Αμοιβαίο Σύμφωνο της Διαδοχής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Σύμφωνο Αμοιβαίας Διαδοχής (λατινικά : Pactum Mutuae Successionis) ήταν μια επινόηση διαδοχής, που υπογράφηκε κρυφά από τους Ιωσήφ και Κάρολο αρχιδούκες της Αυστρίας, τους μελλοντικούς αυτοκράτορες της Γερμανίας, το 1703.

Το 1700 η πρεσβύτερη γραμμή του Οίκου των Αψβούργων εξέλιπε με το τέλος του βασιλιά Καρόλου Β΄ της Ισπανίας. Ακολούθησε ο Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής, με τον Λουδοβίκο ΙΔ΄ της Γαλλίας να διεκδικεί το στέμμα της Ισπανίας για τον εγγονό του Φίλιππο και τον αυτοκράτορα Λεοπόλδο Α΄ να τα διεκδικεί για τον γιο του Κάρολο αρχιδούκα της Αυστρίας. Το Σύμφωνο επινοήθηκε από τον αυτοκράτορα Λεοπόλδο Α΄, με αφορμή την αναχώρηση του Καρόλου για την Ισπανία. [1] [2] Όριζε ότι η αξίωση για το βασίλειο της Ισπανίας επρόκειτο να αναλάβει ο Κάρολος, ενώ το δικαίωμα της διαδοχής στις υπόλοιπες κυριαρχίες των Αψβούργων θα το είχε ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιωσήφ, χωρίζοντας έτσι ξανά τον Οίκο των Αψβούργων σε δύο κλάδους. Το Σύμφωνο καθόριζε επίσης τη διαδοχή των αδελφών: και τους δύο θα διαδέχοντο οι αντίστοιχοι άρρενες κληρονόμοι τους, αλλά εάν ο ένας δεν είχε γιο, ο άλλος θα τον διαδεχόταν σε όλα του τα βασίλεια. [3] Ωστόσο, εάν και τα δύο αδέλφια απεβίωναν χωρίς γιους, οι κόρες του μεγαλύτερου αδελφού (Ιωσήφ) θα είχαν απόλυτη προτεραιότητα, έναντι των κορών του μικρότερου αδελφού (Καρόλου) και η μεγαλύτερη κόρη του Ιωσήφ θα ανέβαινε σε όλους τους θρόνους των Αψβούργων. [1] [4] [5]

Το 1705 ο Λεοπόλδος Α΄ απεβίωσε και τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος γιος του, Ιωσήφ Α΄. Έξι χρόνια αργότερα, ο αυτοκράτορας Ιωσήφ Α΄ απεβίωσε, αφήνοντας πίσω του δύο κόρες: τις αρχιδούκισσες Μαρία-Ιωσφίνα και Μαρία-Αμαλία. Ο Κάρολος, που εκείνη την εποχή αγωνιζόταν ακόμη ανεπιτυχώς για το στέμμα της Ισπανίας, τον διαδέχθηκε σύμφωνα με το Σύμφωνο και επέστρεψε στη Βιέννη. Σύμφωνα με το Σύμφωνο, ο διάδοχος στα βασίλεια των Αψβούργων ήταν, εκείνη τη στιγμή, η ανιψιά του Καρόλου ΣΤ΄, η Μαρία-Ιωσηφίνα, την οποία ακολούθησε στη σειρά διαδοχής η μικρότερη αδελφή της, Μαρία-Αμαλία. Ωστόσο, ο Κάρολος ΣΤ΄ εξέφρασε σύντομα την επιθυμία να τροποποιήσει το Σύμφωνο, προκειμένου να δώσει στις μελλοντικές του κόρες το προβάδισμα, έναντι των ανιψιών του. Στις 9 Απριλίου 1713 ο αυτοκράτορας ανακοίνωσε τις αλλαγές σε μια μυστική σύνοδο του συμβουλίου. [1]

Το Σύμφωνο τελικά αντικαταστάθηκε από την Πραγματική Κύρωση του 1713, που κυκλοφόρησε από τον Κάρολο ΣΤ΄ για να εξασφαλίσει τη διαδοχή των δικών του κορών αντί αυτών του Ιωσήφ Α΄. Τα στέμματα που ανήκαν στον Οίκο των Αψβούργων κληρονομήθηκαν έτσι από τη μεγαλύτερη κόρη του Καρόλου, η Μαρία-Θηρεσία (γεννημένη το 1717), και όχι από τη μεγαλύτερη κόρη του Ιωσήφ, Μαρία-Ιωσηφίνα.

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Holborn, 128.
  2. Holborn, 182.
  3. Kann, 58.
  4. Crankshaw, 17.
  5. Mahan, 5–6.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Crankshaw, Edward: Maria Theresa, Longman publishers 1969
  • Holborn, Hajo: A History of Modern Germany: 1648–1840 Princeton University Press 1982 ISBN 0-691-00796-9
  • Ingrao, Charles W: The Habsburg monarchy, 1618–1815 Cambridge University Press 2000 ISBN 0-521-78505-7
  • Kann, Robert A.: A history of the Habsburg Empire, 1526–1918 University of California Press 1980 ISBN 0-520-04206-9
  • Mahan, J. Alexander: Maria Theresa of Austria READ BOOKS 2007 ISBN 1-4067-3370-9