Αλεξάνδρεια η εν Καρμανία

Η Αλεξάνδρεια ήταν αρχαία ελληνική αποικία στην Καρμανία του νοτίου Ιράν.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιρανική αυτή Αλεξάνδρεια ιδρύθηκε από τον Μ. Αλέξανδρο τον Ιανουάριο του 324 π.Χ.

Βρισκόταν στις όχθες του ποταμού Άναμη. Η πόλη στην αρχή ήταν στρατόπεδο του Έλληνα στρατηλάτη και μετά φαίνεται ότι εξελίχθηκε σε ελληνιστική πόλη. Στην εν λόγω Αλεξάνδρεια, ο Αλέξανδρος συναντήθηκε με τον ναύαρχο Νέαρχο τον Κρητικό, αλλά και με τον στρατηγό Κρατερό. Μέσα σε κλίμα χαράς, τελέστηκαν στην νεοϊδρυθείσα πόλη γυμνικοί και μουσικοί αγώνες. Εν συνεχεία τα ενωμένα τμήματα του Μακεδονικού στρατού πήραν τον δρόμο για την Σουσιανή.

Αν και δεν γνωρίζουμε τίποτα άλλο για την πόλη, ωστόσο πρέπει να επισημανθεί ότι πλην του Αρριανού, την αναφέρουν οι: Κλαύδιος Πτολεμαίος, Αμμιανός Μαρκελλίνος και Πλίνιος. Δεν είναι γνωστό εάν επίσης εκτόπισε την πρωτεύουσα της Καρμανίας Κάρμανα, για να γίνει αυτή η νέα έδρα της σατραπείας. Πάντως επέζησε και σε μεταγενέστερες περιόδους, τόσο στην Σελευκιδική, όσο και μετά. Επίσης αναφέρεται ότι ο Σελευκίδης βασιλιάς Αντίοχος Γ' (223 -187 π.Χ.), μετά το πέρας της παρθικής και ινδικής εκστρατείας, διαχείμασε στην Καρμανία (206/5 π.Χ.). Δεν είναι όμως σίγουρο εάν διαχείμασε στην πόλη Κάρμανα, ή εάν προτίμησε την ελληνική Αλεξάνδρεια.

Την Αλεξάνδρεια αυτή την επισκέφτηκε ο Μάρκο Πόλο που την αναφέρει ως Camadi.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως προς την τοποθεσία της αρχαίας ελληνικής πόλεως, πιθανολογούνται οι εξής σημερινές θέσεις:

Το σημερινό χωριό Gulashkird της επαρχίας Κερμάν (Καρμανίας) του νοτίου Ιράν, χωριό το οποίο άκμασε κατά τον Μεσαίωνα. Είναι η πιο πολυσυζητημένη πιθανότητα.
Κάποια ανεξερεύνητα ερείπια στα Β. -Β.Δ. του Gulashkird.
Το χωριό Gav Koshi στα ανατολικά του Gulashkird, μια εξίσου μεγάλη πιθανότητα.
Ο Βρετανός διπλωμάτης -στρατηγός Sir Percy Molesworth Sykes (28 Φεβρουαρίου 1867 – 11 Ιουνίου 1945), ταυτίζει την αρχαία πόλη με το χωριό Rudbar, 5 χιλιόμετρα βορείως του Gulashkird, όπου εντόπισε ευρήματα αρχαίας ελληνικής κεραμικής.
Μια λιγότερο προτεινόμενη θέση είναι αυτή του Sharh-i Dakyanus (Πόλη του αυτοκράτορα Δεκίου), ευρισκόμενη κοντά στο Τζιρόφτ.
Άλλες προτεινόμενες θέσεις είναι οι πόλεις Sirjan και Yahya Tepe.
Στον παγκόσμιο χάρτη του Μερκάτορος (που βασίστηκε τον Κλαύδιο Πτολεμαίο), η Αλεξάνδρεια βρισκόταν ακόμη πιο δυτικά στον ποταμό Σάλαρο, σε άνυδρη περιοχή βορείως της σημερινής Haregī του παραλιακού Ιράν.

Αν τελικά η Γκολάσκερντ είναι η εν λόγω Αλεξάνδρεια, τότε είναι αυτή που περιέγραψε ο Άραβας γεωγράφος Muḥammad ibn Aḥmad Shams al-Dīn al-Muqaddasī (Ιεροσόλυμα 945/6 -991 μ.Χ.) με το οχυρό κάστρο Kushah, καθώς επίσης και με περιβόλια και χωράφια που υδρεύονταν από υπόγεια κανάλια.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρριανού Αλεξάνδρου ανάβασις.
Πολυβίου Ιστορίαι