Βόιτσεχ Κορφάντι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βόιτσεχ Κορφάντι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Wojciech Korfanty (Πολωνικά)
Γέννηση20  Απριλίου 1873[1][2][3]
Σιεμιανοβίτσε Σλόνσκιε
Θάνατος17  Αυγούστου 1939[1][2][3]
Βαρσοβία[4][5]
Τόπος ταφήςCemetery at Francuska Street in Katowice
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Γερμανικό Ράιχ
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
Πολωνικά
Γαλλικά
ΣπουδέςΠολυτεχνείο του Βερολίνου
Πανεπιστήμιο του Βρότσουαφ[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
πολιτικός[7]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και Μέτωπο Μορζ
Οικογένεια
ΣύζυγοςElżbieta Korfantowa
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑναπληρωτής Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Πολωνίας (Οκτώβριος 1923 – Δεκέμβριος 1923)
μέλος του Ράιχσταγκ της Γερμανικής Αυτοκρατορίας
Μέλος της Πρωσικής Βουλής των Αντιπροσώπων
μέλος της Γερουσίας της Πολωνίας (1930–1935)
μέλος της Πολωνικής Δίαιτας (1919–1930)[8]
ΒραβεύσειςΤάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία)
Σταυρός της Ανδρείας (Πολωνία)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Βόιτσεχ Κορφάντι (πολωνικά: Wojciech Korfanty), γεννημένος ως Αντάλμπερτ Κορφάντι (Adalbert Korfanty) (20 Απριλίου 1873 – 17 Αυγούστου 1939), ήταν Πολωνός ακτιβιστής, δημοσιογράφος και πολιτικός, ο οποίος υπηρέτησε ως μέλος των γερμανικών κοινοβουλίων, του Ράιχσταγκ και της Πρωσικού Συνέλευσης (Landtag) και αργότερα, στο Πολωνικό Σέιμ. Για μικρό διάστημα, ήταν επίσης παραστρατιωτικός ηγέτης, γνωστός για την οργάνωση των Πολωνικών Σιλεσιανών Εξεγέρσεων στην Άνω Σιλεσία, οι οποίες μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αμφισβητήθηκαν από τη Γερμανία και την Πολωνία. Ο Κορφάντι πολέμησε για να προστατεύσει τους Πολωνούς από τις διακρίσεις και τις πολιτικές γερμανοποίησης στην Άνω Σιλεσία πριν από τον πόλεμο και προσπάθησε να ενώσει τη Σιλεσία με την Πολωνία μετά την ανάκτηση της ανεξαρτησίας της Πολωνίας.

Πρώιμη ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κορφάντι γεννήθηκε στη Σαντζάφκα,[9] μέρος του Σιεμιανοβίτσε (τότε Λάουραχυτε), στην Πρωσική Σιλεσία, τότε Γερμανική Αυτοκρατορία. Ο πατέρας του ήταν ανθρακωρύχος. Από το 1895 έως το 1901, σπούδασε φιλοσοφία, νομική και οικονομικά, πρώτα στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Σαρτόλτενμπουργκ (Βερολίνο, 1895) και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο του Μπρέσλαου,[10] όπου ο μαρξιστής Βέρνερ Ζόμπαρτ ήταν μεταξύ των δασκάλων του. Ο Κορφάντι και ο Ζόμπαρτ παρέμειναν φίλοι για πολλά χρόνια.

Μια πλακέτα αφιερωμένη από το Πανεπιστήμιο του Βρότσουαφ για τον εορτασμό της 130ης επετείου από τη γέννηση του Κορφάντι το 2003. Το κείμενο λέει: Φοιτητής φιλοσοφίας, νομικής και οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Βρότσουαφ, δημοσιογράφος, υπερασπιστής της Πολωνίας, ηγέτης των Σιλεσικών εξεγέρσεων, βουλευτής και γερουσιαστής της Πολωνικής Δημοκρατίας.

Το 1901, ο Κορφάντι έγινε αρχισυντάκτης της πολωνικής εφημερίδας Górnoslązak (Άνως Σιλέσιος), στην οποία έκανε έκκληση στην εθνική συνείδηση του πολωνόφωνου πληθυσμού της περιοχής.[11]

Το 1903, ο Κορφάντι εξελέγη στο Γερμανικό Ράιχσταγκ[12] και το 1904 επίσης στο Πρωσικό Landtag,[13] όπου εκπροσωπούσε τον ανεξάρτητο «Πολωνικό κύκλο» (Polskie koło). Αυτή ήταν μια σημαντική απόκλιση από την παράδοση, καθώς η πολωνική μειονότητα στη Γερμανία είχε μέχρι στιγμής υποστηρίξει κυρίως το συντηρητικό Κόμμα του Κέντρου, το οποίο αντιπροσώπευε τη μεγάλη καθολική κοινότητα στη Γερμανία, η οποία ένιωθε κατώτερη έναντι του Ράιχ που κυριαρχούνταν από Προτεστάντες.[14] Ωστόσο, όταν αρνήθηκε να υποστηρίξει τα δικαιώματα της πολωνικής μειονότητας (πέρα από τα δικαιώματα των Πολωνών ως Καθολικών), οι Πολωνοί απομακρύνθηκαν από αυτό, αναζητώντας προστασία αλλού. Σε ένα έγγραφο με τίτλο Precz z Centrum (Μακριά με το Κόμμα του Κέντρου, 1901), ο Κορφάντι παρότρυνε την καθολική πολωνόφωνη μειονότητα στη Γερμανία να ξεπεράσει την εθνική της αδιαφορία και να μετατοπίσει την πολιτική τους πίστη από τον υπερεθνικό καθολικισμό στην υπόθεση του πολωνικού έθνος.[15] Ωστόσο, ο Κορφάντι διατήρησε τις χριστιανοδημοκρατικές πεποιθήσεις του και αργότερα επέστρεψε σε αυτές στην εσωτερική πολιτική της Πολωνίας.[16]

Πολωνική αποκατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1916, ανακηρύχθηκε ένα Βασίλειο της Πολωνίας από τη Γερμανική και την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία, το οποίο στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από ένα ανεξάρτητο πολωνικό κράτος το 1918. Σε μια ομιλία στο Ράιχσταγκ στις 25 Οκτωβρίου 1918, ο Κορφάντι απαίτησε από τις επαρχίες της Δυτικής Πρωσίας (συμπεριλαμβανομένης της Ερμελάνδης [Βαρμία]) και της πόλης Ντάντσιχ (Γκντανσκ), της Επαρχίας Πόζεν και τμήματα των επαρχιών της Ανατολικής Πρωσίας (Μαζουρία) και Σιλεσίας (Άνω Σιλεσία) να περιληφθούν στο πολωνικό κράτος.[17]

Μετά τον πόλεμο, κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919), ο Κορφάντι έγινε μέλος του Naczelna Rada Ludowa (Ανώτατο Λαϊκό Συμβούλιο) στο Πόζναν και μέλος του προσωρινού κοινοβουλίου της Πολωνίας, του Constituanta-Σέιμ.[18] Ήταν επίσης επικεφαλής της πολωνικής επιτροπής δημοψηφίσματος στην Άνω Σιλεσία.[19] Ήταν ένας από τους ηγέτες της Δεύτερης Σιλεσικής Εξέγερσης το 1920[19] και της Τρίτης Σιλεσικής Εξέγερσης το 1921,[20] που ήταν πολωνικές εξεγέρσεις κατά της γερμανικής κυριαρχίας στην Άνω Σιλεσία. Οι γερμανικές αρχές αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους από την Κοινωνία των Εθνών. Στην Πολωνία παραχωρήθηκε από την Κοινωνία των Εθνών περίπου ο μισός πληθυσμός και πολύτιμες περιοχές εξόρυξης, οι οποίες τελικά προσαρτήθηκαν στην Πολωνία. Ο Κορφάντι κατηγορήθηκε από τους Γερμανούς για οργάνωση τρομοκρατίας εναντίον Γερμανών αμάχων της Άνω Σιλεσίας.[21] Οι γερμανικές προπαγανδιστικές εφημερίδες τον «λέρωσαν» επίσης με την εντολή για τη δολοφονία του Σιλεσιανού πολιτικού Τεόφιλ Κούπκα.[22][23]

Πολωνική πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κορφάντι ήταν μέλος του εθνικού Σέιμ από το 1922 έως το 1930 και του Σέιμ της Σιλεσίας (1922-1935), όπου εκπροσωπούσε μια χριστιανοδημοκρατική άποψη. Αντιτάχθηκε στην αυτονομία του Βοεβοδάτου Σιλεσίας, την οποία είδε ως εμπόδιο κατά της επανένταξής του στην Πολωνία. Ωστόσο, υπερασπίστηκε τα δικαιώματα της γερμανικής μειονότητας στην Άνω Σιλεσία επειδή πίστευε ότι η ευημερία των μειονοτήτων πλούτιζε ολόκληρη την κοινωνία μιας περιοχής.

Ενήργησε για λίγο ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βιντσέτι Βίτος (Οκτώβριος-Δεκέμβριος 1923). Από το 1924, συνέχισε τις δημοσιογραφικές του δραστηριότητες ως αρχισυντάκτης των εφημερίδων Rzeczpospolita («Δημοκρατία») και Polonia.[24] Αντιτάχθηκε στο Πραξικόπημα του Μαΐου του Γιούζεφ Πιουσούτσκι και στην επακόλουθη ίδρυση της Σανάτσια. Το 1930, ο Κορφάντι συνελήφθη και φυλακίστηκε στο Φρούριο του Μπρεστ, μαζί με άλλους ηγέτες του Centrolew (Κεντροαριστερά), μιας συμμαχίας αριστερών και κεντρώων κομμάτων στην αντίθεση με την κυβερνώσα κυβέρνηση.[25]

Εξορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1935, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Πολωνία[26] και μετανάστευσε στην Τσεχοσλοβακία, από όπου συμμετείχε στην κεντροδεξιά ομάδα Μέτωπο Μορζ, που ιδρύθηκε από τους μετανάστες Ιγκνάτσι Γιαν Παντερέφσκι και Βουαντίσουαφ Σικόρσκι. Μετά τη γερμανική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία, ο Κορφάντι μετακόμισε στη Γαλλία. Επέστρεψε στην Πολωνία τον Απρίλιο του 1939, αφού η ναζιστική Γερμανία είχε ακυρώσει το Πολωνο-Γερμανικό σύμφωνο μη επίθεσης του 1934, ελπίζοντας ότι η ανανεωμένη απειλή για την ανεξαρτησία της Πολωνίας θα βοηθούσε να ξεπεραστεί η εσωτερική πολιτική διάσπαση. Συνελήφθη αμέσως κατά την άφιξη. Τον Αύγουστο αφέθηκε ελεύθερος ως ακατάλληλος για φυλακή λόγω της κακής υγείας του και πέθανε λίγο αργότερα, δύο εβδομάδες πριν ξεκινήσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Αν και η αιτία θανάτου παραμένει ασαφής, έχει υποστηριχθεί ότι η μεταχείριση που έλαβε στη φυλακή μπορεί να προκάλεσε επιδείνωση της υγείας του.

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το 1945, όταν οι Πολωνοί κομμουνιστές αναζήτησαν τη νομιμοποίηση ως κατακτητές και εγγυητές της πολωνικής ανεξαρτησίας, ο Κορφάντι αποκαταστάθηκε τελικά ως εθνικός ήρωας για τον αγώνα του να προστατεύσει τον πολωνικό πληθυσμό στην Άνω Σιλεσία από τις διακρίσεις και για τις προσπάθειές του να ενταχθεί στον πολωνικό πληθυσμό στη Σιλεσία προς την Πολωνία.

Σήμερα, πολλοί δρόμοι, μέρη και θεσμοί φέρουν το όνομά του.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Wojciech-Korfanty. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. korfanty-wojciech. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ psb.12636.1.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  7. ↑ www.britannica.com/EBchecked/topic/322466/Wojciech-Korfanty.
  8. ↑ bs.sejm.gov.pl.
  9. ↑ Rechowicz, Henryk (1971). Sejm Śląski, 1922-1939 (στα Πολωνικά). Śląsk. σελ. 340. 
  10. ↑ Plaque (στα Πολωνικά). Wrocław: Fundacja Odbudowy Democracji im. Ignacego Paderewskiego. 2003. 
  11. ↑ Anderson, Margaret Lavinia (2000). Practicing Democracy: Elections and Political Culture in Imperial Germany. Princeton University Press. σελ. 136. ISBN 0-691-04854-1. 
  12. ↑ Tooley, T. Hunt (1997). National Identity and Weimar Germany: Upper Silesia and the Eastern Border, 1918-1922. U of Nebraska Press. σελ. 15. ISBN 0-8032-4429-0. 
  13. ↑ Markert, Werner (1959). Polen. In Zusammenarbeit mit zahlreichen Fachgelehrten (στα Γερμανικά). Böhlau Verlag. σελ. 730. 
  14. ↑ Tägil, Sven (1999). Regions in Central Europe: The Legacy of History. C. Hurst & Co. σελ. 223. ISBN 1-85065-552-9. 
  15. ↑ Orzechowski, Marian (1975). Wojciech Korfanty: biografia polityczna (στα Πολωνικά). Zakład Narodowy im. Ossolińskich. σελ. 39. 
  16. ↑ Crampton, R. J. (1997). Eastern Europe in the twentieth century - and after. Routledge. σελ. 42. ISBN 0-415-16422-2. sejm +korfanty +christian. 
  17. ↑ Weber, Max (1988). Zur Neuordnung Deutschlands: Schriften und Reden 1918-1920. Mohr Siebeck. σελ. 390. ISBN 3-16-845053-7. 
  18. ↑ Gordon, Harry (1992). The Shadow of Death: The Holocaust in Lithuania. University Press of Kentucky. σελ. 9. ISBN 0-8131-1729-1. 1918 +korfanty +reichstag. 
  19. ↑ 19,0 19,1 von Frentz, Christian Raitz (1999). A Lesson Forgotten: Minority Protection Under the League of Nations: the Case of the German Minority in Poland, 1920-1934. LIT Verlag Berlin-Hamburg-Münster. σελ. 76. ISBN 3-8258-4472-2. 
  20. ↑ Halecki, Oskar· Polonsky, Antony (1978). A History of Poland. Routledge. σελ. 289. ISBN 0-7100-8647-4. 
  21. ↑ Popiołek, Kazimierz· Zieliński, Henryk (1963). Zródla do dziejów powstań śląskich. Zakład Narodowy im. Ossoliń skich. σελ. 330. 
  22. ↑ T. Hunt Tooley, "National identity and Weimar Germany: Upper Silesia and the eastern border, 1918-1922", U of Nebraska Press, 1997, p. 227, "But the most vicious attacks were reserved for Korfanty, who was caricatured, smeared and lampooned in every issue. The Polish leader always appeared with money and drink in hand. He appeared cavorting with prostitutes, paying the assassins of Kupka, arriving in hell"
  23. ↑ Herde, Peter· Kiesewetter, Andreas (2001). Italien und Oberschlesien 1919-1922 (στα Γερμανικά). Verlag Königshausen & Neumann. σελ. 25. ISBN 3-8260-2035-9. 
  24. ↑ Kaiser, Wolfram· Wohnout, Helmut (2004). Political Catholicism in Europe, 1918-45. Routledge. σελ. 155. ISBN 0-7146-5650-X. [νεκρός σύνδεσμος]
  25. ↑ von Frentz, Christian Raitz (1999). A Lesson Forgotten: Minority Protection Under the League of Nations : the Case of the German Minority in Poland, 1920-1934. LIT Verlag Berlin-Hamburg-Münster. σελ. 173. ISBN 3-8258-4472-2. 
  26. ↑ Kaiser, Wolfram· Wohnout, Helmut (2004). Political Catholicism in Europe, 1918-45. Routledge. σελ. 165. ISBN 0-7146-5650-X. [νεκρός σύνδεσμος]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βόιτσεχ_Κορφάντι&oldid=10060570"