Ακαδημία Αλβανολογικών Σπουδών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°19′06″N 19°49′19″E / 41.318416°N 19.821881°E / 41.318416; 19.821881

Ακαδημία Αλβανολογικών Σπουδών
Akademia e Studimeve Albanologjike
Ίδρυση2007
ΙδρυτήςΚυβέρνηση της Αλβανίας
ΈδραΤίρανα, Αλβανία
ΠεδίαΑλβανολογία
ΠρύτανηςΜαρενγκλέν Βερλί [1]
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Η έδρα της Ακαδημίας Αλβανολογικών Σπουδών στα Τίρανα Αλβανίας

Η Ακαδημία Αλβανολογικών Σπουδών (αλβανικά: Akademia e Studimeve Albanologjike‎‎) είναι το κύριο ερευνητικό ίδρυμα της αλβανολογίας, μίας ανθρωπιστικής επιστήμης που αξιοποιεί τις επιστημονικές μεθόδους της αρχαιολογίας, της λογοτεχνίας, της γλωσσολογίας, της ιστορίας και της εθνογραφίας στην μελέτη σχετικά με τους Αλβανούς, τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την τέχνη, τις ενδυμασίες και την ιστορία τους.[2][3] Ιδρύθηκε με απόφαση του Αλβανικού Υπουργικού Συμβουλίου το 2007 ως Κέντρο Αλβανολογικών Σπουδών, την 10η Μαρτίου 2008 αναδιοργανώθηκε και μετονομάστηκε σε Ακαδημία. Η έδρα της βρίσκεται στα Τίρανα Αλβανίας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ακαδημία Αλβανολογικών Σπουδών ξεκίνησε στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης και του εκσυγχρονισμού του αλβανικού ακαδημαϊκού και πανεπιστημιακού συστήματος. Η απόφαση ελήφθη από την αλβανική Κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2007.[4] Προέκυψε από την ένωση 4 υφιστάμενων ιδρυμάτων: του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας, του Ινστιτούτου Γλωσσολογίας και Λογοτεχνίας, του Ινστιτούτου Ιστορίας και του Ινστιτούτου Πολιτιστικής Ανθρωπολογίας και Σπουδών Τέχνης. Διέθετε 2 ερευνητικές μονάδες: Σπουδές Τέχνης και Αλβανική Εγκυκλοπαίδεια, που αποσπάστηκαν από την Αλβανική Ακαδημία Επιστημών.

Το Κέντρο αναδιοργανώθηκε την 10η Μαρτίου 2008 ως ένα επιστημονικό ερευνητικό ίδρυμα και έλαβε το καθεστώς του διαπανεπιστημιακού φορέα. Κληρονόμησε το επιτελείο των ειδικών και ένα πλούσιο αρχείο υψηλής σημασίας. Στην πορεία των ερευνών στα πεδία της ιστορίας, της αρχαιολογίας, της πολιτιστικής ανθρωπολογίας, των σπουδών τέχνης , της γλωσσολογίας και της λογοτεχνίας, ένα μέρος των εργασιών επικεντρώνεται στην έρευνα, την αξιολόγηση, τη διατήρηση και την προώθηση της υλικής και της άυλης κληρονομιάς του αλβανικού πολιτισμού, τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος. Γενικά, πρόκειται για ένα πυρηνικό αλβανολογικό ίδρυμα. Προσφέρει μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών για την απόκτηση Μάστερ και Διδακτορικού σε όλα τα πεδία που καλύπτει.[5]

Ινστιτούτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ινστιτούτο Αρχαιολογίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επιστημονικές αρχαιολογικές εργασίες στην Αλβανία ξεκίνησαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν όλα τα πολιτιστικά και ιστορικά πολύτιμα αντικείμενα τέθηκαν υπό την προστασία του κράτους. Το 1948 στα Τίρανα ιδρύθηκε το πρώτο θεσμικό όργανο του πεδίου, το Αρχαιολογικό -Εθνογραφικό Μουσείο (αλβανικά: Muzeu Arkeologjik-Etnografik‎‎). Το 1955 ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Ιστορίας και Γλωσσολογίας με Τμήμα Αρχαιολογίας, για τον συντονισμό των αρχαιολογικών ερευνών και σπουδών σε εθνικό επίπεδο. Το 1976 το Τμήμα μετατράπηκε σε Κέντρο Αρχαιολογικών Ερευνών (αλβανικά: Qendra e Kërkimeve Arkeologjike‎‎), υπάχθηκε στην Ακαδημία Επιστημών, και διακρίθηκε σε 3 επιστημονικούς τομείς: προϊστορία, περίοδος της Ιλλυρίας, και μεσαίωνας. Δημιουργήθηκαν 8 επιστημονικές ομάδες σε διάφορες πόλεις της χώρας. Το 1992 το Κέντρο μπήκε σε καθεστώς «ινστιτούτου» και έγινε το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας.[6]

Στις κύριες δραστηριότητες του περιλαμβάνονται ανασκαφές και αρχαιολογικές μελέτες σε όλη την αλβανική επικράτεια και η επιστημονική και μεθοδική διαχείριση των αρχαιολογικών μουσείων που υπάγονται στη δικαιοδοσία του, στα Τίρανα, το Δυρράχιο, την Απολλωνία, το Βουθρωτό και την Κορυτσά. Το ινστιτούτο διακρίνεται στα εξής τμήματα: το Τμήμα Προϊστορίας, το Τμήμα Αρχαιοτήτων και το Τμήμα της Ύστερης Αρχαιότητας και του Μεσαίωνα.[6]

Διευθυντές:

  • Σελίμ Ισλάμι 1955-1966
  • Μουζάφερ Κορκούτι
  • Αλεξάντρα Μάνο 1976-1982
  • Μουζάφερ Κορκούτι 1982-1990
  • Νεριτάν Τσέκα 1990-1993
  • Ναμίκ Μποντινάκου 1993-1997
  • Μουζάφερ Κορκούτι 1997-

Δημοσιεύσεις:

  • Το περιοδικό Ιλλυρία (Iliria), OCLC 2661500.
  • Ξεχωριστή ενότητα σε άλλες περιοδικές εκδόσεις:
    • Studime Historike (Σπουδές Ιστορίας), περιοδικό του Ινστιτούτου Ιστορίας.
    • Studia Albanica (Σπουδές Αλβανολογίας), περιοδικό της Αλβανικής Ακαδημίας Επιστημών, ISSN 0585-5047.
    • Monumentet (Τα Μνημεία) του Αλβανικού Ινστιτούτου Μνημείων, OCLC 3460148.
    • Άλλες ειδικές εκδόσεις από συνέδρια, σεμινάρια, συνέδρια, κ. λπ.

Ινστιτούτο Γλωσσολογίας και Λογοτεχνίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προέρχεται από το Ινστιτούτο Αλβανικών Σπουδών του Απριλίου του 1940. Το 1946 το Ινστιτούτο Επιστημονικής Έρευνας (αλβανικά: Instituti i Kërkimeve Shkencore‎‎) πήρε τον έλεγχο και το 1948 μετονομάστηκε σε Ινστιτούτο Επιστημών (αλβανικά: Instituti i Shkencave‎‎). Καθώς οι δραστηριότητές του επεκτάθηκαν, το 1955 αποσπάστηκε το Ινστιτούτο Ιστορίας και Γλωσσολογίας. Το 1972 τα τμήματα ιστορίας και τα τμήματα γλωσσολογίας-λογοτεχνίας χωρίστηκαν, και έκαστο οργανώθηκε ως αυτόνομο ινστιτούτο που υπάγεται στην Ακαδημία Επιστημών.[7]

Οι επιστημονικές-ερευνητικές εργασίας επικεντρώνονται στην αλβανική γλώσσα και λογοτεχνία. Στον τομέα της γλωσσολογίας το ινστιτούτο εστιάζει στην μελέτη των αλβανικών διαλέκτων, στην τρέχουσα κατάσταση και την ιστορική εξέλιξή τους, στη σύνταξη βιβλίων γραμματικής, στην ανάπτυξη λεξικών τεχνικής ορολογίας, στη μελέτη για την τυπική αλβανική γλώσσα, τους κανόνες της και τις πολιτισμικές πτυχές της. Στον τομέα της λογοτεχνίας εστιάζει στην μελέτη της ιστορικής εξέλιξης της αλβανικής λογοτεχνίας, στις βιβλιογραφίες για τη ζωή και το έργο των σημαντικών προσώπων της δημόσιας ζωής, στο απάνθισμα του γενικευμένου λογοτεχνικού-ιστορικού έργου και στις επιστημονικές-κριτικές δημοσιεύσεις για τα κλασικά της αλβανικής λογοτεχνικής παράδοσης.[7]

Στο αρχείο διασώζονται τα χειρόγραφα παλαιών αλβανικών κειμένων, υλικά για ντοκιμαντέρ, και μονογραφίες για γλωσσολογικά και λογοτεχνικά-ιστορικά έργα, ανεξάρτητα από το αν έχουν δημοσιευθεί ή όχι. Η βιβλιοθήκη διαθέτει πάνω από 50.000 τόμους βιβλίων και έναν τεράστιο αριθμό από περιοδικά τεύχη. Το αρχείο περιέχει ~3 εκατομμύρια λεξιλογικούς φακέλους.[7]

Διευθυντές:

Περιοδικές εκδόσεις:

  • Studime Filologjike (Φιλολογικές Σπουδές), τριμηνιαίο, ISSN 0563-5780
  • Gjuha Jonë (Η Γλώσσα Μας), τριμηνιαίο, ISSN 1728-4813

Ινστιτούτο Ιστορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ινστιτούτο υφίσταται ως επιστημονικό-ερευνητικό ίδρυμα από το 1972. Οι πρώτες προσπάθειες για την ίδρυση ενός τέτοιου ιδρύματος είχαν ξεκινήσει από τον Απρίλιο του 1940. Το 1946, μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ιδρύθηκε το Ινστιτούτο των Αλβανικών Σπουδών (αλβανικά: Instituti i Studimeve Shqiptare‎‎), που περιλάμβανε τα τμήματα ιστορίας και κοινωνιολογίας. Στην πορεία του προστέθηκαν και άλλα τμήματα: αρχαιολογίας, αρχαίας ιστορίας, μεσαιωνικής ιστορίας, πρόσφατης ιστορίας, μεσαιωνικής τέχνης, εθνογραφίας, και άλλα γλωσσικά-λογοτεχνικά τμήματα που υπάχθηκαν όλα στο Ινστιτούτο Ιστορίας και Γλωσσολογίας (αλβανικά: Instituti i Historisë e i Gjuhësisë‎‎) το 1955.[8] Το 1957, που ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο των Τιράνων, το ινστιτούτο τέθηκε υπό την προστασία του. Το 1972 που ιδρύθηκε η Ακαδημία Επιστημών, τα σχετικά με την ιστορία τμήματα χωρίστηκαν και σχημάτισαν το Ινστιτούτο Ιστορίας. Το '70, τα τμήματα εθνογραφίας και αρχαιολογίας αποσπάστηκαν και έγιναν ανεξάρτητα παράλληλα ινστιτούτα.[9]

Η κύρια αποστολή του Ινστιτούτου είναι:[9]

  • Η μελέτη της ιστορίας του Αλβανικού λαού εντός και εκτός της Αλβανικής επικράτειας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
  • Η παραγωγή και δημοσίευση συλλογών ντοκιμαντέρ, άρθρων και μονογραφιών.
  • Η διοργάνωση επιστημονικών δραστηριοτήτων, όπως συμπόσια, στρογγυλές τράπεζες, ημερίδες, εργαστήρια και συνέδρια για την παρουσίαση της ιστορίας των πολιτικών, κοινωνικοοικονομικών, πολιτιστικών και διπλωματικών δρώμενων της Αλβανίας στη Βαλκανική, Ευρωπαϊκή και την ευρύτερη προοπτική.
  • Η διοργάνωση διαλέξεων στα Αλβανικά πανεπιστήμια, η κριτική θεώρηση των διατριβών για απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος ή διδακτορικού.

Οι δραστηριότητες του ινστιτούτου είναι οργανωμένες σε τμήματα, βάσει εποχών:[9]

  • Η ιστορία του αλβανικού λαού κατά τη μεσαιωνική περίοδο.
  • Οι Αλβανοί υπό την κατοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (16ος-18ος αι.).
  • Η Αλβανική εθνική αφύπνιση.
  • Το ανεξάρτητο Αλβανικό κράτος (1913-1939).
  • Η ιστορία του Εθνικού Απελευθερωτικού Πολέμου (Β' Παγκόσμιος Π.).
  • Η Αλβανία επί Κομμουνιστικού καθεστώτος (1944-1990).
  • Ιστορία του Αλβανικού έθνους και της διασποράς.

Το ινστιτούτο διαθέτει ένα τεράστιο αρχείο με έγγραφα και μονογραφίες, εκ των οποίων τα περισσότερα προέρχονται από αρχεία των ξένων παγκόσμια. Η βιβλιοθήκη του διαθέτει 70.000 αντίτυπα βιβλίων και περιοδικών σχετικά με Αλβανολογικές μελέτες, και κατατάσσεται 2η στην Αλβανία, μετά την Εθνική Βιβλιοθήκη.[9]

Διευθυντές:

  • Στεφανάκ Πόλο 1972-1989
  • Σελάμι Πουλάχα 1989-1990
  • Κριστακ Πρίφτι 1990-1993
  • Κασεμ Μπιτσόκου 1993-1997
  • Άνα Λαλάι 1997-2005
  • Μαρενγκλέν Βερλί 2005-

Περιοδικές δημοσιεύσεις:

  • Buletini i Shkencave (Ενημερωτικό Δελτίο Επιστημών) περιοδικό, που το 1957 μετονομάστηκε σε:
    • Buletini θα Universitetit të Tiranës – Seria e Shkencave Shoqërore (Ενημερωτικό Δελτίο του Πανεπιστημίου των Τιράνων – Σειρά Κοινωνικών Επιστημών) περιοδικό, που το 1964 μετονομάστηκε σε:
      • Studime Historike (Ιστορικές Μελέτες), τριμηνιαίο περιοδικό, ISSN 0563-5799.[10]
  • Kosova (Κοσσυφοπέδιο) περιοδικό.

Ινστιτούτο Πολιτιστικής Ανθρωπολογίας και Σπουδών Τέχνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ινστιτούτο ξεκίνησε το 1979 από συγχώνευση του Ινστιτούτου Λαογραφίας με το τμήμα Εθνογραφίας του Ινστιτούτου Ιστορίας. Ήταν υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Επιστημών και ονομάστηκε Ινστιτούτο του Παραδοσιακού Πολιτισμού (αλβανικά: Instituti i Kulturës Popullore‎‎). Το Ινστιτούτο Λαογραφίας είχε ιδρυθεί το 1961, με βάση το Λαογραφικό Τμήμα του πρώην «Ινστιτούτου Σπουδών» (αλβανικά: Instituti i Studimeve) του 1947. Και το Τμήμα Εθνογραφίας είχε ιδρυθεί το 1947. Το 2008 προστέθηκε μια ειδική δομή που εστιάζει στις σπουδές τέχνης, και έτσι προέκυψε το «Ινστιτούτο Πολιτιστικής Ανθρωπολογίας και Σπουδών Τέχνης» με την τρέχουσα μορφή του.[11]

Στις δραστηριότητές του περιλαμβάνονται: εξωτερικές έρευνες, συλλογές, καταγραφή πληροφοριών εθνικού-λαογραφικού ενδιαφέροντος, αρχειοθέτηση, έκδοση περιοδικών και επιστημονικών ανακεφαλαιώσεων, έκδοση μονογραφιών και κειμένων ενδιαφέροντος, εικονογράφηση των εκδόσεων, και η έκδοση της σειράς «Αλβανική Πολιτιστική Κληρονομιά».[11]

Αρχικά το έργο του εστιάστηκε στη συλλογή των ενδείξεων και υλικού του Αλβανικού πολιτισμού στην επικράτεια, στη συλλογή τραγουδιών, χορών, μουσικών οργάνων, πεζογραφίας και ποίησης, και άλλα. Ως αποτέλεσμα δημιουργήθηκαν τα πρώτα 6 αρχεία: το αρχείο των αντικειμένων και του υλικού πολιτιστικού ενδιαφέροντος, το αρχείο των εγγράφων εθνογραφικού ενδιαφέροντος, η φωτοθήκη, το αρχείο σχεδίων, το αρχείο μουσικής, και το αρχείο των παραδοσιακών κειμένων. Στο αρχείο των αντικειμένων και του υλικού πολιτιστικού ενδιαφέροντος διασώζονται ~33.000 αντικείμενα που είναι ενδεικτικά των διάφορων πτυχών της ζωής: γεωργία, κτηνοτροφία, βιοτεχνία, παραδοσιακή τέχνη, παραδοσιακές ενδυμασίες, διακοσμητικά, εργαλεία, κ.α. Στο αρχείο εγγράφων εθνογραφικού ενδιαφέροντος διασώζονται: οι σημειώσεις από ερευνητικές αποστολές, τα κείμενα και οι σημειώσεις που προέκυψαν από συνεργασίες με ξένους, οι μεταφράσεις από τα πρωτότυπα κείμενα παλαιών ταξιδιωτών και ερευνητών που πέρασαν από την Αλβανία. Στη φωτοθήκη διασώζονται πάνω από 22.000 αρνητικά φωτογραφιών που απεικονίζουν παραδοσιακές ενδυμασίες από τις αρχές του 20ου αιώνα, στιγμιότυπα από έργα, τελετές, παραδοσιακές δραστηριότητες και τα συναφή. Στο αρχείο σχεδίων διασώζονται πάνω από 3500 σχέδια και εμβαδομετρήσεις από παραδοσιακά σπίτια και κατασκευές. Στο μουσικό αρχείο διασώζονται πάνω από 35.000 τραγούδια, μελωδίες, χοροί και τελετουργικά κομμάτια, ενώ στο αρχείο των παραδοσιακών κειμένων διασώζονται πάνω από 1,5 εκατομμύρια στίχοι και περίπου 200.000 σελίδες έργων της λαϊκής πεζογραφίας.[11]

Διευθυντές:

  • Ζίχνι Σάκο 1961-1979
  • Άλφρεντ Ούτσι 1979-1988
  • Αλί Ξίκου 1988-1993
  • Βενιαμίν Κρούτα 1993-1995
  • Άγκρον Ξαγκόλι 1995-1999
  • Αφερδίτα Ονούζι 1999-

Περιοδικές εκδόσεις:

  • Etnografia Shqiptare (Αλβανική Εθνογραφία), από το 1962. ISSN 0425-466X. Δημοσιεύει έρευνες και μελέτες. Έχουν εκδοθεί 18 τόμοι μέχρι σήμερα.
  • Kultura Popullore (Παραδοσιακός Πολιτισμός), εξαμηνιαίο, από το 1980. ISSN 0257-6082.
  • Çështje të folklorit shqiptar (Αλβανικά Παραδοσιακά Θέματα), συλλογές, από το 1982. Καλύπτει προβληματικά θέματα, μελέτες και προσεγγίσεις της λαϊκής πεζογραφίας, ποίησης, μουσική, χορού, ορχήστρας. OCLC 15404050.

Οργάνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ακαδημία διοικείται από το διοικητικό συμβούλιο και την ακαδημαϊκή σύγκλητο. Τα μέλη της ακαδημαϊκής συγκλήτου είναι:

  • Ακαδημαϊκός Καθηγητής Δρ. Μαρενγκλέν Βερλί
  • Ακαδημαϊκός Καθηγητής Δρ. Μπεκίρ Μέτα
  • Καθηγητής Δρ. Βάλτερ Νεμίσα
  • Αναπληρωτής καθηγητής Δρ. Νέμπι Μπαρντόσι
  • Καθηγητής Δρ. Χαμίτ Κάμπα
  • Καθηγητής Δρ. Γκεζίμ Χόξα
  • Αναπληρωτής καθηγητής Δρ. Έντουαρντ Σέχι
  • Καθηγητής Δρ. Μιάσερ Ντίμπρα
  • Αναπληρωτής καθηγητής Δρ. Λάουρα Σμάκι

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «asa Rektori». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2019. 
  2. Fiedler, Wilfried.· Genesin, Monica. (2005) [2004]. Albanologische und balkanologische Studien : Festschrift für Wilfried Fiedler. Hamburg: Kovac̆. ISBN 3830015909. 62462116. 
  3. Fiedler, Wilfried (2006). «Einführung in die Albanologie» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Νοεμβρίου 2013. 
  4. «Council of Ministers». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2019. 
  5. «History (in Albanian)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2019. 
  6. 6,0 6,1 «Council of Ministers, Center of Research, Technology and Innovation - Instituti i Arkeologjisë (in Albanian)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2019. 
  7. 7,0 7,1 7,2 «Council of Ministers, Centre of Research, Technology and Innovation - Instituti i Ghuhësisë dhe Letërsisë (in Albanian)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2019. 
  8. Aleks Buda (1985), Fjalor enciklopedik shqiptar, Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, σελ. 419, OCLC 15296028, https://books.google.com/books?id=NDNBAQAAIAAJ&q=rregullat+e+drejtshkrimit+te+gjuhes+shqipe&dq=rregullat+e+drejtshkrimit+te+gjuhes+shqipe&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjz4feSoMbJAhVDdj4KHYntAwkQ6AEIODAC 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 «Council of Ministers, Agency for Research, Technology, and Innovation - Instituti i Historisë (in Albanian)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019. 
  10. Marenglen Verli (2014-12-28), Histori për botimin e historisë, Gazeta Shqiptare, σελ. 16, OCLC 777718670 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Albanian Council of Ministers, Agency for Research, Technology, and Innovation - Instituti i Kulturës Popullore (in Albanian)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019.