Ανδροκλής Κωσταλλάρης
| Ανδροκλής Κωσταλλάρης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Androkli Kostallari (Αλβανικά) |
| Γέννηση | 7 Νοεμβρίου 1922 Πρεμετή |
| Θάνατος | 22 Μαρτίου 1992[1] Τίρανα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αλβανία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | τμήμα φιλολογίας του Κρατιού Πανεπιστημίου της Μόσχας |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | δημοσιογράφος γλωσσολόγος |
| Εργοδότης | Ακαδημία Επιστημών της Αλβανίας Πανεπιστήμιο των Τιράνων |
Ο Ανδροκλής Κωσταλλάρης (αλβανικά: Androkli Kostallari, 1922-1992) ήταν Αλβανός γλωσσολόγος και μελετητής.[2] Ήταν ένας από τα κεντρικά πρόσωπα των αλβανικών γλωσσικών σπουδών και ιδρυτικό μέλος και διευθυντής του Αλβανικού Ινστιτούτου Ιστορίας και Γλωσσολογίας, και αργότερα Ινστιτούτου Γλωσσολογίας και Λογοτεχνίας (αλβανικά: Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë). Έχει γίνει γνωστός ως ένας από τους βασικούς συνεργάτες εμπειρογνωμόνων για τη σημερινή ορθογραφία της αλβανικής γλώσσας που καθιέρωσε το Συνέδριο Ορθογραφίας του 1972.[3]
Ζωή και έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Κωσταλλάρης γεννήθηκε στην Ελεούσα κοντά στην Πρεμετή. Συνέχισε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη Σκόδρα και την ολοκλήρωσε στα Τίρανα. Συμμετείχε δραστήρια στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ μεταπολεμικά εργάστηκε ως δημοσιογράφος, όπου πέτυχε να εξασφαλίσει διευθυντηική θέση σε νεαρή ηλικία.[3]
Σπούδασε φιλολογία στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Λομονόσωφ Μόσχας, όπου μελέτησε τη Ρωσική γλώσσα και τη Λογοτεχνία με εξειδίκευση στη δημοσιογραφία, και αποφοίτησε το 1954.[4] Μετά την επιστροφή του στην Αλβανία άρχισε να εργάζεται στο Ινστιτούτο Επιστημών (αλβανικά: Instituti i Shkencave), πρόδρομος της Ακαδημίας Επιστημών της Αλβανίας, και στη συνέχεια στη νεοσυσταθείσα Σχολή Φιλολογιας και Ιστορίας νεοϊδρυθέντος Πανεπιστημίου Τιράνων όπου μετέπειτα θα έφτανε στη θέση του κοσμήτορος.
Το 1958, εξελέγη Διευθυντής του Ινστιτούτου Ιστορίας και Γλωσσολογίας (αλβανικά: Instituti i Historisë dhe i Gjuhësisë) στα Τίρανα, ενώ μετά την αναδιάρθρωσή του, του Ινστιτούτου Γλωσσολογίας και Λογοτεχνίας (αλβανικά: Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë) έως το 1990. Υπηρέτησε ως αρχισυντάκτης του περιοδικού Studime filologjike την περίοδο 1964–1991, και του περιοδικού Studia albanica την περίοδο 1964–1980. Ο Κωσταλλάρης υπήρξε επίσης ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Αλβανίας το 1972 και του Προεδρείου της.[3][5]
Το κύριο πεδίο του επιστημονικού και παιδαγωγικού του έργου ήταν τη γλωσσολογία, στη λεξικολογία και λεξικογραφία, στο παραγωγικό, στην ονοματολογία, στη γενική γλωσσολογία, και στην ιστορία της Κοινής Αλβανικής. Υπηρέτησε ως προϊστάμενος του Τομέα Λεξικολογίας και Λεξικογραφίας του Πανεπιστημίου Τιράνων την περίοδο 1955–1990. Υπήρξε επίσης αρχισυντάκτης δύο λεξικών της Κοινης Αλβανικής : Fjalor i gjuhës së sotme shqipe (Λεξικό της Σύγχρονης Αλβανικής Γλώσσας) έκδ. 1980, και Fjalor i shqipes së sotme (Λεξικό της Σύγχρονης Αλβανικής) έκδ. 1984.[3][5]
Άλλο πεδίο όπου ο Κωσταλλάρης συνεισέφερε ήταν η ιστορία διαμόρφωσης και ανάπτυξης της λογοτεχνικής κοινής αλβανικής γλώσσας, και των δομικών καιλειτουργικών χαρακτηριστικών της. Υπήρξε μέλος της Επιτροπής που εκπόνησε την "Ορθογραφία της αλβανικής γλώσσας" το 1956, επικεφαλής της Επιτροπής για το σχέδιο Κανόνες της Αλβανικής Ορθογραφίας το 1967, και Πρόεδρος του Συνεδρίου της Αλβανικης Ορθογραφίας το 1972, διευθυντής της μετέπειτα Επιτροπής Ορθογραφίας το 1973 και του Ορθογραφικού Λεξικού το 1976. Υπήρξε επίσης συν-συγγραφέας διαφόρων λεξικών ορολογίας.[3]
Το 1960 έγινε μέλος του Διεθνούς Συμβουλίο Ονοματολογίας, το 1963 μέλος της AIESEE (Association Internationale d'Etudes du Sud-Est Europeen) (Διεθνής Εταιρεία Μελετών Νοτιοανατολικής Ευρώπης) της οποίας έγινε μέλος του γραφείου της ενώ το 1974 αντιπρόεδρός της.[5]
Ο Κωσταλλάρης είναι επίσης αρχισυντάκτης ενός Λεξικού Αλβανικών κύριων ονομάτων αρρένων και θηλέων.[6]
Βραβεία και τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Gothenburg.[3]
- "Çmimi i Republikës të Shkallës së Parë" (ελληνικά: Βραβείο της Αλβανικής Δημοκρατίας Α΄ Βαθμού), δις.
- "Mësues i Popullit" (ελληνικά: Διδάσκαλος του Λαού).
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. n85380608. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ «Androkli Kostallari», Janua Linguarum, Series maior (The Hague: Mouton) (17): 247, 1966, ISSN 0075-3114, OCLC 1924058, https://books.google.com/books?id=MhFZAAAAMAAJ&q=androkli+kostallari&dq=androkli+kostallari&hl=en&sa=X&ved=0CDsQ6AEwBjgUahUKEwjFzrr785jJAhUBdD4KHXmoASc
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «Academy of Sciences of Albania - Akademik Androkli KOSTALLARI (in Albanian)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2017.
- ↑ Kastriot Myftaraj (2012). «Biografia e fshehur e delegatëve të Kongresit të Drejtshkrimit të vitit 1972» [The hidden biography of the delegates to the Orthography Congress of 1972] (στα Αλβανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2013.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 (στα sq) Nderim Prof. Androkli Kostallarit. Tirana Observer. 2012-11-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-06-26. https://web.archive.org/web/20170626202910/http://www.tiranaobserver.al/nderim-prof-androkli-kostallarit/. Ανακτήθηκε στις 2015-11-18.
- ↑ Kostallari, Androkli (1982). Fjalor me emra njerëzish. Shtëpia Botuese "8 Nëntori". OCLC 18134800.