Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αλί Χαμενεΐ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλί Χαμενεΐ
علی خامنه‌ای
Ο Χαμενεΐ το 2025
Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν
Εν ενεργεία
Ανέλαβε καθήκοντα
6 Αυγούστου 1989
ΠρόεδροςΑκμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί
Μοχάμετ Χαταμί
Μαχμούτ Αχμεντινετζάντ
Χασάν Ρουχανί
Εμπραχίμ Ραϊσί
Μοχάμαντ Μοχμπέρ
Μασούντ Πεζεσκιάν
ΠροκάτοχοςΡουχολάχ Χομεϊνί
Πρόεδρος του Ιράν
Περίοδος
9 Οκτωβρίου 1981 – 16 Αυγούστου 1989
ΔιάδοχοςΑκμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί
Πρόεδρος του Συμβουλίου Σκοπιμότητας
Περίοδος
7 Φεβρουαρίου 1988 – 4 Ιουνίου 1989
Μέλος της Συνέλευσης των Εμπειρογνωμόνων
Περίοδος
15 Αυγούστου 1983 – 4 Ιουνίου 1989
Μέλος της Ισλαμικής Συμβουλευτικής Συνέλευσης
Περίοδος
28 Μαΐου 1980 – 13 Οκτωβρίου 1981
Ιμάμης της Τεχεράνης
Εν ενεργεία
Ανέλαβε καθήκοντα
14 Ιανουαρίου 1980
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση19 Απριλίου 1939 (1939-04-19) (86 ετών), Μασχάντ, Ιράν
ΕθνότηταΙρανός
ΥπηκοότηταΙράν
Πολιτικό κόμμαCombatant Clergy Association και Ισλαμικό Ρεμπουμπλικανικό Κόμμα
ΣύζυγοςΜανσουρέχ Κοζαστέχ Μπαχρεζαντέχ (ν. 1964)
Παιδιά6
Σπουδές
  • Ιεροδιδασκαλείο Χορασάν
  • Ιεροδιδασκαλείο Κομ
  • Ιεροδιδασκαλείο Νατζάφ
ΕπάγγελμαΙσλαμικός νομικός
πολιτικός
μεταφραστής
συγγραφέας
ποιητής
Υπογραφή
Ιστοσελίδαhttps://khamenei.ir
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλί Χοσεϊνί Χαμενεΐ (Sayyid Ali Hosseini Khamenei, περσικά: سید علی حسینی خامنه‌ای, Μασχάντ, 19 Απριλίου 1939) είναι ο δεύτερος και σημερινός ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν από το 1989.[1][2] Ήταν επίσης πρόεδρος της χώρας μεταξύ 1981 - 1989. Το πλήρες όνομά του είναι Αγιατολάχ Σεγιέντ Αλί Χοσσαϊνί Χαμενεΐ.

Η θητεία του Χαμενεΐ ως Ανώτατου Ηγέτη, η οποία εκτείνεται σε διάστημα άνω των 35 ετών, τον καθιστά τον μακροβιότερο αρχηγό κράτους στη Μέση Ανατολή και τον δεύτερο μακροβιότερο Ιρανό ηγέτη του 20ού και 21ου αιώνα, μετά τον Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλεβί. Μέγας Αγιατολάχ και μάρτζα, συχνά συνδέεται με την ηγεσία του Άξονα της Αντίστασης, ενός όρου που χρησιμοποιείται για να περιγράψει έναν συνασπισμό ομάδων που συνδέονται με το Ιράν στη Μέση Ανατολή.[3][4][5]Ως ανώτατος ηγέτης, ο Χαμενεΐ είναι η ισχυρότερη πολιτική αρχή στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν.[26][27] Είναι ο αρχηγός του κράτους του Ιράν, ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεών του και μπορεί να εκδίδει διατάγματα και να λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις σχετικά με τις κύριες πολιτικές της κυβέρνησης στην οικονομία, το περιβάλλον, την εξωτερική πολιτική και τον εθνικό σχεδιασμό στο Ιράν.

Ως ανώτατος ηγέτης, ο Χαμενεΐ έχει άμεσο ή έμμεσο έλεγχο επί της εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής εξουσίας, καθώς και του στρατού και των μέσων ενημέρωσης.Όλοι οι υποψήφιοι για τη Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων, την προεδρία και το Majlis (Κοινοβούλιο) ελέγχονται από το Συμβούλιο των Φρουρών, τα μέλη του οποίου επιλέγονται άμεσα ή έμμεσα από τον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν. Έχουν επίσης υπάρξει περιπτώσεις όπου το Συμβούλιο των Φρουρών ανέτρεψε την απαγόρευση που είχε θέσει σε συγκεκριμένα άτομα, αφού έλαβε εντολή από τον Χαμενεΐ.[6]

Συμπεριλήφθη στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time για τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως» για το έτος 2012.[7] Τον Ιανουάριο του 2023 εκδόθηκε το έργο «Το αίμα που έγινε ρουμπίνι» από τον εκδοτικό οίκο "Ταξιδευτής", ένα βιβλίο που εξιστορεί τη ζωή του πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του αγώνα του πριν την Ισλαμική Επανάσταση.

Ο Χαμενεΐ το 2023

Γεννήθηκε στις 19 Απριλίου 1939.[8]

Το 1981, έπειτα από τη δολοφονία του Μοχάματ Αλί Ρατζάι, εξελέγη με σαρωτικό ποσοστό (97%) Πρόεδρος της χώρας.[9] Την ίδια χρονιά στις 27 Ιουνίου, ο Χαμενεΐ, διέφυγε από εναντίον του δολοφονική απόπειρα, με βόμβα παγιδευμένη σε μαγνητόφωνο.[10] Τον Οκτώβριο του 1981 έγινε ο πρώτος κληρικός που καταλάμβανε το προεδρικό αξίωμα στην ιστορία της χώρας. Κέρδισε ξανά τις προεδρικές εκλογές, το 1985.

Το 1989, μετά το θάνατο του στενού του συνεργάτη Αγιατολλάχ Χομεϊνί, έγινε θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν.[11] Τήρησε θετική στάση απέναντι στην έλευση της τεχνολογίας στο Ιράν. Ως υποστηρικτής της επιστημονικής προόδου, τάχθηκε θετικά στην κλωνοποίηση για θεραπευτικούς σκοπούς και την έρευνα για βλαστοκύτταρα.[12][13]

  1. «Iran». State. 23 Ιουλίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2010. The government monitored meetings, movements, and communications of its citizens and often charged persons with crimes against national security and insulting the regime based on letters, e-mails, and other public and private communications. 
  2. «Profile: Ayatollah Seyed Ali Khamenei». BBC News. 2009-06-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26-3-2009. https://web.archive.org/web/20090326014456/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/3018932.stm. Ανακτήθηκε στις 28-7- 2009. 
  3. Ostovar, Afshon (2016). Vanguard of the Imam - Religion, Politics, and Iran's Revolutionary Guards. Oxford University Press. σελ. 227. ISBN 9780199387892. 
  4. «What is Iran's so-called Axis of Resistance?» (στα αγγλικά). ABC News. 3 October 2024. https://www.abc.net.au/news/2024-10-03/what-is-irans-axis-of-resistance-who-is-part-of-it/104423298. Ανακτήθηκε στις 4 January 2025. 
  5. «Who is Iran's Ayatollah Ali Khamenei - and why does he matter?». middleeasteye.net (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2025. 
  6. «Iran reverses ban on reformist candidates». The Guardian. 24 Μαΐου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2016. 
  7. «The 100 Most Influential People in the World». Time Magazine. Απρίλιος 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2012. 
  8. «The Office of the Leader, Seyyed Ali Khamenei». Leader. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2009. 
  9. Sadjadpour, Karim (2009). Reading Khamenei: The World View of Iran's Most Powerful Leader (PDF). Carnegie Endowment for International Peace. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2011. 
  10. Kahlili, Reza (2013). A Time to Betray: A Gripping True Spy Story of Betrayal, Fear, and Courage. Threshold Editions; Reprint edition. σελ. 155. ISBN 978-1439189689. 
  11. Sadjadpour, Karim (2009). Reading Khamenei: The World View of Iran's Most Powerful Leader (PDF). Carnegie Endowment for International Peace. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2011. 
  12. Barnard, Anne (2006-08-22). «Iran looks to science as source of pride». Boston Globe. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-05-26. https://web.archive.org/web/20090526091641/http://www.boston.com/news/world/middleeast/articles/2006/08/22/iran_looks_to_science_as_source_of_pride. Ανακτήθηκε στις 2009-06-19. 
  13. «Science over ethics? – Channel 4 News». Channel 4. 8 Μαρτίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2009. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]