Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση14ιουλ. / 25  Μαρτίου 1747γρηγ.[1][2]
Χλούχιβ[3][4][5]
Θάνατος6ιουλ. / 17  Απριλίου 1799γρηγ.[1][6][7]
Αγία Πετρούπολη[8][9]
Αιτία θανάτουεγκεφαλοαγγειακή νόσος
Τόπος ταφήςAnnunciation Church of the Alexander Nevsky Lavra
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΑκαδημία Κιέβου-Μοχίλα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλωσσολόγος
διπλωμάτης
πολιτικός
Οικογένεια
ΓονείςΑντρέι Μπεζμπορόντκο και Yevdokiya Zabela
ΑδέλφιαΗλία Αντρέεβιτς Μπεζμπορόντκο
Ουλιάνα Αντρέεβνα Μπεζμπορόντκο
ΟικογένειαΜπεζμπορόντκο
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΚαγκελάριος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας
Πρόεδρος του Κολλεγίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας (1797–1799)[10]
ΒραβεύσειςΙππότης του Τάγματος του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι
Τάγμα της Αγίας Άννης, Α΄ Τάξη
Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου, 1η τάξη
τάγμα του Αγίου Ανδρέα
Τάγμα του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ στη Ρωσική Αυτοκρατορία
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο κόμης της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο κόμης, και ύστερα ο πρίγκιπας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο (25 Μαρτίου 1747, Γκλούχοβ - 17 Απριλίου 1799, Αγία Πετρούπολη) – ήταν Ρώσος πολιτικός και ευγενής από το Χετμανάτο των Κοζάκων (Ουκρανία), πραγματικός Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, ο διευθυντής του Ταχυδρομείου της Ρωσίας. Από τις 1797 ως τις 1799 – διετέλεσε Καγκελάριος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Ήταν ο δημιουργός του Ελληνικού Σχέδιού, του Τρίτου Διαμελισμού της Πολωνίας, και του σχεδίου των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στη Ρωσική Αυτοκρατορία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1747, στην οικογενειακή εστία των Μπεζμπορόντκο, στο χωριό Στόλνοε. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Υπουργού Εξωτερικών του Χετμανατού των Κοζάκων, του Αντρέι Μπεζμπορόντκο, και της γυναίκας του, της Ευντοκίας Ζαμπέλο.[11][12]

Προήλθε από τον παλαιό πόλωνο-ουκρανικό οίκο, η ιστορία του οποίου ξεκινάει από το 1588. Η μητέρα του Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο ήταν εκπρόσωπος του οίκου των Ζαμπέλο, ο οποίος προήλθε από τη Λιθουανική Βασιλική οικογένεια των Γκεντιμινιδών[13][14].

Εκπαίδευση και η αρχή της σταδιοδρομίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τους γονείς του ο Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο έλαβε κατ'οίκον εκπαίδευση και στη συνέχεια σπούδασε στην Ορθόδοξη Ακαδημία του Κιέβου. Εκεί ο Μπεζμπορόντκο κατάλαβε ότι έχει ταλέντο: για να μάθει ένα μεγάλο κείμενο, αρκούσε να το διαβάσει μόνο μια φορά. Στην τελική εξέταση ο Αλεξάντρ εξέπληξε τους καθηγητές όταν επανέλαβε το τυχαίο κομμάτι από το Ευαγγέλιο. Η φαινομενική μνήμη του νέου φοιτητή εξέπληξε και τον κυβερνήτη της Ουκρανίας, τον κόμη Πιότρ Ρουμιάντσεφ[15]. Το 1765 ο Ρουμιάντσεφ διόρισε τον Μπεζμπορόντκο τον Κέφαλο της γραμματείας του. Κατά την αρχή του Ρωσοτουρκικού πόλεμου (1768-1774) έγινε Συνταγματάρχης του Ουκρανικού στρατού και πέρασε όλο τον πόλεμο συμμετέχοντας στη Μάχη της Λάργκας και στη Μάχη του Καγκούλ. Στις 22 Μαρτίου 1774 έγινε Συνταγματάρχης του Ρωσικού αυτοκρατορικού στρατού και το 1775 ήρθε στη Μόσχα. Παρουσιάζοντάς τον Μπεζμπορόντκο στην Τσαρίνα Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας, ο Πιότρ Ρουμιάντσεφ είπε: "Ο Μπεζμπορόντκο είναι το ακατέργαστο διαμάντι. Το μυαλό σας θα τον δώσει την τιμή". Ύστερα από λίγο ο Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο άρχισε να δουλεύει στην Αυτοκρατορική Γραμματεία, όπου έπαιρνε τις αναφορές προς Τσαρίνα.[16]

Υπηρεσία στην Κυβέρνηση Αυτοκρατορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταξύ των άλλων υπαλλήλων της αυτοκρατορικής κυβέρνησης, ο Μπεζμπορόντκο φαινότανε πολύ χωριάτικος και απλός. Δεν ήξερε καμία ξένη γλώσσα και μιλούσε Ρώσικα με ουκρανική προφορά. Παρόλο αυτά ο Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο ήταν πολύ έξυπνος, ζωηρός και είχε φωτογραφική μνήμη. Αυτά τα χαρακτηριστικά τον ξεχώρισαν από τα υπόλοιπα. Μια φορά, μιλώντας με τον Μπεζμπορόντκο, η Τσαρίνα ανέφερε κάποιο νόμο. Ο Αλεξάντρ αμέσως τον διάβασε από τη μνήμη, και όταν η Αικατερίνη ζήτησε να φέρουν το βιβλίο, για να βρει αυτό τον νόμο, ο Μπεζμπορόντκο, μην περιμένοντας, της είπε σε ποια σελίδα βρίσκεται ο νόμος.

Η Τσαρίνα Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας.

Οι μοναδικές ικανότητές του Μπεζμπορόντκο ήταν οι πιο εντυπωσιακές για τους σύγχρονους. Ο Γιεβγκράφ Κομαρόβσκι, ο Ρώσος συγγραφέας και ιστορικός, έγραφε ότι πριν φύγει για τη Βιέννη, ο Μεγάλος Δούκας Κωνσταντίνος Πάβλοβιτς της Ρωσίας ρώτησε τον Μπεζμπορόντκο για ποιον και ποια δώρα πρέπει να δωρίσει στην αυλή του Αυστριακού Αυτοκράτορα. Απαντώντας, ο Μπεζμπορόντκο έλεγε, σαν διάβαζε το βιβλίο, γρήγορα και σωστά, ποιοί από τους βιεννέζους ευγενείς είναι οι πιο σημαντικοί, από ποιον οίκο προέρχονται και τα λοιπά. Ο Μπεζμπορόντκο έλεγε περίπου μία ώρα και ανέφερε όλους τους ευγενείς, με όποιους θα συναντηθεί ο Μεγάλος Δούκας. "Μετά ο κόμης κάθισε και έγραψε όλα τα ονόματα ευγενών και τα δώρα, οποία πρέπει να τούς δωρίσουμε. Βεβαίως, για τις άλλες χώρες ο Μπεζμπορόντκο είχε την ίδια πληροφορία" - γράφει ο Κομαρόβσκι.[17][18]

Με τόσο δυνατή μνήμη, για δύο χρόνια ο Μπεζμπορόντκο έμαθε τα Γαλλικά, τα Γερμανικά, τα Ιταλικά, τα Ελληνικά και τα Λατινικά.

Στις 5 Μαΐου 1779 ο Μπεζμπορόντκο απονεμήθηκε από την Τσαρίνα για τη συμμετοχή στην υπογραφή της Κωνσταντινουπολικής σύμβασης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τον έδωσαν τα χωριά με τούς αγρότες στη Λευκορωσία και τον βαθμό του Ταξιάρχου.

Ο πιο σημαντικός τομέας δραστηριότητας του Μπεζμπορόντκο ήταν η εξωτερική πολιτική. Στη Ρωσία τότε ήταν πολύ δημοφιλή η ιδέα της απελευθέρωσης της Ελλάδας και αποκατάστασης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με το Ελληνικό Σχέδιο, οποίο ο Μπεζμπορόντκο έκανε και παρουσίασε στην Τσαρίνα το 1780, ο Μεγάλος Δούκας Κωνσταντίνος Πάβλοβιτς της Ρωσίας έπρεπε να γίνει ο Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης μετά τον επόμενο ρωσοτουρκικό πόλεμο και καταστροφή της Τουρκίας.

Κατά τον ίδιο χρόνο ο Μπεζμπορόντκο συνόδευε την Αικατερίνη τη στιγμή της συνάντησης της με τον Αυστριακό Αυτοκράτορα Ιωσήφ Β΄. Συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις των Αυτοκρατόρων για τη μυστική ένωση της Ρωσίας και της Αυστρίας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Μπεζμπορόντκο έδειξε τις διπλωματικές δεξιότητές του και οι διαπραγματεύσεις πέρασαν πάρα πολύ καλά. Μετά την επιστροφή στην Αγία Πετρούπολη, η Τσαρίνα διόρισε τον Μπεζμπορόντκο ως υπάλληλο του Υπουργείου Εξωτερικών και τού Συμβουλίου της Επικρατείας. Το 1781 έγινε διευθυντής ταχυδρομείου της Ρωσίας και κατείχε αυτή τη θέση μέχρι τον θάνατό του.[19]

Μετά τον θάνατο τού προέδρου του Κολλεγίου Εξωτερικών Υποθέσεων, του κόμη Νικίτα Πάνιν το 1783, ο Μπεζμπορόντκο έγινε δεύτερος μέλος του Κολλεγίου και πραγματικά αντικαγκελάριο της Ρωσίας. Με τον Μπεζμπορόντκο διαπραγματεύονταν όλοι οι πρεσβευτές, και αυτός τακτικά ανάφερε στην Τσαρίνα για την κατάσταση των εξωτερικών υποθέσεων. Συμμετέχοντας στη δημιουργία του συστήματος της ένοπλης ουδετερότητας, ο Μπεζμπορόντκο επέγραψε της σύμβασης με την Ολλανδία, με την Πρωσία, με το Βασίλειο της Πορτογαλίας και με το Βασίλειο της Νεαπόλεως.

Κατά τον Ιούλιο 1783, σύμφωνα με το Ελληνικό Σχέδιο του Μπεζμπορόντκο, η Ρωσική Αυτοκρατορία έκανε προσάρτηση της Κριμαίας, μετά την παραίτηση του τελευταίου Χαν της Κριμαίας Σαχίν Γκεράι.

Στις 4 Αυγούστου 1783 η Ρωσική Αυτοκρατορία και το Βασίλειο της Κάρτλι-Καχετής, υπέγραψαν τη "Σύμβαση του Γκεόργκιεβσκ", σύμφωνα με οποία όλη η Ανατολική Γεωργία είχε γίνει υποτελή της Ρωσίας. Αυτό καταστράφηκε τα σχέδια της Τουρκίας και του Ιράν, πού ήθελαν να καταλάβουν τη Γεωργία και να ενισχύσουν της θέσεις των στον Καύκασο. Αυτό δεν άρεσε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και από το 1784 άρχισαν οι συστηματικές επιθέσεις των Τούρκων στα Γεωργιανά σύνορα.

Στις 3 Δεκεμβρίου 1784 ο Αυτοκράτορας της Αυστρίας Ιωσήφ Β΄, για εξαιρετικές επιτυχίες τού Μπεζμπορόντκο στο διπλωματικό πεδίο, έδωσε στον Αλεξάντρ και στον αδελφό του, τον Ιλιά, τους τίτλους των κόμων της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.[20]

Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1787-1792) και η Συνθήκη του Ιασίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1787 ο Μπεζμπορόντκο συνοδεύτηκε την Τσαρίνα κατά τη διάρκεια του Νοτίου Ταξιδιού της, μαζί με τον Αυστριακό Αυτοκράτορα. Ύστερα από λίγο άρχισε οΡωσοτουρκικός πόλεμος (1787-1792). Χάρη στις επιτυχημένες ενέργειες του Ρωσικού στρατού και του ναυτικού, ο πόλεμος τελείωσε με τη νίκη της Ρωσίας. Για να υπογράψει τη συνθήκη ειρήνης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η Αικατερίνη Β΄ έστειλε στο Ιάσιο τον κόμη Μπεζμπορόντκο. Διαβάζοντας τις επιστολές του Μπεζμπορόντκο προς την Τσαρίνα, ενώ και το πρωτόκολλο διαπραγματεύσεων, μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο έπεζε πολύ σημαντικό ρόλο. Σε απάντηση στις πρώτες αναφορές του κόμη, η Αικατερίνη τον έδωσε την εξουσία να διαπραγματευτεί για λογαριασμό της. Επίσης, η Τσαρίνα έγραψε: "Για χάρη του Θεού, να μην τους δώσετε κανένα κομμάτι της γης σε αυτή την πλευρά του Δνείστερου".

Στις 10 Νοεμβρίου 1791 πραγματοποιήθηκε το πρώτο συνέδριο ρωσικών και τουρκικών εκπροσώπων. Ο Μπεζμπορόντκο έθεσε σαφώς την ερώτηση: "Θέλετε τον πόλεμο ή την ειρήνη; Μπορείτε να έχετε και τα δύο. Είναι η δική σας επιλογή".[21] Χάρη στον διπλωματικό ταλέντο του Μπεζμπορόντκο, η Ρωσία είχε κάνει την κερδοφόρα ειρήνη, τόσο προσωπικά όσο και για τα Πριγκιπάτα της Δουνάβης. Έτσι, οι Μολδαβοί απελευθερώθηκαν από τον τουρκικό φόρο για δύο χρόνια, ενώ και από τα άλλα οθωμανικά καταστροφικά καθήκοντα. Εν τω μεταξύ, ο αντιπρώσοπος του σουλτανού ο Γιούσουφ Πασά έγραψε προς τον τουρκικό αυτοκράτορα για τον Μπεζμπορόντκο: "Είναι καλοπροαίρετος, συνετός, διεισδυτικός και δίκαιος". Ο Μπεζμπορόντκο τακτικά περνούσε από τις διαφορετικές πηγές την πληροφορία για όλες τις διαφωνίες στην κυβέρνηση της Τουρκίας κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Όταν χρειάστηκε, ζήτησε τον στρατηγό Καχόβσκι να κάνει επίδειξη της ρωσικής πολεμικής δύναμης με μία παρέλαση. Και όταν η Οθωμανική πλευρά συμφώνησε ότι "από 'δω θα είναι υπεύθυνη για όλες τις αναταραχές πού μπορούν να προκύψουν από τούς καυκασιακούς λαούς... και θα επιστρέψει από τη θησαυροφυλάκιο όλες τις απώλειες που προκλήθηκαν από τους πειρατές σε υποκείμενα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας", ο κόμης Μπεζμπορόντκο δήλωσε επίσημα: "Δεδομένου ότι η Τουρκία συμφωνεί με τις συνθήκες πού πρότεινα, δηλώνω ότι η Τσαρίνα της Ρωσίας δεν θα απαιτήσει καμία νομισματική αποζημίωση και θα δώσει ειρήνη στα πολλά εκατομμύρια ανθρώπων, πού ζουν στις Αυτοκρατορίες μας".[22][23]

Έτσι, στις 29 Δεκεμβρίου 1791 τελείωσαν οι διαπραγματεύσεις. Στο 14ο συνέδριο η τουρκική και η ρωσική πλευρά υπέγραψαν τη συνθήκη ειρήνης. Ο διπλωμάτης Ροστόπτσιν με θαυμασμό έγραφε: "Για την επιτυχία με τόσο δύσκολη δουλειά, ο Μπεζμπορόντκο πρέπει μόνο να αρχίσει να την κάνει. Αυτός παρείχε στη Ρωσία την πιο σημαντική υπηρεσία από όλες, οποίες θα μπορούσε".

Τελευταία του χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γυρίζοντας στην Αγία Πετρούπολη, ο Μπεζμπορόντκο συναντήθηκε με τον καινούργιο εραστή της Αικατερίνης, Πλατόν Ζούμποφ. Από 'κει ο κόμης Μπεζμπορόντκο άρχισε να απομακρύνεται από την Τσαρίνα. Στις σημειώσεις του παραπονέθηκε ότι οι πιο εύκολες εργασίες η Αικατερίνη δείνει στον Ζούμποφ και στούς φίλους του. Ο Μπεζμπορόντκο ζητούσε την Αικατερίνη σε μια επιστολή να τον πει κατευθείαν εάν δεν χρειάζεται πλέον τις υπηρεσίες του. Η Τσαρίνα δεν απάντησε απευθείας, αλλά αντάμειψε τον Μπεζμπορόντκο για την υπηρεσία τού κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Τον κόμη έδωσαν το κλαδί ελιάς για να φορέσει σε καπέλο και τα χωριά με 4981 αγρότες. Η Αικατερίνη κατέστησε σαφές ότι μέχρι σήμερα ο Μπεζμπορόντκο είναι "το δεξιό της χέρι" και ότι η Τσαρίνα χρειάζεται την υπηρεσία του.

Το τελευταίο μεγάλο επίτευγμα του κόμη Μπεζμπορόντκο στο τέλος της εποχής της Αικατερίνης ήταν το έργο του Τρίτου Διαμελισμού της Πολωνίας μεταξύ των γειτόνων της. Η Ρωσία πήρε περίπου 120 000 τετραγωνικά χιλιόμετρα των πολωνικών εκτάσεων με 1,2 εκατομμύρια κατοίκους. Η Τσαρίνα ευχαρίστησε τον κόμη Μπεζμπορόντκο και του δώρισε την πόλη Χμέλνικ.

Ο Αυτοκράτορας Παύλος Α΄ της Ρωσίας.

Η νέα σελίδα της καριέρας του Μπεζμπορόντκο άνοιξε μετά τον θάνατο της Αικατερίνης. Ο κόμης ήταν ο μόνος τού από όλους άλλους υπουργούς της εποχής της Αικατερίνης, όποιον ο νέος Αυτοκράτορας, ο Παύλος Α΄, άφησε στην κυβέρνηση. Όχι μόνο άφησε, αλλά και απονέμησε: σε τρεις ημέρες μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο Παύλος έδωσε στον Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο τον βαθμό του Στρατάρχη. Κατά τη διάρκεια της στέψης του Παύλου, ο Μπεζμπορόντκο έλαβε από αυτόν την έπαυλη του πρώην πρίγκιπα της Μολδαβίας Δημήτριου Καντεμίρ, με παλάτι και με 10 000 αγρότες. Επίσης, ο καινούργιος Αυτοκράτορας της Ρωσίας έδωσε στον Μπεζμπορόντκο τον τίτλο τού πρίγκιπα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, και στις 8 Ιουλίου 1797 τον τίτλο του Ιππότη της Λιβονίας.

Υπάρχει μια θεωρία, σύμφωνα με την οποία, ο Μπεζμπορόντκο έκλεψε από το γραφείο της Αικατερίνης τη διαθήκη της. Κατά το τέλος της ζωής της, η Τσαρίνα αρκετά συχνά έλεγε ότι θα ήθελε να μεταδώσει τον θρόνο άμεσος στον εγγονό τής, τον Μεγάλο Δούκα Αλέξανδρο, επειδή ο Παύλος μοιάζει πάρα πολύ στον πατέρα του, Αυτοκράτορα Πέτρο Γ΄. Αυτή η θεωρία λέει ότι ο Μπεζμπορόντκο έφερε τη διαθήκη της Αικατερίνης στον Παύλο και αυτός την έκαψε, για να γίνει Αυτοκράτορας. Γι'αυτό ενθρονίζοντας, ο Παύλος ευχαρίστησε τον Μπεζμπορόντκο, τον δίνοντας τους τίτλους, τις επαύλεις και τα λοιπά. Αλλά η θεωρία αυτή δεν υποστηρίζεται από κανένα στοιχεία.[24]

Το 1796 ο πρίγκιπας Μπεζμπορόντκο προσπάθησε να αφήσει την υπηρεσία του, ζητώντας από τον Παύλο την απόλυση. Αλλά ο Αυτοκράτορας αρνήθηκε και είπε ότι "η πατρίδα μας χρειάζεται τον Μπεζμπορόντκο".

Λίγο αργότερα ο Ναπολέων κατάλαβε τη Μάλτα, οπού βρισκότανε η πρωτεύουσα τού τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας. Τότε οι ιππότες ζήτησαν ένα καταφύγιο από τον Ρωσικό Αυτοκράτορα, οποίος ήταν γνωστός με τη συμπάθειά του στην ιπποτική κουλτούρα. Ο πρίγκιπας Μπεζμπορόντκο συμμετείχε σε διαπραγματεύσεις με το Κυρίαρχο τάγμα του Αγίου Ιωάννη για λογαριασμό του Παύλου. Στις 29 Νοεμβρίου 1798, με χάρη στον πρίγκιπα Μπεζμπορόντκο και στον πρίγκιπα Κουράκιν, ο Αυτοκράτορας της Ρωσίας ανακηρύχθηκε Μέγας Μάγιστρος του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Ο Μπεζμπορόντκο ήταν ένας από τους πρώτους Ρώσους ιππότες τού Αγίου Ιωάννη, λαμβάνοντας από τον Παύλο τον Μεγάλο Σταυρό με διαμάντια.

Τον ίδιο χρόνο ο Μπεζμπορόντκο έγινε καγκελάριος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Όταν ο Παύλος αποφάσισε να δημιουργήσει "Αντιγαλλική ένωση", για να σταματήσει το κύμα της γαλλικής επανάστασης πού σάρωσε την Ευρώπη, ο καινούργιος καγκελάριος ο πρίγκιπας Μπεζμπορόντκο εργάστηκε πολύ για την οργάνωση αυτής της ένωσης. Ο Μπεζμπορόντκο ετοίμασε πολύ εκτεταμένο σχέδιο δράσης κατά της Γαλλίας. "Πως μπορεί να γίνει κάτι τόσο απίστευτο; Οι Γάλλοι μας εξαναγκάζουν να κάνουμε αυτό, που δεν ονειρευόμουν ποτέ να δουν στο υπουργείο μου, ενώ και στη ζωή μου, δηλαδή τη συμμαχία μας με την Τουρκία" - έγραφε ο Μπεζμπορόντκο προς τον φίλο τού, τον κόμη Βοροντσόφ.[25]

Δυστυχώς, ο πρίγκιπας και ο κόμης Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο δεν πρόλαβε να δει τα επόμενα γεγονότα. Εξαντληθεί από το βαρέως καθήκον του, ο καγκελάριος πέθανε από το εγκεφαλικό επεισόδιο στις 17 Απριλίου 1799 στο παλάτι τού στην έπαυλη Μπεζμπορόντκινο κοντά στην Αγία Πετρούπολη.

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια και κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το παλάτι των Μπεζμπορόντκο στην Αγία Πετρούπολη.

Στο τέλος τέλος της βασιλείας της Αικατερίνης Β΄, ο κόμης Μπεζμπορόντκο είχε περίπου 16 000 αγρότες, αλάτι λίμνες και οινοποιεία στην Κριμαία, αλιευτικά σκάφη στην Κασπία Θάλασσα. Στις εορταστικές μέρες έφτανε στο αυτοκρατορικό παλάτι σε ένα επιχρυσωμένο τετραθέσιο φορείο με οκτώ γυάλινα παράθυρα. Τα κουμπιά στο καφτάν του ήταν κατασκευασμένα από τα δαμάντια, όπως και οι πόρπες στις μπότες τού κόμη Μπεζμπορόντκο. Μετά τη στέψη τού Παύλου Α΄, τα υπάρχοντα του επεκτάθηκαν. Κατά το τέλος της ζωής του, ο πρίγκιπας Μπεζμπορόντκο είχε περίπου 45 000 αγρότες, παραπάνω από τα 40 χωριά, η πόλη Χμέλνικ. Εκτός από αυτά, ήταν ο ιδιοκτήτης των μεγαλύτερων και πιο πλούσιων παλατιών της Ρωσίας. Το παλάτι των Μπεζμπορόντκο στην Αγία Πετρούπολη, κοντά στο αρχικό κτίριο του Αυτοκρατορικού Ταχυδρομείου, ήταν γνωστό ως ένα από πιο πολυτελή αρχοντικά της πρωτεύουσας. Η πριγκιπική πινακοθήκη, οποία βρισκότανε σε αυτό το παλάτι, ξεπέρασε όλες άλλες "τόσο σε αριθμό όσο και σε ποιότητα". Η υπερηφάνεια τού Μπεζμπορόντκο ήταν το άγαλμα του Έρωτα τού Φαλκονέ. Αλλά το παλάτι του στη Μόσχα φαινότανε πιο πλούσιο. Βλέποντας αυτό ο βασιλιάς της Πολωνίας Στάνισλαφ Αύγουστος είπε: "σε όλη την Ευρώπη δεν υπάρχει κανένα άλλο σαν αυτό σε λαμπρότητα και διακόσμηση".[26]

Η ποσότητα και η αξία των πολύτιμων λίθων πού βρισκόταν στη συλλογή του έπληξαν όλους όσους τις έβλεπαν. Παρόλο αυτά, ο Μπεζμπορόντκο δεν έμοιαζε καθόλου σε έναν ευγενή. Δεν του άρεσε η υψηλή κοινωνία και έφτανε σε επίσημες εκδηλώσεις μόνο όταν ήταν απαραίτητο αυτό. Συνήθως ο πρίγκιπας έμενε μεταξύ των απλών ανθρώπων. Πολύ συχνά βοηθούσε τούς συμπατριώτες του, τους Κοζάκους. Ήταν πολύ γενναιόδωρος και ποτέ δεν αρνήθηκε σε κανέναν πού τον ζήτησε δάνειο.

Το παλάτι του Μπεζμπορόντκο στη Μόσχα, που σήμερα είναι το Κρατικό Πολυτεχνείο τού Μπάουμαν.

Ο Μπεζμπορόντκο δεν ήταν παντρεμένος ούτε μία φορά στη ζωή του. Αλλά αγαπούσε πολύ τις γυναίκες και κράτησε ένα χαρέμι στην έπαυλή του στο Μπεζμπορόντκινο. Είναι γνωστοί τουλάχιστον τέσσερα παιδιά τού Μπεζμπορόντκο από τις δύο γυναίκες.

Η πρώτη αγάπη του Μπεζμπορόντκο είναι η καμαριέρα του, η Πρασκόβια, με οποία ο πρίγκιπας ήθελε να παντρευτεί, αλλά δεν το έγινε. Στις σημειώσεις τού ο Αλεξάντρ έλεγε για ένα σκάνδαλο, που ξεκίνησε από τον φίλο τού, τον κόμη Βοροντσόφ. Το κείμενο παραλείπει τις λεπτομέρειες της διαμάχης όμως, αλλά γνωστό είναι ότι μετά το περιστατικό αυτό, ο Μπεζμπορόντκο και ο Βοροντσόφ ήταν εχθροί. Τα μερικά χρόνια η Πρασκόβια με τούς γιούς τής έζησαν στην έπαυλη Μπεζμπορόντκινο, από οποία τα παιδιά πήραν το δεύτερο επώνυμο. Τελικά ο Μπεζμπορόντκο στους έδωσε την έπαυλη στο χωριό Μπεζμπορόντοβο καί το τροποποιημένο επώνυμο. Τα παιδιά του είναι:

  • ο πρίγκιπας και ο κόμης Γκεόργκι Μπεζμπορόντκο-Μπεζμπορόντκιν (περ. 1783-1840) - ο ιδρυτής τού μεγαλύτερου κλαδιού τού οίκου των Μπεζμπορόντκο, οι αντιπρόσωποι οποίου μένουν μέχρι σήμερα. Απέκτησε μόνο έναν γιό - τον πρίγκιπα Νταβίντ.
  • ο πρίγκιπας και ο κόμης Ιλιά Μπεζμπορόντκο-Μπεζμπορόντκιν - δεν απέκτησε παιδιά.
  • ο πρίγκιπας και ο κόμης Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο-Μπεζμπορόντκιν - δεν απέκτησε παιδιά.

Επιπλέον, από τη χορεύτρια μπαλέτου την Όλγα Καρατίγκινα, είχε μια κόρη:

  • η πριγκίπισσα και η κόμισσα Νατάλια Μπεζμπορόντκο-Βέρετσκαγια (1790-1826) - πήρε το επώνυμο από την έπαυλη, οποία στην άφησε ο πατέρας. Ήταν παντρεμένη αλλά δεν απέκτησε παιδιά.

Παρ 'όλα αυτά, σύμφωνα με τούς αυτοκρατορικούς νόμους, αυτά τα παιδιά δεν είχαν δικαίωμα να λάβουν όλη την κληρονομία του. Γι'αυτό το μεγαλύτερο μέρος της πήρε ο αδελφός τού πρώτου πρίγκιπα Μπεζμπορόντκο, ο κόμης Ιλιά και ύστερα το κληροδότησε στους απογόνους του.

Ελευθεροτεκτονισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αρχή της δεκαετίας του 1780, ο Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο, μαζί με τον αδερφό του, εντάχθηκαν στο μασονικό κατάλυμα τού Ροζ και τού Σταυρού (οι Ροδόσταυροι). Ήταν ο μέλος αυτού τού καταλύματος μέχρι τον θάνατό τού. Στην Αγία Πετρούπολη υπήρχαν φήμες ότι στην έπαυλη Μπεζμπορόντκινο ο πρίγκιπας, μαζί με τον φίλο τού, τον Νικολάι Λβόφ, διεξήγαγαν πειράματα, προσπαθώντας να δημιουργήσουν μία Φιλοσοφική λίθος. Οι μερικοί επισκέπτες του Μπεζμπορόντκινο έλεγαν ότι έβλεπαν πολλές φορές στη συλλογή τού πρίγκιπα ένα πολύ μεγάλο διαμάντι μεγέθους αυγού. Ετσι και αλλιώς, μετά τον θάνατο του Μπεζμπορόντκο αυτό το διαμάντι εξαφανίστηκε.

Γενεαλογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
16. Ιβάν Μπεζμπορόντκο (1595-?)
 
 
 
 
 
 
 
8. Ιβάν Μπεζμπορόντκο (1629-1717)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17. ?
 
 
 
 
 
 
 
4. Ιάκοβ Μπεζμπορόντκο (1668-1730)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
18. Ιβάν Πιλιπένκο (1629-1688)
 
 
 
 
 
 
 
9. Ιρίνα Πιλιπένκο
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
19. ?
 
 
 
 
 
 
 
 2. Αντρέι Μπεζμπορόντκο (1711-1780)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
20. ?
 
 
 
 
 
 
 
10. ?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
21. ?
 
 
 
 
 
 
 
 5. ? Ποταπόβιτς (1686-1715)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
22. ?
 
 
 
 
 
 
 
11. ?
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
23. ?
 
 
 
 
 
 
 
1. Πρίγκιπας Αλεξάντρ Μπεζμπορόντκο (1747-1799)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
24. Πιότρ Ζαμπέλα (1580-1689)
 
 
 
 
 
 
 
12. Ταράς Ζαμπέλα (1650-1738)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
25. Πρασκόβια
 
 
 
 
 
 
 
 6. Μιχαήλ Ζαμπέλλο
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
26. ?
 
 
 
 
 
 
 
13. Αλεξάντρα Τσουρκόβσκαγια
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
27. ?
 
 
 
 
 
 
 
3. Εβντοκία Ζαμπέλλο (1716-1803)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
28. Φιόντορ Νόβιτσκι
 
 
 
 
 
 
 
14. Ιλιά Νόβιτσκι (?-1702)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
29. ?
 
 
 
 
 
 
 
 7. ? Νόβιτσκαγια
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
30. ?
 
 
 
 
 
 
 
15. Σοφία
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
31. ?
 
 
 
 
 
 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Безбородко, Александр Андреевич» (Ρωσικά)
  2. 2,0 2,1 Robert Nisbet Bain: «Bezborodko, Aleksander Andreevich» (Αγγλικά)
  3. «Безбородко, Александр Андреевич» (Ρωσικά)
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 22  Δεκεμβρίου 2014.
  5. «Безбородко» (Ρωσικά)
  6. «Безбородко» (Ρωσικά)
  7. Robert Nisbet Bain: «Bezborodko, Aleksander Andreevich» (Αγγλικά)
  8. Robert Nisbet Bain: «Bezborodko, Aleksander Andreevich» (Αγγλικά)
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  10. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2019.
  11. «ЭСБЕ/Безбородко — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  12. ИнфоРост, Н. П. «ГПИБ | Модзалевский В. Л. Малороссийский родословник. - Киев, 1908-1914.». elib.shpl.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  13. «ЭСБЕ/Забелло, малороссийский дворянский род — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  14. «ЗАБІЛИ». resource.history.org.ua. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  15. «РБС/ВТ/Безбородко, Александр Андреевич — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  16. «ЭСБЕ/Безбородко — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  17. «АЛЕКСАНДР АНДРЕЕВИЧ БЕЗБОРОДКО (1747–1799). 100 великих дипломатов». info.wikireading.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  18. «РБС/ВТ/Безбородко, Александр Андреевич — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  19. «АЛЕКСАНДР АНДРЕЕВИЧ БЕЗБОРОДКО (1747–1799). 100 великих дипломатов». info.wikireading.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  20. «Просмотр документа - dlib.rsl.ru». dlib.rsl.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  21. «РБС/ВТ/Безбородко, Александр Андреевич — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  22. «АЛЕКСАНДР АНДРЕЕВИЧ БЕЗБОРОДКО (1747–1799). 100 великих дипломатов». info.wikireading.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  23. «РБС/ВТ/Безбородко, Александр Андреевич — Викитека». ru.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  24. «АЛЕКСАНДР АНДРЕЕВИЧ БЕЗБОРОДКО (1747–1799). 100 великих дипломатов». info.wikireading.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  25. «АЛЕКСАНДР АНДРЕЕВИЧ БЕЗБОРОДКО (1747–1799). 100 великих дипломатов». info.wikireading.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020. 
  26. «АЛЕКСАНДР АНДРЕЕВИЧ БЕЗБОРОДКО (1747–1799). 100 великих дипломатов». info.wikireading.ru. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2020.