Αρτένα
Συντεταγμένες: 41°44′0″N 12°55′0″E / 41.73333°N 12.91667°E
| Αρτένα | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Αρτένα | |||
.svg) | |||
| Χώρα | Ιταλία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | μητροπολιτική περιοχή της Ρώμης | ||
| Προστάτης | Μαρία Μαγδαληνή | ||
| Έκταση | 54,8 km²[1] | ||
| Υψόμετρο | 420 μέτρα | ||
| Πληθυσμός | 13.616 (1 Ιανουαρίου 2023)[2] | ||
| Ταχ. κωδ. | 00031 | ||
| Τηλ. κωδ. | 06 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Η Αρτένα (ιταλ. Artena) είναι κωμόπολη και δήμος της Ιταλίας στην (ισοδύναμη με επαρχία) Περιοχή της Μητροπολιτικής Πόλεως της Ρώμης, στην περιφέρεια Λάτιο. Η Αρτένα βρίσκεται στα βορειοδυτικά του βουνών Λεπίνι, στο επάνω μέρος της κοιλάδας του ποταμού Σάκκο. Απέχει από τη Ρώμη περίπου 40 χιλιόμετρα προς τα νοτιοανατολικά σιδηροδρομικώς και 30 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή.
Η οικονομία της Αρτένα βασίζεται στη γεωργία, την κτηνοτροφία και τον τουρισμό.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ονομασία του αρχαίου πολίσματος, οικισμού των Βόλσκων, είναι αβέβαιη. Πιθανώς ονομαζόταν Εκέτρα (Ecetra) ή Φόρτινουμ (Fortinum). Αλλά και στους νεότερους χρόνους το χωριό ονομαζόταν Μόντε Φορτίνο, μέχρι το 1873. Οφείλει τη σημερινή ονομασία του σε μια αναπόδεικτη ταύτιση με τη θέση μιας άλλης πόλεως των Βόλσκων, της Αρτένα, που καταστράφηκε το 404 π.Χ.. Μια άλλη Αρτένα ήταν πόλη των Ετρούσκων που ανήκε στο διαμέρισμα του Caere και καταστράφηκε την εποχή του Ρωμαϊκού Βασιλείου. Ούτε αυτής της Αρτένα η θέση είναι γνωστή.[3][4]
Κατά τον Μεσαίωνα η σημερινή Αρτένα ήταν φέουδο των Κομήτων του Τούσκουλου και μετά των Κομήτων του Σένι, οι οποίοι κράτησαν το κάστρο της μέχρι το 1475. Τότε, κατόπιν αιτήματος του Καρόλου του Ευγενικού, αποδόθηκε στην Οικογένεια Κολόννα. Εξαιτίας ωστόσο της αντιπαπικής στάσεως των τελευταίων, η Αρτένα υπέστη αρκετές φορές τις επιδρομές των παπικών στρατευμάτων (το 1526, το 1543 και το 1557).
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο βουνό 600 μέτρα πάνω από τη σημερινή κωμόπολη βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας οχυρώσεως, που ανεγέρθηκε τον 6ο ή τον 5ο αιώνα π.Χ., με πολυγωνικούς ογκόλιθους από τοπικό ασβεστόλιθο. Στο εσωτερικό της οχυρώσεως υπάρχουν ίχνη κτισμάτων.[3][5][6] Στους ρωμαϊκούς χρόνους στην τοποθεσία αυτής της ακροπόλεως, ονομαζόμενη Piano della Civita, ανεγέρθηκε μια ρωμαϊκή βίλα.[7]
Επίσης αξιοθέατα είναι το Palazzo Borghese του 17ου αιώνα και οι ναοί της Αγίας Μαρίας (Santa Maria delle Letizie), του Τίμιου Σταυρού (Santa Croce), του Πρωτομάρτυρα Αγίου Στεφάνου και του Αγίου Φραγκίσκου.
«Αδελφές» πόλεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Αρτένα είναι «αδελφοποιημένη» με την Αλκαλά δελ Ρίο της Ισπανίας.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011». Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2019.
- ↑ demo
.istat .it?l=it. - ↑ 3,0 3,1 Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Artena» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 2 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 666
- ↑ La Civita di Artena: scavi belgi 1979-1989: Artena, Granaio Borghese, 23 dicembre 1989 - 14 gennaio 1990: Roma, Accademia Belgica, 1-10 febbraio 1990: Louvaine-la-Neuve, Musée de l'Institut supérieur d'archéologie et d'histoire de l'art de l'UCL, 1990. "L'Erma" di Bretschneider. 1989. ISBN 978-88-7062-676-6.
- ↑ American School of Classical Studies in Rome (1905). Supplementary Papers of the American School of Classical Studies in Rome. Archaeological Institute of America. σελίδες 87-107.
- ↑ Becker, J. «Places: 795348768 (Civita di Artena)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2019.
- ↑ C. Brouillard, J. Gadeyne, A. Rovelli: «La villa romana del Piano della Civita (Artena, Roma). Campagna di scavo 2010. Una struttura alto-medievale ed un tesoretto monetale bizantino», στο Lazio e Sabina 8, επιμ. G. Ghini και Z. Mari, Ρώμη 2012, σσ. 305-311
