Αύλος Δίδιος Γάλλος
| Αύλος Δίδιος Γάλλος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός στρατιωτικός |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Ρωμαίος συγκλητικός legatus Augusti pro praetore Britanniae (52–57) Ταμίας (Quaestor) Ύπατος στην αρχαία Ρώμη |
Ο Αύλος Δίδιος Γάλλος, λατιν.: Aulus Didius Gallus, ήταν μέλος της Ρωμαϊκής Συγκλήτου και στρατηγός κατά τον 1ο αι. μ.Χ. Κατείχε μία σειρά από αξιώματα και αυτοκρατορικούς διορισμούς, ο σημαντικότερος από τους οποίους ήταν ως κυβερνήτης της Βρετανίας μεταξύ 52 και 57. μ.Χ., ανθύπατος της Ασίας, και αντικαταστάτης ύπατος στο διάστημα (nundinium) από τον Σεπτέμβριο έως τις 39 Δεκεμβρίου, ως συνάδελφος του Δομιτίου Άφερ.
Σταδιοδορμία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με τον Άντονι Μπίρλεϊϋ, ο Αύλος Δίδιος Γάλλος θεωρούνταν νέος άνθρωπος (novus homo), «αν όχι απαραίτητα ο πρώτος από την οικογένειά του που εισήλθε στη Σύγκλητο». Ένας ανθύπατος της Κύπρου, ο Αύλος Δίδιος Πόστουμος, μπορεί να ήταν στενός συγγενής του.
Η σταδιδρομία του μέχρι το 51 μπορεί να αναπαρασταθεί εν μέρει από μία επιγραφή από την Ολυμπία. Ο Δίδιος αναφέρεται ως ταμίας (quaestor) σε ένα θέσπισμα της Συγκλητου (Senatis consultum), που χρονολογείται από το 19 μ.Χ., το οποίο απαγόρευε στους Συγκλητικούς, τους ιππείς και τους απογόνους τους να συμμετέχουν ενεργά σε μονομαχίες. Ο Μπίρλεϋ σημειώνει, ότι εάν αυτή η επιγραφή έχει αποκατασταθεί σωστά, «είχε την τιμή, για έναν νέο άνθρωπο, να είναι ταμίας του Τιβέριου». Επιπλέον, εάν είχε αποκτήσει αυτό το αξίωμα στην κανονική ηλικία των 25 ετών, ο Γάλλος θα είχε γεννηθεί γύρω στο 8/7 π.Χ. Λείπουν από την επιγραφή στοιχεία για τη θητεία του ως τριβούνου των πληβείων και αγορανόμου (aedile), ενώ οι επόμενοι αξιωματούχοι, των οποίων τα στοιχεία σώζονται στην επιγραφή, είναι λεγάτοι ή βοηθοί του ανθύπατου της Ασίας και έπαρχοι του ιππικού. Ο Μπίρλεϋ παραδέχεται, ότι ενώ «θα ήταν άκαρπο να κάνει εικασίες σχετικά με την ταυτότητα του ανθύπατου της Ασίας, υπό τον οποίο υπηρέτησε ο Γάλλος», παρατηρεί ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μόνο δύο άνδρες ήταν ανθύπατοι, ενώ θα μπορούσε να ήταν ο λεγάτος τους: ο Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος, κανονικός ύπατος το 6 μ.Χ., και ο Πόπλιος Πετρόνιος, ύπατος 17, «καθιστώντας πιθανό, ότι ήταν ένας από αυτούς τους δύο».[1] Όσον αφορά την ιδιότητά του ως έπαρχου του ιππικού, ενώ ο Μπίρλεϋ σημειώνει ότι έχει θεωρηθεί ότι την κατείχε κατά την εισβολή στη Βρετανία, υποστηρίζει ότι είναι πιο πιθανό ο Δίδιος να διοικούσε το ιππικό ως μέρος μίας εκστρατείας στη Θράκη «διότι αυτό θα εξηγούσε ικανοποιητικά την επιλογή του Γάλλου να διοικήσει τον στρατό της Μοισίας περί το 44-5».
Μετά από αυτά τα δύο αξιώματα, ο Δίδιος ήταν ανθύπατος της Σικελίας κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Τιβέριου. «Δεδομένης της πρακτικής του Τιβέριου», σχολιάζει ο Μπίρλεϋ, η θητεία του ως κυβερνήτη της Σικελίας «μπορεί να διήρκεσε περισσότερο από δώδεκα μήνες». Ο Δίδιος ήταν επιμελητής ύδρευσης (curator aquarum, επιθεωρητής υδραγωγείων) από το 38 έως το 49, ύπατος στο 39, και μέλος των επτά εορταστών (septemviri epulonum), ενός από τα τέσσερα πιο έγκριτα αρχαία ρωμαϊκά ιερατεία. Ο Μπίρλεϋ σημειώνει, ότι το τελευταίο «θα είχε ιδιαίτερη σημασία στους Επετειακούς Αγώνες το 47 μ.Χ.»[2] Ο Δίδιος έλαβε θριαμβευτική διάκριση ως αυτοκρατορικός απεσταλμένος υπό τον Κλαύδιο, πιθανώς στον Βόσπορο: Ο Τάκιτος καταγράφει ότι διοικούσε δυνάμεις εκεί, που αποσύρθηκαν το 49. Μετά από αυτό, η κλήρωση του απένειμε τη θέση του ανθύπατου (κυβερνήτη) της Ασίας, την οποία ο Ρόναλντ Σάυμ χρονολογεί στο 49/50.
Η μεταγενέστερη σταδιοδρομίαα του περιγράφεται από τον Τάκιτο. Το 52 ο Δίδιος διορίστηκε κυβερνήτης της Βρετανίας, μετά το τέλος του Οστόριου Σκαπούλα, σε μία εποχή που η κατάσταση επιδεινωνόταν ως αποτέλεσμα μίας σειράς εξεγέρσεων. Το νοτιοανατολικό τμήμα κρατήθηκε με ασφάλεια, αλλά παρά την ήττα του Καρατάκου το προηγούμενο έτος, οι φυλές της σημερινής Ουαλίας, ιδιαίτερα οι Σίλουροι, συνέχισαν να αντιστέκονται. Η πρώτη εξέγερση του Βενούτιου κατά της βασίλισσας Καρτιμάνδουας των Bριγαντών συνέβη κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας του Δίδιου, και έστειλε στρατεύματα υπό τον Καίσιο Νασίκα για να τη βοηθήσουν.
Ο Δίδιος έδρασε για να καταστείλει τους επαναστάτες, αντί να διευρύνει την Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια της εξουσίας του, η οποία διήρκεσε μέχρι 57. Ενώ ο Τάκιτος τον επικρίνει για την αντιδραστικότητα και την αμυντική του στάση, ο Σέπαρντ Φρερ υποστηρίζει ότι ενεργούσε κατόπιν οδηγιών του Κλαύδιου, ο οποίος δεν θεωρούσε τα οφέλη μίας περαιτέρω κατάκτησης σε δύσκολο έδαφος αρκετά μεγάλα, ώστε να δικαιολογούν τον κίνδυνο. «Οι επαρχιακοί απεσταλμένοι επιλέχθηκαν προσεκτικά με γνώμονα τις απαιτήσεις από αυτούς», γράφει ο Φρερ, «και θα είχαν λάβει προσεκτική ενημέρωση κατά τον διορισμό τους· και καθ' όλη τη διάρκεια της θητείας τους ήταν σε στενή επαφή με τη Ρώμη». Αντ' αυτού, ο Δίδιος κατασκεύασε δρόμους και φρούρια στα σύνορα, όπως αυτά στο Ουσκ, για να περιορίσει τον γηγενή πληθυσμό. Μετά από πέντε χρόνια στη θέση, που κάλυπταν τα δύο τελευταία χρόνια της βασιλείας του Κλαύδιου και τα τρία πρώτα του Νέρωνα, ο Δίδιος αντικαταστάθηκε από τον Κόιντο Βεράνιο.
Ο Μ. Φ. Κοϊντιλιανός μας λέει ότι, μετά από αρκετά χρόνια εκστρατείας για μία επαρχιακή διακυβέρνηση, ο Δίδιος παραπονέθηκε για την επαρχία που του προσφέρθηκε, αν και είναι άγνωστο αν αυτό αναφέρεται στη Σικελία ή στη Βρετανία. Ο ρήτορας Δομίτιος Άφερ τον συμβούλευσε σαρκαστικά να σκεφτεί την πατρίδα του. Η επιτάφιος πλάκα του διαδόχου του, Κόιντου Βεράνιου, αναφέρει ότι ανέλαβε τη θέση «αν και δεν την επιδίωξε», κάτι που έχει ερμηνευτεί ως ένα ακανθώδες σχόλιο για τον Δίδιο.[3]
Επώνυμο του Κάρντιφ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η σύγχρονη πόλη του Κάρντιφ στην Ουαλία αναφέρεται συχνά, ότι πήρε το όνομά της από τον Δίδιος.
Το παλαιότερο ουαλικό όνομα για την πόλη, το Caerdyf, συνδυάζει τα στοιχεία Caer (φρούριο) που αναφέρεται στο ρωμαϊκό φρούριο που ιδρύθηκε γύρω στο 75 μ.Χ., και ένα δεύτερο στοιχείο που είναι λιγότερο βέβαιο. Ο αρχαιολόγος Γουίλιαμ Κάμντεν κατέγραψε την προέλευση τού ονόματος ως "Caer-Didi" (Οχυρό του Didius). Αυτό προκύπτει από τις τοπικές πεποιθήσεις, ότι ο Δίδιος είχε κτίσει το φρούριο πριν από την άφιξη του Φροντίνου στη Βρετανία, και την κατασκευή πολυάριθμων συμπληρωματικών οχυρώσεων στη Νότια Ουαλία. [4]
Αν και οι περισσότεροι σύγχρονοι γλωσσολόγοι απορρίπτουν αυτή την προέλευση, η σύνδεση με τον Δίδιο παρέμεινε δημοφιλής ανά τους αιώνες, εμφανιζόμενη στο έργο του Κάμντεν «Βρετανία» (1586), «Οι Ομορφιές της Αγγλίας και της Ουαλίας» (1815), και στα γραπτά των Ιόλο Μόργκανουγκ και Τάλιεσιν Γουίλιαμς. [5] [6]
Συγγενείς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ποιά νυμφεύτηκε ο Δίδιος, ή αν είχε καν νυμφευτεί, είναι άγνωστο. Από το όνομά του, οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο Αύλος Δίδιος Γάλλος Φαβρίκιος Βεϊέτο, ο οποίος ήταν πραίτωρ στο 62, σχετίζεται κατά κάποιο τρόπο με τον Δίδιο. Κάποιοι, όπως ο Έντμουντ Γκρόαγκ και ο Μάριο Τορέλι, πίστευαν ότι ο Βεϊέντο ήταν γιος ή εγγονός του. Η Όλλι Σαλόμιες έχει δείξει, ότι είναι πιο πιθανό ο Βεϊέντο να υιοθετήθηκε από τον Δίδιο Γάλλο, κάποια στιγμή πριν ο Βεϊέντο γίνει πραίτωρ.
Ο Άντονυ Μπίρλεϋ αναφέρει έναν «λιγότερο σίγουρο» συγγενή, τον Γάιο Πομπόνιο Γάλλο Δίδιο Ρούφο, ανθύπατο της Κρήτης και Κυρηναϊκής το 88/89.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Birley, The Fasti of Roman Britain (Oxford: Clarendon Press, 1981), p. 45
- ↑ Birley, Fasti, p. 47
- ↑ Quintilian, Institutio Oratoria, VI.3.68.
- ↑ Pierce, Gwynedd O. «What's In A Name? – Cardiff». BBC Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2008.
- ↑ Wedlake Brayley, Britton, Edward, John (1815). The Beauties of England and Wales. London. σελ. 611.
- ↑ Taliesin, Williams (1827). Cardiff Castle; a poem. With explanatory remarks and historical extracts. Merthyr Tydfil: J Howell. σελ. 25.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρωτογενείς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Φροντίνος, Περί της Υδροδότησης της Ρώμης 2:102.7
- Τάκιτος, Αγρικόλα 14 · Χρονικά 12:15, 12:40, 14:29
- μ. Φ. Κοϊντιλιανός, Institutio Oratoria Βιβλίο 6, 3:68
Δευτερογενείς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Smith, William (1870). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. 2. σελ. 227. [usurped]
- Birley, Anthony R. (1981). The Fasti of Roman Britain. σελίδες 44–49.