Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία (Royal Astronomical Society, RAS) είναι μία επιστημονική εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου που ιδρύθηκε ως «Αστρονομική Εταιρεία του Λονδίνου» το 1820 για την υποστήριξη της αστρονομικής έρευνας (που τότε διεξαγόταν περισσότερο από εύπορους ερασιτέχνες, παρά από επαγγελματίες). Μετονομάσθηκε σε Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία το 1831, όταν ο κατασταστικός της χάρτης υπογράφηκε από τον βασιλιά Γουλιέλμο Δ΄. Συμπλήρωμα του χάρτη το 1915 επέτρεψε να γίνονται μέλη της και γυναίκες. Σήμερα, η RAS είναι ο οργανισμός μέσα από τον οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει στη Διεθνή Αστρονομική Ένωση, ενθαρρύνει και προάγει τη μελέτη της Αστρονομίας, της Πλανητολογίας, της Γεωφυσικής και άλλων συγγενών επιστημονικών κλάδων.

Οι συναντήσεις της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας γίνονται στο Burlington House (Πικαντίλι του Λονδίνου) και σε άλλες πόλεις της Μεγάλης Βρετανίας. Η εταιρεία συμμετέχει επίσης στα έξοδα εκδόσεως αστρονομικών περιοδικών. Σήμερα η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία έχει πάνω από 3000 μέλη, από τα οποία περί το ένα τρίτο ζει έξω από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μία από τις σημαντικότερες δραστηριότητες της Εταιρείας είναι στην εποχή μας η έκδοση ερευνητικών περιοδικών. Εκδίδει δύο από τα εγκυρότερα και γνωστότερα στις επιστήμες τους ερευνητικά περιοδικά του κόσμου, το MNRAS (Monthly Notices of the Royal Astronomical Society = Μηνιαίες Σημειώσεις της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας) στην Αστρονομία και (από κοινού με τη Γερμανική Γεωφυσική Εταιρεία) το GeoJI στη Γεωφυσική. Ο πλήρης κατάλογος των περιοδικών που εκδίδονται ή εκδόθηκαν κατά το παρελθόν από τη RAS, με τις επίσημες βιβλιογραφικές τους βραχυγραφίες, έχει ως εξής:

  • Memoirs of the Royal Astronomical Society (MmRAS): 1822 – 1978
  • Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (MNRAS): από το 1827 μέχρι σήμερα
  • Geophysical Supplement to Monthly Notices (MNRAS): 1922 – 1957
  • Geophysical Journal (GeoJ): 1958 – 1988
  • Geophysical Journal International (GeoJI): από το 1989 (η αρίθμηση των τόμων συνεχίζεται από το GeoJ)
  • Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society (QJRAS): 1960 – 1996
  • Astronomy & Geophysics (A&G): από το 1997 (η αρίθμηση των τόμων συνεχίζεται από το QJRAS)

Μέλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα μέλη της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας ονομάζονται fellows, και έχουν το δικαίωμα να βάζουν μετά από το επώνυμό τους τα αρχικά FRAS (= Fellow of the Royal Astronomical Society). Μέλος μπορεί να εκλεγεί κάποιος που έχει κλείσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του. Ως αποτέλεσμα της ιδρύσεως της εταιρείας σε μια εποχή που υπήρχαν ελάχιστοι σπουδασμένοι ή/και επαγγελματίες αστρονόμοι, δεν υπάρχουν τυπικές προϋποθέσεις. Ωστόσο, περί τα 3/4 των μελών είναι σήμερα επαγγελματίες αστρονόμοι ή γεωφυσικοί. Η εταιρεία δρα ως το επαγγελματικό σωματείο για αυτούς στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο αριθμός των μελών της ξεπέρασε για πρώτη φορά τις τρεις χιλιάδες μέσα στο έτος 2003.

Συναντήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία οργανώνει τακτικές μηνιαίες συναντήσεις για τη συζήτηση αστρονομικών και γεωφυσικών θεμάτων, που συνήθως λαβαίνουν χώρα στο Λονδίνο τη δεύτερη Παρασκευή κάθε μήνα από τον Σεπτέμβριο ως τον Ιούνιο. Εκτός αυτών, διοργανώνει την Εθνική Συνάντηση Αστρονομίας της RAS, μια μεγαλύτερης διάρκειας ετήσια συνάντηση επαγγελματιών αστρονόμων κάθε άνοιξη και κατά περίπτωση άλλες συναντήσεις.

Βιβλιοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία έχει πληρέστερη συλλογή βιβλίων και περιοδικών Αστρονομίας και Γεωφυσικής από ό,τι οι βιβλιοθήκες των περισσότερων πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων. Η Βιβλιοθήκη της διατηρεί συνδρομή σε πάνω από 300 περιοδικά Αστρονομίας και Γεωφυσικής, ενώ περιέχει πάνω από δέκα χιλιάδες βιβλία από το εκλαϊκευτικό επίπεδο μέχρι και πρακτικά συνεδρίων. Η συλλογή της από σπάνια αστρονομικά βιβλία έρχεται δεύτερη μόνο μετά από εκείνη του Βασιλικού Αστεροσκοπείου του Εδιμβούργου.

Συνδεδεμένες ομάδες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η RAS υποστηρίζει οικονομικά αρκετές τοπικές ενώσεις, που καλύπτουν και διεπιστημονικές περιοχές, όπου υπάρχει και συμμετοχή από άλλη επιστημονική εταιρεία ή επαγγελματική ένωση:

  • Astrobiology Society of Britain
  • Astroparticle Physics Group
  • Astrophysical Chemistry Group
  • British Geophysical Association
  • Magnetosphere Ionosphere and Solar-Terrestrial group (γνωστότερο με τα αρχικά MIST)
  • UK Planetary Forum
  • UK Solar Physics group

Πρόεδροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος άνθρωπος που είχε τον τίτλο του Προέδρου της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας ήταν ο Ουίλιαμ Χέρσελ, παρότι ποτέ δεν προήδρευσε σε κάποια συνεδρίασή της. Από τότε τη θέση κατείχαν κατά καιρούς πολλοί διακεκριμένοι αστρονόμοι. Η θητεία του προέδρου είναι σήμερα διετής.

Πρόσφατοι πρόεδροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

(με χρονολογική σειρά)

Αξιοσημείωτοι παλαιότεροι πρόεδροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

(με ελληνική αλφαβητική σειρά)

Μετάλλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγαλύτερη τιμητική διάκριση που απονέμεται από τη Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία είναι το «Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας». Ανάμεσα στους γνωστότερους στο ευρύ κοινό αποδέκτες του υπήρξαν οι Άλμπερτ Αϊνστάιν το 1926 και Στήβεν Χώκινγκ το 1985.

Υπάρχουν όμως και άλλα μετάλλια που απονέμει η Εταιρεία, όπως το «Μετάλλιο Έντινγκτον», το «Μετάλλιο Χέρσελ», το «Μετάλλιο Chapman», το «Μετάλλιο Price» και το «Μετάλλιο Jackson-Gwilt».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]