Ανθρακικό κάλιο
Το ανθρακικό κάλιο είναι η ανόργανη ένωση με χημικό τύπο K2CO3. Είναι λευκό άλας και εμφανίζεται στέρεα μορφή, όπως όλα τα άλατα. Είναι ευδιάλυτο στο νερό. Χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή σαπουνιού και γυαλιού. [1]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το ανθρακικό κάλιο είναι το κύριο συστατικό της ποτάσας και η πιο εκλεπτυσμένη μαργαριταρένια τέφρα ή άλατα ταρτάρ. Ιστορικά, η στάχτη από μαργαριτάρια δημιουργήθηκε με το ψήσιμο της ποτάσας σε έναν κλίβανο, για την απομάκρυνση των ακαθαρσιών. Η λεπτή, λευκή σκόνη που έμενε ήταν η στάχτη των μαργαριταριών. Το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, που εκδόθηκε από το Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας των ΗΠΑ, απονεμήθηκε στον Σάμιουελ Χόπκινς το 1790, για μια βελτιωμένη μέθοδο παρασκευής στάχτης ποτάσας και μαργαριταριού.
Στα τέλη του 18ου αιώνα, στη Βόρεια Αμερική, πριν από την ανάπτυξη του μπέικιν πάουντερ, η στάχτη από μαργαριτάρια χρησιμοποιήθηκε ως διογκωτικό για τα γρήγορα ψωμιά. [2] [3]
Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το ανθρακικό κάλιο παρασκευάζεται εμπορικά με την αντίδραση υδροξειδίου του καλίου με διοξείδιο του άνθρακα: [1]
- 2 KOH + CO2 → K2CO3 + H2O
Από το διάλυμα κρυσταλλώνεται το σεσκιένυδρο K2CO3· 3/2 H2O ("ένυδρη ποτάσα"). Θέρμανση αυτού του στερεού πάνω από 200°C δίνει το άνυδρο αλάτι. Σε μια εναλλακτική μέθοδο, το χλωριούχο κάλιο υποβάλλεται σε επεξεργασία με διοξείδιο του άνθρακα παρουσία μιας οργανικής αμίνης για να δώσει διττανθρακικό κάλιο, το οποίο στη συνέχεια φρύεται:
- 2 KHCO3 → K2CO3 + H2O + CO2
Εφαρμογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (ιστορικά) για παραγωγή σαπουνιού, γυαλιού και πιάτων
- ως ήπιο ξηραντικό όπου άλλοι ξηραντικοί παράγοντες, όπως το χλωριούχο ασβέστιο και το θειικό μαγνήσιο, μπορεί να είναι ασύμβατα. Δεν είναι κατάλληλο για όξινες ενώσεις, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμο για την ξήρανση μιας οργανικής φάσης εάν έχει μια μικρή ποσότητα όξινης ακαθαρσίας. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την ξήρανση ορισμένων κετονών, αλκοολών και αμινών πριν από την απόσταξη. [4]
- στην κουζίνα, όπου έχει πολλές παραδοσιακές χρήσεις. Είναι ένα συστατικό για την παραγωγή ζελέ από χόρτο, τροφής που καταναλώνεται στην κινεζική και νοτιοανατολική ασιατική κουζίνα, καθώς και κινέζικα νουντλς και φεγγαρόπιτες με το χέρι. Χρησιμοποιείται επίσης για τον τρυφερό πατσά. Οι γερμανικές συνταγές με μελόψωμο χρησιμοποιούν συχνά ανθρακικό κάλιο ως παράγοντα ψησίματος, αν και είναι και σε συνδυασμό με το κάρβουνο. Η χρήση ανθρακικού καλίου πρέπει να περιορίζεται σε μια ορισμένη ποσότητα για την αποφυγή βλάβης και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται χωρίς καθοδήγηση.
- στην αλκαλοποίηση της σκόνης κακάο για την παραγωγή ολλανδικής σοκολάτας με εξισορρόπηση του pH (δηλαδή μείωση της οξύτητας) των φυσικών κόκκων κακάο. Ενισχύει επίσης και το άρωμα. Η διαδικασία προσθήκης ανθρακικού καλίου στη σκόνη κακάο ονομάζεται συνήθως "Dutching" (και τα προϊόντα που αναφέρονται ως ολλανδικά επεξεργασμένη σκόνη κακάο), καθώς η διαδικασία αναπτύχθηκε για πρώτη φορά το 1828 από τον Ολλανδό Coenraad Johannes van Houten.
- ως ρυθμιστικό παράγοντα στην παραγωγή υδρομελιού ή κρασιού
- σε αντίκες έγγραφα, αναφέρεται ότι χρησιμοποιήθηκε για να μαλακώσει το σκληρό νερό [5]
- ως κατασταλτικό πυρκαγιάς για την κατάσβεση φριτέζων με βαθιά λιπαρά και διάφορες άλλες πυρκαγιές που σχετίζονται με την κατηγορία Β
- στην καταστολή πυρκαγιάς με συμπυκνωμένο αεροζόλ, ή/και ως υποπροϊόν του νιτρικού καλίου
- ως συστατικό σε ροές συγκόλλησης και στην επίστρωση ροής σε ράβδους συγκόλλησης τόξου
- ως συστατικό ζωοτροφής για την ικανοποίηση των απαιτήσεων σε κάλιο εκτρεφόμενων ζώων, όπως τα κοτόπουλα κτηνοτροφίας.
- ως ρυθμιστής οξύτητας στον σουηδικό καπνό snus
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 H. Schultz, G. Bauer, E. Schachl, F. Hagedorn, P. Schmittinger (2005). «Potassium Compounds». Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:.
- ↑ See references to "pearl ash" in "American Cookery" by Amelia Simmons, printed by Hudson & Goodwin, Hartford, 1796.
- ↑ Civitello, Linda (2017). Baking powder wars : the cutthroat food fight that revolutionized cooking. Urbana, Illinois: University of Illinois Press. σελίδες 18–22. ISBN 9780252041082.
- ↑ Leonard, J.; Lygo, B.; Procter, G. "Advanced Practical Organic Chemistry" 1998, Stanley Thomas Publishers Ltd
- ↑ Child, Lydia M. "The American Frugal Housewife" 1832
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- A Dictionary of Science, Oxford University Press, Νέα Υόρκη, 2004
- Yu. Platonov, Andrew; Evdokimov, Andrey; Kurzin, Alexander; D. Maiyorova, Helen (29 June 2002). «Solubility of Potassium Carbonate and Potassium Hydrocarbonate in Methanol». Journal of Chemical & Engineering Data 47 (5): 1175–1176. doi:. https://www.researchgate.net/publication/231535294.