Απονέκρωση του κράτους
Η απονέκρωση του κράτους είναι μια μαρξιστική έννοια που επινόησε ο Φρίντριχ Ένγκελς αναφερόμενος στην προσδοκία ότι, ύστερα από το πέρασμα από την κατώτερη στην ανώτερη βαθμίδα της κομμουνιστικής κοινωνίας, δε θα χρειάζεται κάποιο όργανο καταναγκασμού και επιβολής, και έτσι το κράτος θα σταματήσει να υπάρχει.
Προέλευση του όρου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]O όρος προέρχεται από το Αντι-Ντίρινγκ, έργο του Ένγκελς, ο οποίος έγραψε στο τρίτο μέρος του κεφαλαίου 2:
«Η επέμβαση μιας κρατικής εξουσίας στις κοινωνικές σχέσεις γίνεται περιττή στον έναν τομέα μετά τον άλλο και έπειτα αδρανεί από μόνη της. Στη θέση της κυβέρνησης πάνω σε πρόσωπα, έρχεται η διαχείριση των πραγμάτων και η καθοδήγηση διαδικασιών παραγωγής. Το κράτος δεν "καταργείται", αλλά απονεκρώνεται».[1]
Ένα σχετικό απόσπασμα από το έργο H καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους:
«Η κοινωνία, που θα οργανώσει με τέτοιο τρόπο την παραγωγή πάνω στη βάση της ελεύθερης και ισότιμης ένωσης των παραγωγών, θα στείλει ολόκληρη την κρατική μηχανή εκεί, όπου θα είναι τότε η θέση της: στο μουσείο αρχαιοτήτων, δίπλα στο ροδάνι και στο μπρούτζινο τσεκούρι».[2]
Αν και ο Ένγκελς ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο «απονέκρωση του κράτους», άλλοι μαρξιστές στοχαστές τον ανέπτυξαν, ειδικά ο Β. Ι. Λένιν, ο οποίος το αναλύει στο Κράτος και επανάσταση. Στο έργο αυτό ο Λένιν εξηγεί ότι το αστικό κράτος καταργείται από την προλεταριακή επανάσταση, αλλά όχι το κράτος συνολικά σαν θεσμός. Ιδρύεται το εργατικό/προλεταριακό/σοσιαλιστικό κράτος, το οποίο είναι «μισοκράτος» αφού έχει στόχο να απονεκρωθεί.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Ο Φρίντριχ Ένγκελς για την οικονομική κρίση: Θεωρητικά». Ριζοσπάστης. 29 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2025.
- ↑ Γιαννούση, Αλέκα. «Η ταξικότητα του γυναικείου ζητήματος». Κομμουνιστική Επιθεώρηση. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2025.