Αττίλας (Κορνέιγ)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αττίλας
Ο Αττίλας σε ουγγρικό χρονικό (περ. 1300)
ΣυγγραφέαςΠιέρ Κορνέιγ
ΓλώσσαΓαλλικά
Πολιτιστικό κίνημακλασικισμός
Μορφήθεατρικό έργο

Αττίλας, ο Βασιλιάς των Ούννων (γαλλικός τίτλος: Attila, roi des Huns) είναι τραγωδία σε πέντε πράξεις του Πιέρ Κορνέιγ που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον θίασο του Μολιέρου στο Παλαί Ρουαγιάλ στο Παρίσι τον Μάρτιο του 1667 και δημοσιεύτηκε το ίδιο έτος.[1]

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο έκανε 23 παραστάσεις, μια μέτρια επιτυχία για την εποχή. Ο Κορνέιγ βρισκόταν σε παρακμή καθώς ανέτειλε το αστέρι του αντιπάλου του Ζαν Ρασίν, ο οποίος εκείνη την εποχή έγραφε την Ανδρομάχη. Οι περισσότεροι σύγχρονοι κριτικοί ήταν επιφυλακτικοί, η πιο διάσημη ήταν η αρνητική κριτική του Νικολά Μπουαλώ.

Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο διαδραματίζεται το 453 στο στρατόπεδο του Αττίλα, το οποίο ο Κορνέιγ τοποθετεί στο Νωρικό. Μετά την ήττα του μάχη στα Καταλαυνικά Πεδία, ο Αττίλας ανασυγκρότησε τον στρατό του και κατάφερε να συνάψει συνθήκες με τον αυτοκράτορα Βαλεντινιανό Γ' και με τον βασιλιά των Φράγκων Μεροβαίο. Συζητά μαζί τους σχέδια για γάμο με συγγενείς τους και δύο πριγκίπισσες-υποψήφιες σύζυγοι έρχονται στο στρατόπεδο του Αττίλα.

Στην αρχή του έργου, ο Αττίλας είναι αναποφάσιστος μεταξύ της αδερφής του Μεροβαίου Ιλδιόνης και της αδελφής του Βαλεντινιανού Ονώριας, που θα του επέτρεπε να διεκδικήσει ως προίκα τη μισή αυτοκρατορία. Ζητάει τη συμβουλή του Αρδάρικ και του Βαλαμίρ, δυο βασιλιάδες που σκλάβωσε, που ο καθένας τους είναι ερωτευμένος με μια από τις δύο πριγκίπισσες, οι οποίες ανταποδίδουν τα αισθήματά τους. Ο Αττίλας προτιμά την Ιλδιόνη, αλλά κυρίως αντιμετωπίζει τα πράγματα από πολιτική σκοπιά.[2]

Μετά από διάφορα γεγονότα όπου αναμειγνύονται ο έρωτας, η πολιτική και οι απειλές θανάτου, ο Αττίλας, αποφασίζει να παντρευτεί την Ιλδιόνη, αλλά πεθαίνει από αιμορραγία πριν από την έναρξη της γαμήλιας τελετής. Ο θάνατός του αφήνει τους άλλους πρωταγωνιστές να περιμένουν ένα καλύτερο μέλλον.[3]

Ιστορικές ανακρίβειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με συγγραφείς του 18ου αιώνα, αυτή η μινιατούρα απεικονίζει τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Βαλεντινιανό Γ' και την αδελφή του Ονώρια, με τη μητέρα τους Γάλλα Πλακιδία πίσω. Πιο πρόσφατες μελέτες το αμφισβητούν.

Ο Κορνέιγ βασίζεται στις ιστορικές πηγές, αλλά διαφοροποιεί ορισμένα σημεία για τις ανάγκες της δραματουργικής σύνθεσης, όπως αναφέρει και στον Πρόλογο του έργου.[4]

Η Ιλδιόνη αντιστοιχεί σε μια γυναίκα που ο Ιορδάνης ο Αλανός αναφέρει ως Ίλντικο, τελευταία σύζυγο του Αττίλα, αλλά σίγουρα δεν είναι η αδερφή του Μεροβαίου. Ίσως ήταν Φράγκα ή Βουργουνδή πριγκίπισσα. Είναι επίσης προφανές ότι ο χαρακτηρισμός του Μεροβαίου ως «βασιλιά της Γαλλίας» είναι λανθασμένος: ο Μεροβαίος ήταν ημι-θρυλικός ιδρυτής της δυναστείας των Μεροβιγγείων Σαλίων Φράγκων, φυλής που έγινε κυρίαρχη μεταξύ των Φράγκων. Αλλά ο Κορνέιγ τον παρουσιάζει ως έναν ήδη ισχυρό κυρίαρχο, συμβολικό προκάτοχο του Λουδοβίκου ΙΔ', του οποίου η ισχύς αυξάνεται, ενώ ο Βαλεντινιανός Γ' αντιπροσωπεύει μια φθίνουσα δύναμη, αυτή της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Η Ονωρία αντιστοιχεί στην Γιούστα Γκράτα Ονωρία, μεγαλύτερη αδελφή του αυτοκράτορα Βαλεντινιανού Γ΄. Στη δεκαετία του 440, διαπραγματεύτηκε προσωπικά με τον Αττίλα, για προστασία ή γάμο. Γύρω στο 450, ο Αττίλας απαίτησε την πραγματοποίηση αυτού του γάμου, συναντώντας την άρνηση του Βαλεντινιανού. Ωστόσο, η Ονωρία δεν πήγε στην αυλή του Αττίλα, αλλά τέθηκε υπό αυστηρό έλεγχο, εξορίστηκε στην Κωνσταντινούπολη και πιθανόν παντρεύτηκε έναν γερουσιαστή, προκειμένου να διακόψει κάθε σχέση με τον Αττίλα.[5]

Οι Αρδάρικ και ο Βαλαμίρ βασίζονται επίσης σε ιστορικά πρόσωπα: ήταν αιχμάλωτοι ηγέτες των Γέπιδων και των Οστρογότθων, λαών που κατέκτησαν οι Ούννοι.

Ο Αττίλας ήταν ο βασιλιάς των Ούννων από το 434 έως το θάνατό του το 453. Μετά την αποτυχία του σχεδίου του να παντρευτεί την Ονωρία, ξεκίνησε στρατιωτική επιχείρηση για να κατακτήσει στρατιωτικά τη Γαλατία. Τον αντιμετώπισε ο Ρωμαίος στρατηγός Αέτιος μαζί με στρατεύματα των συνασπισμένων Φράγκων, Βησιγότθων και Βουργουνδών και άλλων στη μάχη των Καταλαυνικών Πεδίων (451). [6]Αυτή η μάχη αναφέρεται αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του έργου, καθώς και ο Αέτιος, του οποίου τον θάνατο με εντολή του Βαλεντινιανού μαθαίνουμε στην τρίτη πράξη (όντως δολοφονήθηκε, αλλά μετά το θάνατο του Αττίλα). Ο θάνατος του Αττίλα, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, προκλήθηκε από ρινορραγία ενώ κοιμόταν μετά από ένα συμπόσιο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]