Βίκτορ Φρανκλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βίκτορ Φρανκλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Viktor Emil Frankl (Γερμανικά)
Γέννηση26  Μαρτίου 1905[1][2][3]
Βιέννη[4][5]
Θάνατος2  Σεπτεμβρίου 1997[1][2][3]
Βιέννη
Τόπος ταφήςOld Jewish Cemetery
ΨευδώνυμοGabriel Lion
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
ΘρησκείαΙουδαϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑυστριακά Γερμανικά[6]
Γερμανικά[7][8]
Εκπαίδευσηδιδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βιέννης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταψυχοθεραπευτής
ψυχολόγος
ψυχίατρος
καθηγητής πανεπιστημίου
νευρολόγος
υπαρξιακός θεραπευτής
συγγραφέας[9]
χειρουργός
αεροπόρος
διδάσκων πανεπιστημίου[7]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βιέννης
Αξιοσημείωτο έργοΑναζητώντας νόημα ζωής
The Unconscious God
The Doctor and the Soul
Επηρεάστηκε απόΣίγκμουντ Φρόιντ
Άλφρεντ Άντλερ
Οικογένεια
ΣύζυγοςTilly Grosser
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΔαχτυλίδι της Τιμής της πόλης της Βιέννης
Μεγαλός Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας με αστέρα
Oskar Pfister Award (1985)
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Βιέννης[10]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σάλτσμπουργκ
Prize of the City of Vienna for Natural Sciences (1970)
Επίτιμος πολίτης της Βιέννης (1995)
Αυστριακή διάκριση για την επιστήμη και τη τέχνη (1981)
Masaryk University Gold Medal (1994)[11]
honorary doctorate from the Catholic University of Lublin
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Καρόλου της Πράγας
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Μπραζίλια
Ehrenpreis des österreichischen Buchhandels für Toleranz in Denken und Handeln (1991)
Kardinal-Innitzer-Preis
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Βίκτορ Έμιλ Φρανκλ (Viktor Emil Frankl) (26 Μαρτίου 1905 – 2 Σεπτεμβρίου 1997)[12] ήταν Αυστριακός νευρολόγος, ψυχίατρος, φιλόσοφος, συγγραφέας και επιζών του Ολοκαυτώματος.[13]

Ήταν ο ιδρυτής της λογοθεραπείας, μιας σχολής ψυχοθεραπείας, που περιγράφει την αναζήτηση του νοήματος μιας ζωής ως την κεντρική ανθρώπινη κινητήρια δύναμη.[14] Η λογοθεραπεία είναι μέρος των θεωριών της υπαρξιακής και ανθρωπιστικής ψυχολογίας.[15]

Η λογοθεραπεία αναγνωρίστηκε ως η τρίτη σχολή της βιεννέζικης ψυχοθεραπείας. Η πρώτη σχολή δημιουργήθηκε από τον Σίγκμουντ Φρόυντ και η δεύτερη από τον Άλφρεντ Άντλερ.

Ο Φρανκλ εξέδωσε 39 βιβλία.[16] Το αυτοβιογραφικό Η Αναζήτηση του Νοήματος της Ζωής, ένα βιβλίο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις, βασίζεται στις εμπειρίες του σε διάφορα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.[17]

Νεανικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φρανκλ ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά του Γκάμπριελ Φρανκλ, δημόσιου υπαλλήλου στο Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών, και της Έλσα (το γένος Λιόν).[12] Το ενδιαφέρον του για την ψυχολογία και τον ρόλο του νοήματος αναπτύχθηκε, όταν άρχισε να παρακολουθεί νυχτερινά μαθήματα εφαρμοσμένης ψυχολογίας ενώ ήταν στο γυμνάσιο.[12] Ως έφηβος, άρχισε να αλληλογραφεί με τον Σίγκμουντ Φρόιντ, όταν εκείνος ζήτησε την άδεια να δημοσιεύσει ένα από τα γραπτά του.[18][19] Μετά την αποφοίτησή του από το λύκειο το 1923, σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του ειδικεύτηκε στη νευρολογία και την ψυχιατρική, με επίκεντρο την κατάθλιψη και την αυτοκτονία.

Το 1924, η πρώτη επιστημονική εργασία του Φρανκλ δημοσιεύτηκε στο The International Journal of Psychoanalysis.[20] Την ίδια χρονιά, ήταν πρόεδρος του κινήματος Σοσιαλιστές μαθητές Γυμνασίου στην Αυστρία (Sozialistische Mittelschüler Österreich), που ήταν το κίνημα νεολαίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Αυστρίας για μαθητές γυμνασίου.[12] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Φρανκλ άρχισε να αμφισβητεί τη φροϋδική προσέγγιση στην ψυχανάλυση. Εντάχθηκε στον κύκλο των μαθητών του Άλφρεντ Άντλερ και δημοσίευσε τη δεύτερη επιστημονική του εργασία, "Ψυχοθεραπεία και κοσμοθεωρία" ( "Psychotherapie und Weltanschauung" ), στο International Journal of Individual Psychology του Άντλερ το 1925.[12] Ο Φρανκλ εκδιώχθηκε από τον κύκλο του Άντλερ[13] όταν επέμεινε ότι το νόημα της ζωής ήταν η κεντρική κινητήρια δύναμη στα ανθρώπινα όντα. Από το 1926, άρχισε να τελειοποιεί τη θεωρία του, την οποία ονόμασε λογοθεραπεία.[21]

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ψυχιατρική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταξύ 1928 και 1930, ενώ ήταν ακόμη φοιτητής ιατρικής, οργάνωσε συμβουλευτικά κέντρα νέων,[22] για να αντιμετωπίσει τον υψηλό αριθμό αυτοκτονιών εφήβων, που συνέβαιναν γύρω στο χρόνο των δελτίων αναφοράς τέλους του έτους. Το πρόγραμμα επιχορηγήθηκε από την πόλη της Βιέννης και ήταν δωρεάν για τους μαθητές. Ο Φρανκλ στρατολόγησε άλλους ψυχολόγους για το κέντρο, συμπεριλαμβανομένων των Καρλόττα Μπιούλερ, Έρβιν Βέξμπεργκ και Ρούντολφ Ντρέικουρς. Το 1931, ούτε ένας Βιεννέζος μαθητής δεν πέθανε από αυτοκτονία.[23] 

Αφού απέκτησε το MD του το 1930, ο Φρανκλ απέκτησε εκτενή εμπειρία στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Στάινχοφ, όπου ήταν υπεύθυνος για τη θεραπεία αυτοκτονικών γυναικών. Το 1937, ξεκίνησε ένα ιδιωτικό ιατρείο, αλλά η ναζιστική προσάρτηση της Αυστρίας το 1938 περιόρισε την ευκαιρία του να θεραπεύσει ασθενείς.[12] Το 1940, εντάχθηκε στο νοσοκομείο Ρότσιλντ, το μοναδικό νοσοκομείο στη Βιέννη, που δεχόταν ακόμη Εβραίους, ως επικεφαλής του νευρολογικού τμήματος. Πριν από την απέλασή του στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, βοήθησε πολλούς ασθενείς να αποφύγουν το ναζιστικό πρόγραμμα ευθανασίας, που στόχευε τα άτομα με νοητική υστέρηση.[13][24]

Το 1942, μόλις εννέα μήνες μετά τον γάμο του, ο Φρανκλ και η οικογένειά του στάλθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Τερέζιενσταντ. Ο πατέρας του πέθανε εκεί από πείνα και πνευμονία. Το 1944, ο Φρανκλ και τα επιζώντα μέλη της οικογένειάς του μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς, όπου η μητέρα και ο αδελφός του δολοφονήθηκαν στους θαλάμους αερίων. Η γυναίκα του πέθανε αργότερα από τύφο στο Μπέργκεν-Μπέλσεν. Ο Φράνκλ πέρασε τρία χρόνια σε τέσσερα στρατόπεδα συγκέντρωσης.[17]

Μετά τον πόλεμο, έγινε επικεφαλής του νευρολογικού τμήματος της Πολυκλινικής της Βιέννης και ίδρυσε ιδιωτικό ιατρείο στο σπίτι του. Εργάστηκε με ασθενείς μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1970.[13]

Το 1948, ο Φρανκλ απέκτησε διδακτορικό στη φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Η διατριβή του, Ο ασυνείδητος Θεός, εξετάζει τη σχέση μεταξύ ψυχολογίας και θρησκείας, και υποστηρίζει τη χρήση του σωκρατικού διαλόγου (διάλογος αυτο-ανακάλυψης) για να έρθουν σε επαφή οι πελάτες με το πνευματικό τους ασυνείδητο.[25]

Τάφος του Βίκτορ Φρανκλ στη Βιέννη

Το 1955, ο Φρανκλ τιμήθηκε με τη θέση του καθηγητή νευρολογίας και ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και, ως επισκέπτης καθηγητής, έδωσε διαλέξεις στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (1961), στο Πανεπιστήμιο Southern Methodist, στο Ντάλας (1966) και στο Πανεπιστήμιο Duquesne, στο Πίτσμπουργκ (1972).[21]

Καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Φρανκλ υποστήριξε ότι οι αναγωγικές τάσεις των πρώιμων ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων απανθρωποποιούσαν τον ασθενή και υποστήριξε τον επανεξανθρωπισμό της ψυχοθεραπείας.[26]

Η Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση απένειμε στον Φρανκλ το 1985 το βραβείο Όσκαρ Πφίστερ για τη συμβολή του στη θρησκεία και την ψυχιατρική.[26]

Η αναζήτηση του ανθρώπου για το νόημα της ζωής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ ήταν επικεφαλής του Νευρολογικού Τμήματος στο Γενικό Νοσοκομείο Πολυκλινικής, ο Φρανκλ έγραψε το βιβλίο Η Αναζήτηση του Νοήματος της Ζωής σε διάστημα εννέα ημερών.[27] Το βιβλίο, με τον αρχικό τίτλο Ένας Ψυχολόγος Βιώνει το Στρατόπεδο Συγκέντρωσης, κυκλοφόρησε στα γερμανικά το 1946. Η αγγλική μετάφραση του Man's Search for Meaning δημοσιεύτηκε το 1959 και έγινε διεθνές μπεστ σέλερ.[13] Ο Φρανκλ είδε αυτή την επιτυχία ως ένα σύμπτωμα της «μαζικής νεύρωσης της σύγχρονης εποχής», αφού ο τίτλος υποσχόταν να ασχοληθεί με το ζήτημα του νοήματος της ζωής.[28] Εκατομμύρια αντίτυπα πουλήθηκαν σε δεκάδες γλώσσες. Σε μια έρευνα που διεξήχθη το 1991 για τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου και το Book of the Month Club, το βιβλίο Man's Search for Meaning θεωρήθηκε ένα από τα δέκα βιβλία με τη μεγαλύτερη επιρροή στις ΗΠΑ.[29]

Λογοθεραπεία και υπαρξιακή ανάλυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φρανκλ ανέπτυξε τη λογοθεραπεία και την υπαρξιακή ανάλυση, οι οποίες βασίζονται σε φιλοσοφικές και ψυχολογικές έννοιες, ιδιαίτερα στην επιθυμία να βρει κανείς νόημα στη ζωή και στην ελεύθερη βούληση.[30][31] Ο Φρανκλ προσδιόρισε τρεις βασικούς τρόπους, για να συνειδητοποιήσει κανείς το νόημα της ζωής: κάνοντας τη διαφορά στον κόσμο, έχοντας ιδιαίτερες εμπειρίες ή υιοθετώντας συγκεκριμένες στάσεις.

Οι κύριες τεχνικές που προσφέρονται από τη λογοθεραπεία και την υπαρξιακή ανάλυση είναι:[32][31]

  • Παράδοξη πρόθεση: οι πελάτες μαθαίνουν να ξεπερνούν τις εμμονές ή τα άγχη με αποστασιοποίηση και χιουμοριστική υπερβολή.
  • Εκτροπή: απομάκρυνση της προσοχής του πελάτη από τα συμπτώματά του, καθώς ο υπερ-αναστοχασμός μπορεί να οδηγήσει σε αδράνεια.[33]
  • Σωκρατικός διάλογος και τροποποίηση στάσης: υποβολή ερωτήσεων που έχουν σχεδιαστεί, για να βοηθήσουν τον πελάτη να βρει και να επιδιώξει το νόημα στη ζωή, που θα το προσδιορίσει το ίδιο το άτομο.[34]

Η αναγνώριση του νοήματος της ζωής ως κεντρικής κινητήριας δύναμης και παράγοντα στην ψυχική υγεία είναι η διαρκής συνεισφορά του στον τομέα της ψυχολογίας. Παρείχε τις θεμελιώδεις αρχές για το αναδυόμενο πεδίο της θετικής ψυχολογίας.

Παρασημοφόρηση και βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1941, ο Φρανκλ παντρεύτηκε την Τίλι Γκρόσερ, η οποία ήταν νοσοκόμα στο νοσοκομείο Ρότσιλντ. Λίγο μετά το γάμο τους, έμεινε έγκυος, αλλά αναγκάστηκαν να αποβάλουν το παιδί. Η Τίλι πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν Μπέλζεν.[13][12]

Ο πατέρας του Φρανκλ, Γκάμπριελ, με καταγωγή από το Ποχοσελίτσε της Μοραβίας, πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Τερέζιενσταντ στις 13 Φεβρουαρίου 1943, σε ηλικία 81 ετών, από πείνα και πνευμονία. Η μητέρα και ο αδερφός του, Βάλτερ, σκοτώθηκαν και οι δύο στο Άουσβιτς. Η αδερφή του, Στέλλα, διέφυγε στην Αυστραλία.[13][12]

Το 1947, ο Φρανκλ παντρεύτηκε την Ελέονορ "Έλλι" Καταρίνα Σβίντ, η οποία ήταν καθολική. Το ζευγάρι σεβάστηκε το θρησκευτικό υπόβαθρο ο ένας του άλλου, πηγαίνοντας σε εκκλησία και συναγωγή και γιόρταζε τα Χριστούγεννα και το Χανουκά. Είχαν μια κόρη, την Γκαμπριέλε, η οποία έγινε παιδοψυχολόγος.[13][15][35]

Ο Φρανκλ πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια στη Βιέννη στις 2 Σεπτεμβρίου 1997. Είναι θαμμένος στο εβραϊκό τμήμα του Κεντρικού Νεκροταφείου της Βιέννης.[36]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα βιβλία του στα αγγλικά είναι:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12034519t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w68w4392. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Database of the Terezín Memorial. www.pamatnik-terezin.cz/database. Ανακτήθηκε στις 15  Μαρτίου 2021.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12034519t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ 7,0 7,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990009561. Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2023.
  8. ↑ CONOR.SI. 18761571.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  10. ↑ geschichte.univie.ac.at/en/persons/viktor-e-frankl-univ-prof-ddr.
  11. ↑ www.muni.cz/o-univerzite/vyznamenani/zlate-medaile-mu?page=9.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 Frankl, Viktor Emil (2000). Viktor Frankl Recollections: An Autobiography. Basic Books. ISBN 978-0738203553. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2016. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 Haddon Klingberg (2001). When life calls out to us: the love and lifework of Viktor and Elly Frankl. Doubleday. σελ. 155. ISBN 978-0385500364. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2016. 
  14. ↑ Längle, Alfried (2015). From Viktor Frankl's Logotherapy to Existential Analytic psychotherapy; in: European Psychotherapy 2014/2015. Austria: Home of the World's Psychotherapy. Serge Sulz, Stefan Hagspiel (Eds.). σελ. 67. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Redsand, Anna (2006). Viktor Frankl: A Life Worth Living. Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 978-0618723430. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2016. 
  16. ↑ «Viktor Frankl – Life and Work». www.viktorfrankl.org. Viktor Frankl Institute Vienna. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Schatzmann, Morton (5 Σεπτεμβρίου 1997). «Obituary: Viktor Frankl». The Independent (UK). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  18. ↑ «Viktor Frankl | Biography, Books, Theory, & Facts». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2021. 
  19. ↑ Hatala, Andrew (2010). «Frankl and Freud: Friend or Foe? Towards Cultural & Developmental Perspectives of Theoretical Ideologies». Psychology and Society 3: 1–25. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 July 2021. https://web.archive.org/web/20210709183427/http://www.psychologyandsociety.org/__assets/__original/2010/08/Hatala.pdf. Ανακτήθηκε στις 6 July 2021. 
  20. ↑ «List of books and articles about Viktor Frankl». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2019. 
  21. ↑ 21,0 21,1 «Viktor Frankl Biography». Viktor Frankl Institute Vienna. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2020. 
  22. ↑ Batthyány, Alexander, επιμ. (2016). Logotherapy and Existential Analysis. Proceedings of the Viktor Frankl Institute Vienna, Volume 1. Springer International. σελίδες 3–6. ISBN 978-3319805689. 
  23. ↑ Frankl, Viktor Emil (2005). Frühe Schriften, 1923–1942. Vesely-Frankl, Gabriele. Wien: W. Maudrich. ISBN 3851758129. 
  24. ↑ Neugebauer, Wolfgang (2002). Von der Zwangssterilisierung zur Ermordung. Zur Geschichte der NS-Euthanasie in Wien Teil II. Wien/Köln/Weimar: Böhlau. σελίδες 99–111. ISBN 978-3205993254. 
  25. ↑ Lantz, James E. "Family logotherapy." Contemporary Family Therapy 8, no. 2 (1986): 124–35.
  26. ↑ 26,0 26,1 Frankl, Viktor (2000). Man's search for ultimate meaning. Perseus Pub. ISBN 978-0738203546. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2016. 
  27. ↑ «The Life of Viktor Frankl». Viktor Frankl Institute of America. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2020. 
  28. ↑ Frankl, Viktor (2010). The Feeling of Meaninglessness. Marquette University Press. ISBN 978-0874627589. 
  29. ↑ Fein, Esther B. (20 November 1991). «New York Times, 11-20-1991». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 April 2020. https://web.archive.org/web/20200428021311/https://www.nytimes.com/1991/11/20/books/book-notes-059091.html. Ανακτήθηκε στις 21 April 2020. 
  30. ↑ Frankl, Viktor (2014). The Will to Meaning: Foundations and Applications of Logotherapy. New York: Penguin/Plume. ISBN 978-0142181263. 
  31. ↑ 31,0 31,1 «What is Logotherapy/Existential Analysis». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2020. 
  32. ↑ Frankl, Viktor (2019). The Doctor and the Soul. From Psychotherapy to Logotherapy. New York: Vintage Books. ISBN 978-0525567042. 
  33. ↑ Frankl, Viktor E. (1975). «Paradoxical intention and dereflection.». Psychotherapy: Theory, Research & Practice 12 (3): 226–37. doi:10.1037/h0086434. 
  34. ↑ Ameli, M., & Dattilio, F. M. (2013). «Enhancing cognitive behavior therapy with logotherapy: Techniques for clinical practice.». Psychotherapy 50 (3): 387–391. doi:10.1037/a0033394. PMID 24000857. https://archive.org/details/sim_psychotherapy_2013-09_50_3/page/387. 
  35. ↑ Scully, Mathew (1995). «Viktor Frankl at Ninety: An Interview». First Things. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 May 2012. https://web.archive.org/web/20120501134736/http://www.firstthings.com/article/2008/08/004-viktor-frankl-at-ninety-an-interview-18. 
  36. ↑ Noble, Holcomb B. (4 September 1997). «Dr. Viktor E. Frankl of Vienna, Psychiatrist of the Search for Meaning, Dies at 92». The New York Times: σελ. B-7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 October 2009. https://web.archive.org/web/20091012232552/http://www.nytimes.com/1997/09/04/world/dr-viktor-e-frankl-of-vienna-psychiatrist-of-the-search-for-meaning-dies-at-92.html. Ανακτήθηκε στις 6 September 2009. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Viktor Frankl στο Wikimedia Commons


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βίκτορ_Φρανκλ&oldid=10356827"