Βοεβοδάτο Πολεσίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°6′40″N 26°5′58″E / 52.11111°N 26.09944°E / 52.11111; 26.09944

Βοεβοδάτο Πολεσίας
1  Μαρτίου 1921Σεπτέμβριος 1939

Έμβλημα
ΧώραΔεύτερη Πολωνική Δημοκρατία
Διοικητική υπαγωγήΔεύτερη Πολωνική Δημοκρατία
ΠρωτεύουσαΜπρεστ
Έκταση36.668 km²
Πληθυσμός1.132.200 (1931)
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°7′6″N 26°5′46″E

Το Βοεβοδάτο Πολεσίας (πολωνικά: województwo poleskie‎‎) ήταν διοικητική μονάδα της Πολωνίας του μεσοπολέμου (1918–1939), που πήρε το όνομά της από την ιστορική περιοχή της Πολεσίας. Δημιουργήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας στις 19 Φεβρουαρίου 1921,[1] ως αποτέλεσμα της ειρηνευτικής συμφωνίας που υπογράφηκε με τη Ρωσική και Ουκρανική ΣΣΔ στη Ρίγα. Το Βοεβοδάτο Πολεσίας ήταν η μεγαλύτερη επαρχία της Πολωνίας του μεσοπολέμου. Έπαψε να υπάρχει το Σεπτέμβριο του 1939, μετά τη γερμανική και σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, σύμφωνα με ένα μυστικό πρωτόκολλο του Γερμανοσοβιετικού Συμφώνου μη Επίθεσης.

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρωτεύουσα του Βοεβοδάτου Πολεσίας, και επίσης η μεγαλύτερη πόλη, ήταν το Μπζεστς ναντ Μπούγκιεμ, με περίπου 48.000 κατοίκους (1931). Η επαρχία αποτελούνταν από 9 πόβιατ (κομητείες) και είχε 12 σημαντικές πόλεις. Το 1921, ο πληθυσμός της επαρχίας ανερχόταν σε 879.417 κατοίκους, με πυκνότητα πληθυσμού περίπου 20,8 άτομα ανά χλμ2, τη χαμηλότερη στην Πολωνία του μεσοπολέμου. Μέχρι το 1931, χάρη σε ένα πρόγραμμα εποικισμού που χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση και την προοδευτική ανάπτυξη της εκπαίδευσης, του εμπορίου και της βιομηχανίας στα αστικά κέντρα (παραμελημένα υπό την τσαρική Ρωσία), ο πληθυσμός είχε αυξηθεί σε 1.132.200 και η πυκνότητα πληθυσμού σε 31 ανά χλμ2. Οι Εβραίοι αποτελούσαν το 49,2% του αστικού πληθυσμού της Πολεσίας, τον υψηλότερο στην Πολωνία του μεσοπολέμου. Ασχολήθηκαν κυρίως με το λιανικό εμπόριο, το εμπόριο και τη μικρή βιομηχανία.[2]

Σύμφωνα με την απογραφή του 1931, περίπου το 80,6% του πληθυσμού ασχολούνταν με τη γεωργία. Τα περισσότερα κτήματα έκτασης άνω των 50 εκταρίων ανήκαν σε Πολωνούς (65,4%), ακολουθούμενα από Λευκορώσους (17,8%).[2] Η πλειονότητα των κατοίκων (62,6%) περιέγραψε τους εαυτούς τους απλώς ως «ντόπιους» (Tutejszy), και στο μεγαλύτερο μέρος ήταν αγρότες λευκορωσικής και ουκρανικής καταγωγής. Οι εθνοτικοί Πολωνοί αποτελούσαν περίπου το 15% του πληθυσμού, οι Ουκρανοί (κυρίως στα νοτιοανατολικά) αποτελούσαν περίπου το 5%, οι Λευκορώσοι 6,6% και οι Εβραίοι (κυρίως στις πόλεις) αποτελούσαν περίπου το 10%. Υπήρχαν επίσης μικρότερες κοινότητες Ρώσων. Το ποσοστό αναλφαβητισμού ήταν 48,4% λόγω της παρατεταμένης αυτοκρατορικής κληρονομιάς, το υψηλότερο στην Πολωνία και πολύ πάνω από τον εθνικό μέσο όρο του 23,1% (το 1931).

1939 και τα επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μητρική γλώσσα στην Πολωνία, με βάση την πολωνική απογραφή του 1931 (πρωτότυπο).

Η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στην ανατολική Πολωνία στις 17 Σεπτεμβρίου 1939, δυόμισι εβδομάδες μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία την 1η Σεπτεμβρίου. Μια επίθεση με δύο σκέλη αποφασίστηκε στο μυστικό Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ που υπέγραψε η ΕΣΣΔ με τη Ναζιστική Γερμανία τον Αύγουστο του 1939. Καθώς το μεγαλύτερο μέρος του Πολωνικού Στρατού είχε συγκεντρωθεί στα δυτικά της χώρας για να πολεμήσει τους Γερμανούς, οι Σοβιετικοί συνάντησαν περιορισμένη αντίσταση και τα στρατεύματά τους κινήθηκαν γρήγορα προς τα δυτικά μέχρι να φτάσουν στο Μπζεστς στις 22 Σεπτεμβρίου, όπου συναντήθηκαν με τον γερμανικό στρατό εισβολής και πραγματοποίησαν κοινή παρέλαση νίκης.[3]

Οι σοβιετικές αρχές που κατέλαβαν το Βοεβοδάτο Πολσίας διέλυσαν την πολωνική διοίκηση και προσάρτησαν επίσημα αυτό που έγινε γνωστό ως Δυτική Λευκορωσία στη Σοβιετική Ένωση, χωρίζοντάς τη μεταξύ της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας και της Λευκορωσικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας. Μετά τη Διάσκεψη της Τεχεράνης το 1943, ο Ιωσήφ Στάλιν επέμεινε το 1945 στην επαναχάραξη των συνόρων της Πολωνίας με την έγκριση της Δύσης. Οι Σοβιετικοί επανεγκατέστησαν βίαια τον πολωνικό πληθυσμό της επαρχίας στα δυτικά και η προπολεμική περιοχή του βοεβοδάτου έγινε μέρος της Σοβιετικής Ένωσης για τα επόμενα εξήντα χρόνια. Από το 2009, το μεγαλύτερο μέρος του πρώην Βοεβοδάτου Πολεσίας (συμπεριλαμβανομένων των Μπζεστς και Πινσκ) ανήκει στην κυρίαρχη Λευκορωσία και μόνο το νότιο τμήμα του ανήκει στην Ουκρανία.[2][4][5] Σχεδόν όλο το λευκορωσικό τμήμα του Βοεβοδάτου Πολεσίας είναι μέρος του Βόμπλαστ του Μπρεστ, εκτός από την Γκμίνα Σοσνονκοβίτσε (τώρα Λένιν).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Υπουργικό Συμβούλιο (1921-02-19). «Decree of February 4, 1921, on the normalization of legal and political status of territories incorporated into the Republic based on preliminary peace agreement signed on October 12, 1920, in Riga». Dziennik Ustaw 1921/16 (Dz.U. 1921 nr 16 poz. 93). The PDF facsimile of the original document. Άρθρα 1 & 3; σύμφωνα με τις διατάξεις της Συμφωνίας του 1920 που υπέγραψε η Πολωνία με τις Ρωσική ΣΣΔ και Ουκρανική ΣΣΔ. Συμπεριλαμβανομένου του συμπληρώματος.. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19210160093. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Alice Teichova, Herbert Matis, Jaroslav Pátek (2000). Economic Change and the National Question in Twentieth-century Europe. Cambridge University Press. σελίδες 342–344. ISBN 978-0-521-63037-5. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  3. Janusz Magnuski, Maksym Kolomijec, Czerwony Blitzkrieg. Wrzesien 1939: Sowieckie Wojska Pancerne w Polsce (The Red Blitzkrieg. September 1939: Soviet armored troops in Poland). Wydawnictwo Pelta, Warszawa 1994, (ISBN 83-85314-03-2), Scan of book page 72. Archived.
  4. Νόρμαν Ντέιβις, God's Playground (πολωνική έκδοση), 2ος τόμος, σελ. 512-513
  5. Stosunki polsko-białoruskie pod okupacją sowiecką, (Polish-Belarusian relations under the Soviet occupation). Bialorus.pl (in πολωνική)

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]