Αόριστος (αρχαία ελληνικά)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Στη γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής, συμπεριλαμβανομένου της ελληνιστικής κοινής, ο αόριστος είναι ο χρόνος ο οποίος εκφράζει κάτι που έγινε κάποια άγνωστη στιγμή στο παρελθόν. Ο αόριστος, όπως και ο ενεστώτας και ο παρακείμενος, μαρτυράται σε όλες τις διαθέσεις και τις φωνές.
Ο αόριστος έχει δύο παραλλαγές, οι οποίες μαρτυρώνται σε ορισμένα ρήματα: τον δεύτερο ή β΄ αόριστο, αλλά και τον παθητικό αόριστο.
Ορολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην παραδοσιακή γραμματική ορολογία, ο αόριστος είναι ένας "χρόνος", ο οποίος σχηματίζεται ομαλά σε όλα τα πρόσωπα και διαθέσεις. Αντίθετα, στη θεωρητική γλωσσολογία, ο χρόνος αντιμετωπίζεται σαν μια μονάδα η οποία προσδιορίζει κάποια χρονική κατάσταση (π.χ. παρελθόν, παρόν, μέλλον).
Τα λογοτεχνικά ελληνικά της Αθήνας του πέμπτου και τέταρτου αιώνα π.Χ., δηλαδή αυτό που σήμερα είναι γνωστό σαν αττική διάλεκτος, ήταν η επίσημη μορφή των ελληνικών που μάθαιναν οι Έλληνες για αιώνες. Αυτό το άρθρο λοιπόν περιγράφει κυρίως την κλίση του αορίστου στην αττική διάλεκτο, περιγράφοντας τις παραλλαγές σε άλλες εποχές και σε άλλες διαλέκτους εφόσον αυτό καθίσταται αναγκαίο. Τα ποιήματα του Ομήρου μελετήθηκαν στην Αθήνα και μπορεί να έχουν δημοσιευτεί για πρώτη φορά πλήρως εκεί. Τα ομηρικά ελληνικά που χρησιμοποίησε ο Όμηρος για να γράψει τα έπη του είναι ένα τεχνητό μείγμα που συμπεριλαμβάνει πολλές διαλέκτους πέρα από την αττική. Ο ομηρικός αόριστος διαφέρει στη μορφολογία από τον αττικό αόριστο, αλλά οι μορφωμένοι Αθηναίοι μιμήθηκαν την ομηρική σύνταξη.
Αντίθετα, η ελληνιστική κοινή ήταν ένα μείγμα πολλών διαλέκτων μετά τις κατακτήσεις του Αλεξάνδρου. Τα περισσότερα από τα γραπτά κείμενα που σώζονται στην Κοινή μιμούνται την Αττική διάλεκτο που διδάσκεται στα σχολεία σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, αλλά η προφορική γλώσσα φαίνεται να έχει απλοποιηθεί, ενώ μερικά από τα χαρακτηριστικά της αττικής σύνταξης του 4ου αιώνα π.Χ. μαρτυρώνται πολύ λιγότερο στην ελληνιστική εποχή.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Albert Rijksbaron, Syntax and Semantics of the Verb in Classical Greek: An Introduction (2002).
- Herbert Weir Smyth, A Greek grammar for colleges (1916).