Βουαντίσουαφ Άντερς

Βουαντίσουαφ Άντερς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη; μητρική γλώσσα	Władysław Anders (Πολωνικά)
Γέννηση	11 Αυγούστου 1892; Błonie
Θάνατος	12 Μαΐου 1970; Λονδίνο
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Πολωνικό πολεμικό νεκροταφείο του Μόντε Κασίνο
Κατοικία	Błonie; Βαρσοβία; Ρίγα; Αγία Πετρούπολη; Παρίσι (1921–1923); Μπαράναβιτσι; Νίκαια; Majdan Sopocki Pierwszy; Λβιβ; Μόσχα; Λονδίνο
Χώρα πολιτογράφησης	Πολωνία
Θρησκεία	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία (από 1942); Καθολικισμός (από 1942)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Πολωνικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Πολωνικά; Ρωσικά; Βρετανικά αγγλικά
Σπουδές	Τεχνικό Πανεπιστήμιο Ρίγας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αξιωματικός; πολιτικός; career soldier; διοικητής; στρατιωτικός
Περίοδος ακμής	1913 - 1970
Οικογένεια
Σύζυγος	Ιρένα Άντερς (από 1948)
Τέκνα	Άννα Μάρια Άντερς
Αδέλφια	Tadeusz Anders; Karol Anders; Jerzy Edward Anders
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	chorąży, cornet, shtabs-kapitan, ποντπολκόβνικ, Ταγματάρχης, συνταγματάρχης, General of a brigade, μεραρχιακός στρατηγός και General of the branch/Ρωσικός αυτοκρατορικός στρατός, Polish Armed Forces in the East, Greater Polish Army, Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις (Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία), Στρατός του Άντερς και Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις στη Δύση
Πόλεμοι/μάχες	Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Εξέγερση της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919), Πολωνό-Σοβιετικός Πόλεμος και Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	αρχιστράτηγος (1941–1942, Στρατός του Άντερς); αρχιστράτηγος (1941–1942, Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ανατολή); αρχιστράτηγος (1943–1945, 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού); Γενικός Επιθεωρητής Ενόπλων Δυνάμεων της Πολωνίας (από 1946, Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις στη Δύση)
Βραβεύσεις	Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) (11 Νοεμβρίου 1995); Αναμνηστικό Μετάλλιο 10ης Επετείου της Ανεξαρτησίας (1928); Σταυρός του Διοικητή του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1945); Ιππότης του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1944); Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1944); Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1921); Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1938); Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1925); Σταυρός της Ανδρείας (Πολωνία); Χρυσός Σταυρός της Αξίας; Αναμνηστικό Μετάλλιο για τον Πόλεμο 1918–1921; Σταυρός της Ανεξαρτησίας (Πολωνία); Αναμνηστικός Σταυρός του Μόντε Κασίνο; Wound Decoration; χάλκινο μετάλλιο για μακρά υπηρεσία; Silver Medal for Long Service; Gold Cross of Merit with Swords; Στρατιωτικό Μετάλλιο για τον Πόλεμο 1939-1945; Σταυρός του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού; Σταυρός του τάγματος της επιμονής (1984); Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής; Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (1921); Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Αξίας (20 Αυγούστου 1944); Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγματος των Αγίων Μαυρικίου και Λαζάρου; Ταξιάρχης του Τάγματος του Λουτρού; Ταξιάρχης του Τάγματος του Αγίου Σάββα (1926); Αστέρι 1939-1945; Μετάλλιο Άμυνας; Αστέρι Ιταλίας; Μετάλλιο Πολέμου 1939-1945; Order of the White Lion 4th Class; Ιταλικός Σταυρός Πολεμικής Αξίας; Πολεμικός Σταυρός 1939-1945; Συμμαχικό Μετάλλιο 1914-1918 (Γαλλία); Πολεμικός Σταυρό για Στρατιωτική Αξία; Cross pro Merito Melitensi (1944); Τάγμα του Λαφαγιέτ; Order of Homayoun; Τάγμα της Αγίας Άννης, Β΄ Τάξη; Τάγμα της Αγίας Άννης, Γ΄ Τάξη; 4ος Βαθμός του Τάγματος του Αγίας Άννας; Τάγμα του Αγίου Γεωργίου, Δ΄ Τάξη (1915); Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου, Δ΄ Τάξη μετά Ξιφών και Κορδέλας; Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Β΄ Τάξη; Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Γ΄ Τάξη
Υπογραφή
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Ο Βουαντίσουαφ Άλμπερτ Άντερς (πολωνικά: Władysław Albert Anders) (11 Αυγούστου 1892 - 12 Μαΐου 1970) ήταν στρατηγός στον Πολωνικό Στρατό και, αργότερα στη ζωή, πολιτικός και εξέχον μέλος της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης στο Λονδίνο.^[14]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντερς γεννήθηκε στο χωριό Κροσνιεβίτσε, εξήντα μίλια δυτικά της Βαρσοβίας, σε ότι ήταν τότε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας του ήταν ο Άλμπερτ Άντερς και η μητέρα του η Ελίζαμπεθ (το γένος Τάουχερτ).^[15]

Και οι δύο γονείς του ήταν βαλτικής-γερμανικής καταγωγής και βαφτίστηκε ως μέλος της Προτεσταντικής Ευαγγελικής Εκκλησίας της Εξομολόγησης του Άουγκσμπουργκ στην Πολωνία.^[16] Ο Άντερς είχε τρία αδέλφια - τον Κάρολ, τον Ταντέους και τον Γέζι, όπου όλοι τους ακολούθησαν καριέρα στο στρατό.^[17] Ο Άντερς παρακολούθησε ένα τεχνικό λύκειο στη Βαρσοβία και αργότερα σπούδασε στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Ρίγας,^[18] όπου έγινε μέλος της πολωνικής φοιτητικής αδελφότητας «Arkonia».^[19] Μετά την αποφοίτησή του, ο Άντερς έγινε δεκτός στη Ρωσική Στρατιωτική Σχολή για έφεδρους αξιωματικούς. Ως νεαρός αξιωματικός, υπηρέτησε στο 1ο Σύνταγμα Λογχοφόρων Κρεχοβιέτσκι του Ρωσικού Αυτοκρατορικού Στρατού κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.^[20]

Όταν η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της το Νοέμβριο του 1918, εντάχθηκε στον νεοσυσταθέν Πολωνικό Στρατό. Κατά τη διάρκεια του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου του 1919-1921 διοίκησε το 15ο Σύνταγμα Ουλάνων του Πόζναν και του απονεμήθηκε ο Ασημένιος Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας. Μετά τον πόλεμο, ο Άντερς συνέχισε τη στρατιωτική του εκπαίδευση στη Γαλλία στην στρατιωτική σχολή Saint-Cyr και μετά την αποφοίτησή του επέστρεψε στην Πολωνία, όπου υπηρέτησε στο γενικό προσωπικό του Πολωνικού Στρατού υπό τον Στρατηγό Ταντέους Γιόρνταν-Ροζβαντόφσκι (Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου από το 1920 έως 1921).

Ο Άντερς αντιτάχθηκε στο Πραξικόπημα του Μαΐου του Γιούζεφ Πιουσούτσκι στην Πολωνία το 1926, αλλά σε αντίθεση με τον Γιόρνταν-Ροζβαντόφσκι, απέφυγε τη δίωξη από το καθεστώς Σανάτσια που ανέλαβε την εξουσία μετά το πραξικόπημα. Ο Πιουσούτσκι τον έκανε διοικητή μιας ταξιαρχίας ιππικού το 1931 και προήχθη στη θέση του στρατηγού τρία χρόνια αργότερα.^[21]

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντερς διοίκησε την Ταξιαρχία Ιππικού Νοβογκρούντζκα κατά την εισβολή στην Πολωνία του Γερμανικού Στρατού το Σεπτέμβριο του 1939 και αμέσως μπήκε στη δράση, συμμετέχοντας στη Μάχη της Μουάβα. Μετά την κατάρρευση του Πολωνικού Βόρειου Μετώπου, η ταξιαρχία αποσύρθηκε προς τη Βαρσοβία και επίσης πολέμησε ενάντια στους Γερμανούς γύρω από το Μινσκ Μαζοβιέτσκι και στη δεύτερη φάση της Μάχης του Τομάσουφ Λουμπέλσκι. Αφού έμαθε για τη σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, ο Άντερς υποχώρησε νότια με κατεύθυνση στο Λβουφ (τωρινό Λβιβ), ελπίζοντας να φτάσει στα ουγγρικά ή ρουμανικά σύνορα, αλλά αναχαιτίστηκε από τις σοβιετικές δυνάμεις και συνελήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου, αφού πληγώθηκε δύο φορές.^[22]

Αρχικά φυλακίστηκε στο Λβουφ και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη φυλακή Λουμπιάνκα στη Μόσχα στις 29 Φεβρουαρίου 1940. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, ο Άντερς ανακρίθηκε, βασανίστηκε και παροτρύνθηκε ανεπιτυχώς να ενταχθεί στον Κόκκινο Στρατό.^[23]

Μετά την έναρξη της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα και την υπογραφή της Συμφωνίας Σικόρσκι-Μάισκι, ο Άντερς απελευθερώθηκε από τους Σοβιετικούς με σκοπό να σχηματίσει έναν Πολωνικό Στρατό για να πολεμήσει ενάντια στους Γερμανούς παράλληλα με τον Κόκκινο Στρατό. Η συνεχιζόμενη τριβή με τους Σοβιετικούς για πολιτικά ζητήματα καθώς και οι ελλείψεις όπλων, τροφίμων και ενδυμάτων, οδήγησε στην τελική απομάκρυνση των ανδρών του Άντερς - γνωστός ως Στρατός του Άντερς - μαζί με ένα σημαντικό απόσπασμα Πολωνών πολιτών που είχαν απελαθεί στην ΕΣΣΔ από την υπό σοβιετική κατοχή Πολωνία, μέσω του Περσικού Διαδρόμου στο Ιράν, το Ιράκ και τελικά στην Παλαιστίνη υπό Βρετανική Εντολή. Η εκκένωση, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 1942, βασίστηκε στην βρετανική-σοβιετική-πολωνική κατανόηση. Οι εμπλεκόμενοι στρατιώτες εκκενώθηκαν από τη Σοβιετική Ένωση και έφτασαν στο Ιράν προς την Παλαιστίνη υπό Βρετανική Εντολή, όπου πέρασαν υπό βρετανική διοίκηση. Εκεί, ο Άντερς σχημάτισε και διοίκησε το 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού, ενώ συνέχισε να αγωνίζεται για την απελευθέρωση Πολωνών υπηκόων που βρίσκονται ακόμη στη Σοβιετική Ένωση.^[24]

Το 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού έγινε μια σημαντική τακτική και επιχειρησιακή μονάδα των Πολωνικών Ένοπλων Δυνάμεων στη Δύση. Ο Άντερς διοίκησε το Σώμα καθ΄ όλη τη διάρκεια της Ιταλικής Εκστρατείας, καταλαμβάνοντας το Μόντε Κασίνο στις 18 Μαΐου 1944 και αργότερα πολέμησε στη Γοτθική Γραμμή και στην τελευταία επίθεση της άνοιξης.^[25]

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον πόλεμο, η εγκατεστημένη από τους Σοβιετικούς κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας του στέρησε την πολωνική υπηκοότητα και τον στρατιωτικό του βαθμό. Ο Άντερς, ωστόσο, ήταν πάντα απρόθυμος να επιστρέψει σε μια υπό σοβιετική κυριαρχία Πολωνία, όπου πιθανότατα θα φυλακιζόταν και ενδεχομένως να εκτελούταν, και έτσι παρέμεινε στη Βρετανία. Ήταν διακεκριμένος στην πολωνική εξόριστη κυβέρνηση στο Λονδίνο και έγινε γενικός επιθεωρητής των πολωνικών δυνάμεων στην εξορία, καθώς και εργάστηκε για λογαριασμό διαφόρων φιλανθρωπικών οργανώσεων και οργανώσεων πρόνοιας.

Το βιβλίο του για τις εμπειρίες του κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Ένας Στρατός στην Εξορία, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από το MacMillan & Co του Λονδίνου το 1949.

Πέθανε στο Λονδίνο στις 12 Μαΐου 1970, όπου το σώμα του βρίσκεται στην Εκκλησίας του Αγίου Ανδρέα Μπόμπολα και πολλοί από τους πρώην στρατιώτες του και τις οικογένειές τους ήρθαν να αποτίσουν τα τελευταία σεβασμό. Θάφτηκε, σύμφωνα με τις επιθυμίες του, ανάμεσα στους πεσόντες στρατιώτες του από το 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού στο Πολωνικό Νεκροταφείο Πολέμου στο Μόντε Κασίνο της Ιταλίας.

Μετά την κατάρρευση της κομμουνιστικής κυριαρχίας στην Πολωνία το 1989, η ιθαγένεια και ο στρατιωτικός του βαθμός αποκαταστάθηκαν μετά θάνατον.

Πολλά προσωπικά αντικείμενα που κάποτε ανήκαν στον Άντερς εκτίθενται στο Πολωνικό Ινστιτούτο και Μουσείο Σικόρσκι στο Λονδίνο.

Τον Ιούνιο του 2021, η προτομή του Στρατηγού Άντερς, την οποία σχεδίασε ο Άντζεϊ Πιτίνσκι, παρουσιάστηκε επίσημα στο Εθνικό Μουσείο Στρατού του Λονδίνου.^[26]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντερς παντρεύτηκε δύο φορές. Είχε δύο παιδιά με την πρώτη του σύζυγο, Ιρένα Μάρια Γιόρνταν-Κρακόφσκα (1894 - 1981) - μια κόρη, την Άννα (1919 - 2006) και έναν γιος, τον Τζορτζ (1927 - 1983).^[27]

Το 1948, παντρεύτηκε την ηθοποιό και τραγουδίστρια Ιρένα Γιαροσιέβιτς,^[28] πιο γνωστή με το σκηνικό της όνομα Ρενάτα Μπογκντάνσκα (Renata Bogdańska), με την οποία είχε μια κόρη, την Άννα Μάρια (γενν. 1950).