Η Βαϊνιά είναι χωριό της Κοινότητας Ιεράπετρας του δήμου Ιεράπετρας[2] στην Περιφεριακή Ενότητα Λασιθίου της Κρήτης. Βρίσκεται βορειοανατολικά από την Ιεράπετρα στις πρόποδες της οροσειράς Θρυπτής σε υψόμετρο 40 μέτρα[3]. Απέχει 3 χιλιόμετρα από την Ιεράπετρα. και 1 χιλιόμετρα από την επαρχιακή οδό Ιεράπετρας - Παχείας Άμμου. Μέχρι το 1928 το χωριό ονομαζόταν Γιαννίτσι. Η Βαϊνιά αποτελούσε έδρα ομώνυμης Κοινότητος ως το 1973, οπότε ενσωματώθηκε στο δήμο Ιεράπετρας.[4]
Σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου ανατολικά του χωριού, κοντά στον ναό του Τιμίου Σταυρού, βρίσκονται τα ερείπια ενός ενετικού πύργου. Η πρώην κοινότητα Βαϊνιάς περιλαμβάνει επίσης τη Μονή Παπλίνου, 4 χιλιόμετρα (μέσω μονοπατιού) ανατολικά του χωριού. Οδικώς υπάρχει πρόσβαση από την επαρχιακή οδό Ιεράπετρας - Σητείας που απέχει 2 χιλιόμετρα.
Στην Βαϊνιά υπάρχει αγροτικό ιατρείο, πρώην δημοτικό σχολείο, νυν σχολείο δεύτερης ευκαιρίας, αγροτικός συνεταιρισμός καθώς και πολιτιστικό-λαογραφικό σύλλογο με λαογραφικό μουσείο. Στο χωριό λειτουργούν και παντοπωλείο, αρτοποιείο και ταβέρνες. Η στάση λεωφορείων της Βαϊνιάς εξυπηρετείται από γραμμή από/προς Κεντρί - Ιεράπετρα.
