Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη Γιουγκοσλαβική Μακεδονία
| Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στην Γιουγκοσλαβική Μακεδονία | ||||
|---|---|---|---|---|
| Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | ||||
 Παρτιζάνοι της ταξιαρχίας Γκότσε Ντέλτσεφ βηματίζουν στα Σκόπια τον Νοέμβριο του 1944. | ||||
| Χρονολογία | 11 Οκτωβρίου 1941 – 23 Νοεμβρίου 1944 (3 χρόνια, 1 μήνας, 1 εβδομάδα και 5 μέρες) | |||
| Τόπος | μέρη της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας | |||
| Αποτέλεσμα | Νίκη των Γιουγκοσλάβων Παρτιζάνων και των Βουλγάρων
| |||
| Αντιμαχόμενοι | ||||
| ||||
| Ηγετικά πρόσωπα | ||||
| ||||
| Δυνάμεις | ||||
| ||||
| Απολογισμός | ||||
| ||||
| Ολικές απώλειες: 24,000 Κατά εθνικότητα: (1,000 Βούλγαροι, Αρμάνοι, Ρομά και Τούρκοι)[1] | ||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
_crowned.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη Γιουγκοσλαβική Μακεδονία ξεκίνησε με την γερμανική κατοχή της Γιουγκοσλαβίας. Οι Σλαβομακεδόνες κομμουνιστές Αντάρτες του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Μακεδονίας, τμήμα του Γιουγκοσλαβικού ανταρτικού κινήματος, ξεκίνησαν μια πολιτική και στρατιωτική εκστρατεία, στις 11 Οκτωβρίου 1941 για να αντισταθούν στην κατοχή της Μακεδονίας του Βαρδάρη από τα βουλγαρικά, τα γερμανικά, τα ιταλικά και τα αλβανικά στρατεύματα. Επισήμως, η περιοχή ονομαζόταν τότε Μπανόβινα του Βαρδάρη, επειδή το ίδιο το όνομα Μακεδονία ήταν απαγορευμένο στο Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας.[3][4]
Αρχικά δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία, άρχισε να διευρύνεται μόνο το 1943 με την συνθηκολόγηση της Ιταλίας και της Σοβιετικής νίκες κατά της Ναζιστικής Γερμανίας.[5][6] Ο ρόλος των Βουλγάρων κομμουνιστών, που απέφευγαν την οργάνωση μαζικής ένοπλης αντίστασης, ήταν επίσης ένας βασικός παράγοντας.[7] Η επιρροή τους στην οργάνωση του Μακεδονικού Κόμματος παρέμεινε το κυρίαρχη μέχρι την άνοιξη του 1943, όταν ο ειδικός απεσταλμένος του Τίτο Σβετοζάρ Βουκμάνοβιτς έφτασε στη Μακεδονία.[8] Αυτό οδήγησε στην ανάδειξη αντιβουλγαρικών παρτιζάνων ηγετών από την νέα γενιά, οι οποίοι ήταν πιστοί στη Γιουγκοσλαβία.[9] Στο δυτικό τμήμα της περιοχής, οι Αλβανοί Παρτιζάνοι επίσης συμμετείχαν στο αντιστασιακό κίνημα.
Μετά που η Βουλγαρία άλλαξε στρατόπεδο στον πόλεμο, τον Σεπτέμβριο του 1944, η βουλγαρικός 5ος Στρατός που βρισκόταν στην Γιουγκοσλαβική Μακεδονία, γύρισε πίσω στα παλιά σύνορα της Βουλγαρίας. Στις αρχές Οκτωβρίου ο νεοσύστατος Βουλγαρικός Λαϊκός Στρατός, μαζί με τον Κόκκινο Στρατό, επέστρεψε στην κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία για να μπλοκάρει τις γερμανικές δυνάμεις που αποχωρούσαν από την Ελλάδα. Η Μακεδονία του Βαρδάρη απελευθερώθηκε στο τέλος του Νοεμβρίου, όταν η κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία ιδρύθηκε.
Η επιχείρηση αυτή ονομάστηκε ο Εθνικός Απελευθερωτικός Πόλεμος της Μακεδονίας (σλαβομακεδονικά: Народноослободителна борба на Македонија, Narodnoosloboditelna borba na Makedonija) από τους Παρτιζάνους, σε αντιστοιχία με τον μεγαλύτερο Λαϊκό Απελευθερωτικό Πόλεμο, αλλά οι μαχητές επίσης ανέπτυξαν περαιτέρω φιλοδοξίες για στην γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας. Αυτό σηματοδότησε την ήττα του βουλγαρικού εθνικισμού και τη νίκη του σλαβομακεδονικού στην περιοχή.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Zerjavic, Vladimir. Yugoslavia Manipulations With the Number of Second World War Victims. Croatian Information Centre, (ISBN 0-919817-32-7) [1] Αρχειοθετήθηκε 2016-07-05 στο Wayback Machine.
- ↑ Raymond Detrez, The A to Z of Bulgaria, G - Reference, SCARECROW PRESS INC, 2010,
- ↑ Donald Bloxham, The Final Solution: A Genocide, OUP Oxford, 2009,
- ↑ Chris Kostov, Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto, Peter Lang, 2010,
- ↑ Bulgaria During the Second World War, Marshall Lee Miller, Stanford University Press, 1975,
- ↑ Historical Dictionary of the Republic of Macedonia, Dimitar Bechev, Scarecrow Press, 2009,
- ↑ Viktor Meier, Yugoslavia: A History of Its Demise, Routledge, 2005,
- ↑ Dejan Djokić, Yugoslavism: histories of a failed idea, 1918-1992, Hurst, 2003,
- ↑ Roumen Daskalov, Diana Mishkova ed., Entangled Histories of the Balkans - Volume Two, BRILL, 2013,