπορεί να απεβίωσε στη βίλα του στο Tούσκουλον. Ήταν προφανώς ένας ένθερμος δημοκράτης, και έτσι κρατήθηκε κάπως μακριά από τον Αύγουστο.

Νυμφευεμένος με την Κουινκτία, κόρη του Λεύκιου Κουίνκτιου, ο οποίος είχε προγραφτεί και αυτοκτόνησε το 43, ο Πολλίων είχε τουλάχιστον μία κόρη, την Aσινία, και έναν γιο, τον Γάιο Ασίνιο Γάλλο, τον δεύτερο σύζυγο της Βιψανίας Αγριππίνας, κόρης του Mάρκου Βιψάνιου Αγρίππα, φίλου και γαμπρού του Αυγούστου, και δεύτερου στην εξουσία. Ο Γάλλος και η Βιψανία είχαν πολλούς γιους μαζί, δύο από τους οποίους ήταν κανονικοί ύπατοι και ο τρίτος ήταν αντικαταστάτης ύπατος (consul suffectus).

Αν και τώρα χαμένη, η σύγχρονη ιστορία του Πολλίωνα παρείχε μεγάλο μέρος του υλικού για τους ιστορικούς Αππιανό και Πλούταρχο. Ως εκ τούτου, επηρέασε σημαντικά την αντίληψη των μεταγενέστερων για την εποχή του: μία βασική στιγμή στη ρωμαϊκή ιστορία. Σύμφωνα με τον ποιητή Οράτιο ( Ωδές 2.1.1–4), χρονολόγησε την έναρξη των Εμφυλίων Πολέμων στην υπατεία του Κόιντου Μέτελλου Κέλερ το 60 π.Χ.

Ο Γιόχαν Ρούντολφ Τόρμπεκε, ένας Ολλανδός πολιτικός του δέκατου ένατου αι., έγραψε μία διατριβή για τον Πολλίωνα στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν.

Ο Πολλίων εμφανίζεται στο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Γκρέιβς Εγώ ο Κλαύδιος, όπου συζητά την ηθική της συγγραφής ιστορίας με τον νεαρό Κλαύδιο και τον Tίτο Λίβιο.

Γενικές και αναφερόμενες παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Louis H. Feldman, "Asinius Pollio and Herod's Sons", The Classical Quarterly, New Series, Vol. 35, Νο. 1 (1985), ρρ. 240–243. Η ηλεκτρονική ανάγνωση του άρθρου απαιτεί συνδρομή στο JSTOR.
  • Miland Brown, Loot, Plunder, and a New Public Library.
  • GS Bobinski, (1994). Φιλανθρωπία της Βιβλιοθήκης. Στο WA Wiegand and DG Davis (Eds.), Encyclopedia of Library History . Νέα Υόρκη: Garland Publishing.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]