Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βουαντίσουαφ Άντερς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βουαντίσουαφ Άντερς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Władysław Anders (Πολωνικά)
Γέννηση11  Αυγούστου 1892[1][2][3]
Błonie
Θάνατος12  Μαΐου 1970[1][2][3]
Λονδίνο
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΠολωνικό πολεμικό νεκροταφείο του Μόντε Κασίνο
ΚατοικίαBłonie[4]
Βαρσοβία
Ρίγα[4]
Αγία Πετρούπολη[4]
Παρίσι (1921–1923)[4]
Μπαράναβιτσι
Νίκαια
Majdan Sopocki Pierwszy
Λβιβ
Μόσχα[4]
Λονδίνο[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία (από 1942)[5]
Καθολικισμός (από 1942)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΠολωνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[6]
Ρωσικά
Βρετανικά αγγλικά
ΣπουδέςΤεχνικό Πανεπιστήμιο Ρίγας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααξιωματικός[7]
πολιτικός[7]
career soldier[7]
διοικητής[7]
στρατιωτικός[7]
Περίοδος ακμής1913 - 1970[4]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙρένα Άντερς (από 1948)[8]
ΤέκναΆννα Μάρια Άντερς[9]
ΑδέλφιαTadeusz Anders
Karol Anders
Jerzy Edward Anders
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςkhorunzhy, cornet, shtabs-kapitan, ποντπολκόβνικ, Ταγματάρχης, συνταγματάρχης, general of a brigade, μεραρχιακός στρατηγός και General of the branch/Ρωσικός αυτοκρατορικός στρατός, Polish Armed Forces in the East, Greater Polish Army, Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις (Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία), Στρατός του Άντερς και Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις στη Δύση
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Εξέγερση της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919), Πολωνό-Σοβιετικός Πόλεμος και Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααρχιστράτηγος (1941–1942)
αρχιστράτηγος (1943–1945)
Γενικός Επιθεωρητής Ενόπλων Δυνάμεων της Πολωνίας (από 1946, Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις στη Δύση)
ΒραβεύσειςΤάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) (11  Νοεμβρίου 1995)[10]
Αναμνηστικό Μετάλλιο 10ης Επετείου της Ανεξαρτησίας (1928)
Σταυρός του Διοικητή του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1945)
Ιππότης του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1944)
Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1944)
Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (1921)
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1938)
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (1925)
Σταυρός της Ανδρείας (Πολωνία)
Χρυσός Σταυρός της Αξίας
Αναμνηστικό Μετάλλιο για τον Πόλεμο 1918–1921
Σταυρός της Ανεξαρτησίας (Πολωνία)
Αναμνηστικός Σταυρός του Μόντε Κασίνο
Wound Decoration[11]
χάλκινο μετάλλιο για μακρά υπηρεσία[12]
Silver Medal for Long Service[12]
Gold Cross of Merit with Swords
Στρατιωτικό Μετάλλιο για τον Πόλεμο 1939-1945
Σταυρός του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού
Σταυρός του τάγματος της επιμονής (1984)
Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (1921)
Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Αξίας (20  Αυγούστου 1944)
Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγματος των Αγίων Μαυρικίου και Λαζάρου
Ταξιάρχης του Τάγματος του Λουτρού
Ταξιάρχης του Τάγματος του Αγίου Σάββα (1926)
Αστέρι 1939-1945
Μετάλλιο Άμυνας
Αστέρι Ιταλίας
Μετάλλιο Πολέμου 1939-1945
Order of the White Lion 4th Class
Ιταλικός Σταυρός Πολεμικής Αξίας
Πολεμικός Σταυρός 1939-1945
Συμμαχικό Μετάλλιο 1914-1918 (Γαλλία)
Πολεμικός Σταυρό για Στρατιωτική Αξία
Cross pro Merito Melitensi (1944)
Τάγμα του Λαφαγιέτ
Order of Homayoun
Τάγμα της Αγίας Άννης, Β΄ Τάξη
Τάγμα της Αγίας Άννης, Γ΄ Τάξη
Τάγμα της Αγίας Άννης, Δ΄ Τάξη
Τάγμα του Αγίου Γεωργίου, Δ΄ Τάξη (1915)
Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου, Δ΄ Τάξη μετά Ξιφών και Κορδέλας
Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Β΄ Τάξη[13]
Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Γ΄ Τάξη[13]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Φωτογραφία σύλληψης από το ΛΚΕΥ μετά τη σύλληψη του Άντερς το 1940
Η ταφόπετρα του Στρατηγού Άντερς στο Πολωνικό Πολεμικό Κοιμητήριο στο Μόντε Κασίνο στην Ιταλία.
Το Πολωνικό Πολεμικό Κοιμητήριο στο Μόντε Κασίνο στην Ιταλία

Ο Βουαντίσουαφ Άλμπερτ Άντερς (πολωνικά: Władysław Albert Anders) (11 Αυγούστου 1892 - 12 Μαΐου 1970) ήταν στρατηγός στον Πολωνικό Στρατό και, αργότερα στη ζωή, πολιτικός και εξέχον μέλος της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης στο Λονδίνο.[14]

Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντερς γεννήθηκε στο χωριό Κροσνιεβίτσε, εξήντα μίλια δυτικά της Βαρσοβίας, σε ότι ήταν τότε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας του ήταν ο Άλμπερτ Άντερς και η μητέρα του η Ελίζαμπεθ (το γένος Τάουχερτ).[15]

Και οι δύο γονείς του ήταν βαλτικής-γερμανικής καταγωγής και βαφτίστηκε ως μέλος της Προτεσταντικής Ευαγγελικής Εκκλησίας της Εξομολόγησης του Άουγκσμπουργκ στην Πολωνία.[16] Ο Άντερς είχε τρία αδέλφια - τον Κάρολ, τον Ταντέους και τον Γέζι, όπου όλοι τους ακολούθησαν καριέρα στο στρατό.[17] Ο Άντερς παρακολούθησε ένα τεχνικό λύκειο στη Βαρσοβία και αργότερα σπούδασε στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Ρίγας,[18] όπου έγινε μέλος της πολωνικής φοιτητικής αδελφότητας «Arkonia».[19] Μετά την αποφοίτησή του, ο Άντερς έγινε δεκτός στη Ρωσική Στρατιωτική Σχολή για έφεδρους αξιωματικούς. Ως νεαρός αξιωματικός, υπηρέτησε στο 1ο Σύνταγμα Λογχοφόρων Κρεχοβιέτσκι του Ρωσικού Αυτοκρατορικού Στρατού κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.[20]

Όταν η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της το Νοέμβριο του 1918, εντάχθηκε στον νεοσυσταθέν Πολωνικό Στρατό. Κατά τη διάρκεια του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου του 1919-1921 διοίκησε το 15ο Σύνταγμα Ουλάνων του Πόζναν και του απονεμήθηκε ο Ασημένιος Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας. Μετά τον πόλεμο, ο Άντερς συνέχισε τη στρατιωτική του εκπαίδευση στη Γαλλία στην στρατιωτική σχολή Saint-Cyr και μετά την αποφοίτησή του επέστρεψε στην Πολωνία, όπου υπηρέτησε στο γενικό προσωπικό του Πολωνικού Στρατού υπό τον Στρατηγό Ταντέους Γιόρνταν-Ροζβαντόφσκι (Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου από το 1920 έως 1921).

Ο Άντερς αντιτάχθηκε στο Πραξικόπημα του Μαΐου του Γιούζεφ Πιουσούτσκι στην Πολωνία το 1926, αλλά σε αντίθεση με τον Γιόρνταν-Ροζβαντόφσκι, απέφυγε τη δίωξη από το καθεστώς Σανάτσια που ανέλαβε την εξουσία μετά το πραξικόπημα. Ο Πιουσούτσκι τον έκανε διοικητή μιας ταξιαρχίας ιππικού το 1931 και προήχθη στη θέση του στρατηγού τρία χρόνια αργότερα.[21]

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άντερς διοίκησε την Ταξιαρχία Ιππικού Νοβογκρούντζκα κατά την εισβολή στην Πολωνία του Γερμανικού Στρατού το Σεπτέμβριο του 1939 και αμέσως μπήκε στη δράση, συμμετέχοντας στη Μάχη της Μουάβα. Μετά την κατάρρευση του Πολωνικού Βόρειου Μετώπου, η ταξιαρχία αποσύρθηκε προς τη Βαρσοβία και επίσης πολέμησε ενάντια στους Γερμανούς γύρω από το Μινσκ Μαζοβιέτσκι και στη δεύτερη φάση της Μάχης του Τομάσουφ Λουμπέλσκι. Αφού έμαθε για τη σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, ο Άντερς υποχώρησε νότια με κατεύθυνση στο Λβουφ (τωρινό Λβιβ), ελπίζοντας να φτάσει στα ουγγρικά ή ρουμανικά σύνορα, αλλά αναχαιτίστηκε από τις σοβιετικές δυνάμεις και συνελήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου, αφού πληγώθηκε δύο φορές.[22]

Αρχικά φυλακίστηκε στο Λβουφ και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη φυλακή Λουμπιάνκα στη Μόσχα στις 29 Φεβρουαρίου 1940. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, ο Άντερς ανακρίθηκε, βασανίστηκε και παροτρύνθηκε ανεπιτυχώς να ενταχθεί στον Κόκκινο Στρατό.[23]

Μετά την έναρξη της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα και την υπογραφή της Συμφωνίας Σικόρσκι-Μάισκι, ο Άντερς απελευθερώθηκε από τους Σοβιετικούς με σκοπό να σχηματίσει έναν Πολωνικό Στρατό για να πολεμήσει ενάντια στους Γερμανούς παράλληλα με τον Κόκκινο Στρατό. Η συνεχιζόμενη τριβή με τους Σοβιετικούς για πολιτικά ζητήματα καθώς και οι ελλείψεις όπλων, τροφίμων και ενδυμάτων, οδήγησε στην τελική απομάκρυνση των ανδρών του Άντερς - γνωστός ως Στρατός του Άντερς - μαζί με ένα σημαντικό απόσπασμα Πολωνών πολιτών που είχαν απελαθεί στην ΕΣΣΔ από την υπό σοβιετική κατοχή Πολωνία, μέσω του Περσικού Διαδρόμου στο Ιράν, το Ιράκ και τελικά στην Παλαιστίνη υπό Βρετανική Εντολή. Η εκκένωση, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 1942, βασίστηκε στην βρετανική-σοβιετική-πολωνική κατανόηση. Οι εμπλεκόμενοι στρατιώτες εκκενώθηκαν από τη Σοβιετική Ένωση και έφτασαν στο Ιράν προς την Παλαιστίνη υπό Βρετανική Εντολή, όπου πέρασαν υπό βρετανική διοίκηση. Εκεί, ο Άντερς σχημάτισε και διοίκησε το 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού, ενώ συνέχισε να αγωνίζεται για την απελευθέρωση Πολωνών υπηκόων που βρίσκονται ακόμη στη Σοβιετική Ένωση.[24]

Το 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού έγινε μια σημαντική τακτική και επιχειρησιακή μονάδα των Πολωνικών Ένοπλων Δυνάμεων στη Δύση. Ο Άντερς διοίκησε το Σώμα καθ΄ όλη τη διάρκεια της Ιταλικής Εκστρατείας, καταλαμβάνοντας το Μόντε Κασίνο στις 18 Μαΐου 1944 και αργότερα πολέμησε στη Γοτθική Γραμμή και στην τελευταία επίθεση της άνοιξης.[25]

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον πόλεμο, η εγκατεστημένη από τους Σοβιετικούς κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας του στέρησε την πολωνική υπηκοότητα και τον στρατιωτικό του βαθμό. Ο Άντερς, ωστόσο, ήταν πάντα απρόθυμος να επιστρέψει σε μια υπό σοβιετική κυριαρχία Πολωνία, όπου πιθανότατα θα φυλακιζόταν και ενδεχομένως να εκτελούταν, και έτσι παρέμεινε στη Βρετανία. Ήταν διακεκριμένος στην πολωνική εξόριστη κυβέρνηση στο Λονδίνο και έγινε γενικός επιθεωρητής των πολωνικών δυνάμεων στην εξορία, καθώς και εργάστηκε για λογαριασμό διαφόρων φιλανθρωπικών οργανώσεων και οργανώσεων πρόνοιας.

Το βιβλίο του για τις εμπειρίες του κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Ένας Στρατός στην Εξορία, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από το MacMillan & Co του Λονδίνου το 1949.

Πέθανε στο Λονδίνο στις 12 Μαΐου 1970, όπου το σώμα του βρίσκεται στην Εκκλησίας του Αγίου Ανδρέα Μπόμπολα και πολλοί από τους πρώην στρατιώτες του και τις οικογένειές τους ήρθαν να αποτίσουν τα τελευταία σεβασμό. Θάφτηκε, σύμφωνα με τις επιθυμίες του, ανάμεσα στους πεσόντες στρατιώτες του από το 2ο Σώμα Πολωνικού Στρατού στο Πολωνικό Νεκροταφείο Πολέμου στο Μόντε Κασίνο της Ιταλίας.

Μετά την κατάρρευση της κομμουνιστικής κυριαρχίας στην Πολωνία το 1989, η ιθαγένεια και ο στρατιωτικός του βαθμός αποκαταστάθηκαν μετά θάνατον.

Πολλά προσωπικά αντικείμενα που κάποτε ανήκαν στον Άντερς εκτίθενται στο Πολωνικό Ινστιτούτο και Μουσείο Σικόρσκι στο Λονδίνο.

Τον Ιούνιο του 2021, η προτομή του Στρατηγού Άντερς, την οποία σχεδίασε ο Άντζεϊ Πιτίνσκι, παρουσιάστηκε επίσημα στο Εθνικό Μουσείο Στρατού του Λονδίνου.[26]

Ο Άντερς παντρεύτηκε δύο φορές. Είχε δύο παιδιά με την πρώτη του σύζυγο, Ιρένα Μάρια Γιόρνταν-Κρακόφσκα (1894 - 1981) - μια κόρη, την Άννα (1919 - 2006) και έναν γιος, τον Τζορτζ (1927 - 1983).[27]

Το 1948, παντρεύτηκε την ηθοποιό και τραγουδίστρια Ιρένα Γιαροσιέβιτς,[28] πιο γνωστή με το σκηνικό της όνομα Ρενάτα Μπογκντάνσκα (Renata Bogdańska), με την οποία είχε μια κόρη, την Άννα Μάρια (γενν. 1950).

Η αίθουσα Βουαντίσουαφ Άντερς στο Πολωνικό Ινστιτούτο και Μουσείο Σικόρσκι, Λονδίνο
Προτομή του Άντερς στο Μουσείο Πολωνικού Στρατού στη Βαρσοβία
Ο Άντερς απεικονίζεται στο Μνημείο για τη Μάχη του Μόντε Κασίνο στη Βαρσοβία

Ο Άντερς έλαβε πολλά βραβεία και διακοσμήσεις:[29]

Τσεχοσλοβακία
Γαλλία
Ιταλία
Κυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας
  • Μεγάλος Σταυρός της Αξίας
Περσία
Αυτοκρατορική Ρωσία
Ηνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6cr6jg0. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Wladyslaw-Anders. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 encyklopedia.pwn.pl/haslo/Anders-Wladyslaw;3869228.html.
  5. anders.wsiz.rzeszow.pl/varia.html.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120905251. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 encyklopedia.pwn.pl/szukaj/Anders%20W%C5%82adys%C5%82aw.html.
  8. culture.pl/pl/tworca/irena-anders.
  9. www.gov.pl/web/wlochy/ambasador.
  10. www.prezydent.pl/storage/file/core_files/2021/8/5/b36775ab51e306b96b50f49506d624a0/odznaczeni_orderem_orla_bialego_1992-2005.pdf.
  11. Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2021.
  12. 12,0 12,1 Ανακτήθηκε στις 9  Ιανουαρίου 2022.
  13. 13,0 13,1 Ανακτήθηκε στις 9  Δεκεμβρίου 2021.
  14. Władysław Anders, Polish officer.
  15. «Generał Broni Władysław Anders». Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Ζέσουφ (στα Πολωνικά). 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2015. 
  16. Μπόγκους Σιμάνσκι (28 Οκτωβρίου 2010). «Władysław Anders». Gazeta.pl (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2016. 
  17. Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Αρχειοθετήθηκε 2016-03-03 στο Wayback Machine. (in Polish)
  18. Βουαντίσουαφ Άντερς στην Εγκυκλοπαίδεια PWN.
  19. Księga Pamiątkowa Arkonii 1879 – 1979 (πολωνικά) – http://www.arkonia.pl/Czytelnia/Ksiegi_pamiatkowe/Ksiega_100lecia.
  20. Sarner, Harvey (2006). General Anders and Soldiers of the Polish II Corps. Brunswick Press. σελ. xi. ISBN 1-888521-13-9. 
  21. Sarner, Harvey (2006). General Anders and Soldiers of the Polish II Corps. Brunswick Press. σελ. xii. ISBN 1-888521-13-9. 
  22. Anders, Władysław (1949). An Army in Exile. MacMillan & Co. σελίδες 1–12. 
  23. Sarner, Harvey (2006). General Anders and Soldiers of the Polish II Corps. Brunswick Press. σελ. 10. ISBN 1-888521-13-9. 
  24. Levy, Mike (2015). «In the steps of the Polish Moses». The Jewish Chronicle. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2020. 
  25. Ντέιβις, Νόρμαν (2016). Trail of Hope - The Anders Army, an Odyssey Across Three Continents. Ηνωμένο Βασίλειο:  Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4728-1605-4. 
  26. «Bust of WWII hero General Anders unveiled in historic ceremony at London’s National Army Museum». https://www.thefirstnews.com/article/bust-of-wwii-hero-general-anders-unveiled-in-historic-ceremony-at-londons-national-army-museum-22821. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2021. 
  27. «Irena Maria Anders (Jordan-Krąkowska)». 
  28. «Irena Anders buried at Monte Cassino». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2021. 
  29. «Odznaczenia Gen. Broni Władysława Andersa» [Medals of Lt. Gen. Wladyslaw Anders]. Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Ζέσουφ (στα Πολωνικά). 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]