Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°38′12″N 22°57′50″E / 40.63667°N 22.96389°E / 40.63667; 22.96389

Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών
Χάρτης
Είδοςμουσείο τέχνης και ίδρυμα
ΔιεύθυνσηΑγίου Δημητρίου 159Α[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°37′58″N 22°57′39″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Θεσσαλονίκης
ΤοποθεσίαΘεσσαλονίκη
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής1972
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. είναι ίδρυμα και μουσείο τέχνης με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Ιδρύθηκε το 1972 από το ζεύγος Νέστορα και Αλίκης Τέλλογλου με την δωρεά ολόκληρης της περιουσίας και των έργων τέχνης που είχαν στην κατοχή τους και τα επόμενα χρόνια εμπλουτίστηκε με διάφορες δωρεές πολλών φίλων της τέχνης, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται οι Τώνης και Ιωάννα Σπητέρη, Γεώργιος Μουρέλος, Δημήτριος Τσάμης και άλλοι. Κύριοι στόχοι του Τελλόγλειου είναι η επαφή του κοινού με την τέχνη και τις συλλογές του ιδρύματος (με ιδιαίτερη έμφαση στους μαθητές και τους φοιτητές μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων) και η ενίσχυση της καταγραφής και μελέτης της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.[2]

Κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ίδρυμα στεγάζεται σε κτίριο στην βόρεια πλευρά του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το οποίο ολοκληρώθηκε το 1997 και εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 1999 ύστερα από χρόνιες προσπάθειες της Αλίκης Τέλλογλου (ο Νέστορας Τέλλογλου πέθανε το 1972).[3][4] Έχει συνολικό εμβαδό 6500 τετραγωνικά μέτρα και περιβάλλεται από ένα αλσύλλιο έκτασης 24 στρεμμάτων. Διαθέτει επίσης συνεδριακό κέντρο 230 θέσεων και διάφορους βοηθητικούς χώρους κατάλληλους για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων. Τμήμα του ιδρύματος είναι και η ανακαινισμένη οικία Τέλλογλου στην οδό Αριστοτέλους που άνοιξε για το κοινό το 2016.[5]

Η Συλλογή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άγγελος Γιαλλινάς, Καγκελόπορτα, 16 × 31 εκ., Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.

Πυρήνας της συλλογής είναι η αρχική δωρεά των Τέλλογλου που αριθμεί περισσότερα από 5000 έργα τέχνης από ποικίλους πολιτισμούς. Αποτελείται κυρίως από έργα ζωγραφικής και περιλαμβάνει επιπλέον ελληνιστικά και ρωμαϊκά αγγεία, εδώλια της ελληνιστικής εποχής, κομμάτια κινεζικής και αραβικής τέχνης (βάζα, πιάτα κοκ) και περσικές μινιατούρες. Σημαντικό κομμάτι της συλλογής αποτελούν είναι έργα σημαντικών Ελλήνων και Ευρωπαίων καλλιτεχνών από τον 19ο και 20ό αιώνα: γλυπτά, λάδια, σχέδια, χαρακτικά και ακουαρέλες.[2]

Στο πέρασμα των χρόνων η συλλογή του ιδρύματος εμπλουτίστηκε με αγορές αλλά και με δωρεές από θεσμούς, φορείς, καλλιτέχνες κλπ. Μεταξύ των μεγάλων ευεργετών συγκαταλέγονται η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, οι Τώνης και Ιωάννα Σπητέρη, ο Δημήτριος Τσάμης, ο Πέτρος Μολυβιάτης, ο Απόστολος Κ. Φιλιππίδης κ.ά.[6]

Συγκεκριμένα το Τελλόγλειο διαθέτει έργα καλλιτεχνών όπως οι Γεώργιος Ιακωβίδης, Νικόλαος Γύζης,[7] Κωνσταντίνος Παρθένης,[8] Φώτης Κόντογλου,[7] Γιώργος Μπουζιάνης,[8] Δημήτρης Μυταράς, Άγγελος Γιαλλινάς, Νίκος Εγγονόπουλος, Παναγιώτης Τέτσης,[9] Βασίλειος Χατζής, Ιωάννα Σπητέρη,[2] Όπυ Ζούνη κ.ά.

Βιβλιοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συλλογή της βιβλιοθήκης αποτελείται, κατά κύριο λόγο, από δωρεές. Βασικός πυρήνας της συλλογής είναι η δωρεά του τεχνοκριτικού Τώνη Σπητέρη και της συζύγου του γλύπτριας Ιωάννας Σπητέρη. Επίσης, μεγάλο μέρος της συλλογής αποτελεί η δωρεά των ιδρυτών του Ιδρύματος Νέστορα και Αλίκης Τελλόγλου.
Σημαντικό μέρος της συλλογής αποτελούν το σημαντικό αρχείο και η βιβλιοθήκη του Γεώργιου  Μουρέλου, δωρεά του Ιωάννη Μουρέλου, μέρος της βιβλιοθήκης του Μαρίνου Καλλιγά, δωρεά των Παύλου και Ανδρέα Καλλιγά, καθώς και βιβλία από την Ελένη Λαζαρίδου, του Δημήτριου Τσάμη και του Κωνσταντίνου Καλοκύρη.
Εκτός των βιβλίων αναφοράς, η βιβλιοθήκη διαθέτει δυσεύρετους καταλόγους εκθέσεων, σπάνιες εκδόσεις θεωρητικών κειμένων και πλήθος περιοδικών εκδόσεων τέχνης . Η συλλογή της δεν είναι μόνο αναδρομική, αλλά εμπλουτίζεται συνεχώς με σύγχρονες εκδόσεις τέχνης και αντίστοιχους καταλόγους. Στην συλλογή υπάρχουν περίπου 22.000 τόμοι. Στην παρούσα φάση το προσωπικό της βιβλιοθήκης ενσωματώνει την συλλογή τον online ηλεκτρονικό κατάλογο του Α.Π.Θ.[10] Η βιβλιοθήκη εξυπηρετεί κυρίως ερευνητές και φοιτητές του Α.Π.Θ. και η πρόσβαση γίνεται έπειτα από αίτηση και έγκριση από το διοικητικό συμβούλιο του Ιδρύματος.

Οργάνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και εποπτεύεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με το ιδρυτικό καταστατικό, διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου είναι καθηγητές του πανεπιστημίου. Επιπροσθέτως, το ίδρυμα στελεχώνεται από διάφορους επιστημονικούς συνεργάτες, ερευνητές, τεχνικούς, και λοιπό προσωπικό, το οποίο εργάζεται για την απρόσκοπτη λειτουργία του Ιδρύματος.

Στο Διοικητικό Συμβούλιο του ιδρύματος έχουν θητεύσει σημαντικές προσωπικότητες των τεχνών και των γραμμάτων όπως οι Μανόλης Ανδρόνικος, Χρύσανθος Χρήστου, Γιώργος Μούρελος, Νίκος Σαχίνης και Δημήτρης Φατούρος[3].

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.teloglion.gr/el/%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF-%CE%AF%CE%B4%CF%81%CF%85%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CF%8E%CE%BD/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1.
  2. 2,0 2,1 2,2 Μυρτσιώτη, Γιώτας (24 Ιουνίου 2008). «Αλίκη Τέλλογλου, η μεγάλη κυρία της Θεσσαλονίκης». kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά (επιμ.), Η Θεσσαλονίκη των Τέλλογλου, ζωγραφική-χαρακτική-γλυπτική, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 2013, χ.σ.
  4. «Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.». 24 Ιουλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2015. 
  5. Ταχιάου, Χριστίνας (13 Μαρτίου 2017). «Μία Τετάρτη με την Αλίκη Τέλλογλου». Εφημερίδα Μακεδονία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2017. 
  6. «Ευεργέτες / Δωρητές». Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2017. 
  7. 7,0 7,1 Κωτσάκη, Δανάη (8 Νοεμβρίου 2016). «Η πρώτη παρουσίαση της Συλλογής του Τελλογλείου στην Αθήνα». ελculture. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2023. 
  8. 8,0 8,1 Λάγιου, Φιλάνθη (8 Οκτωβρίου 2020). «Καλαμάτα: Αριστουργήματα ζωγραφικής από το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. στο Μέγαρο Χορού». ertnews.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2023. 
  9. «The Foundation | Teloglion Foundation of Art A.U.Th.». 8 Μαρτίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2023. 
  10. «Βιβλιοθήκη». Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2017.