Σκάλα Aταλάντης
Συντεταγμένες: 38°40′19.85″N 23°4′15.38″E / 38.6721806°N 23.0709389°E
| Σκάλα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Φθιώτιδας |
| Δήμος | Λοκρών |
| Δημοτική Ενότητα | Αταλάντης |
| Γεωγραφία | |
| Υψόμετρο | 5 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 352 00 |
Η Σκάλα είναι οικισμός της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.[1][2][3]
Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Σκάλα βρίσκεται στη δυτική ακτή του Κόλπου Αταλάντης σε υψόμετρο 5 μέτρα.[1] Αποτελεί τον παραθαλάσσιο οικισμό και επίνειο της Αταλάντης, από την οποία απέχει περίπου 6 χιλιόμετρα βορειοανατολικά.[4] Απέναντι από την παραλία της Σκάλας βρίσκονται το Αταλαντονήσι και το μικρό νησάκι του Άη Νικόλα. Από το 1999 έως το 2010, σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας αποτελούσε χωριό του Δήμου Αταλάντης του Νομού Φθιώτιδας.[5] Ο πληθυσμός της είναι 178 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2011.[6]
Πολιτιστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Σκάλας Αταλάντης και ο Ναυτικός Όμιλος Αταλάντης εδρεύουν στον οικισμό, με τις δράσεις τους να λαμβάνουν χώρα ειδικότερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εισαγωγικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Σκάλα Αταλάντης ως λιμάνι του Ταλαντίου (Λατινικά: La Calandri, Λα Καλάντρι) μνημονεύεται στα χρόνια της Λατινοκρατίας (1204-1458) ως ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια του Δουκάτου των Αθηνών, το οποίο διατήρησε τη σπουδαιότητά του και κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας. Η σπουδαιότητά του έγκειτο στο γεγονός ότι αποτελούσε σημείο απ’ όπου ξεκινούσε η τροφοδοσία όχι μόνο της Αταλάντης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής μέχρι και τη Λιβαδειά και τα Σάλωνα (Άμφισσα). Άλλωστε, η έλλειψη πορθμού στην Κόρινθο καθιστούσε αναγκαία την ύπαρξη λιμανιών στα παράλια της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου.
Συγκεκριμένα στη θέση Κάβο-Λένα (που σήμερα ονομάζεται Παλιομαγαζιά), βρίσκονταν αλυκές, στις οποίες εκτός από εξόρυξη άλατος, γινόταν και εμπόριο.
Χρονολόγιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το 1826 (5 Νοεμβρίου) στη Σκάλα έφτασαν με πλοία 1.500 Θεσσαλομακεδόνες, που είχαν συγκεντρωθεί και οργανωθεί από τον Ιωάννη Κωλέττη, με επικεφαλής τους Αγγελή Γάτσο και Τάσο Καρατάσο και τον Γάλλο φιλέλληνα Ολιβιέ Βουτιέ, με σκοπό να αποβιβαστούν και να απελευθερώσουν την Αταλάντη. Η αρνητική έκβαση της μάχης και οι διενέξεις μεταξύ Γάτσου και Καρατάσου τούς ανάγκασαν να υποχωρήσουν και να επιστρέψουν στις Σποράδες, απ' όπου είχε ξεκινήσει η εκστρατεία τους.
- Το 1833 εγκαταστάθηκαν στη Σκάλα οι πρώτοι οικιστές Μακεδόνες. Ο οικισμός όπου εγκαταστάθηκαν ονομάστηκε Κάτω Πέλλη. Το 1836 ο οικισμός εντάχθηκε στο Δήμο Αταλάντης.
Στήλη οικιστών Μακεδόνων στη Σκάλα Αταλάντης (Κάτω Πέλλη) - Το 1839 χτίστηκε στη Σκάλα υδραγωγείο για να καλύψει τις ανάγκες των κατοίκων της.
- Το 1846 χτίστηκε ο Ιερός Ναός Εισοδίων της Θεοτόκου.
- Το 1848, με Βασιλικό Διάταγμα, σχηματίστηκε ο Δήμος Νέας Πέλλης, με έδρα την Κάτω Πέλλη (Σκάλα). Το 1849 εξελέγη δήμαρχος του νεοσύστατου δήμου ο αγωνιστής του 1821 Αθανάσιος Ν. Χαλκιώτης.
- Το 1892 η Σκάλα είχε 202 κατοίκους και λειτουργούσε «Γραμματοσχολείο».
- Στο μεγάλο σεισμό του 1894 κατέρρευσαν 25 σπίτια, μέρος της προβλήτας βυθίστηκε και 4 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους (Σεισμοί στην Αταλάντη -1894). Μετά το σεισμό χτίστηκε στη Σκάλα η εκκλησία της Αναλήψεως.
- Το 1912 καταργήθηκε ο Δήμος Νέας Πέλλης και έγινε Κοινότητα. Μέχρι το 1900, οπότε και πέρασε η πρώτη σιδηροδρομική γραμμή για Λάρισα, η Σκάλα παρέμεινε σημαντικό λιμάνι του Ευβοϊκού κόλπου, για το εσωτερικό και εξωτερικό εμπόριο της Λοκρίδας. Μέχρι και το 1930 διατηρούσε κάποια αξιόλογη κίνηση, η οποία άρχισε να φθίνει, λόγω της ολοένα αυξανόμενης χρήσης του αυτοκινήτου.
- Το 1952 έμεναν στη Σκάλα μόνο δύο οικογένειες.[7]
Από το 2010, όπως προβλέπεται από το σχέδιο Καλλικράτης, η Σκάλα Αταλάντης εντάχθηκε στο νέο διευρυμένο Δήμο Λοκρών.[5]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 54. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 127.
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 31. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 129.
- ↑ «Διοικητική Διαίρεση». Δήμος Λοκρών. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «Σκάλα Αταλάντης». Δήμος Λοκρών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10637 (σελ. 163 του pdf)
- ↑ Πρωτόπαπας (1952), σελ. 23.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δακορώνια Φ., Δ. Κωτούλας κ.άλ. (2002). Λοκρίδα: ιστορία και πολιτισμός. Αθήνα: Κτήμα Χατζημιχάλη. ISBN 960-85886-5-0.
- Κακλαμάνος, Ευστάθιος (1980). Αταλάντη, 1800-1828. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Διόσκουροι.
- Πρωτόπαπας, Ζήσης (1952). Λοκρίδα. Αθήνα 1952.
- Μητσόπουλος, Κ. (1895). Ο μέγας σεισµός της Λοκρίδος εν Απριλίω 1894. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο.
- Χριστοφόρου, Μάνθος (2001). Χρονολόγιο Οπούντος και Αταλάντης 4000 χρόνια «εν τάχει». Αταλάντη: Δήμος Αταλάντης, ISBN 960-91078-8-5.ζ
- Χριστοφόρου, Μάνθος 1993. Η Οπουντία Λοκρίδα και η Αταλάντη: μνήμες και μαρτυρίες. Β΄. Αθήνα: Εταιρεία Ιστορικών και Λαογραφικών Ερευνών Αταλάντης. ISBN 960-85232-2-2.
Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Εικόνες της Σκάλας Αταλάντης | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||||||||||