Αστερομάτα (τραγούδι)

Η Αστερομάτα είναι τραγούδι της Ελληνίδας τραγουδίστριας Κλαυδίας, σε στίχους Arcade, το οποίο κέρδισε τον ελληνικό εθνικό τελικό της 30ης Ιανουαρίου του 2025, με σκοπό την εκπροσώπηση στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision 2025 στην Βασιλεία της Ελβετίας.

Υπόβαθρο

Εθνικός Τελικός 2025

Ο Εθνικός Τελικός 2025 ήταν ο εθνικός τελικός που διοργάνωσε η ΕΡΤ για να επιλέξει την συμμετοχή της στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision 2025. Ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2025 στο Christmas Theater στο Γαλάτσι. Στις 14 Ιανουαρίου 2025, η ΕΡΤ ανακοίνωσε ότι τον εθνικό τελικό θα παρουσιάσουν ο Σάκης Ρουβάς (που εκπροσώπησε την Ελλάδα το 2004 και το 2009, ενώ παρουσίασε την Eurovision του 2006, μαζί με την Μαρία Μενούνος) και την Έλενα Παπαρίζου (που εκπροσώπησε την Ελλάδα το 2001 ως μέρος των Antique, και κέρδισε το 2005, με My Number One), με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Φωκά Ευαγγελινό.

Στις 18 Οκτωβρίου 2024, η ΕΡΤ άνοιξε περίοδο υποβολής κατά την οποία καλλιτέχνες και συνθέτες μπορούσαν να υποβάλουν τις συμμετοχές τους προς εξέταση από τον ραδιοτηλεοπτικό φορέα έως τις 10 Νοεμβρίου 2024. Οι καλλιτέχνες έπρεπε να είναι Έλληνες πολίτες, να είναι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας ή να είναι ελληνικής καταγωγής, ενώ οι τραγουδοποιοί θα μπορούσαν να είναι οποιασδήποτε εθνικότητας και να υποβάλουν έως και δύο τραγούδια. 187 τραγούδια κατατέθηκαν μέχρι την προθεσμία υποβολής και μια επταμελής κριτική επιτροπή επέλεξε δώδεκα συμμετοχές για να συμμετάσχουν στον εθνικό τελικό μαζί με τρεις εφεδρικές συμμετοχές.  Η κριτική επιτροπή αποτελούνταν από τους Μιχάλη Χατζηγιάννη, Γιάννη Δημητριάδη (δημοσιογράφο και ραδιοφωνικό παραγωγό), Κλεοπάτρα Ελευθεριάδου (σοπράνο και ηθοποιός), Στεφανία, Μαρία Χατζηγιάννη και Δημήτρη Χωριανόπουλο (μουσικό παραγωγό).  Οι διαγωνιζόμενες συμμετοχές αποκαλύφθηκαν στις 10 Ιανουαρίου 2025 κατά την διάρκεια της εκπομπής της ΕΡΤ1 Πρωίαν σε Εἶδον.  Μεταξύ των καλλιτεχνών που έλαβαν μέρος, είναι ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου που εκπροσώπησε προηγουμένως την Κύπρο το 1996 , το 2002 και το 2005 , και η Κάλλη Γεωργέλλη που εκπροσώπησε προηγουμένως την Ελλάδα στη Junior Eurovision το 2005 .

Το τραγούδι Θα μάθω να αγαπώ, που ερμήνευσαν η Σαλίνα Γαβαλά και ο Τσιάκ, αποκλείστηκε μετά την δημοσιοποίηση του τίτλου του τραγουδιού από τον καλλιτέχνη, κάτι που που παραβαίνει τους κανόνες του διαγωνισμού.  Το τραγούδι αντικαταστάθηκε από το «Unhurt Me» της Ναυσικάς Γαβριλάκη, το οποίο ήταν το πρώτο από τα τρία εφεδρικά τραγούδια.

Ο τελικός πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2025, με την σειρά διεξαγωγής να αποφασίζεται από την κλήρωση στις 20 Ιανουαρίου.  Δώδεκα τραγούδια διαγωνίστηκαν, με νικητήριο την Αστερομάτα σε ερμηνεία της Κλαυδίας, το οποίο συγκέντρωσε 44 βαθμούς. Επελέγη με συνδυασμό συστήματος τηλεψηφοφορίας που διεξήχθη μέσω SMS (50%) με ψήφο από την ελληνική κριτική επιτροπή (25%) και ψηφοφορία διεθνούς κριτικής επιτροπής (25%).  Την ελληνική κριτική επιτροπή αποτελούσαν οι Μιχάλης Χατζηγιάννης, Τζένη Μελιτά, Φώτης Σεργουλόπουλος, Μαργαρίτα Μυτιληναίου και ο συνθέτης Γιάννης Χριστοδουλόπουλος , ενώ η διεθνής κριτική επιτροπή αποτελούνταν τους Μάρτιν Χόλμεν  (παρουσιαστής και ραδιοφωνικός παραγωγός στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα της Νορβηγίας NRK ), Ολιβιέ Οκλέρ (Διευθυντής Ψυχαγωγίας στον γαλλόφωνο ραδιοτηλεοπτικό φορέας του Βελγίου RTBF ), την Λέα Ιβάν (Γαλλίδα τραγουδίστρια), τον Ουίλκιν Ουίλιαμ Έντμουντ Ρόι (διευθυντής μουσικών προγραμμάτων στο BBC ) και την Σιμόνα Μαρτορέλλι (διευθύντρια Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στον δημόσιο ραδιοτηλεπτικό φορέα της Ιταλίας RAI ).

Στις 14 Μαρτίου του 2025 κυκλοφόρησε η εικονοραφή (βιντεοκλίπ) της Αστερομάτας, στην οποία περιλαμβάνονται πλάνα από τον Ναόν του Ποσειδώνος στο Σούνιο, από το χωριό Τετράλοφο της Κοζάνης, ενώ, παραλλήλως, είναι εμφανής η παρουσία γυναικών ενδεδυμένων με την ποντιακή φορεσιά, γεγονός που προσδίδει ιστορική διάσταση στο τραγούδι.

Θέμα και υποδοχή

Το τραγούδι είναι εμπνευσμένο από την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και την ανταλλαγή πληθυσμών που ακολούθησε, καθώς κι από τον ξεριζωμό των προγόνων της Κλαυδίας από την περιοχή. Σύμφωνα με την ίδια «ο τίτλος Αστερομάτα αναφέρεται σε μια όμορφη γυναίκα που τα μάτια της λάμπουν σαν αστέρια, συμβολίζοντας ελπίδα και φως μέσα στην ζοφή πραγματικότητα του ξεριζωμού.» Το τραγούδι συγκεντρώνει θερμή υποδοχή από το ελληνικό και το ξένο κοινό, εν μέσω, δε, των πολεμικών μετώπων, σε διεθνές επίπεδο, τα οποία προκαλούν αποσταθεροποίηση και απομάκρυνση εκατομμυρίων ανθρώπων από τις εστίες τους.

Το τραγούδι, πάντως, προκαλεί την αντίδραση της τουρκικής πλευράς, η οποία μπορεί να προβεί σε μέτρα κατά της συμμετοχής της Ελλάδος, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά από το 1976.