Αραγκουάια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αραγκουάια
ΕκβολέςTocantins River
Χώρες ΛεκάνηςΒραζιλία
ΧώραΒραζιλία
Μήκος1.910 χλμ
Μέση εκροή6.172 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
ΠαραπόταμοιRio das Mortes, Vermelho River, Crixás Açu River, Javaés River, Rio das Mortes, Das Garças River και Tapirapé River
Χάρτης

Ο Αραγκουάια (πορτογ. Rio Araguaia, προφ. Ρίου Αραγκουάια) είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς της Βραζιλίας, ο κυριότερος παραπόταμος του Τοκαντίνς, με τον οποίο ρέει σχεδόν παράλληλα και έχει σχεδόν ίσο όγκο νερών στη συμβολή τους. Εξαιτίας του τεράστιου αριθμού παραποτάμων τού Αραγκουάια, δεν είναι εύκολο να προσδιορισθεί η πηγή του και το μήκος του, το οποίο σύμφωνα με μία εκτίμηση είναι 2.627 χιλιόμετρα. Η λέξη «αραγκουάια» σημαίνει «ποτάμι των (κόκκινων) μακάου» στη γλώσσα τούπι των ιθαγενών του Αμαζονίου.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σημαντικοί παραπόταμοι του Αραγκουάια πηγάζουν στην οροσειρά Αράρας στην πολιτεία Μάτου Γκρόσου και στην οροσειρά Ντιβιζόες στην πολιτεία Γκόιας, ωστόσο μπορεί να υποστηριχθεί ότι ο Αραγκουάια πηγάζει από την οροσειρά Καϊαπό, στα σύνορα Γκόιας-Μάτου Γκρόσου. Από εκεί, ρέει προς τα βορειοανατολικά, μέχρι τη συμβολή του με τον Τοκαντίνς κοντά στη μικρή πόλη Σάου Ζουάου[1].

Κατά μήκος της πορείας του, ο Αραγκουάια αποτελεί κατά τμήματα του σύνορο μεταξύ των ομόσπονδων πολιτειών της Βραζιλίας Γκόιας, Μάτου Γκρόσου, Τοκαντίνς και Παρά. Περί το μέσο του ρου του ο Αραγκουάια χωρίζεται σε δύο κλάδους, με τον δυτικό να διατηρεί το όνομα Αραγκουάια και τον ανατολικό να αποκαλείται «Ρίου Τζαβαές». Πιο κάτω, οι δύο κλάδοι επανενώνονται, σχηματίζοντας έτσι το μεγαλύτερο ποτάμιο νησί στον κόσμο, το Μπανανάλ (πορτογ. Ilha do Bananal, προφ. «Ίλα ντου Μπανανάου»)[1], μήκους 320 ως 350 χιλιομέτρων. Το στόμιο του Ρίου Τζαβαές σχηματίζει ένα πλατύ εσωτερικό δέλτα, μία έκταση χιλίων τετραγωνικών χιλιομέτρων πλημμυρισμένου βαλτώδους δάσους (igapó), μία από τις βιολογικώς πλουσιότερες περιοχές της ανατολικής Αμαζονίας, με περισσότερα από 700 είδη πουλιών, σχεδόν 300 είδη ψαριών, μεγάλους πληθυσμούς απειλούμενων ειδών όπως η γιγάντια ενυδρίδα, ο μαύρος κάιμαν, το μεγαλύτερο ψάρι γλυκών νερών στον κόσμο, το πιραρουκού, αλλά και το ενδημικό (δηλαδή μη συναντώμενο πουθενά αλλού στον κόσμο) ποτάμιο δελφίνι του Αραγκουάια (ή αραγκουάιο μπότο). Το σύνολο αυτών των ειδών απαντάται σε μία σχετικώς μικρή περιοχή.

Σε μεγάλο τμήμα του ρου του ο Αραγκουάια είναι πλωτός όλο το έτος, αλλά μετά τους υγρότοπους Καντάου διακόπτεται από χειμαρρώδη ροή.

Η συνδυασμένη λεκάνη απορροής των Αραγκουάια και Τοκαντίν καλύπτει περί το 9,5% της εκτάσεως ολόκληρης της Βραζιλίας. Αυτή η έκταση είναι μέρος της ευρύτερης λεκάνης του Αμαζονίου, παρότι ο Αραγκουάια δεν αποτελεί παραπόταμό του, ενώ ο Τοκαντίνς χύνεται ουσιαστικά στις εκβολές του Αμαζονίου.

Παραπόταμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σημαντικότερος παραπόταμος του Αραγκουάια είναι ο Ρίου ντας Μόρτες, που πηγάζει από την οροσειρά Σάου Τζερόνιμου, κοντά στην Κουιαμπά, και είναι πλωτός μέχρι την Παρά.

Μεταξύ των άλλων σημαντικών παραποτάμων συγκαταλέγονται οι Μπονίτου, Γκάρκας, Ταπιραπέ και ο Φορμόζου ή Κρισταλίνου στα δυτικά, και οι Πιτόμπας, Κλάρου, Βερμέλου, Τουκούπα και Σαβάντε στα ανατολικά.

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αραγκουάια εξερευνήθηκε μερικώς από τον καθηγητή Ανρί Κουντρώ το 1897.[2] Από το 1972 ως το 1974 η περιοχή του απετέλεσε το σκηνικό ανταρτοπολέμου μεταξύ αριστερών ανταρτών και δυνάμεων της τότε στρατιωτικής δικτατορίας της Βραζιλίας.

Οικισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σημαντικότεροι οικισμοί στις όχθες του Αραγκουάια είναι οι εξής, με σειρά που ακολουθεί τον ρου του ποταμού:

Τουρισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετά τμήματα του ρου του ποταμού προστατεύονται από εθνικούς δρυμούς και καταφύγια άγριας ζωής, όπως ο Εθνικός Δρυμός Εμάς και ο Εθνικός Δρυμός Αραγκουάια πάνω στο νησί Μπανανάλ. Ο ποταμός διαθέτει και «πλαζ», ανοικτόχρωμες αμμώδεις όχθες που πλαισιώνουν τα νερά του από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Araguaia River». Encyclopaedia Britannica. Encyclopaedia Britannica Inc.. 2015. http://www.britannica.com/place/Araguaia-River. Ανακτήθηκε στις 2015-02-13. 
  2. Coudreau, H.: Voyage au Tocantins-Araguaya, Παρίσι 1897

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]