Αυλοπύγη
| Αυλοπύγη | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
|
Η αυλοπύγη (λατινική και επιστημονική ονομασία Aulopyge) είναι γένος μικρών ψαριών των γλυκών νερών, που ανήκει στην οικογένεια του κυπρίνου (γριβαδιού), τις κυπρινίδες. Είναι μονοτυπικό γένος, δηλαδή έχει ένα μοναδικό είδος, το Aulopyge huegelii ή αυλοπύγη η δαλματική. Παρά το ότι το γένος καθιερώθηκε το έτος 1841, ως είδος απλώς αναφέρθηκε αλλά δεν περιγράφηκε αμέσως επιστημονικά. Αυτό έγινε το επόμενο έτος και το 1843 καθιερώθηκε η ονομασία huegeli, προς τιμή του Αυστριακού φυσιοδίφη και διπλωμάτη Καρλ φον Χύγκελ.[1] Εξ αυτού πολλές βάσεις ιχθυολογικών δεδομένων αναφέρουν λανθασμένα το 1843 ως το έτος της επιστημονικής περιγραφής.
Πιθανώς το πιο συγγενικό γένος της αυλοπύγης είναι το Barbus, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και το πετρόψαρο της Εύβοιας.[2]
Η αυλοπύγη συναντάται μόνο στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και την Κροατία (ιδίως τη Δαλματία), όπου έχει εποικίσει το καρστ, ενώ βρίσκεται και σε μερικά ρυάκια στο Λιβνικό Πεδίο, στους ποταμούς Τσέτινα και Κρκα ενώ έχει πιθανώς εξαφανισθεί πλέον από τον Ζρμάνια. Από την άλλη, έχει εισαχθεί επιτυχώς από τον άνθρωπο στις λίμνες Μπλίντιν και Μπούσκο.
Είναι κυρίως νυκτόβιο ψάρι. Φαίνεται ότι γεννά τα αβγά του μέσα σε καρστικές σπηλιές, τον πρώτο μήνα μετά από εκείνον που η θερμοκρασία του νερού φθάνει τους 20 βαθμούς C. Το θηλυκό γενικώς εναποθέτει τα αβγά του, που έχουν διάμετρο από 1,5 έως 2,0 χιλιοστά του μέτρου, μέσα σε σχισμές βράχων και ανάμεσα σε χαλίκια με τη βοήθεια εξειδικευμένου ωοαποθέτη.[3][1]
Παρά το ότι ο πληθυσμός του μειώνεται, το ψάρι είναι ακόμα τοπικώς άφθονο. Αλλά η ανέγερση φραγμάτων στα ποτάμια του, η υπερβολική (μη αειφόρος) υδροληψία για άρδευση, η ρύπανση του νερού και ίσως και είδη-εισβολείς, απειλούν τη μακροπρόθεσμη επιβίωσή του. Για τον λόγο αυτόν κατατάσσεται στα είδη που κινδυνεύουν με αφανισμό από την IUCN.[1]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Bless, Rüdiger; Riehl, Rüdiger (2002). «Biology and Egg Morphology of the Dalmatian Barbelgudgeon Aulopyge huegeli [sic], an Endangered Endemic Species in Croatia». Environmental Biology of Fishes 63 (4): 451-456. doi:. Bibcode: 2002EnvBF..63..451B. https://archive.org/details/sim_environmental-biology-of-fishes_2002-04_63_4/page/450.
- Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 7
- de Graaf, Martin; Megens, Hendrik-Jan; Samallo, Johannis; Sibbing, Ferdinand A. (2007). «Evolutionary origin of Lake Tana's (Ethiopia) small Barbus species: indications of rapid ecological divergence and speciation». Anim. Biol. 57 (1): 39-48. doi:.
- Το είδος Aulopyge huegelii στη FishBase, Αύγουστος 2011