Αλέκος Φασιανός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλέκος Φασιανός
Portrait d'Alecos Fassianos.jpg
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Αλέκος Φασιανός (Ελληνικά)
Γέννηση25 Οκτωβρίου 1935
Αθήνα[1]
Θάνατος16  Ιανουαρίου 2022[2]
Παπάγου Αττικής[3]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Παπάγου[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΕλληνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά[5]
Γαλλικά
ΣπουδέςΑνωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1955–1960)
Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (1960–2022)[6]
Ωδείο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος
συγγραφέας
λιθογράφος
Αξιοσημείωτο έργοΚερδώος και Φιλόξενος Ερμής
Ο Μύθος της γειτονιάς μου
Περίοδος ακμής1960[7] - 2018[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (9  Οκτωβρίου 2013)[8]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Αλέκος Φασιανός (Αθήνα, 25 Οκτωβρίου 1935 - Αθήνα, 16 Ιανουαρίου 2022) ήταν σημαντικός Έλληνας ζωγράφος.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παιδί της οικογένειας ενός μουσικού και μιας φιλόλογου και εγγονός ιερέα, ο Φασιανός γεννήθηκε στην Αθήνα και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Πλάκα, στο Παγκράτι, στην Πλατεία Βάθης και στη Ζηλιστα Ναυπακτίας όπου πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της κατοχής λόγω της καταγωγής του. Μεταπολεμικά έζησε για λίγο καιρό στη Λιβαδειά όπου δίδασκε η μητέρα του.[9] Στα μαθητικά του χρόνια στην Αθήνα γνώρισε τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο και τον Χρήστο Γιανναρά.[10]

Σπούδασε βιολί στο Ωδείο Αθηνών και αργότερα ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας το διάστημα 1956-1960 στο εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη παρακολουθώντας και μαθήματα του Γιάννη Τσαρούχη, ο οποίος είχε καθοριστική επιρροή στο έργο του καλλιτέχνη. [11][12] Το διάστημα των σπουδών του πραγματοποιεί την παρθενική του συμμετοχή σε εκθέσεις, συνεργάζεται με τον Τσαρούχη, τον Μίνω Αργυράκη και τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη και διευρύνει τον κύκλο των γνωριμιών του που περιλαμβάνει τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Τάκη Σινόπουλο, τον Ανδρέα Εµπειρίκο, τον Κώστα Ταχτσή, την Ελένη Βακαλό κ.α.[12]

Στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα λιθογραφίας και χαρακτικές τέχνες στην École des beaux-arts του Παρισιού, με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης (1960-1963) στα εργαστήρια των Pierre-Eugène Clairin και Georges Dayez.[13][14] Το 1966 πραγματοποίησε την πρώτη του έκθεση στο Παρίσι. Η επιτυχία της οδήγησε στη μακρά παρουσία του ζωγράφου στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Γαλλίας που κράτησε για πέντε δεκαετίες.[15] Στη Γαλλία o Φασιανός συνεργάστηκε ποικιλοτρόπως με τους λογοτέχνες Ζαν-Μαρί Ντρο, Πιερ Σέγκερς και Μπερνάρ Χάερμπραντ, τον φωτογράφο και γκαλερίστα Πωλ Φακέτι και με τις εκδόσεις «Fata Morgana» μετά από εισήγηση του Λουί Αραγκόν.[14][16]

Τη δεκαετία του '70 συμμετέχει στις Μπιενάλε της Βενετίας και του Σάο Πάολο, επεκτείνει τις συνεργασίες του και εκθέτει σε Νέα Υόρκη, Μιλάνο, Γενεύη, Τόκυο κ.α.[11][17][18] Την επόμενη δεκαετία συμμετέχει σε σημαντικές εκθέσεις όπως της FIAC του 1984 και στη Μπιενάλε Γραφιστικής του Μπάντεν – Μπάντεν (1985) και αρχίζουν να διοργανώνονται αναδρομικές εκθέσεις αφιερωμένες στο έργο του.[11][19][20]

Ο Φασιανός συνεχίζει και τα επόμενα χρόνια την καλλιτεχνική του παραγωγή παράλληλα με τις συνεχείς βραβεύσεις και τη διεξαγωγή αναδρομικών εκθέσεων.[21] Το 2000 φιλοτέχνησε έργα για το Σταθμό Μεταξουργείου του Μετρό της Αθήνας. [22] Παρέμεινε ενεργός στα καλλιτεχνικά δρώμενα μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Για το σύνολο της δουλειάς του έχουν γυριστεί τέσσερις ταινίες για την ελληνική και τη γαλλική τηλεόραση, ενώ κυκλοφορούν μονογραφίες που αναφέρονται στην εικαστική παραγωγή του.[23] Απεβίωσε σε ηλικία 86 ετών στις 16 Ιανουαρίου 2022.[24]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1959, χρονιά της πρώτης ατομικής του παρουσίασης στην Αθήνα, πραγματοποίησε περισσότερες από εβδομήντα ατομικές εκθέσεις εντός και εκτός Ελλάδας.[11] Συμμετείχε επανειλημμένα σε ομαδικές εκθέσεις και γνωστές διεθνείς διοργανώσεις ανά την υφήλιο. Ο Φασιανός ασχολήθηκε επίσης με τη χαρακτική, το σχεδιασμό αφισών και κοσμημάτων[25] καθώς και την αρχιτεκτονική, τον σχεδιασμό επίπλων, την κεραμική.[13][26][27]

Συμμετείχε με τις ιδιότητες του σκηνογράφου και του ενδυματολόγου σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου (Αμερική του Κάφκα, 1975, Ελένη του Ευριπίδη, 1976, Όρνιθες του Αριστοφάνη, 1978 κ.ά.), [11][28][29] του ΚΘΒΕ, της ΕΛΣ κ.ά.[22][25] Συνεργάστηκε με σκηνοθέτες όπως ο Κάρολος Κουν, ο Αλέξης Σολομός και ο Γιώργος Μεσσάλας.[25]

Ανέλαβε την εικονογράφηση αρκετών βιβλίων, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, γνωστών ποιητών και συγγραφέων καθώς και εξώφυλλα μουσικών δίσκων.[29] Έχει επίσης εκδώσει και δικά του άρθρα και βιβλία (πεζά και ποιητικά): π.χ. Αχ! Βαχ!(1974), Ιστορίες μιας πόλεως (1975), Ψάρια Κέας (1989), Περιπλανώμενα (1997), Ο μύθος της γειτονιάς μου (2002). [25]

Τα ζωγραφικά έργα του Φασιανού χαρακτηρίζονται από την αμεσότητα και την αποφυγή της τυποποίησης.[25] Το χαρακτηριστικό ύφος του διαμορφώνεται στις αρχές της δεκαετίας του '60. Τρία βασικά θέματα έμειναν αναλλοίωτα στη διάρκεια της πορείας του: ο άνθρωπος (κυρίως με τις μορφές του ποδηλάτη ή του καπνιστή),[11] η φύση και το περιβάλλον. Η σπουδή του ελληνικού πολιτισμού και η ενασχόληση με τις γραφικές τέχνες και τη χαρακτική επηρέασαν και το ζωγραφικό του έργο.

Έργα του βρίσκονται σε πινακοθήκες, μουσεία και ιδιωτικές συλλογές ανά την υφήλιο (Εθνική Πινακοθήκη, Πινακοθήκη Αβέρωφ, Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Mobilier National, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Παρισιού, Centre Pompidou, Fondation Maeght κλπ).[11][25][30][31][32][33]

Πίνακες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Χρυσή Ιππασία 1997, Λάδι σε καμβά και φύλλα χρυσού 97 x 130cm

    Χρυσή Ιππασία 1997, Λάδι σε καμβά και φύλλα χρυσού 97 x 130cm

  • Αθηναϊκό Πανόραμα 1989, Λάδι σε μουσαμά 200 x 655 εκ. Συλλογή Εθνικής Πινακοθήκης Ελλάδος. Δωρεά του καλλιτέχνη.

    Αθηναϊκό Πανόραμα 1989, Λάδι σε μουσαμά 200 x 655 εκ. Συλλογή Εθνικής Πινακοθήκης Ελλάδος. Δωρεά του καλλιτέχνη.

Τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για την προσφορά του στις Τέχνες τιμήθηκε από το ελληνικό και το γαλλικό κράτος, την Ακαδημία Αθηνών και άλλους φορείς. Έλαβε τον Ταξιάρχη του Τάγµατος του Φοίνικος της Ελληνικής Δημοκρατίας, τα αξιώματα του Ιππότη, Αξιωματικού και Διοικητή της τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών, όπως και παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας. Τιμήθηκε ακόμα από την Ακαδημία Αθηνών και την Kρατική Aκαδημία Kαλών Tεχνών της Pωσίας.[34][35][36]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2014.
  2. ↑ «Πέθανε ο ζωγράφος Αλέκος Φασιανός». (Ελληνικά, Αγγλικά) Η Καθημερινή. 16  Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2022.
  3. ↑ «Décès du peintre grec Alekos Fassianos à l'âge de 86 ans». (Γαλλικά) Le Figaro. Société du Figaro. Παρίσι. 16  Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2022.
  4. ↑ 4,0 4,1 www.newsit.gr/ellada/alekos-fasianos-ayrio-triti-18-1-i-kideia-tou-sto-koimitirio-papagou/3448480/.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902295d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. ↑ www.alekosfassianos.gr/en/alekos-fassianos/. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2020.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/320511. Ανακτήθηκε στις 6  Σεπτεμβρίου 2022.
  8. ↑ gr.ambafrance.org/Alekos-Fassianos-officier-de-la-Legion-d-honneur. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2020.
  9. ↑ Φασιανός 2002. σσ. 11-28,41-42.
  10. ↑ Φασιανός 2002. σσ. 44-5.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 «Φασιανός Αλέκος». Εθνική Πινακοθήκη. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  12. ↑ 12,0 12,1 «Σπουδές στο εργαστήρι του Γιάννη Μόραλη – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  13. ↑ 13,0 13,1 «Αλέκος Φασιανός – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Γ, Μαστροπαύλος Νίκος (4 Νοεμβρίου 2016). «Αλέκος Φασιανός: Τα βιβλία της τέχνης και της ποίησης». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  15. ↑ «Υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  16. ↑ «Δικτατορία και Φασιανός στη Γαλλία – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  17. ↑ «Εξάπλωση του έργου του – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  18. ↑ «Στο Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  19. ↑ «Φουάρ της FIAC, Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  20. ↑ «1985-1990 στο Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  21. ↑ «1985-1990 στο Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  22. ↑ 22,0 22,1 «Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος - Συντελεστές». www.ntng.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  23. ↑ «Με μικρές εκπλήξεις το ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ». ΤΑ ΝΕΑ. 15 Μαΐου 1999. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  24. ↑ «Πέθανε ο σπουδαίος ζωγράφος Αλέκος Φασιανός». Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5 Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών 2000. τ. 4. σσ. 359-62,
  26. ↑ «Ο φίλος μου ο Αλέκος Φασιανός». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023. 
  27. ↑ Γεωργιάδου, Ξένια. «O ντιζάινερ Φασιανός». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023. 
  28. ↑ «Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου - Πρόσωπα». www.nt-archive.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  29. ↑ 29,0 29,1 «Αλέκος Φασιανός: «Το θέατρο πρέπει να είναι ψεύτικο για να είναι πραγματικό»». ΤΑ ΝΕΑ. 29 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  30. ↑ «Συλλυπητήριο μήνυμα για τον Αλέκο Φασιανό». www.momus.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  31. ↑ «Το πνεύμα του Ολυμπιονίκη». www.searchculture.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  32. ↑ «Collection du Mobilier national MN/Lab». Collection du Mobilier national MN/Lab (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  33. ↑ «Alekos Fassianos Estate». ATHENS DESIGN FORUM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023. 
  34. ↑ «Αλέκος Φασιανός – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  35. ↑ IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (3 Φεβρουαρίου 2021). «Ο Αλέκος Φασιανός παρασημοφορήθηκε από την Γαλλική Κυβέρνηση». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  36. ↑ Πουρνάρα, Μαργαρίτα. «Αλέκος Φασιανός: ο Ελληνας που δίδαξε στους Γάλλους ένα νέο τρόπο ν' αγαπούν». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αλέκος Φασιανός, Ο μύθος της γειτονιάς μου, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, 2002. ISBN: 978-960-03-3424-1
  • Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών 2000. τ. 4. Εκδόσεις Μέλισσα, Αθήνα 2000. ISBN: 9789602042267
  • Π. Δ .Καγκελάρη, Αναζητήσεις στη Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική - Η Συλλογή Καγκελάρη, τόμ. 1, Αθήνα 1991. ISBN 960-220-134-7
  • Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική από τη Συλλογή Καγκελάρη (κατάλογος έκθεσης), Αλεξάνδρεια 1992. (ελληνικά, αγγλικά και αραβικά)
  • Δημοτική Πινακοθήκη Ψυχικού - Κληροδότημα Μ. & Τ. Λέφα, Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική: Συλλογή Καγκελάρη (κατάλογος έκθεσης), Ψυχικό 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αλέκος_Φασιανός&oldid=9951095"