Ανάτολ Φέιτζιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανάτολ Φέιτζιν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Anatol Fejgin (Πολωνικά)
Γέννηση25  Σεπτεμβρίου 1909
Βαρσοβία
Θάνατος28  Ιουλίου 2002
Βαρσοβία
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Εργατικό Κόμμα, Ενιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας και Κομμουνιστικό Κόμμα Πολωνίας
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςβασανιστήριο (κάθειρξη)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΙππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
Τάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ, 3η τάξη
Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ανάτολ Φέιτζιν (πολωνικά: Anatol Fejgin) (25 Σεπτεμβρίου 1909 – 28 Ιουλίου 2002) ήταν Πολωνός κομμουνιστής ακτιβιστής την περίοδο πριν από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά το 1949, διοικητής της σταλινικής πολιτικής αστυνομίας στο Υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας της Πολωνίας,[2] υπεύθυνος του διαβόητου Ειδικού Γραφείου του (10ο Τμήμα).[3] Κατά τη διάρκεια της Πολωνικής Οκτωβριανής Επανάστασης του 1956, το όνομά του – μαζί με μια σειρά άλλων, συμπεριλαμβανομένων του συναδέλφου του, Συντ. Γιούζεφ Ρουζάνσκι και του υπουργού Γιάκουμπ Μπέρμαν – ήρθαν να συμβολίσουν τον κομμουνιστικό τρόμο στη μεταπολεμική Πολωνία.[4]

Ο Φέιτζιν γεννήθηκε σε μια εβραϊκή οικογένεια της μεσαίας τάξης[5] και το 1927 ξεκίνησε ιατρικές σπουδές στη Βαρσοβία, τις οποίες δεν ολοκλήρωσε ποτέ. Το 1928, εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα Πολωνίας και το 1929 συνελήφθη και καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση για κομμουνιστική κινητοποίηση. Απελευθερωμένος, ο Φέιτζιν συνελήφθη ξανά το 1932 και φυλακίστηκε για τέσσερα χρόνια. Μετά το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, ο Φέιτζιν δραπέτευσε στο Λβουφ στη σοβιετική ζώνη κατοχής, ήρθε σε επαφή με το Λαϊκό Επιτροπείο Εσωτερικών Υποθέσεων και άρχισε να εργάζεται για τις σοβιετικές αρχές. Τον Μάιο του 1943, εντάχθηκε στην 1η Μεραρχία Πεζικού Ταντέους Κοστσιούσκο που είχε την υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης, όπου έγινε αξιωματικός προπαγάνδας, ένας παραστρατιωτικός βαθμός που συνήθως ο κόσμος φοβόταν. Τον Ιανουάριο του 1945, ο Φέιτζιν ανέλαβε τη θέση του διευθυντή του προσωπικού τμήματος του πολιτικού γραφείου του φιλοσοβιετικού Πολωνικού Λαϊκού Στρατού.

Ο ανακριτής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Οκτώβριο του 1949, ο Φέιτζιν μεταφέρθηκε στο Υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας της Πολωνίας, όπου διορίστηκε διευθυντής του Ειδικού Γραφείου (που μετονομάστηκε το 1951 σε 10ο Τμήμα), το οποίο δημιουργήθηκε για την προστασία του Κόμματος από προβοκάτορες (στην πραγματικότητα, για τη δολοφονική δίωξη πολιτικών αντιπάλων και αξιωματικών του στρατού από το Πολωνικό Υπόγειο Κράτος).[5] Τέθηκε σε αναστολή μετά την αποστασία του αναπληρωτή διευθυντή Γιούζεφ Σφιάτουο το 1953, που ενοχοποίησε αυτόν και άλλους σταλινικούς. Ο Φέιτζιν απολύθηκε από το Υπουργείο κατά τη διάρκεια της πολιτικής απόψυξης στην Πολωνία και συνελήφθη στις 23 Απριλίου 1956, μαζί με το αφεντικό του, τον υφυπουργό Ρόμαν Ρομκόφσκι.[3] Προσήχθη σε δίκη στο τέλος της σταλινικής περιόδου και στις 11 Νοεμβρίου 1957 καταδικάστηκε σε 12 χρόνια φυλάκιση για παραβιάσεις του νόμου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και κατάχρηση εξουσίας. Κατηγορούμενος μαζί με τους συγκατηγορούμενους Ρομκόφσκι και Γιούζεφ Ρουζάνσκι, ο Φέιτζιν κρίθηκε ένοχος για βασανισμό 28 κατονομασμένων θυμάτων κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων, συμπεριλαμβανομένων αθώων γυναικών και μελών του Ενιαίου Εργατικού Κόμματος Πολωνίας. Η ποινή του επικυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο το 1958. Ο Φέιτζιν κρατήθηκε σε φυλακή στο Ρατσίμπους. Αποφυλακίστηκε μετά την αμνηστία του 1964, εκτίζοντας επτά χρόνια.[3]

Το 1985, ο Φέιτζιν έγινε μέλος της ένωσης βετεράνων, που ελέγχεται από το κράτος, της Εταιρείας Αγωνιστών για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία και απέκτησε προνόμια βετεράνου πολέμου. Το 1990, ωστόσο, μετά την κατάρρευση της σοβιετικής αυτοκρατορίας, του αφαιρέθηκαν τα προνόμια λόγω του σταλινικού παρελθόντος. Ο Φέιτζιν άσκησε έφεση για την απόφαση αυτή στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας της Πολωνίας, αλλά η αξίωσή του απορρίφθηκε. Το δικαστήριο τόνισε ότι οι δραστηριότητες του Φέιτζιν μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν επιβλαβείς για το πολωνικό έθνος και το πολωνικό νομικό σύστημα και ως εκ τούτου θα έπρεπε να καταδικαστούν.

Τη στιγμή του θανάτου του το 2002, ο Φέιτζιν ήταν ακόμα αντικείμενο έρευνας από το Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης για τα εγκλήματα που διέπραξε ως ανακριτής.[2]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ανακτήθηκε στις 12  Μαρτίου 2021.
  2. 2,0 2,1 Poland: Last surviving leader of 1950s political police dies
  3. 3,0 3,1 3,2 Barbara Fijałkowska, RÓŻAŃSKI "LIBERAŁEM"[νεκρός σύνδεσμος], 15 December 2002, Fundacja Orientacja "abcnet"; see also: B. Fijałkowska, Borejsza i Różański. Przyczynek do dziejów stalinizmu w Polsce, (ISBN 83-85513-49-3)
  4. "Zmarl Anatol Fejgin,"[νεκρός σύνδεσμος] Gazeta Wyborcza, 11 September 2002, Warsaw
  5. 5,0 5,1 «Tomasz Stanczyk, Mniejszosc w bezpieczenstwie, Rzeczpospolita daily». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2023.