Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αφρικανική τρυπανοσωμίαση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Αφρικανική τρυπανοσωμίαση
Trypanosoma forms in a blood smear
Ειδικότηταλοιμωξιολογία
ΣυμπτώματαWinterbottom's sign[1], περιοδικός πυρετός[1], πονοκέφαλος[1], Κακουχία[1], αναιμία[1], αρθραλγία, διαταραχή ύπνου, ζάλη, primary affect, ταχυκαρδία, swelling, Καχεξία και sopor
Ταξινόμηση
ICD-10B56
ICD-9086.5
DiseasesDB29277 Πρότυπο:DiseasesDB2
MedlinePlus001362
eMedicinemed/2140
MeSHD014353

Η αφρικανική τρυπανοσωμίαση ή ασθένεια του ύπνου[2] είναι μια παρασιτική ασθένεια των ανθρώπων ή άλλων ζώων. Προκαλείται από ένα παράσιτο της κατηγορίας Trypanosoma brucei.[3] Υπάρχουν δύο τύποι που μολύνουν τους ανθρώπους, Trypanosoma brucei gambiense (T.b.g) και Trypanosoma brucei rhodesiense (T.b.r.).[2] Το T.b.g προκαλεί πάνω από το 98% των καταγεγραμμένων περιπτώσεων.[2] Και οι δύο μεταδίδονται συνήθως από το τσίμπημα μολυσμένης μύγας τσετσέ και εμφανίζονται συχνότερα σε αγροτικές περιοχές.[2]

Αρχικά, κατά το πρώτο στάδιο της ασθένειας, παρουσιάζονται πυρετοί, πονοκέφαλοι, φαγούρα, και πόνος στις αρθρώσεις.[2] Αυτό ξεκινά μία με τρεις εβδομάδες μετά το τσίμπημα.[4] Εβδομάδες έως και μήνες αργότερα το δεύτερο στάδιο ξεκινά με σύγχυση, έλλειψη συντονισμού, μούδιασμα και διαταραχές ύπνου.[2][4] Η διάγνωση γίνεται με την εύρεση του παράσιτου σε επίχρισμα αίματος ή στο υγρό ενός λεμφαδένα.[4] Μια οσφυική παρακέντηση χρειάζεται συχνά για να γίνει κατανοητή η διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου σταδίου της ασθένειας.[4]

Η πρόληψη της σοβαρής ασθένειας συμπεριλαμβάνει την προφύλαξη του πληθυσμού που κινδυνεύει με αιματολογικές εξετάσεις για την ανίχνευση του παράσιτου T.b.g.[2] Η θεραπεία είναι ευκολότερη όταν η ασθένεια εντοπίζεται νωρίς και πριν την εμφάνιση νευρολογικών συμπτωμάτων.[2] Η θεραπεία του πρώτου σταδίου γίνεται με φαρμακευτική αγωγή πενταμιδίνης ή σουραμίνης.[2] Η θεραπεία του δεύτερου σταδίου συμπεριλαμβάνει εφλορνιθίνη ή έναν συνδυασμό nifurtimox και εφλορνιθίνης για το T.b.g.[4] Ενώ το melarsoprol αντιμετωπίζει και τα δύο, χρησιμοποιείται κατά κανόνα μόνο για την αντιμετώπιση του T.b.r. λόγω σοβαρών παρενεργειών.[2]

Η ασθένεια εμφανίζεται τακτικά σε ορισμένες περιοχές της Υποσαχάριας Αφρικής, όπου ο πληθυσμός που κινδυνεύει ανέρχεται περίπου σε 70 εκατομμύρια σε 36 χώρες.[5] Από το 2010 έχει προκαλέσει περίπου 9.000 θανάτους, από 34.000 το 1990.[6] Κατ'εκτίμηση 30.000 άνθρωποι έχουν μολυνθεί αυτή τη στιγμή, με 7000 νέες μολύνσεις το 2012.[2] Περισσότερες από 80% αυτών των περιπτώσεων εντοπίζονται στη Δημοκρατία του Κονγκό.[2] Τρεις μεγάλες εξάρσεις έχουν σημειωθεί στην πρόσφατη ιστορία: μία από το 1896 έως το 1906 κυρίως στην Ουγκάντα και στη Λεκάνη του Κονγκό και δύο το 1920 και 1970 σε διάφορες αφρικανικές χώρες.[2] Άλλα ζώα, όπως οι αγελάδες, μπορεί να είναι φορείς της ασθένειας και να μολυνθούν.[2]


  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Spavá nemoc». (Τσεχικά) WikiSkripta. Ανακτήθηκε στις 16  Ιουλίου 2023.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 WHO Media centre (June 2013). Fact sheet N°259: Trypanosomiasis, Human African (sleeping sickness). http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs259/en/. 
  3. Πρότυπο:MedlinePlusEncyclopedia
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Kennedy, PG (2013 Feb). «Clinical features, diagnosis, and treatment of human African trypanosomiasis (sleeping sickness).». Lancet neurology 12 (2): 186-94. PMID 23260189. 
  5. Simarro P.P., Cecchi G., Franco J.R., Paone M., Diarra A., Ruiz-Postigo JA, Fèvre EM, Mattioli RC, Jannin JG (2012). «Estimating and Mapping the Population at Risk of Sleeping Sickness». PLoS Negl Trop Dis 6 (10): e1859. doi:10.1371/journal.pntd.0001859. 
  6. Lozano, R (Dec 15, 2012). «Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010.». Lancet 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.