Ακέρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ακέρ
Άλλες ονομασίεςΑκάρ
G1V31
D21

Κ.Π.
Ak
r
N17
Ακέρ (3kr) σε ιερογλυφικά

Ο Ακέρ, επίσης Ακάρ, θεότητα της αιγυπτιακής μυθολογίας θεωρείται προσωποποίηση της γης. Το όνομά του βρίσκεται σε κοσμογονικά και νεκρικά κείμενα. Το ίδιο όνομα στον πληθυντικό -Ακερού- υποδηλώνει πνεύματα του Κάτω Κόσμου[1].

Όντας ένας από τους πρωιμότερους θεούς στο αιγυπτιακό μυθολογικό corpus λατρευόταν επίσης ως προσωποποίηση του ορίζοντα. Αρχαιότερος από τον Γκεμπ, επίσης γήινο θεό, αναφέρεται στα Κείμενα των Πυραμίδων[2] με το όνομα Ακερού σε σχέση με τον Φαραώ. Το Ακέρ μεταφράζεται ως εκείνος που σκύβει ή κυρτώνεται και το Ακερού ως σκυμμένοι, αν και δεν είναι πλήρως αντιληπτό τι μπορεί να σημαίνει κάτι τέτοιο.

Ως ορίζοντας, ο Ακέρ συμβολίζει τα όρια κάθε ημέρας και αρχικά απεικονιζόταν ως στενή λωρίδα γης με κεφαλές στα δύο άκρα της που ατένιζαν η μία την άλλη σύμβολο, ορίων. Μεταγενέστερα οι κεφαλές έγιναν πλήρεις απεικονίσεις λεόντων που ατένιζαν σε εκ διαμέτρου αντίθετες κατευθύνσεις, συμβολίζοντας το χθες (Σεφ στην αρχαία Αιγυπτιακή), και το σήμερα (Ντουάου στην αρχαία Αιγυπτιακή)[3].

Τούτη η απεικόνιση απέδωσε στον Ακέρ το συνοδευτικό Ρούτι, που σημαίνει δύο λιοντάρια, φύλακες της εισόδου και της εξόδου από τον Κάτω Κόσμο. Με αυτή την ιδιότητα ο Ακέρ είναι ο αρχαιότερος φύλακας και σε αυτόν απευθύνονταν οι νεκροί για να ανοίξει τις πύλες του Κάτω Κόσμου. Από την ίδια εικονοπλασία προέρχεται και η συνήθεια της τοποθέτησης λεοντόμορφων ειδωλίων ή αγαλμάτων στις πύλες των ανακτόρων, των τάφων και των κατοικιών. Την συνήθεια υιοθέτησε και ο ελληνορωμαϊκός κόσμος, καθώς η λατρεία του Ακέρ παρέμεινε δημοφιλής και στην ύστερη ρωμαϊκή περίοδο. Δεν αναφέρονται ναοί αφιερωμένοι στον Ακέρ, πιθανώς επειδή συνδέεται με τις αρχέγονες έννοιες των δυνάμεων της γης, αλλά είναι αρκετά τα κείμενα που έχουν διασωθεί για τη σχέση του με το ηλιακό ταξίδι[4].

Ένα άλλος ρόλος του στην αιγυπτιακή μυθολογία είναι το ασφαλές ταξίδι του θεού Ήλιου. Φυλακίζοντας τις σπείρες του Άποφη τεμαχισμένες από την ίδια την Ίσιδα διασφαλίζει το ασφαλές πέρασμα της βάρκας του Ηλίου από το υπόγειο πέρασμα κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Παραπομπές-σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Χριστόπουλος Γ. - Μπαστιάς Ι. 1989, 30.
  2. PJ1553.A1 1908 cop3. Die Altaegyptischen Pyramidentexte nach den Papierabdrucken und Photographien des Berliner Museums
  3. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι μυθολόγοι πίστευαν ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας ο ήλιος ταξίδευε μέσα από ένα υπόγειο πέρασμα στη γη. Η είσοδος στο πέρασμα σημείωνε τη νύκτα και η ανάδυση από το πέρασμα την ημέρα. Οι δύο πύλες του περάσματος φυλάσσονταν από έναν λεοντόμορφο θεό Βλ. Ακέρ στο Gods of Egypt Αρχειοθετήθηκε 2007-05-13 στο Wayback Machine..
  4. Τα κείμενα που διασώθηκαν από τον τάφο του Ραμσή ΣΤ' στην Κοιλάδα των Βασιλέων, στη δυτική όχθη του Λούξορ (αρχαίες Θήβες) και τον τάφο του Πενταμενοτέπ της 26ης δυναστείας στο ελ-Αζαζίφ όπως και από τους μυθολογικούς παπύρους του ιερατείου του Άμωνα της 21ης δυναστείας, θεωρούνται αρκετά για την ανασύσταση μιας 'Βίβλου του Ακέρ' σχετικά με το ηλιακό ταξίδι. ό.π. Ακέρ στο Gods of Egypt Αρχειοθετήθηκε 2007-05-13 στο Wayback Machine.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Χριστόπουλος Γ. - Μπαστιάς Ι. (εκδ.) 1989, Παγκόσμια μυθολογία, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα.
  • Hans Bonnet: Lexikon der ägyptischen Religionsgeschichte. De Gruyter, Berlin 2000 (Lizenzausgabe: Nikol Verlag, Hamburg 2000, S. 11-12, ISBN 3-937872-08-6) - μεταγραφή και ιερογλυφική απόδοση των ονομάτων