Αστεροσκοπείο Λικ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°20′35″N 121°38′14″W / 37.34306°N 121.63722°W / 37.34306; -121.63722

Αστεροσκοπείο Λικ
Lick Observatory
Χάρτης
Είδοςuniversity observatory
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°20′28″N 121°38′35″W
Διοικητική υπαγωγήΣαν Χοσέ
ΧώραΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
Το Αστεροσκοπείο Λικ όπως φαίνεται από το Grant Ranch.

Το Αστεροσκοπείο Λικ (Lick Observatory) είναι ένα ερευνητικό ίδρυμα που ανήκει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Βρίσκεται στην κορυφή του Όρους Χάμιλτον, στην «Οροσειρά του Διαβόλου» (Diablo Range), ανατολικά και σε μικρή απόσταση από την πόλη Σαν Χοσέ, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Η διοίκηση του αστεροσκοπείου γίνεται από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ, όπου έχει τα γραφεία του το επιστημονικό προσωπικό από τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Το αστεροσκοπείο βρίσκεται σε υψόμετρο 1.283 m πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και οι γεωγραφικές συντεταγμένες του είναι πλάτος 37° 20΄ 35΄΄ βόρειο και μήκος 121° 38΄14΄΄ δυτικό.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αρχικό κτήριο του αστεροσκοπείου Λικ και ο νότιος (κύριος) θόλος, όπου το μεγάλο διοπτρικό τηλεσκόπιο

Το Αστεροσκοπείο Λικ είναι το ιστορικότερο στην Καλιφόρνια και το πρώτο με μόνιμο προσωπικό αστεροσκοπείο σε βουνοκορφή στην ιστορία της ανθρωπότητας [1].

Το αστεροσκοπείο κτίσθηκε μεταξύ 1876 και 1887, από ένα κληροδότημα του Τζέιμς Λικ (James Lick). Το 1887 το σώμα του Λικ τάφηκε κάτω από το μελλοντικό βάθρο του τηλεσκοπίου. Πριν αρχίσει η κατασκευή, έπρεπε να κατασκευασθεί ο δρόμος μέχρι την κορυφή, και όλα τα υλικά έπρεπε να μεταφερθούν εκεί με άμαξες που έσερναν άλογα και μουλάρια, και δεν μπορούσαν να ανέβουν σε ανηφοριά με μεγάλες κλίσεις. Για να κρατηθεί η μέγιστη κλίση κάτω του 6,5%, ο δρόμος έπρεπε να χαραχθεί με πολλές στροφές και γυρίσματα, τα οποία έμειναν ως τον σημερινό δρόμο, που κατά την παράδοση έχει ακριβώς 365 στροφές.

Το διοπτρικό τηλεσκόπιο των 36 ιντσών (91,44 εκατοστομέτρων) του αστεροσκοπείου ήταν το μεγαλύτερο διοπτρικό πάνω στη Γη όταν εγκαινιάσθηκε και είδε το «πρώτο φως», στις 3 Ιανουαρίου 1888, και παρέμεινε το μεγαλύτερο ως την κατασκευή του Αστεροσκοπείου Γιέρκς το 1897. Τον Απρίλιο 1888, το Λικ παραδόθηκε στη σύγκλητο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και έγινε το πρώτο στον κόσμο αστεροσκοπείο με μόνιμο προσωπικό σε βουνοκορφή. Πρώτος διευθυντής ήταν ο Edward Singleton Holden. Η τοποθεσία είχε τότε μηδενική φωτορύπανση, ενώ έχει σταθερά μεγάλο αριθμό αίθριων νυκτών, περίπου 300 ανά έτος, καθώς βρίσκεται συνήθως πάνω από το στρώμα χαμηλών νεφών που καλύπτουν συχνά την περιοχή του Σαν Χοσέ. Σήμερα το στρώμα αυτό πολύ χαμηλών νεφών είναι επιθυμητό, καθώς μειώνει πολύ τη φωτορύπανση.

Σημερινή κατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την επέκταση της πόλεως του Σαν Χοσέ και γενικότερα της Σίλικον Βάλεϊ, η φωτορύπανση έγινε πρόβλημα για το Λικ. Την δεκαετία του 1970, μία θέση στα όρη της Σάντα Λουτσία (κορυφή Junípero Serra), νοτιοανατολικά του Μοντέρεϊ, εκτιμήθηκε για την πιθανή μεταφορά εκεί πολλών από τα τηλεσκόπια, αλλά δεν υπήρχαν οι πόροι για κάτι τέτοιο και το 1980 ο δήμος του Σαν Χοσέ άρχισε ένα πρόγραμμα για την ελάττωση των δυσμενών επιπτώσεων του δημοτικού φωτισμού στις αστρονομικές παρατηρήσεις, κυρίως με την αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων με λαμπτήρες νατρίου χαμηλής πιέσεως. Το αποτέλεσμα είναι ότι το Όρος Χάμιλτον παραμένει αποδεκτή περιοχή για αστρονομικές παρατηρήσεις. Ο αστεροειδής 6216 Σαν Χοσέ (6216 San Jose) ονομάσθηκε έτσι από την IAU προς τιμή των προσπαθειών της πόλεως για να μειώσει τη φωτορύπανση UCSC.

Το 2006 υπήρχαν 23 οικογένειες που διέμεναν μόνιμα στο αστεροσκοπείο, και επιπλέον 2 έως 10 επισκέπτες αστρονόμοι από τις πανεπιστημιουπόλεις του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, οι οποίοι διαμένουν σε κοιτώνες όσο εργάζονται στο αστεροσκοπείο. Το γειτονικό χωριό Μάουντ Χάμιλτον, πάνω στο βουνό, έχει δικό του αστυνομικό σταθμό και ταχυδρομείο.

Σημαντικές ανακαλύψεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα παρακάτω ουράνια σώματα ανακαλύφθηκαν από το Αστεροσκοπείο Λικ:

  • Ο αστεροειδής 29075 (προσωρινή ονομασία 1950 DA), που περνά κοντά από τη Γη.

Εξοπλισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το μεγάλο κατοπτρικό τηλεσκόπιο «C. Donald Shane» 3 μέτρων (Θόλος Shane, κορυφή Tycho Brahe)
  • Το μεγάλο διοπτρικό τηλεσκόπιο «Τζέιμς Λικ» (91,44 cm) (Νότιος Θόλος, Κύριο κτήριο, κορυφή Αστεροσκοπείου)
  • Το δίδυμο διοπτρικό «Carnegie» (50,8 cm) (Θόλος Διπλού Αστρογράφου, κορυφή Tycho Brahe)
  • Το κατοπτρικό τηλεσκόπιο «Anna L. Nickel» (102 cm) (Βόρειος ή μικρός Θόλος, Κύριο κτήριο)
  • Το κατοπτρικό τηλεσκόπιο «Crossley» (90 cm) (Θόλος Crossley, κορυφή Πτολεμαίου)
  • Βοηθητικό τηλεσκόπιο Coude 61 cm (κορυφή Tycho Brahe)
  • Κατοπτρικό τηλεσκόπιο «Tauchmann» 56 cm (22 ιντσών) (Θόλος Tauchmann πάνω από την υδροδεξαμενή, κορυφή Χόυχενς)
  • Κομητική κάμερα CCD 135 mm (κορυφή Tycho Brahe)
  • Το Αυτόματο Τηλεσκόπιο Κάτζμαν (KAIT) των 76 cm (κατοπτρικό, κορυφή Κέπλερ)
  • Ο «Αυτόματος Ανιχνευτής Πλανητών» (προγραμματισμένος να λειτουργήσει μέσα στο 2008)

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Αναφορά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Vasilevskis, S. & Osterbrock, D. E.: "Charles Donald Shane" Biographical Memoirs, Volume 58 σσ. 489-512, National Academy of Sciences, Washington, DC, (1989). ISBN 0-309-03938-X.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις και παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]