Βιλαέτι του Σκούταρι
Βιλαέτι του Σκούταρι | |
---|---|
![]() | |
Χώρα | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
Πρωτεύουσα | Σκόδρα |
Ίδρυση | 1867 |
Έκταση | 13.800 km² |
Πληθυσμός | 349.455 |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 42°4′0″N 19°30′0″E |
![]() | |
δεδομένα ( ) |
Το Βιλαέτι του Σκούταρι (οθωμανικά τουρκικά: Vilāet-i İşkodra, αλβανικά: Vilajeti i Shkodrës) ήταν διοικητική εδαφική οντότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που υπήρχε από το 1867 έως το 1913, που βρισκόταν σε περιοχές της αυτό που είναι σήμερα το Μαυροβούνιο και η Αλβανία. Στα τέλη του 19ου αιώνα φέρεται να είχε έκταση 13.800 τετραγωνικά χιλιόμετρα (5.310 τετραγωνικά μίλια).[1][2]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το βιλαέτι του Σκουτάρι ιδρύθηκε το 1867.[3] Το σαντζάκι του Σκουτάρι ιδρύθηκε όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέκτησε τη Σκόδρα μετά την Πολιορκία της Σκόδρας το 1478–79. Ένα μεγάλο μέρος του Πριγκιπάτου της Ζέτας προστέθηκε στην επικράτεια του Σαντζάκι του Σκουτάρι το 1499.[4] Το 1514 αυτό το έδαφος χωρίστηκε από το σαντζάκι του Σκουτάρι και καθιερώθηκε ως ξεχωριστό σαντζάκι του Μαυροβουνίου, υπό την κυριαρχία του Σκεντέρμπεη Κρνόγιεβιτς. Όταν πέθανε το 1528, το σαντζάκι του Μαυροβουνίου συγχωνεύτηκε με το Σαντζάκι του Σκουτάρι, ως μοναδική διοικητική μονάδα με ορισμένο βαθμό αυτονομίας.[5]
Το 1867, το σαντζάκι του Σκουτάρι συγχωνεύτηκε με το σαντζάκι των Σκοπίων και έγινε το βιλαέτι του Σκουτάρι. Τα σαντζάκια του ήταν το σαντζάκι του Σκουτάρι, του Πρίζρεν και της Ντίμπρα. Το 1877, το Πρίζρεν πέρασε στο βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου και η Ντίμπρα πέρασε στο βιλαέτι του Μοναστηρίου, ενώ ο δήμος του Δυρραχίου έγινε σαντζάκι του Δυρραχίου. Μετά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο (1877–1878) οι δήμοι Μπαρ, Ποντγκόριτσα, Ισπόζι και Ζάμπλιακ παραχωρήθηκαν στο Μαυροβούνιο το 1878. Επίσης το Ούλτσιν ένα παραχωρήθηκε στο Μαυροβούνιο το 1881.[6]
Στην ύστερη οθωμανική περίοδο, σε αντίθεση με άλλες περιοχές της αυτοκρατορίας, οι Αλβανοί Καθολικοί στο βιλαέτι του σκούταρι είχαν πρόσβαση στην αναδυόμενη εκπαίδευση στην αλβανική γλώσσα που επιδοτήθηκε από την Αυστροουγγαρία. Ο ντόπιος καθολικός κλήρος συμμετείχε επίσης στην ανάπτυξη κυρίως θρησκευτικής αλβανικής λογοτεχνίας, με στόχο τη διατήρηση και την ενίσχυση της ρωμαιοκαθολικής πίστης στην περιοχή. Λόγω εν μέρει της τοποθεσίας κοντά στα σύνορα με το Μαυροβούνιο, το κράτος απάλλαξε τους κατοίκους της πόλης της Σκόδρα από την τακτική στρατιωτική θητεία και σε αντίθεση με άλλους κατοίκους των πόλεων εντός της αυτοκρατορίας πλήρωναν λιγότερους φόρους.
Ο οθωμανικός έλεγχος υπήρχε κυρίως στα λίγα αστικά κέντρα και κοιλάδες του βιλαετίου και ήταν ελάχιστος και σχεδόν ανύπαρκτος στα βουνά, όπου οι μαλισόρς (Αλβανοί ορεινοί) ζούσαν μια αυτόνομη ύπαρξη σύμφωνα με το κανούν (φυλετικό δίκαιο) του Λεκ Ντουκαγκίνι. Οι διαφωνίες θα επιλύονταν μέσω του φυλετικού νόμου στο πλαίσιο της βεντέτας ή του εγκλήματος και η δραστηριότητα ήταν ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των Μαλισόρ, ενώ οι Οθωμανοί αξιωματούχοι διέψευσαν σθεναρά την πρακτική. Το 19 τοις εκατό των θανάτων ανδρών στο βιλαέτι του Σκούταρι προκλήθηκαν από δολοφονίες λόγω βεντέτας και αιματοχυσίας κατά την ύστερη οθωμανική περίοδο. Οι Μαλισόρς θεώρησαν τους Οθωμανούς αξιωματούχους ως απειλή για τον φυλετικό τρόπο ζωής τους και άφηναν στους μπαϊρακτάρηδες (αρχηγούς) τους να ασχοληθούν με το οθωμανικό πολιτικό σύστημα.[7]
Οι Μαλισόρς (ορεινοί) ζούσαν σε τρεις γεωγραφικές περιοχές εντός του σαντζακιού της Σκόδρα. Η Μαλεσία ε Μάδε (μεγάλα υψίπεδα) με τις θρησκευτικά μικτές καθολικές-μουσουλμανικές πέντε μεγάλες (Χότι, Κέλμεντι, Σκρέλι, Καστράτι και Γκρούντα) και επτά μικρές φυλές. Η Μαλεσία ε Βογκέλ (μικρά υψίπεδα) με επτά καθολικές φυλές όπως οι Σάλα, Σόσι, Τοπλάνα, Νικάι και η Μιρδίτα, που ήταν επίσης μια μεγάλη ισχυρή φυλή που μπορούσε να κινητοποιήσει 5.000 ακανόνιστους στρατιώτες. Η κυβέρνηση εκτίμησε τη στρατιωτική δύναμη των Μαλισόρ στο σαντζάκι της Σκόδρα καθώς αριθμούσε πάνω από 30.000 φυλετικούς και Οθωμανοί αξιωματούχοι ήταν της άποψης ότι οι ορεινοί θα μπορούσαν να νικήσουν μόνοι τους το Μαυροβούνιο με περιορισμένη κρατική βοήθεια.
Το σαντζάκι του Δυρραχίου περιείχε την εύφορη πεδιάδα της Ζαντρίμα μεταξύ της Μιρδίτα και του ποταμού Δρίνου. Η πολιτική ζωή στο σαντζάκι κυριαρχούνταν από μερικούς ισχυρούς Αλβανούς γαιοκτήμονες όπως η οικογένεια Τοπτάνι που ήλεγχε την περιοχή γύρω από την Κρούγια και τα Τίρανα ως προσωπικό φέουδο με οικογενειακές εκμεταλλεύσεις που ανέρχονται σε περίπου 123.000 στρέμματα. Για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων οι γαιοκτήμονες μπέηδες στην περιοχή διατηρούσαν μικρούς ιδιωτικούς στρατούς που αριθμούσαν μεταξύ 200 και 500 άντρες που χρησίμευαν επίσης ως σωματοφύλακες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.[8] Στη δεκαετία του 1880 από αλβανικής σκοπιάς τα σαντζάκια της Σκόδρα και του Δυρραχίου μαζί με ολόκληρο το βιλαέτι του Σκούταρι ανήκαν στην περιοχή Γκέγκενια.[9]
Το 1912 και αρχές του 1913 καταλήφθηκε από μέλη του Βαλκανικού Συνδέσμου κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Το 1914 η επικράτεια του Βιλαέτι του Σκουτάρι έγινε μέρος του Πριγκιπάτου της Αλβανίας, που ιδρύθηκε με βάση το συμβόλαιο ειρήνης που υπογράφηκε κατά τη Συνθήκη του Λονδίνου το 1913.[10]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Teaching Modern Southeast European History Αρχειοθετήθηκε 20 March 2012 στο Wayback Machine.. Alternative Educational Materials, p. 26
- ↑ Europe by Éliseé Reclus, p. 152
- ↑ Bayly Winder, Richard (1969). Near Eastern round table, 1967-68. New York: Near East Center and the Center for International Studies, New York University. σελ. 110. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2011.
In June 1867, thirteen new vilayets were formed: Bursa, Dardanelles, ... Ankara, Diyarbekir (Kurdistan), Sivas, Kastamonu, Thessaloniki (Salanik), Konya, and Yanina (Epirus and Thessaly), Prizren, and Ishkodra (Scutari of Albania).
- ↑ Ćorović, Vladimir (1933). Istorija Jugoslavije (στα Σερβικά). Beograd: Narodno Delo. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2011.
Год. 1499. припојена је била Црна Гора скадарском санџакату. Али, год. 1514. одвојио је султан поново и поставио јој за управника, као санџак-бега, потурченог Станишу, односно Скендер-бега Црнојевића.
- ↑ Ćorović, Vladimir (1933). Istorija Jugoslavije (στα Σερβικά). Beograd: Narodno Delo. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2011.
1528... Црна Гора је потом поново припојена скадарском санџакату и остала је са извесним ... правима његов саставни део...
- ↑ Gençoğlu, Mustafa (16 October 2017). «İŞKODRA VİLAYETİ'NİN İDARİ TAKSİMATI VE YAPISI (1867/1868-1908)». Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13 (3). http://dergipark.ulakbim.gov.tr/cbayarsos/article/view/5000146952.
- ↑ Gawrych 2006, σελ. 30.
- ↑ Gawrych 2006, σελίδες 33–34.
- ↑ Gawrych 2006, σελ. 28.
- ↑ Vickers, Miranda (1999). The Albanians: a modern history. I.B.Tauris. σελίδες 77, 78. ISBN 978-1-86064-541-9.