Αρκουδίλας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αρκουδίλας
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Αρκουδίλας
39°21′55″N 20°6′23″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήδημοτική ενότητα Λευκιμμαίων
Ακρωτήρι Ασπρόκαβος
Ακρωτήρι Ασπρόκαβος

Ο Αρκουδίλας είναι δασική περιοχή της νότιας Κέρκυρας. Στο νότιο άκρο του νησιού Κέρκυρας, πάνω από το ακρωτήρι, Ασπρόκαβος CAVO BIANCO, οδηγούμενοι από ένα αγροτικό δρόμο και αφήνοντας πίσω μας τον οικισμό του Κάβου, μέσα από πυκνή βλάστηση, φτάνουμε μετά από μια πορεία δύο χιλιομέτρων περίπου, στον λόφο της Παναγιάς του Αρκουδίλα. Το όνομα Αρκουδίλας καθώς υποστηρίζουν νεότεροι ιστορικοί το πήρε η περιοχή από το δένδρο αρκουδόδενδρο που θα αφθονούσε στην περιοχή (υπάρχει παλαιό συμβόλαιο όπου αναφέρεται το συγκεκριμένο δένδρο) και δεν προέρχεται από αρκούδες, που είναι απίθανο να υπήρχαν στην περιοχή. Η βλάστηση γίνεται πιο πυκνή και τη θέση των ελαιώνων, που όμως δεν λείπουν, παίρνουν ψηλά άγρια δέντρα και αρκετοί ψηλοί θάμνοι. Από το λόφο μπορεί κανείς να δει όλη την περιοχή γύρω από τον Κάβο και ακόμα μακρύτερα, έως το πανέμορφο νησί των Παξών και δεξιά κοιτάζοντας βορειοδυτικά την απέραντη παραλία με τη χρυσή άμμο όπου απολαμβάνουν το μπάνιο τους οι ντόπιοι κάτοικοι, μακριά από τον πολύβουο Κάβο.

Το δάσος του Αρκουδίλα καταλαμβάνει έκταση 250 στρεμμάτων περίπου με πολύ πλούσια βλάστηση (κυπαρίσσια, σκινάρια, κουμαριές κ.λ.π. ).

Μέσα στο δάσος και στην κορυφή του λόφου είναι κτισμένη η Παναγία του Αρκουδίλα. Το Μοναστήρι περιλαμβάνει το καθολικό κτισμένο το 1700, σύμφωνα με το σκαλιστό οικόσημο στο καμπαναριό όπου επέχει θέση εισόδου.

Από τη δεξιά μεριά του καμπαναριού υπάρχει τοίχος (Μάντρα) καθώς και στην αριστερή πλευρά υπάρχει είδος οχύρωσης (πολεμίστρες).

Στη συνέχεια σαν προέκταση του περιτειχίσματος υπάρχει διώροφο πυργωτό κτίσμα με την ονομασία DURIS, πιθανόν από το αγγλικό TOR, που από ό,τι λένε οι γνώστες της αγγλικής γλώσσας σημαίνει πύργος και πράγματι έτσι είναι κτισμένο.

Είναι δε σε τέτοια θέση, που αποτελούσε την οχύρωση του Μοναστηριού και που προφύλασσε το χώρο από επιδρομές πειρατών και άλλων εισβολέων. Το άνω μέρος του DURI ήταν όπως φαίνεται από την κατασκευή του, χώρος κατοικίας των ιδιοκτητών ή μοναχών, διαθέτοντας τζάκι όπου η άνοδος και η κάθοδος γινόταν από μια πετρόχτιστη σκάλα μέσω ενός καταπέλτη ξύλινης κατασκευής με σχοινιά και καρούλια, ο οποίος προστάτευε τους άνω μοναχούς ή ιδιοκτήτες από επιδρομές , όπως αναφέρεται πιο πάνω.

Το κάτω μέρος, το ισόγειο χρησίμευε για την αποθήκευση αγαθών, όπως κρασί, λάδι κ.λ.π. Οι γεροντότεροι θυμούνται ότι από την ανατολική πλευρά του πύργου, στο ανώγειο και δίπλα από το τζάκι, για καμουφλάζ, υπήρχε μυστική κάθοδος (τούνελ) με σκαλιά που κατέληγε στην παραλία κάτω από τον λόφο προφανώς για την απομάκρυνση και σωτηρία αυτών που κατοικούσαν στο μοναστήρι.

Σήμερα, βέβαια και μετά την κατακρήμνιση των κτηρίων, εμφανή ίχνη δεν υπάρχουν. Από την βορειοδυτική πλευρά υπήρχε διώροφοι οικοδομή με αμφίπλευρη κατασκευή σκάλας (Μπότσο), όπου αποτελούσε την κύρια είσοδο. Το κτήριο χρησίμευε για φιλοξενία των πανηγυριστών και κατοικία των ιδιοκτητών κατά την ημέρα του εορτασμού της 15ης Αυγούστου (Κοίμησης της Θεοτόκου) που πανηγύριζε η Μονή.

Όταν η Μονή ήταν στην ακμή της, οι πιστοί ανέβαιναν το λόφο στη γιορτή με άλογα στολισμένα με καλαίσθητα χεράμια και κουβέρτες, υφασμένα με μεράκι στους τότε αργαλειούς. Τις απογευματινές ώρες ακολουθούσε μεγάλο λαϊκό πανηγύρι. Το καμπαναριό τηw εκκλησίας είναι στυλ μπαρόκ και ακολουθεί τον τύπο της κερκυραϊκής ναοδομίας.

Στη βόρεια πλευρά του ναού υπάρχει το πετρόχτιστο πηγάδι, όμορφης παλιάς τεχνικής, που ξεδίψαγαν προσκυνητές και πανηγυριώτες.

Το δάσος του Αρκουδίλα δόθηκε στην οικογένεια Quartano, από τη Γερουσία των Ενετών σαν τιμάριο (το τιμάριο ήταν γεωργική έκταση που παραχωρούταν στους αστούς ή πολεμιστές της εποχής σαν αντίτιμο της προστασίας τους στο κράτος).

Οι Quartano, ήταν αστική οικογένεια της εποχής, γραμμένη στο LIBRO D ORO (χρυσό βιβλίο της εποχής με οικόσημο). Το LIBRO D ORO ήταν βιβλίο μοναδικό σε όλα τα Επτάνησα, όπου γράφονταν όλοι οι ευγενείς και άρχοντες εκείνης της εποχής.

Το οικόσημο της οικογένειας Quartano αποτελείται από θυρέο, ο οποίος φέρει ανάγλυφο σκαλισμένο σε πέτρα, στο υπέρθυρο της τοξοτής εισόδου, κεφαλή λέοντος (εν βρυχησμό), δείγμα της ισχύς της οικογένειας. Πάνω από το κεφάλι του λιονταριού υπάρχουν ανάγλυφα και 1. ένα ρόδο (τριαντάφυλλο), σήμα της Άνοιξης, 2. στάχυ, σήμα του Καλοκαιριού και 3. σταφύλι, σήμα του Φθινοπώρου.

Είναι χαρακτηριστικό πως στο οικόσημο δεν απεικονίζεται η τέταρτη εποχή, δηλαδή ο Χειμώνας, ο οποίος χαρακτηρίζεται από δριμύς καιρικές συνθήκες, φτώχιας κ.λ.π.

Από αυτό το χαρακτηριστικό πήρε η οικογένεια το όνομα Quartano Quarta stagione, τέταρτη εποχή στα ιταλικά.

Το Μοναστήρι του Αρκουδίλα, σήμερα είναι ερειπωμένο και εγκαταλελειμμένο που παρά τις προσπάθειες των ιδιοκτητών, υφίσταται κλοπές και βανδαλισμούς. Ο Αρκουδίλας δεν είναι χωριό. Έτσι ονομάζεται η περιοχή. Πιθανόν η ονομασία να προήλθε από την παραφθορά της λέξης Ακρόδηλον. Έτσι ονομαζόταν στην αρχαιότητα το ακρωτήριο Ασπρόκαβος, πάνω στο οποίο ευρίσκεται η Παναγιά του Αρκουδίλα ,η οποία είναι κοινά γνωστή ως Παναγιά η Αψηλή.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • ΑΥΛΙΑΝΟΣ Ν., ΧΛΩΜΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ, 1989