Αλέξιος Αξούχος
| Αλέξιος Αξούχος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1105 Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θάνατος | 1187 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αξιωματικός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μαρία Κομνηνή |
| Τέκνα | Ιωάννης Κομνηνός ο Παχύς |
| Γονείς | Ιωάννης Αξούχος |
| Αδέλφια | d:Q123983133 |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | στρατηγός |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | πρωτοστράτωρ |
Ο Αλέξιος Αξούχ(ος) (12ος αι.) ήταν στρατιωτικός Τουρκικής καταγωγής, που έγινε ευγενής στη Βυζαντινή αυτοκρατορία.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν γιος του Ιωάννη Αξούχου, παιδικού φίλου και δεξιού χεριού του Ιωάννη Β΄ Κομνηνού (1118-43), που τον έκανε μεγάλο Δομέστικο (αρχηγό Στρατού).[1][2] Ο Αλέξιος Αξούχος νυμφεύτηκε τη Μαρία Κομνηνή, κόρη του διαδόχου Αλεξίου.[1][3] Όμως το 1142 απεβίωσε ο διάδοχος Αλέξιος και το επόμενο έτος ο Ιωάννης Β΄, που τον διαδέχθηκε ο Μανουήλ Α΄ (1143-1180).
Ο Αλέξιος ήταν έμπειρος στρατιωτικός και αμείφθηκε με το αξίωμα του πρωτοστράτορος. Συμμετείχε σε αρκετές στρατιωτικές εκστρατείες κατά τα μέσα της βασιλείας του Μανουήλ Α΄.[1] Εστάλη στη Νότιο Ιταλία το 1157, μετά από την ήττα του μεγάλου δούκα Αλεξίου Κομνηνού, σε μία προσπάθεια ανασύνταξης των Ρωμαϊκών θέσεων εκεί.[3][4] Αν και έπρεπε να χειρίζεται τις λεπτές σχέσεις -την ανησυχία και την αμοιβαία καχυποψία- με τη Γερμανία, η οποία κυριαρχούσε στην Νότιο Ιταλία, ο Αξούχος ήταν πολύ επιτυχής στην αποστολή του, που κατέληξε σε έντιμη ειρήνη με τον Γουλιέλμο Α΄ της Σικελίας το 1158. Έτσι απαγκιστρώθηκε ο στρατός από την Ιταλία,[5] πράγμα που επέτρεψε στον Μανουήλ Β΄ να επικεντρώσει την προσοχή του στην Ανατολή. Επειδή οι πολιτικές του εναντίον του Θώρου Β΄ της Μικράς Αρμενίας (Κιλικίας) είχαν αποτύχει θεαματικά,[6] το 1165 έστειλε τον Αλέξιο στην Κιλικία ως στρατηγό αυτοκράτορα (επικεφαλής αρχηγό) και δούκα (κυβερνήτη) εκεί.[3][7] Μάλλον συμμετείχε στον πόλεμο με την Ουγγαρία το 1165 μαζί με τον Μπέλα, ο οποίος τελικά έγινε ο Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας.[1][3]
Περί το 1167/70 κατηγορήθηκε για συνωμοσία εναντίον του Μανουήλ Β΄· έτσι έχασε την εύνοια του Αυτοκράτορα. Πιο πριν ο Αξούχος κόσμησε ένα από τα ανάκτορά του στην Κωνσταντινούπολη με μεγαλειώδεις πίνακες από τις εκστρατείες και τις δικές του νίκες εναντίον του Κιλίτζ Αρσλάν Β΄ σουλτάνου του Ικονίου (1158-92) και όχι, όπως συνηθιζόταν με τα κατορθώματα του Μανουήλ Α΄.[1][8] Η πράξη αυτή επικρίθηκε ως προσβολή κατά του ηγεμόνα (lèse majesté)). Μεταξύ άλλων κατηγορήθηκε ότι "πειραματίστηκε με τη μαγεία" και πως συνωμότησε με έναν Λατίνο "μάγο" για να αποτρέψει τη Μαρία της Αντιόχειας, σύζυγο του Μανουήλ Α΄, από το να γεννήσει γιο.[9] Ο ιστορικός Ιωάννης Κίνναμος αναφέρει της κατηγορίες ως γνήσιες, αλλά ο Νικήτας Χωνιάτης πιστεύει, πως προκλήθηκαν από την ανασφάλεια του Μανουήλ Α΄.[10] Ο Χωνιάτης αναφέρει πως ο Αυτοκράτορας, υποπτευόταν τον Αλέξιο και τον εξάδελφό του Ανδρόνικο Α΄ Κομνηνό, εξαιτίας της προφητείας που έλεγε, ότι τα αρχικά γράμματα των ονομάτων των Αυτοκρατόρων της δυναστείας θα ήταν ΑΙΜΑ, δηλ. ο τέταρτος θα είχε όνομα, που θα άρχιζε από Α.[11] Όπως και να έχει, ο Αξούχος βρέθηκε ένοχος και περιορίστηκε σε μονή για το υπόλοιπο της ζωής του,[1] παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της συζύγου του Μαρίας προς τον θείο της Μανουήλ Α΄ για απελευθέρωση.[3] Η Μαρία, λόγω της λύπης για τη μοίρα του συζύγου της, απεβίωσε και το ίδιο και ο Αλέξιος λίγα έτη μετά την κουρά του.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύτηκε τη Μαρία Κομνηνή, κόρη του Αλεξίου Κομνηνού, πρωτότοκου γιου του Ιωάννη Β΄, και είχε δύο γιους. Ένας ήταν ο:
- Ιωάννης ο παχύς, εξεγέρθηκε το 1201 εναντίον του Αλεξίου Γ΄ Αγγέλου, αλλά απέτυχε και αποκεφαλίστηκε.[1][3]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 ODB, "Axouch" (A. Kazhdan, A. Cutler), p. 239.
- ↑ Magdalino 2002, σελίδες 195, 207.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Guilland 1967, σελ. 481.
- ↑ Magdalino 2002, σελίδες 60–61.
- ↑ Magdalino 2002, σελίδες 61–63.
- ↑ Magdalino 2002, σελίδες 61, 67.
- ↑ Magdalino 2002, σελ. 107.
- ↑ ODB, "History Painting" (239, 938–939.
- ↑ Garland, Lynda· Stone, Andrew (2006). «Mary of Antioch». De Imperatoribus Romanis: An Online Encyclopedia of Roman Rulers and Their Families. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2012.
- ↑ Magdalino 2002, σελίδες 19, 218.
- ↑ Magdalino 2002, σελίδες 6–7.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Guilland, Rodolphe (1967). "Le Protostrator". Recherches sur les institutions byzantines, Tome I (στα Γαλλικά). Βερολίνο: Akademie-Verlag. σελίδες 478–497.
- Kazhdan, Alexander, ed. (1991). The Oxford dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Magdalino, Paul (2002). The empire of Manuel I Komnenos: 1143 - 1180 (1. paperback έκδοση). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-52653-1.