Ανρί Κουαφιέ ντε Ρυζέ ντ'Εφιά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανρί Κουαφιέ ντε Ρυζέ, μαρκήσιος του Σαιν-Μαρ
Ανρί Κουαφιέ ντε Ρυζέ, μαρκήσιος του Σαιν-Μαρ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση27  Μαρτίου 1620[1][2][3]
Θάνατος12  Σεπτεμβρίου 1642[4][2][5]
Λυών
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Οικογένεια
ΓονείςAntoine Coiffier de Ruzé
ΑδέλφιαJean Ruzé d'Effiat
ΟικογένειαHouse of Ruzé
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέγας Σταβλάρχης της Γαλλίας (1639–1642)[6]
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ανρί Κουαφιέ ντε Ρυζέ ντ'Εφιά, μαρκήσιος του Σεν-Μαρ (γαλλικά: Henri Coiffier de Ruzé, marquis de Cinq-Mars) (1620-12 Σεπτεμβρίου 1642) ήταν ευνοούμενος του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΓ΄ της Γαλλίας. Συμμετείχε στην τελευταία αποτυχημένη συνωμοσία εναντίον του καρδινάλιου Ρισελιέ, ισχυρού πρωθυπουργού του βασιλιά.[7]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σεν-Μαρ ήταν γιος του στρατάρχη Αντουάν Κουαφιέ ντε Ρυζέ, μαρκήσιου του Εφιά, στενού φίλου του καρδινάλιου Ρισελιέ, ο οποίος πήρε το αγόρι υπό την προστασία του μετά το θάνατο του πατέρα του το 1632.[8]

Η ζωή στη βασιλική αυλή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως γιος του μαρκήσιου ντ'Εφιά, που ήταν υπουργός Οικονομικών και επίσης στενός φίλος του Ρισελιέ, ο Σεν-Μαρ παρουσιάστηκε στη βασιλική αυλή πολύ νωρίς.

Το 1639, ο Ρισελιέ τον παρουσίασε στον Λουδοβίκο ΙΓ΄, ελπίζοντας ότι ο νεαρός θα τον επηρέαζε, επιτρέποντας έτσι στον Ρισελιέ να ασκήσει ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο στον βασιλιά. Πράγματι, γρήγορα καθιερώθηκε ως βασιλικός ευνοούμενος και έλαβε το αξίωμα του Μεγάλου Ιπποκόμου της Γαλλίας. Ο καρδινάλιος πίστευε ότι μπορούσε εύκολα να τον ελέγξει, αλλά αντίθετα ο Σεν-Μαρ σύντομα κουράστηκε από τον βασιλιά και προτίμησε να συμμετέχει σε διασκεδάσεις που οδήγησαν σε συγκρούσεις με τον βασιλιά, γνωστό για τη λιτότητά του. Πολλαπλασίασε τις γυναικείες κατακτήσεις του και ήρθε σε σύγκρουση με τον Ρισελιέ όταν διεκδίκησε ένα δουκάτο για να μπορέσει να παντρευτεί τη Μαρία Λουίζα Γκοντζάγκα. Ο Ρισελιέ αντιτάχθηκε σ' αυτά του τα σχέδια και ο Σεν-Μαρ πέρασε στο στρατόπεδο των εχθρών του καρδινάλιου και πίεσε τον βασιλιά να τον εκτελέσει ή να τον αποπέμψει.[9]

Συνομωσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1641, ο Σεν-Μαρ συμμετείχε στην εξέγερση του κόμη του Σουασόν, αλλά η προσπάθεια απέτυχε. Τον επόμενο χρόνο, συνωμότησε ξανά με τον αδελφό του βασιλιά Γκαστόν δούκα της Ορλεάνης και προσπάθησαν να λάβουν υποστήριξη για την εξέγερση από τον Φίλιππο Δ΄, βασιλιά της Ισπανίας. Η υπηρεσία κατασκοπείας του Ρισελιέ ανακάλυψε την προδοτική αλληλογραφία του Σεν-Μαρ και τον συνέλαβε.

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η άκατος του Ρισελιέ στον Ροδανό, πίνακας του Ιπολίτ-Πωλ Ντελαρός, 1829

Ο Ρισελιέ τον φυλάκισε και καταδικάστηκε σε θάνατο δι' αποκεφαλισμού. Ο Σεν-Μαρ εκτελέστηκε στην κεντρική πλατεία της Λυών, μαζί με τον συνεργό του σύμβουλο του Παρλαμέντου του Παρισιού Φρανσουά Ωγκύστ ντε Του, γιο του Ζακ Ωγκύστ ντε Του, στις 12 Σεπτεμβρίου 1642.

Ο Γάλλος συγγραφέας Ταλμάν ντε Ρεώ αναφέρει ότι ο βασιλιάς δεν έδειξε κανένα συναίσθημα σχετικά με την εκτέλεση: είπε «Θα ήθελα να δω τον μορφασμό που κάνει αυτή τη στιγμή στο ικρίωμα». Οι τελευταίες λέξεις του μαρκήσιου του Σεν-Μαρ ήταν: «Θεέ μου, τι κόσμος!». [10]

Λογοτεχνία - τέχνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρόσωπο του Σεν-Μαρ και το τραγικό του τέλος ενέπνευσε καλλιτέχνες και συγγραφείς ανά τους αιώνες. Από τα πιο γνωστά έργα είναι το ιστορικό μυθιστόρημα του Αλφρέ ντε Βινί Σεν-Μαρ ή Μια συνωμοσία την εποχή του Λουδοβίκου ΙΓ΄ το 1826 [11]και η ομώνυμη όπερα του Σαρλ Γκουνό το 1878. [12]

Πίνακες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]